مدیرکل آژانس: حل اختلاف بر سر برنامه هسته‌ای ایران در «مرحله‌ای دشوار» است
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به خبرگزاری فرانسه گفت تلاش‌های دیپلماتیک برای حل اختلاف بر سر برنامه هسته‌ای ایران در «مرحله‌ای دشوار» قرار دارد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به خبرگزاری فرانسه گفت تلاش‌های دیپلماتیک برای حل اختلاف بر سر برنامه هسته‌ای ایران در «مرحله‌ای دشوار» قرار دارد.
رافائل گروسی با بیان اینکه «با وضعیت بسیار دشواری روبه‌رو هستیم»، افزود قرار است روز دوشنبه در نیویورک گفت‌وگوهایی میان طرف‌های درگیر برگزار شود.
دولت استونی و سازمان ملل اعلام کردند شورای امنیت دوشنبه ۳۱ شهریور برای بررسی ورود جنگنده‌های روسیه به حریم هوایی استونی، کشور عضو ناتو، جلسه اضطراری برگزار می‌کند.
مارگوس تساهکنا، وزیر خارجه استونی، دوشنبه گفت: «با نقض آشکار حریم هوایی ما، روسیه اصول بنیادین امنیت همه اعضای سازمان ملل را تضعیف می‌کند.»
او این اقدام را «بی‌سابقه و گستاخانه» توصیف کرد و خواستار افزایش فشار سیاسی و اقتصادی بر مسکو شد.
پیش‌تر و در ۲۸ شهریور، وزیر خارجه استونی از نقض حریم هوایی این کشور از سوی جنگنده‌های روسیه خبر داد و اعلام کرد: «روسیه تاکنون چهار بار در سال جاری حریم هوایی استونی را نقض کرده که به خودی خود غیرقابل قبول است اما نقض امروز که طی آن سه جنگنده وارد حریم هوایی ما شدند، بی‌سابقه و بی‌شرمانه است.»
او افزود: «آزمایش مداوم مرزها و رفتار تهاجمی روسیه باید با افزایش سریع فشارهای سیاسی و اقتصادی پاسخ داده شود.»
این حادثه یک هفته پس از آن رخ داد که بیش از ۲۰ پهپاد روسیه وارد حریم هوایی لهستان شدند. اقدامی که باعث شد جنگنده‌های ناتو برخی از آنها را ساقط کنند.
مقام‌های غربی اعلام کردند که روسیه قصد آزمایش آمادگی و اراده این ائتلاف نظامی را دارد.
نقض حریم هوایی استونی سه روز پس از پایان تمرینات مشترک نظامی روسیه و بلاروس با نام «زاپاد ۲۰۲۵» رخ داد.
روسیه در روزهای اخیر به‌طور مکرر حریم هوایی کشورهای عضو ناتو را با جنگنده‌ها و پهپادهای خود نقض کرده است.
نیروی هوایی آلمان بامداد یک‌شنبه ۳۰ شهریور دو فروند جنگنده یوروفایتر را برای رهگیری یک هواپیمای نظامی روسی که وارد حریم هوایی بی‌طرف بر فراز دریای بالتیک شده بود، اعزام کرد و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بار دیگر، نیروی واکنش سریع ما، متشکل از دو یوروفایتر، به دستور ناتو موظف شد یک هواپیمای ناشناس را که فاقد طرح پرواز و تماس رادیویی بود، در حریم هوایی بین‌المللی بررسی کند.»
همچنین ارتش لهستان اعلام کرد جنگنده‌های این کشور و اعضای ناتو بامداد ۲۹ شهریور برای حفاظت از حریم هوایی لهستان به پرواز درآمدند.
شنبه گذشته نیز دولت بریتانیا اعلام کرد جنگنده‌های این کشور نخستین پرواز دفاع هوایی خود را در چارچوب ماموریت «نگهبان شرقی» ناتو بر فراز لهستان انجام دادند.
جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا، در بیانیه‌ای خبر داد این ماموریت «پیامی روشن ارسال می‌کند: از حریم هوایی ناتو دفاع خواهد شد».
وزارت دفاع روسیه این موضوع را که جنگنده‌هایش وارد حریم هوایی استونی شده‌اند رد کرده و اعلام کرد آنها بر فراز آب‌های بی‌طرف پرواز کرده‌اند.
