ضعف امنیتی ماهوارههای جهانی موجب افشای دادههای نظامی و اطلاعات تماس کاربران شد
پژوهشی تازه نشان میدهد بخش بزرگی از ارتباطات ماهوارهای جهان، از تماسهای تلفنی و پیامکهای کاربران گرفته تا دادههای نظامی آمریکا و اطلاعات زیرساختهای حیاتی، بدون رمزگذاری در فضا پخش میشود و هر فردی با تجهیزاتی اندک میتواند به آنها دسترسی یابد.
روزنامه تلگراف گزارش داد خانواده لیندزی و کریگ فورمن، زوج ۵۲ ساله بریتانیایی که با اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شدهاند، ممکن است برای آزادی آنها از دولت دونالد ترامپ درخواست کمک کنند.
جو بنت، پسر لیندزی، به تلگراف گفت اتهامات جاسوسی علیه آنها «کاملا مضحک» است و در طول نه ماه بازداشت، این زوج هرگونه اتهام را رد کردهاند.
او افزود خانوادهاش در حال بررسی تماس با ترامپ هستند، بهویژه پس از آنکه رییسجمهور آمریکا وعده داد موفقیت توافق صلح غزه را در قبال تهران نیز تکرار کند. جو بنت اضافه کرد: «در شرایطی که ثباتی تازه در خاورمیانه شکل گرفته است، شاید ترامپ بتواند نقشی کلیدی در آزادی مادر و ناپدریام ایفا کند. ممکن است این اقدام از سوی آمریکا یا ترامپ نباشد و از طریق سفارت کشوری ثالث انجام شود، اما ما باید همه گزینهها را بررسی کنیم.»
تلگراف نوشت خانواده بنت قرار است روز پنجشنبه با ایوت کوپر، وزیر خارجه بریتانیا، دیدار و درباره وضعیت آنها گفتوگو کنند.
خانواده لیندسی فورمن همچنین روز سهشنبه در بیانیهای انتقال او از زندان قرچک به زندان تهران بزرگ را «خبری امیدوارکننده» خواندند. پسر لیندزی گفت: «شاید امکان تماس تلفنی بیشتری فراهم شود؛ در طول ۹ ماه گذشته تنها یک تماس تلفنی هشتدقیقهای با مادرم داشتهام.»
براساس تازهترین گزارش مؤسسه کییل آلمان، کمکهای نظامی بینالمللی به اوکراین در ماههای ژوئیه و اوت ۲۰۲۵ با وجود آغاز طرح جدید ناتو برای تامین فوری تسلیحات، ۴۳ درصد کاهش یافته است. در مقابل، کمکهای مالی و انسانی عمدتا از سوی نهادهای اروپایی ثابت ماندهاند.
پایگاه داده «اوکراین ساپورتترکر» که جریان کمکهای بینالمللی به اوکراین را رصد میکند سهشنبه ۲۲ مهر در گزارشی نوشت این کاهش در حالی رخ داد که ناتو همزمان طرح جدیدی با عنوان «پورل» (فهرست نیازهای اولویتدار اوکراین) را برای تامین سریع تسلیحات از انبارهای آمریکا آغاز کرده بود.
به گفته موسسه کییل، هشت کشور عضو ناتو شامل بلژیک، کانادا، دانمارک، آلمان، لتونی، هلند، نروژ و سوئد تا پایان اوت در این طرح مشارکت کردند و در مجموع یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون یورو اختصاص دادند.
با این حال، این گزارش نشان میدهد کمکهای نظامی در این دوره نسبت به نیمه نخست سال ۲۰۲۵، ۴۳ درصد کاهش یافته است.
کریستوف تربش، مدیر پروژه «اوکراین ساپورتترکر» و رییس بخش پژوهش موسسه کییل گفت: «با توجه به اینکه کمکهای نظامی بهطور فزایندهای به خرید تسلیحات جدید وابسته شده که ماهها یا حتی سالها زمان میبرد، طرح پورل ناتو ابزاری مهم برای رساندن تسلیحات آماده به اوکراین است.»
