روزنامه گاردین گزارش داد که جمهوری اسلامی در حال بررسی آزادسازی صدها هزار پناهجوی افغانستانی در مرزهای غربی ایران و راهی کردن آنان به سوی عراق و ترکیه است؛ این اقدام بخشی از یک راهبرد چندلایه تهاجمی تهران پس از بمباران سایت‌های هسته‌ای ایران و اجرای مکانیسم ماشه است.
بر اساس اطلاعیه دانشگاه تهران، این حادثه ساعت ۱۴:۳۰ دقیقه پنجشنبه ۱۰ مهر در آزمایشگاه دانشکده مواد دانشکده فنی دانشگاه تهران رخ داد.
تقی‌دخت نیز به رسانه‌های ایران گفت: «یکی از کپسول‌های گاز هیدروژن در زمان تعویض منفجر شد و یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه فوت شد. دو دانشجوی دیگر نیز در این حادثه دچار مصدومیت شده‌اند که مصدومیت آنها جدی نیست و به بیمارستان منتقل شده‌اند.»
این حادثه در شرایطی رخ داد که مسئولان آزمایشگاه در آزمایشگاه حضور داشتند و تحقیقات در این باره ادامه دارد.
پیش‌تر و پس از انتشار گزارش‌هایی از شنیده‌شدن صدای انفجار در محدوده امیرآباد، جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران، تایید کرد که این انفجار در یک مرکز آموزشی رخ داد که منجر به فوت یک نفر و زخمی‌شدن دو شهروند شد.
بر اساس تصاویری که رسانه‌های ایران منتشر کردند، بر اثر این انفجار، بخشی از دیوارها و پنجره‌های آزمایشگاه تخریب شده است.
این اولین بار نیست که حوادثی از این دست در آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های ایران گزارش می‌شود.
پیش‌تر در اردیبهشت ۱۴۰۲، علی بخشی، رییس دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف اعلام کرد آتش سوزی در آزمایشگاه مهندسی خاک این دانشکده ۸ تا ۱۰ میلیون دلار (۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان) خسارت وارد کرد.
او علت آتش‌سوزی را اتصال «جریان برق روشنایی سقف آزمایشگاه» اعلام کرد.
فروردین ۱۴۰۱ نیز بر اثر وقوع آتش‌سوزی در آزمایشگاه پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، یک دانشجو و کارشناس آزمایشگاه دچار سوختگی شدند.
در حالی که دانشجویان اذعان کردند ایمنی آزمایشگاه کافی نبوده، علی ایزدی، رییس پردیس ابوریحان گفت پیگیری دانشکده نشان می‌دهد که دانشجو و کارشناس آزمایشگاه اصول ایمنی را رعایت نکردند.
ایزدی افزود: «در رانندگی هم ممکن است حادثه‌ای رخ دهد.»
گاردین پنجشنبه دهم مهر نوشت که این راهبرد چندلایه تهاجمی شامل گسترش برنامه موشکی، تقویت پدافند هوایی، تعلیق همکاری با بازرسان اتمی سازمان ملل است.
به نوشته این روزنامه، تهدید به اعزام پناهجویان به سمت غرب، یادآور هشدار رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه است که تهدید کرده بود میلیون‌ها پناهجوی سوری را به سمت اروپا روانه می‌کند.
براساس آمار، ایران در برهه‌هایی میزبان حدود ۶ میلیون پناهجوی افغانستانی بوده است. با این حال، عفو بین‌الملل گزارش داد که در سال ۲۰۲۵ یک میلیون نفر از این پناهجویان به افغانستان بازگردانده شدند؛ افرادی که پیش‌تر برای گریختن از فقر یا حکومت طالبان کشور خود را ترک کرده بودند.
عفو بین‌الملل اعلام کرد این اخراج‌های گسترده پس از جنگ دوازده روزه میان جمهوری اسلامی و اسرائیل شدت گرفته است و تخمین زده می‌شود که از زمان پایان جنگ تاکنون ۵۰۰ هزار افغانستانی به آن سوی مرز بازگردانده شده‌اند.
مقامات جمهوری اسلامی آمارهای متفاوتی از تعداد پناهجویان افغانستانی در ایران ارائه کرده‌اند، اما برآورد می‌شود که دست‌کم ۲ میلیون نفر به‌صورت غیرقانونی در ایران حضور دارند.
همچنین کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل پیش‌بینی کرده که ممکن است تا ۴ میلیون افغانستانی در سال جاری به افغانستان بازگردانده شوند.
سوم مهر، برخی منابع دیپلماتیک و امنیتی هشدار دادند گروه داعش می‌تواند از موج اخراج گسترده مهاجران افغانستانی از ایران و پاکستان برای اهداف خود بهره‌برداری کند.
هانس-یاکوب شیندلر، هماهنگ‌کننده پیشین کمیته سازمان ملل برای نظارت بر گروه‌های شبه‌نظامی، : «خطر آن‌که داعش خراسان افغان‌های تازه‌وارد را به‌عنوان منبع بالقوه برای جذب نیرو در نظر بگیرد، بالاست.»
او افزود داعش خراسان از مرداد ۱۴۰۰ به جذب نیرو از میان اعضای ناراضی طالبان و نیز افغانستانیهایی مشغول است که در ساختار حکومت جدید جایی ندارند.
یک منبع دیپلماتیک اروپایی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما میدانیم که برخی افغانها نه از سر اعتقاد، بلکه بهدلیل "ضرورت اقتصادی" به گروه‌های تروریستی میپیوندند.»
در تیرماه امسال، کارشناسان سازمان ملل متحد، نسبت به بازگرداندن جمعی و اجباری پناهجویان افغانستانی از ایران و پاکستان هشدار دادند و خواستار توقف فوری این روند شدند.