فاکس‌نیوز به نقل از یک مقام دولت دونالد ترامپ و یک منبع مطلع گزارش داد حماس در نامه‌ای به رییس‌جمهوری آمریکا درخواست کرده تا تضمین کند که در برابر آزادی نیمی از گروگان‌ها، آتش‌بس ۶۰ روزه در نوار غزه برقرار شود.
در این گزارش آمده است که این نامه فعلا در اختیار قطر است و در هفته جاری به رییس‌جمهوری آمریکا تحویل داده خواهد شد.
پس از حمله اسرائیل به رهبران حماس در دوحه، قطر اعلام کرد تلاش‌های میانجی‌گرانه برای آتش‌بس و آزادی ۴۸ گروگان باقی‌مانده در غزه را متوقف می‌کند اما ترامپ از دوحه خواست که چنین نکند.
وب‌سایت آکسیوس ۲۹ شهریور گزارش داد قطر از اسرائیل خواسته است پیش از ازسرگیری نقش میانجی‌گری در مذاکرات آتش‌بس غزه بابت حمله اخیر به دوحه عذرخواهی کند.
بر اساس این گزارش، دو منبع آگاه تایید کرده‌اند این درخواست از سوی تمیم بن حمد آل‌ثانی، امیر قطر، مطرح شده است.
حمله هوایی اسرائیل به دوحه پنج عضو حماس و یک مامور امنیتی قطری را کشت اما رهبران اصلی حماس جان سالم به در بردند.
این نخستین بار بود که اسرائیل حمله‌ای را در یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس انجام داد؛ اقدامی که به‌گفته آکسیوس، انزوای منطقه‌ای اسرائیل را به‌شکل قابل توجهی تشدید کرد.
گزارش فاکس‌نیوز از درخواست حماس در شرایطی مطرح شده که افی دفرین، سخنگوی ارتش اسرائیل، اعلام کرده عملیات علیه حماس عمیق‌تر شده، به داخل شهر غزه منتقل شده و مقر اصلی آنها را هدف قرار می‌دهد.
دفرین یک‌شنبه اعلام کرد تاکنون بیش از ۵۵۰ هزار فلسطینی به جنوب نوار غزه منتقل شده‌اند.
حماس ۲۸ شهریور در واکنش به آغاز عملیات زمینی اسرائیل در شهر غزه، شدیدترین هشدار خود را درباره سرنوشت گروگان‌های اسرائیلی صادر کرد و گفت تصمیم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای آغاز حمله زمینی، هرگونه امید به بازگشت گروگان‌ها را از میان برده است.
رییس‌جمهوری آمریکا ۲۸ شهریور حملات حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر را «نسل‌کشی در بالاترین سطح» توصیف کرد و در عین حال درباره سرنوشت گروگان‌های باقی‌مانده در غزه هشدار داد.
ترامپ در جمع خبرنگاران گفت: «ما احتمالا ۲۰ گروگان زنده داریم. این یک وضعیت وحشتناک است. همیشه گفته‌ام وقتی به ۱۰ یا ۲۰ نفر آخر برسید، کار بسیار سخت می‌شود.»
پیشنهادهای دیگر برای پایان جنگ
شامگاه یک‌شنبه تایمز اسرائیل گزارش داد فرانسه پیش‌نویس طرحی را آماده کرده که هدف آن عملیاتی کردن «اعلامیه نیویورک» با حمایت بین‌المللی برای به حاشیه راندن حماس است اما در مورد هماهنگی با اسرائیل سکوت کرده است.
بر اساس این گزارش، فرانسه در حال پیشبرد این پیشنهاد است که هدف آن ایجاد یک «ماموریت بین‌المللی تثبیت‌کننده» است تا جایگزین ارتش اسرائیل در غزه شود و پس از پایان جنگ، برای خلع سلاح حماس فعالیت کند.
این پیشنهاد به دنبال آن است که اعلامیه نیویورک که در تابستان صادر شد و خواستار راه‌حل دو کشوری، خلع سلاح حماس و انتقال تدریجی مسئولیت امنیت داخلی در غزه به تشکیلات خودگردان فلسطین بود، عملیاتی شود.