او افزود: «با این حال، کاهش کمکهای نظامی در ژوئیه و اوت شگفتانگیز است. اروپا در مجموع حمایت نظامی خود را کاهش داده است و اکنون باید دید آمارها در پاییز چگونه تغییر میکنند.»
کمکهای مالی و انسانی همچنان چشمگیر است
در مقابل، کمکهای مالی و انسانی در سطح بالایی باقی ماندهاند. در ماههای ژوئیه و اوت، هفت میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو کمک مالی و بشردوستانه اختصاص داده شد که ۸۶ درصد آن از سوی نهادهای اتحادیه اروپا تامین شده است.
از این میان، پنج میلیارد و ۴۰۰ میلیون یورو از طریق سازوکار «تسهیلات اوکراین» و یک میلیارد یورو در قالب «وامهای ایآرآی» پرداخت شد.
تربش افزود: «حتی در غیاب کمکهای آمریکا، سطح کلی حمایت مالی و انسانی همچنان باثبات مانده است.»
او تاکید کرد: «اکنون مهم است که این ثبات به حوزه نظامی نیز گسترش یابد، زیرا اوکراین برای ادامه دفاع از خود به این کمکها وابسته است.»
رهبران اتحادیه اروپا ۹ مهر حمایت کلی خود را از ایده استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه برای تامین یک وام ۱۴۰ میلیارد یورویی به اوکراین اعلام کردند.
بر پایه این گزارش، «اوکراین ساپورتترکر» از ژانویه ۲۰۲۲ تاکنون میزان کمکهای نظامی، مالی و انسانی از ۴۱ کشور از جمله اعضای اتحادیه اروپا، گروه هفت، استرالیا، کره جنوبی، ترکیه، نروژ، نیوزیلند، سوئیس، چین، تایوان، هند و ایسلند را ثبت میکند.
دادهها بر اساس اطلاعیههای رسمی دولتها و گزارشهای بینالمللی گردآوری میشوند و ارزش کمکهای غیرنقدی مانند تجهیزات نظامی یا اقلام پزشکی با قیمتهای بازار تخمین زده میشود.
در پی نخستین تنشها بین حماس و اسرائیل بر سر بازگرداندن پیکر گروگانهای کشتهشده، روزنامه گاردین گزارش داد اسرائیل پایان روز سهشنبه را به عنوان مهلت نهایی برای حماس تعیین کرده است.
تحویل اجساد ۲۸ گروگان کشتهشده بخشی از توافقی بود که به آتشبس در غزه انجامید.
تحویل اجساد ۲۸ گروگان کشتهشده بخشی از توافقی بود که به آتشبس در غزه انجامید، اما تاکنون تنها چهار جسد تحویل داده شده است.
میانجیها بر این باورند که حماس در یافتن همه اجساد دچار مشکل شده، اما بنا بر گزارش شبکه «کان»، دولت اسرائیل معتقد است که این گروه عمداً برخی از اجساد را نگه داشته است.
وزیر دفاع اسرائیل، یسرائل کاتس، هشدار داد که عدم تحویل اجساد «نقض توافق» محسوب میشود و «پیامدهایی» در پی خواهد داشت. با این حال حماس گفته که به آتشبس متعهد است.
انجمن گروگانها و خانوادههای مفقودین اسرائیلی نیز اعلام کرد که «قصور حماس در آزادسازی تمام اجساد باید با واکنشی جدی روبهرو شود.»
یک دیپلمات عرب از کشورهای میانجی به روزنامه اسرائیلی هاآرتص گفت که میانجیها در حال پیگیری این مسئله هستند و باور ندارند که توافق غزه در خطر فروپاشی باشد.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز اعلام کرد که تحویل بقایای گروگانها در غزه زمانبر خواهد بود و آن را «چالشی عظیم» خواند، زیرا یافتن اجساد در میان ویرانهها بسیار دشوار است.
