مسعود پزشکیان: از شهرستان آمدم و رییس جمهوری شدم ولی اگر آنجا بودم، تحویلم نمیگرفتند



روزنامه کیهان که زیر نظر نماینده خامنهای منتشر میشود، در خصوص توافق جمهوری اسلامی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی نوشت: «نهتنها قانون مصوب مجلس در زمینه تعلیق همکاریها با آژانس دور زده شده، بلکه تجربه تلخ برجام و بازیهای فریبکارانه فکتشیتها بار دیگر تکرار شده است.»
این روزنامه افزود: «این در حالی است که طرف مقابل سابقه جاسوسی، خوشخدمتی به اسرائیل و انفعال در برابر حملات آشکار به تاسیسات هستهای ایران را در کارنامه دارد.»

هاوارد سالومون، نماینده آمریکا در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خواستار اقدام فوری و ملموس از سوی جمهوری اسلامی شد و هشدار داد در صورت ادامه عدم همکاری حکومت ایران با آژانس، این شورا باید آماده اتخاذ اقدامات بیشتر برای پاسخگو کردن تهران باشد.
سالومون با اشاره به توقف اجرای کامل تعهدات هستهای جمهوری اسلامی و عدم همکاری با آژانس، وضعیت را «غیرقابل قبول و عمیقا نگرانکننده» خواند.
او گفت: «اگر عدم همکاری ایران با آژانس ادامه یابد و تعهدات پادمانی خود را بهطور کامل اجرا نکند، این شورا باید آماده باشد که اقدامات بیشتری برای پاسخگو کردن ایران انجام دهد. ما امیدواریم ایران از این فرصت استفاده کند.»
این اظهارات نماینده آمریکا پس از آن بود که اتحادیه اروپا نیز در بیانیهای با تاکید بر اینکه ایران باید فورا همکاری با آژانس را از سر بگیرد، اعلام کرد عقبنشینی تهران از تعهدات برجامی و توقف همکاریهای پادمانی، توانایی آژانس را برای نتیجهگیری درباره ماهیت برنامه هستهای ایران «به شدت مختل کرده» است.
نماینده اتحادیه اروپا با اشاره به آغاز روند فعالسازی «مکانیسم ماشه» در شورای امنیت گفت اکنون لحظهای حساس فرا رسیده و تهران باید گامهای عملی و فوری بردارد تا نشان دهد بهدنبال راهحل دیپلماتیک است.
اروپا همچنین با استقبال از توافق اخیر ایران و آژانس برای از سرگیری بازرسیها، یادآور شد که اجرای فوری و کامل این توافق «غیرقابل مذاکره» است.
اعلام آمادگی آمریکا برای رسیدن به توافق
سالومون همچنین افزود: «ایالات متحده آماده است با حسن نیت برای رسیدن به توافقی درباره جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای مذاکره کند و ایران میتواند با جلب اعتماد نسبت به نیتهای اعلامی خود و نشان دادن آمادگی برای دیپلماسی واقعی، از جمله با همکاری کامل و فوری با آژانس، حسن نیت خود را ثابت کند.»
نماینده آمریکا تاکید کرد که واشینگتن بارها علاقه خود را به پیگیری دیپلماسی با جمهوری اسلامی در خصوص برنامههای هستهای اعلام کرده است اما این ایران است که از تعامل خودداری میکند.

انتقاد از روسیه
نماینده آمریکا در ادامه به انتقاد از موضع روسیه پرداخت و گفت: «پیشنهاد این کشور برای برگزاری نشست مشورتی فوری درباره "مکانیسم ماشه" جدی نیست و صرفا با هدف منحرف کردن توجه شورا از موضوع اصلی آن ارائه شده است.»
او یادآور شد که گفتوگو درباره مکانیسم ماشه و دیگر مسائل مرتبط با برنامه هستهای جمهوری اسلامی در سطوح بالاتر دولتها، از جمله وزیران خارجه و در شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک در حال انجام است و ایجاد یک کانال جداگانه در این مقطع تنها موجب ابهام بیشتر خواهد شد.
او افزود: «اگر روسیه واقعا میخواهد مفید باشد، باید تهران را ترغیب کند تا مستقیما با ما وارد تعامل شود نه اینکه نقش میانجی غیرضروری را ایفا کند.»
پیشتر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که توافق صورت گرفته با آژانس بینالمللی انرژی اتمی یک «سازوکار عملی» برای همکاری ایجاد میکند که هم شرایط استثنایی امنیتی جمهوری اسلامی و هم الزامات فنی آژانس را بازتاب میدهد اما تاکید کرد که فعالسازی مکانیسم ماشه، این توافق را از بین خواهد برد.

علی بیتالهی، رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به جدی بودن خطر فرونشست در شهر اصفهان، گفت که یک شهرک مسکونی و ۴۰ مدرسه به دلیل فرونشست به طور کامل تخلیه شدند. او اضافه کرد: «بدون تردید امروز پرخطرترین شهر از لحاظ فرونشست زمین، اصفهان است.»
این مقام دولتی افزود: «چندین اثر تاریخی در مناطق شمال اصفهان به صورت کاملا مشهود و ملموس، ترک خوردهاند.»

