اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، از خروج سفیر استرالیا از ایران خبر داد و گفت: «طبق عرف و قوانین حقوق دیپلماتیک، در واکنش به اقدام استرالیا، ما نیز متقابلا سطح حضور دیپلماتیک استرالیا در ایران را کاهش داده‌ایم.»
او اخراج سفیر جمهوری اسلامی از استرالیا را «ناموجه» خواند و افزود: «ما از کاهش سطح روابط استقبال نمی‌کنیم، چرا که معتقدیم هیچ دلیل و توجیهی برای این اقدام وجود نداشت و این مسئله روابط دو ملت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
نخست‌وزیر استرالیا پیشتر اعلام کرده بود که سفارت این کشور در تهران بسته شده و تمام دیپلمات‌های استرالیایی که در تهران مستقر بودند، از ایران خارج شدند.
به گزارش روزنامه سیدنی مورنینگ هرالد، دولت استرالیا از بیم اقدامات تلافی‌جویانه حکومت ایران، اعلام تصمیم خود برای اخراج سفیر جمهوری اسلامی را تا خروج دیپلمات‌ها و کارکنان سفارت استرالیا از ایران به تعویق انداخته بود.
به گزارش روزنامه میامی هرالد، ونزوئلا نخستین کشور در آمریکای جنوبی است که از پهپادهای مسلح استفاده می‌کند؛ تحول مهمی که نتیجه نزدیک به دو دهه همکاری مستمر با تهران است.
بر اساس این گزارش، ونزوئلا طی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۵ از کشوری بدون توان پهپادی به کشوری دارای زرادخانه‌ای متنوع از پهپادها برای شناسایی، دیده‌بانی و رزم تبدیل شده.
این جهش حاصل برنامه‌ای محرمانه بوده که از زمان هوگو چاوز، رییس‌جمهوری سابق و از دنیا رفته این کشور آغاز شده و با قراردادی ۲۸ میلیون دلاری و ارسال کیت‌های مونتاژ «مهاجر-۲» از ایران، کلید خورده است.
این همکاری سرانجام به صنعتی گسترده منجر شده که اکنون علاوه بر پهپادهای شناسایی، مدل‌های رادارگریز و پهپادهای انتحاری الهام‌گرفته از طراحی‌های ایرانی را نیز تولید می‌کند.
معاملات نظامی در قالب پروژه‌های غیرنظامی
میامی هرالد با بررسی ده‌ها سند رسمی دولت ونزوئلا نوشت که میلیاردها دلار در این همکاری سرمایه‌گذاری شده و این معاملات اغلب در پوشش پروژه‌هایی نظیر کارخانه دوچرخه یا تراکتور صورت گرفته اما در واقع اهداف نظامی داشته است.
از سوی دیگر بر اساس گزارش‌ها، واشینگتن طی هفته‌های گذشته سه ناوشکن موشک‌انداز و چهار هزار تفنگدار دریایی را به کارائیب اعزام کرد.
در واکنش، ونزوئلا ناوهای جنگی در سواحل خود مستقر کرده و از «حضور چشمگیر» پهپادها در طول مرزها خبر داده است.
همچنین حدود ۱۵ هزار سرباز به مرز کلمبیا اعزام شده‌اند.
ونزوئلا چه پهپادهایی دارد؟
ونزوئلا در دو دهه گذشته زرادخانه‌ای متنوع از پهپادها ساخته است.
بر اساس گزارش میامی هرالد، «آرپیا-۱» بر پایه مهاجر-۲ ایرانی طراحی و در داخل مونتاژ شده است.
این پهپاد برای گشت‌زنی مرزی و پایش زیرساخت‌ها به‌کار می‌رود.
«آنتونیو خوزه دِ سوکره-۱۰۰» با حمایت ایران مدرن‌سازی شده و قابلیت شناسایی آنی و حملات دقیق با مهمات هدایت‌شونده روسی دارد.
مدل پیشرفته‌تر آن، «سوکره-۲۰۰»، رادارگریز و چندمنظوره است و هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارد.
«مهاجر-۶» ایرانی از سال ۲۰۲۰ وارد خدمت شده و برای شناسایی و حمله با موشک‌های قائم استفاده می‌شود.
«اورلان-۱۰» روسی نیز از همان سال در اختیار ونزوئلا قرار گرفته و برای شناسایی تاکتیکی و تصحیح آتش توپخانه به کار می‌رود.
به نوشته میامی هرالد، ونزوئلا همچنین پروژه آزمایشی «گاویلان» را برای شناسایی سبک و آموزش، اجرا کرده است.