در گذشته، حماس گاهی اجساد افراد غیرمرتبط را به جای گروگانها بازگردانده بود.
کاخ کرملین اعلام کرد از تمایل دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، برای تمرکز بر یافتن راهحلی صلحآمیز بهمنظور پایان دادن به درگیری در اوکراین پس از دستیابی به آتشبسی در غزه، استقبال میکند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی دفتر ریاستجمهوری روسیه، سهشنبه ۲۲ مهر به خبرنگاران گفت که مسکو همچنان برای انجام گفتوگوها در زمینه رسیدن به پایان جنگ اوکراین آماده است و امیدوار است ایالات متحده بتواند نفوذ خود را برای متقاعد کردن اوکراین به سمت توافق صلح به کار گیرد.
این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که ترامپ گفت رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، میتواند به پایان دادن به درگیری روسیه و اوکراین کمک کند و نقشی محوری در این زمینه داشته باشد.
دولت اردوغان در گفتوگوها میان اسرائیل و حماس نیز نقش ایفا کرد.
تداوم پیشروی روسیه در شرق اوکراین
روسیه در شرایطی نسبت به گفتوگوهای صلح ابراز تمایل کرده که وزارت دفاع این کشور سهشنبه اعلام کرد نیروهایش کنترل روستای بالاخان در منطقه دونتسک در شرق اوکراین را به دست گرفتهاند.
نیروهای روسیه دوشنبه با بمبهای هدایتشونده به خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین، حمله کردند و برق ۳۰ هزار مشترک را در سه منطقه قطع کردند.
اولِه سینیهوبوف، فرماندار منطقه، در پیامرسان تلگرام نوشت که نیروهای روسیه با استفاده از بمبهای هدایتشونده به مناطق نیمیشلیانسکی و اسلوبیدسکی در جنوب شرق و منطقه شوچنکیفسکی در شمال شهر حمله کردند.
در هفتههای اخیر و با نزدیک شدن به فصل سرما، نیروهای روسیه تمرکز حملات خود را بر اهداف مرتبط با شبکه برق و صنعت گاز اوکراین گذاشتهاند.
حملهای گسترده به کییف و دیگر مراکز در هفته گذشته باعث شد بیش از یک میلیون خانوار و کسبوکار در سراسر کشور به طور موقت بدون برق بمانند. همچنین تامین آب نیز مختل شد.
وزارت دفاع روسیه دوشنبه اعلام کرده بود نیروهایش در جریان پیشروی در شرق اوکراین، دو روستای جدید را تصرف کردهاند؛ یکی در منطقه دونتسک و دیگری نزدیک کوپیانسک در شمال شرق. شهری که عمدتا ویران شده و ماههاست تحت حمله قرار دارد.
گفتوگوهای زلنسکی درباره پدافند هوایی اوکراین
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، سهشنبه گفت که درباره نیازهای پدافند هوایی کشورش با الکساندر استوب، همتای فنلاندی خود گفتوگو کرده است.
زلنسکی افزود که او و استوب در حال «هماهنگی مواضع خود» هستند.
این گفتوگوها همزمان با حملات اخیر روسیه به زیرساختهای انرژی اوکراین صورت گرفت.
زلنسکی قرار است جمعه پیش رو با ترامپ در واشینگتن دیدار کند.
او گفت مهم است که رییسجمهوری آمریکا توانسته باعث توقف جنگ در غزه شود: «اقدامات درست آمریکا میتواند به پایان جنگ روسیه علیه اوکراین نیز کمک کند. ما برای این موضوع دیدگاهی داریم.»
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، گفت که دولت فرانسه به وعده خود برای خروج مهدیه اسفندیاری از زندان عمل نکرد. اسفندیاری، شهروند ایرانی است که بهدلیل حمایت از گروه حماس، در فرانسه زندانی شده است.