پیشنهاد فرانسه چندین کشور را برای رهبری نیروی انتقالی در نظر دارد و به‌طور خاص مصر، اردن، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر را به عنوان گزینه‌ها در این زمینه نام می‌برد.
رسانه‌های داخلی و خارجی از کاهش کل صادرات ایران به عراق از جمله صادرات گاز طبیعی خبر داده‌اند. کارشناسان معتقدند ورود رقبای جدید به بازار عراق و افزایش تعرفه‌ها در این کشور از عوامل کاهش صادرات ایران به عراق است.
وب‌سایت اقتصادی «اویل پرایس» دوشنبه ۳۱ شهریور گزارش داد صادرات گاز طبیعی ایران به عراق در فاصله آوریل تا اوت امسال ۴۰ درصد کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش، روند نزولی صادرات گاز طبیعی ایران به عراق از سال ۲۰۲۴ آغاز شد و آمارهای جدید نشان می‌دهد که این روند ادامه یافته است.
۲۵ شهریور، عبدالامیر ربیهاوی، مدیرکل دفتر غرب آسیا در سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده بود طبق آمار موجود این سازمان، «صادرات ایران به عراق به نسبت پنج ماه نخست سال گذشته، ۱۸ درصد کاهش داشته که البته حجم زیادی از این درصد را صادرات گاز به خود اختصاص داده» است.
او ادامه داد: «ما در پنج ماه اول سال گذشته حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار صادرات گازی به عراق داشتیم که امسال در بازه زمانی مشابه با سال قبل، این مقدار به ۹۵۰ میلیون دلار کاهش یافته است.»
بر اساس این اظهارات، در مجموع، صادرات ایران به عراق به نسبت پنج ماه اول سال گذشته، حدودا یک میلیارد دلار کاهش داشته که ۶۰۰ میلیون دلار آن مربوط به کاهش صادرات گاز بوده است.
به گفته این مقام سازمان توسعه تجارت ایران، میزان کل ارزش دلاری صادرات ایران به عراق در سال ۱۴۰۳ در این بازه زمانی حدود چهار میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده اما در پنج ماه ابتدایی امسال «به خاطر شرایط موجود در کشور»، سه میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار کالا به عراق صادرات شده است.
«ورود رقبای جدید» به بازار عراق
یحیی آل‌اسحاق، رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق، دوشنبه درباره بازار عراق به روزنامه «اعتماد» گفت: «ورود رقبای جدید و تغییرات احتمالی بازار عراق نیازمند به‌روزرسانی مداوم اطلاعات و آمادگی فعالان اقتصادی است.»
او افزود: «تنها با آمادگی، اطلاع از تحولات بازار و همكاری فعالان اقتصادی با دولت، می‌توان از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری كرد و رشد پایدار در این بازار را تضمین كرد.»
حميد حسينی، عضو اتاق بازرگانی ايران نیز به این روزنامه گفت: «يكی از سياست‌های مهم عراق در سال‌های اخير، حمايت از توليد داخلی بوده است. دولت عراق مرتب تعرفه‌های وارداتی را افزايش می‌دهد و گاه اين تعرفه‌ها به ۳۶ درصد هم می‌رسد.»
ایران در سال‌های اخیر همواره یکی از تامین‌کنندگان اصلی گاز عراق بوده است.
عراق منابع گاز طبیعی فراوانی دارد اما توان بهره‌برداری از این منابع به اندازه نیاز خود را ندارد و به جای آن، به واردات گاز روی آورده است.
این کشور فاقد پالایشگاه‌های گاز لازم برای فرآوری گاز همراه استخراج شده از میدان‌های عظیم نفتی خود است و همچنان بخشی از این گازها را می‌سوزاند.
به نوشته اویل پرایس، عراق همچنین برق خود را از ایران وارد می‌کرد و صورتحساب سالانه برای هر دو حامل انرژی، گاز طبیعی و برق، حدود هفت تا هشت میلیارد دلار برآورد می‌شود.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، اعلام کرد آماده است آخرین معاهده کنترل تسلیحات هسته‌ای میان مسکو و واشینگتن را به مدت یک سال دیگر تمدید کند، مشروط بر اینکه دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا نیز همین کار را انجام دهد.