آخرین نمونه، «زامورا وی-۱» است؛ پهپادی انتحاری بر پایه شاهد-۱۳۶ ایران که پس از یافتن هدف به آن برخورد می‌کند و منفجر می‌شود.
عطاالله هاشمی، پنج‌شنبه ۱۳ شهریور به خبرگزاری ایسنا گفت که با افت خرید تضمینی ۳۵ درصدی، تاکنون فقط ۷۰۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده است.
رییس بنیاد ملی گندم‌کاران اضافه کرد که دولت هنوز مطالبات بخشی از گندم‌کاران را پرداخت نکرده اما: «طبق وعده مسئولان، این مبالغ به‌زودی تسویه خواهد شد.»
او با توجه به کاهش تولید گندم در ایران هشدار داد: «وابستگی به واردات گندم می‌تواند مخاطراتی جدی برای کشور به همراه داشته باشد.»
پیشتر غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی در دولت چهاردهم، با اشاره به شرایط «غیر نرمال» شاخص‌های کلان اقتصادی ایران، گفت: «از نظر تامین امنیت غذایی در سخت‌ترین شرایط قرار داریم.»
پیش از آن نیز وزارت اطلاعات به‌طور محرمانه درباره امنیت غذایی هشدار داده بود.
نوری قزلجه نهم شهریور در یک نشست خبری با اشاره به آن‌چه «بی‌سابقه‌ترین خشکسالی‌ها» خواند، از فعالان بخش کشاورزی خواست برای تامین امنیت غذایی، کمک‌حال دولت باشند.
پیامدهای خشکسالی و بحران آب
ایسنا نوشت که چندمین سال متوالی خشکسالی، کاهش بارندگی و بحران کمبود آب، بر میزان تولید محصولات کشاورزی از جمله گندم تاثیر گذاشته و نگرانی‌ها در مورد دستیابی دوباره به سطح خودکفایی را افزایش داده است.
این خبرگزاری به نقل از کارشناسان افزود: «استمرار خشکسالی و فشارهای اقلیمی می‌تواند برنامه‌های بلندمدت کشور را در حوزه تولید گندم، با چالش جدی مواجه کند.»
۹ شهریور، قدمعلی بوربور، نایب رییس هیئت مدیره بنیاد ملی گندم، گفت: «امسال به‌دلیل کمبود انرژی و مشکلات آبیاری، تولید گندم ۳۵ تا ۴۰ درصد کاهش یافته که این اتفاق در تاریخ کشاورزی ایران کم‌سابقه است.»
او اضافه کرد: «ادامه این روند، به گرانی لبنیات و گوشت هم منجر خواهد شد.»
یازدهم مرداد نشریه بریتانیایی «ویک» در گزارشی هشدار داد ایران در آستانه ورشکستگی آبی قرار دارد؛ بحرانی که ناشی از خشکسالی، تغییرات اقلیمی و سوء مدیریت مزمن است و به گفته تحلیل‌گران، ممکن است به نقطه عطفی برای حکومت جمهوری اسلامی بدل شود.
با وجود قطع مکرر آب در شهرهای مختلف کشور، گزارش‌های رسمی نشان می‌دهند ۸۰ تا ۹۰ درصد از منابع آب در ایران، صرف کشاورزی می‌شود و کشاورزی سنتی همچنان در جریان است.
این اندیشکده اسرائیلی نوشت ارتش جمهوری اسلامی اواخر مردادماه رزمایش دریایی دوروزه‌ای را در آب‌های تنگه هرمز، خلیج فارس و اقیانوس هند برگزار کرد.
در این رزمایش موشک‌های کروز، موشک‌های ضد کشتی «قدیر» و «نصیر» با قابلیت پرتاب از سکوهای زمینی و دریایی، پهپادهای مدل «ابابیل» و سامانه‌های جنگ الکترونیک به نمایش گذاشته شدند.
همچنین ویدیویی از این رزمایش منتشر شد که به‌وسیله یک پهپاد از یک کشتی کانتینربر تصویربرداری شده بود.
موسسه آلما این ویدیو را «هشداری درباره توانایی ایران برای تهدید ترافیک دریایی غیرنظامی در منطقه» توصیف کرد.
به گفته این اندیشکده، برخلاف زرادخانه موشک‌های بالستیک و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، نیروهای دریایی حکومت ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل تنها متحمل خسارات محدودی شدند و همچنان قادرند سطحی از تهدید را در منطقه به نمایش بگذارند
در ساختار نظامی جمهوری اسلامی، نیروی دریایی ارتش در کنار نیروی دریایی سپاه پاسداران فعالیت می‌کند. بر اساس تقسیم وظایف صورت‌گرفته، نیروی دریایی ارتش در دریای خزر، دریای عمان، اقیانوس هند و عرصه‌های دورتر حضور دارد، در حالی که نیروی دریایی سپاه پاسداران عمدتا در خلیج فارس و تنگه هرمز مشغول فعالیت است.