جهانگیر سهشنبه ۲۲ مهر در نشست خبری هفتگی خود در این زمینه گفت: «در مقطعی اعلام شد که در صورت معرفی مکانی مناسب نزدیک به محل بازداشت مهدیه اسفندیاری، امکان آزادی وی با وثیقه وجود دارد. بلافاصله این اتفاق افتاد اما متاسفانه مقامهای فرانسوی علیرغم اینکه سفارت ایران همکاری لازم را انجام داد، حاضر نشدند او را به مکانی که خانوادهاش پیشنهاد داده بود، منتقل کنند.»
اسفندیاری ۳۹ ساله، از ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ در زندان فِرِن در جنوب پاریس در بازداشت موقت به سر میبرد.
نشریه لوپوئن فرانسه، فروردینماه گزارش داد این تبعه ایرانی به اتهام «تمجید از تروریسم» بازداشت و به زندان منتقل شده است.
اسفندیاری متهم است در کانالی در پیامرسان تلگرام، پیامهایی در حمایت از حمله هفتم اکتبر حماس منتشر کرده است.
بنا بر اعلام دادستانی پاریس، این محتواها «تحریک به تروریسم» و «توهین به جامعه یهودی» تلقی شدهاند.
قوه قضاییه: تلاشها برای آزادی اسفندیاری ادامه دارد
سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «از طریق وکیل مهدیه اسفندیاری و سفارت ایران در پاریس، این موضوع بهصورت جدی پیگیری میشود.»
به گفته جهانگیر، سفیر جمهوری اسلامی در پاریس تاکنون دو بار در محل نگهداری اسفندیاری حاضر شده و با او ملاقات کرده است.
او در ادامه گفت: «ستاد حقوق بشر قوه قضاییه جمهوری اسلامی با همکاری وزارت امور خارجه، همهگونه تلاش برای آزادی بیقید و شرط مهدیه اسفندیاری را در دستور کار قرار داده است.»
۲۰ شهریور، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در مصاحبه با صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت که مذاکرات تهران و پاریس برای مبادله زندانیان «به مراحل نهایی خود نزدیک شده» است.
اوایل مهرماه نیز مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، با اشاره به «گفتوگوی صریح و مفصل» خود با امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «بر سر حل موضوع زندانیان دو طرف نیز توافق کردیم.»
۱۷ مهر، لنارت مونترلوس، گردشگر جوان فرانسوی-آلمانی که در جریان جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل به اتهام «جاسوسی» در ایران بازداشت شده بود، پس از آزادی به فرانسه بازگشت.
در حال حاضر سسیل کوهلر و ژاک پاریس، دو شهروند دیگر فرانسوی، در ایران زندانی هستند.
کوهلر و پاریس، دو فعال سندیکایی، پس از دیدار با شماری از فعالان کارگری و معلمان در تهران در بهار سال ۱۴۰۱ به دست ماموران امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدند.
فرانسه بازداشت این شهروندانش را «گروگانگیری دولتی» خوانده است.
تیمی از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در سندیهگو و دانشگاه مریلند طی سه سال با استفاده از تجهیزات سادهای به ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار، موفق شد مجموعهای حیرتانگیز از دادههای رمزگذارینشده را از ماهوارهها دریافت کند.
آنها با نصب یک گیرنده ماهوارهای روی پشتبام دانشگاه، سیگنالهای ماهوارههای ژئواستیشنری را از آسمان جنوب کالیفرنیا جمعآوری کردند و به گفته خودشان، تنها با «نگاه کردن به بالا» توانستند دادههایی را دریافت کنند که از تماسهای خصوصی تا ارتباطات نظامی را دربر میگرفت.
پژوهشگران اعلام کردند که در این بررسی، محتوای تماسها و پیامکهای کاربران T-Mobile، دادههای مربوط به مرور اینترنت در پروازها، ارتباطات زیرساختهای حیاتی مانند شبکههای برق و سکوهای نفت و گاز دریایی و حتی پیامهای نظامی آمریکا و مکزیک را در حالت «بدون رمز» مشاهده کردهاند.