محمدرضا محسنیثانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: مبنای تعاملات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس است، لذا گروسی و بازرسان آژانس حق ورود به ایران را ندارند. »
او افزود: «اگر اروپاییها همچنان بر فعال شدن مکانیسم ماشه اصرار کنند، ما طرح خروج از انپیتی را تصویب میکنیم.»

جواد حسینیکیا، نایبرییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از توافق اخیر تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد را «عامل موساد» خواند و اعلام کرد او در صورت سفر به ایران، بازداشت خواهد شد.
حسینیکیا در مصاحبه با پایگاه خبری دیدهبان ایران گفت: «ما مطلع هستیم که آژانس حتما اطلاعات سایتهای هستهای را به موساد داده است. گروسی خودش عامل موساد است و ما خواستار محاکمه او هستیم ... اتفاقا ما هم دوست داریم که ایشان به ایران بیاید و قوه قضاییه ما او را دستگیر خواهد کرد.»
او رویکرد آژانس بینالمللی در جریان جنگ ۱۲ روزه را مورد انتقاد قرار داد و افزود این نهاد باید حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی را «محکوم و بابت آن عذرخواهی میکرد».
از سوی دیگر محمدرضا محسنیثانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، پنجشنبه ۲۰ شهریور گفت: «مبنای تعاملات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس است. لذا گروسی و بازرسان آژانس حق ورود به ایران را ندارند.»
او افزود: «اگر اروپاییها همچنان بر فعال شدن مکانیسم ماشه اصرار کنند، ما طرح خروج از انپیتی را تصویب میکنیم.»
این نخستین بار نیست که تهدیداتی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی علیه مدیرکل آژانس مطرح میشود. پیشتر روزنامه کیهان، رسانه تحت نظر نماینده علی خامنهای، خواستار اعدام گروسی به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل شده بود.
گروسی و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۸ شهریور در قاهره بر سر سازوکاری تازه برای ادامه همکاریها میان دو طرف به توافق رسیدند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در همین رابطه گفت این توافق درباره «راهکارهای عملی برای ازسرگیری بازرسیها در ایران» است و رویههای بازرسی از تاسیسات اتمی هدف قرار گرفته جمهوری اسلامی را تشریح میکند.
در روایتی متناقض، عراقچی ۱۹ شهریور اعلام کرد در چارچوب این توافق، «هیچ دسترسیای به بازرسان آژانس داده نمیشود؛ مگر در مورد نیروگاه بوشهر».
توافق با آژانس، برخلاف قانون مجلس؟
نایبرییس کمیسیون صنایع مجلس در ادامه مصاحبه خود گفت بر اساس توافق قاهره، «ظاهرا» به آژانس اجازه بازرسی از تاسیسات هستهای بمبارانشده ایران داده شده است اما «طبق قانون مجلس، آژانس حق ندارد تا زمانی که درباره امنیت سایتها و دانشمندان هستهای ایران تضمین بدهد، بر مراکز اتمی ما نظارت کند».
حسینیکیا توافق قاهره را مغایر با مصوبه مجلس درباره تعلیق همکاریها با آژانس دانست و افزود: «تفاهماتی که در این زمینه صورت گرفته، فراتر از اختیارات وزارت خارجه است، چرا که قانون مجلس تصریح دارد هر توافقی با آژانس باید با موافقت شورای عالی امنیت ملی انجام شود.»
این اظهارات در شرایطی مطرح میشوند که اتحادیه اروپا و آمریکا ۱۹ شهریور در نشست شورای حکام آژانس در وین هشدار دادند جمهوری اسلامی باید فورا همکاری با این نهاد را از سر بگیرد.
همزمان گمانهزنیها در خصوص سرنوشت فعالسازی مکانیسم ماشه پس از توافق اخیر تهران و آژانس بالا گرفته است.
تهدید به خروج از انپیتی
حسینیکیا در مصاحبه با دیدهبان ایران در پاسخ به پرسشی درباره احتمال آغاز مجدد گفتوگوها میان تهران و واشینگتن گفت: «مذاکره با آمریکا همواره برای ما خسارتبار بوده است .... معتقدیم که مذاکره همیشه برای وقتکشی و برای این است که دشمنان تجدید قوا کنند.»
او تهدید کرد در صورت بازگشت تحریمهای بینالمللی در چارچوب مکانیسم ماشه، جمهوری اسلامی از معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای (انپیتی) خارج خواهد شد.
تروئیکای اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان ۱۹ شهریور در بیانیهای مشترک با ابراز نگرانی عمیق از وضعیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی هشدار دادند تهران باید فورا از خود آمادگی دیپلماتیک نشان دهد و از دادن وعده بپرهیزد.