پوتین دوشنبه ۳۱ شهریور در نشست شورای امنیت روسیه گفت مسکو در راستای جلوگیری از اشاعه هسته‌ای و برای تشویق گفت‌وگو با واشینگتن درباره جایگزین این معاهده، آماده است اجرای محدودیت‌های عددی «استارت نو» را تا یک سال پس از انقضای آن ادامه دهد.
معاهده مورد نظر پوتین که با نام استارت نو (New START) شناخته می‌شود، سقف تعداد کلاهک‌های هسته‌ای استراتژیک در اختیار ایالات متحده و روسیه را محدود می‌کند و همچنین مساله استقرار موشک‌های زمینی، زیردریایی و بمب‌افکن‌ها برای حمل این تسلیحات را در بر می‌گیرد.
اعتبار این معاهده در بهمن‌ماه (پنجم فوریه ۲۰۲۶) به پایان می‌رسد.
با وجود اینکه حدود پنج ماه تا موعد انقضای این پیمان باقی مانده، اختلاف‌ها بر سر جنگ اوکراین باعث شده است روسیه و آمریکا هیچ مذاکره‌ای برای تمدید یا بازنگری این توافق آغاز نکنند.
در عین حال، ترامپ پیش‌تر تمایل خود را برای یک توافق جدید کنترل تسلیحات اعلام کرده بود اما تاکید کرده بود که چین نیز باید بخشی از آن باشد.
۱۶ خرداد، معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرد در پی «ویرانی» روابط این کشور با ایالات متحده، چشم‌انداز تمدید آخرین پیمان باقی‌مانده هسته‌ای میان دو کشور «بسیار تیره» است.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، در گفت‌وگو با خبرگزاری روسی تاس گفت برنامه پیشنهادی رییس‌جمهوری آمریکا برای ایجاد سپر دفاع موشکی موسوم به «گنبد طلایی»، عامل «عمیقا بی‌ثبات‌کننده‌ای» است که موانع جدید و بزرگی بر سر راه هرگونه مذاکره جدید در حوزه کنترل تسلیحات ایجاد می‌کند.
این اظهارات از جمله بدبینانه‌ترین مواضعی بود که درباره سرنوشت توافق «استارت نو» از سوی مسکو بیان شد.
پیمان استارت نو که در سال ۲۰۱۰ به‌وسیله باراک اوباما و دیمیتری مدودوف، روسای‌جمهوری پیشین آمریکا و روسیه به امضا رسید، در اختیار داشتن بیش از هزار و ۵۵۰ کلاهک هسته‌ای را برای هر یک از این دو کشور ممنوع کرده است.
پوتین در سال ۲۰۲۳ مشارکت کشورش در این توافق را تعلیق کرد و حمایت آمریکا از اوکراین را عامل این تصمیم دانست اما گفت مسکو همچنان به سقف‌های تعیین‌شده برای تعداد کلاهک‌ها، موشک‌ها و بمب‌افکن‌های سنگین پایبند می‌ماند.
شرط پوتین برای تمدید موقت
پوتین دوشنبه تاکید کرد که روسیه آماده است پس از پنجم فوریه ۲۰۲۶، به مدت یک سال دیگر به محدودیت‌های مرکزی مندرج در معاهده استارت نو پایبند بماند.
او گفت: «پس از آن، بر اساس ارزیابی وضعیت، تصمیم خواهیم گرفت که آیا این محدودیت‌های داوطلبانه خودخواسته را ادامه دهیم یا نه.»
رییس‌جمهوری روسیه همچنین اعلام کرد: «ما معتقدیم این اقدام تنها در صورتی عملی خواهد بود که ایالات متحده نیز همین رویکرد را در پیش بگیرد و گام‌هایی برندارد که تعادل موجود در بازدارندگی را تضعیف یا نقض کند.»
روزنامه فایننشال‌تایمز گراش داد ناصف ساویریس، ثروتمندترین مرد مصر، قصد دارد شرکت‌هایش در ابوظبی را ادغام و فعالیت‌های خود را بر روی پروژه‌های عمرانی در ایالات متحده متمرکز کند.