با این حال، در سال‌های اخیر نیروی دریایی سپاه پاسداران به‌طور فزاینده‌ای خارج از آب‌های خلیج فارس فعالیت می‌کند و همکاری میان نیروی دریایی سپاه و ارتش در حوزه‌های مختلف روند فزاینده‌ای داشته است.
نقش جغرافیای منطقه در توان تهدید جمهوری اسلامی
اندیشکده آلما در ادامه تحلیل خود نوشت موقعیت راهبردی ایران، ویژگی‌های جغرافیایی تنگه هرمز و خلیج فارس و توانایی‌های نظامی جمهوری اسلامی که طی سال‌ها توسعه یافته، تهران را قادر می‌سازد تهدیدی ملموس برای آزادی کشتیرانی در منطقه ایجاد کند.
خط ساحلی ایران بیش از سه هزار کیلومتر امتداد دارد و میان خلیج فارس و دریای عمان در غرب و جنوب کشور و همچنین دریای خزر در شمال، تقسیم شده است.
ویژگی‌های جغرافیایی خلیج فارس و خط ساحلی ایران چالش‌های عملیاتی مهمی برای نیروهای دریایی فعال در این منطقه به وجود می‌آورد. خلیج فارس حدود هزار کیلومتر طول دارد و پهنای آن بین ۶۵ تا ۳۴۰ کیلومتر متغیر است؛ آب‌های آن نسبتا کم‌عمق هستند و به‌طور میانگین تنها ۵۰ متر عمق دارند.
ابعاد تنگه هرمز حتی کوچک‌تر است؛ با طولی حدود ۱۸۰ کیلومتر و پهنایی بین ۳۵ تا ۶۰ کیلومتر. خط ساحلی منطقه همچنین دارای خلیج‌های متعدد، زمین‌های کوهستانی و جزایر پراکنده فراوان است.
در نتیجه، این مناطق دریایی محدود و کم‌عمق با فواصل عملیاتی نسبتا کوتاه، «تحت کنترل ساحل» قرار دارند.
افزون بر این، آب‌های گرم خلیج فارس و تنگه هرمز با شوری بالا و جریان‌های تند شناخته می‌شوند که این ویژگی‌ها برای برخی شناورها مشکلات عملیاتی ایجاد می‌کند.
جمهوری اسلامی، جنگ نامتقارن و تاکتیک ازدحام
موسسه تحقیقاتی آلما نوشت که شرایط جغرافیایی همراه با مجموعه‌ای از ملاحظات دیگر، جمهوری اسلامی را بر آن داشته تا بخش مهمی از توان دریایی خود را بر پایه «جنگ نامتقارن» در تنگه هرمز و خلیج فارس ایجاد کند.
این شیوه جنگی در پی آن است که نیروهای بزرگ‌تر و قدرتمندتر را که عموما کُند و سنگین هستند، با اتکا به واحدهای کوچک، پرسرعت و انعطاف‌پذیر و نیز بهره‌گیری از شرایط محلی زمین و دریا به چالش بکشد.
یکی از تاکتیک‌های محوری که جمهوری اسلامی توسعه داده، «تاکتیک ازدحام» است؛ روشی که در آن تعداد زیادی قایق تندرو یا پهپاد به‌طور هم‌زمان برای شکستن توان دفاعی ناوگان‌های بزرگ نظامی به کار گرفته می‌شوند.
هدف از به‌کارگیری این شیوه، ایجاد برتری از طریق عنصر غافلگیری و اشباع سامانه‌های دفاعی دشمن است.
از دیگر روش‌های مورد استفاده حکومت ایران می‌توان به استفاده از موشک‌های ساحل به دریا و مین‌های دریایی اشاره کرد؛ ابزارهایی که در محیط‌های دریایی محدود و شلوغی مانند تنگه هرمز و خلیج فارس مزیت ایجاد می‌کنند.
از این رو، در صورتی که تهران تصمیم بگیرد مسیرهای دریایی غیرنظامی و کشتیرانی تجاری در تنگه هرمز را هدف قرار دهد، راه‌های متعددی برای اخلال در آزادی ناوبری در این منطقه در اختیار دارد؛ از جمله بهره‌گیری از سامانه‌های تسلیحاتی، شناورهای رزمی و نیروهای ویژه.