فایننشال‌تایمز دوشنبه ۳۱ شهریور نوشت ساویریس که مالک باشگاه فوتبال آستون ویلا است، در آستانه سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیارد دلاری در پروژه‌های زیرساختی آمریکا قرار دارد.
این میلیاردر پس از خروج پر سروصدا از بریتانیا به‌دلیل تغییرات مالیاتی، محل اقامت خود را به امارات متحده عربی و ایتالیا منتقل کرده است.
او اکنون در حال نهایی کردن انحلال گروه شیمیایی و کود «اُسیآی گلوبال» است؛ شرکتی که طی دو سال گذشته بیش از ۱۱.۶ میلیارد دلار از دارایی‌های خود را فروخته است.
تمرکز بر پروژه‌های زیرساختی آمریکا
ساویریس پس از تکمیل روند فروش دارایی‌ها، تصمیم گرفته شرکت «اُسیآی گلوبال» را با کسب‌وکار خانوادگی «اوراسکام کانستراکشن» ادغام کند؛ معامله‌ای که قرار است ۳۱ شهریور به‌طور رسمی اعلام شود.
شرکت جدید که از ادغام این دو شرکت به وجود می‌آید، در بورس ابوظبی عرضه می‌شود و تمرکز اصلی آن سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی آمریکا خواهد بود.
ساویریس در مصاحبه با فایننشال تایمز گفت: «می‌خواهیم مرحله بعدی کسب‌وکارمان را بر حوزه‌ای متمرکز کنیم که بیشترین فرصت را در آن می‌بینیم، یعنی زیرساخت.»
این شرکت در نظر دارد طی ۱۰ سال آینده، سرمایه خود و شرکایش را صرف خرید سهام و اعطای تسهیلات در بخش زیرساخت ایالات متحده کند.
مجله فوربز ثروت شخصی ساویریس را حدود ۹ میلیارد دلار برآورد کرده است.
انتقاد از صنعت سرمایه‌گذاری خصوصی
ساویریس معتقد است شرکت‌هایی مثل وینچی فرانسه و فروویال اسپانیا با تجربه عملی در ساخت‌وساز از مزیت رقابتی برخوردارند.
او در ادامه مصاحبه گفت: «این شرکت‌ها همیشه موفق‌تر از بانکدارانی هستند که پشت میز نشسته‌اند و با تحلیل‌های کاغذی سعی در افزایش ارزش دارایی‌ها دارند.»
او پیش از این نیز با انتقاد از صنعت سرمایه‌گذاری خصوصی تاکید کرده بود دوران اوج این صنعت به سر آمده است.
این در حالی است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در سال‌های اخیر با قدرت وارد بازار زیرساخت شده‌اند. صندوق‌هایی مانند «جی‌آی‌پی» متعلق به بلک‌راک و «بروکفیلد» در صدر بازیگران اصلی این عرصه قرار دارند.
بازدهی ۳۹ درصدی دو شرکت بزرگ ساویریس
اوراسکام از سال ۲۰۱۲ با خریداری شرکت آمریکایی «ویتز» در بازار زیرساخت آمریکا حضور دارد. این شرکت تاکنون چند مرکز داده، ترمینال فرودگاه و خوابگاه دانشجویی ساخته است.
این تغییر مسیر چرخش بزرگ دیگری در کارنامه ساویریس محسوب می‌شود.
او که ابتدا در صنعت سیمان و سپس در بخش شیمیایی فعال بود، در سال ۲۰۰۷ بخش سیمان اوراسکام را با قیمتی بالاتر از ۱۰ میلیارد یورو به لافارژ فرانسه واگذار کرد.
ناصف کوچک‌ترین پسر اُنسی ساویریس است که در دهه ۱۹۵۰ با راه‌اندازی یک شرکت ساختمانی، پایه‌های امپراتوری اوراسکام را بنا نهاد.
طبق گزارش کی‌پی‌ام‌جی، یکی از چهار شرکت بزرگ حسابرسی جهان، دو شرکت اُسیآی گلوبال و اوراسکام از سال ۱۹۹۹ تا پایان ۲۰۲۴ سالانه ۳۹ درصد بازدهی داشته و بیش از ۲۲ میلیارد دلار سود نقدی را میان سهامداران توزیع کرده‌اند.