یافتههایی شوکهکننده
آرون شولمن، استاد دانشگاه یوسیاسدی و سرپرست این تحقیق، گفت: «این موضوع کاملا ما را شوکه کرد. بخشهای بسیار حساسی از زیرساختهای ما به این اکوسیستم ماهوارهای وابستهاند و ما تصور میکردیم همه این دادهها رمزگذاری شده باشند. اما هر بار که داده جدیدی را بررسی کردیم، دیدیم اینطور نیست.»
به گفته پژوهشگران، نتایج این تحقیق که با عنوان «به بالا نگاه نکنید» در کنفرانس انجمن ماشینهای محاسباتی در تایوان ارائه شده، نشان میدهد بسیاری از شرکتها و نهادها امنیت دادههایشان را صرفا بر این فرض استوار کردهاند که «هیچکس به بالا نگاه نخواهد کرد».
در واکنش به این یافتهها، بیشتر شرکتها از جمله تی-موبایل بهسرعت ارتباطات خود را رمزگذاری کردند.
با این حال، برخی مالکان زیرساختهای حیاتی در آمریکا هنوز اقدامی نکردهاند.
به گفته محققان، برخی از این شرکتها حتی پس از هشدار مستقیم نیز از افزودن رمزگذاری خودداری کردند.
پژوهشگران تنها حدود ۱۵ درصد از ماهوارههای فعال را بررسی کردهاند، اما همین میزان کافی بوده تا نشان دهد حجم عظیمی از دادهها هنوز در معرض افشا قرار دارند.
مت گرین، استاد دانشگاه جانز هاپکینز که مطالعه را مرور کرده، گفت: «این واقعا دیوانهکننده است. اینکه اینهمه داده از طریق ماهوارهها منتقل میشود و هر کسی میتواند با یک آنتن آنها را دریافت کند، باورکردنی نیست. این پژوهش تنها بخش کوچکی از مشکل را برطرف میکند، اما بیشتر آن تغییر نخواهد کرد.»
در بخشی از یافتهها، پژوهشگران دادههای تماس و پیامک کاربران آمریکایی را از طریق شبکههای ماهوارهای مربوط به دکلهای مناطق دورافتاده شناسایی کردند.
دسترسی به اطلاعات تماس صدها کاربر با ۹ ساعت شنود
در تنها ۹ ساعت شنود، آنها موفق شدند شماره تلفن بیش از دو هزار و ۷۰۰ کاربر و محتوای تماسها و پیامکهایشان را جمعآوری کنند.
دیو لوین، استاد دانشگاه مریلند و از نویسندگان مقاله، گفت: «وقتی همه اینها را دیدیم، اولین سوالم این بود: آیا همین الان مرتکب جرم شدیم؟ آیا استراق سمع کردیم؟»
او افزود: «این سیگنالها در هر لحظه بیش از ۴۰ درصد از سطح زمین را پوشش میدهند.»
پژوهشگران همچنین ارتباطات رمزگذارینشده Telmex و AT&T مکزیک را شناسایی کردند که شامل دادههای کاربران و فرادادههای تماس بود.
پس از تماس با شرکتها، تی-موبایل ظرف چند هفته نقص را برطرف کرد و شرکت ایتی.اند.تی اعلام کرد یک پیمانکار ماهوارهای پیکربندی اشتباهی در تعداد کمی از دکلهای دورافتاده در مکزیک انجام داده بود.
با اینحال نگرانیها تنها به ارتباطات تلفنی محدود نمیشود.
دسترسی به ارتباطات اینترنتی نظامی آمریکا و مکزیک
پژوهشگران به پیامهای نظامی رمزگذارینشده نیز دست یافتند؛ از جمله ارتباطات اینترنتی کشتیهای نیروی دریایی آمریکا و نام شناورها.
در مورد نیروهای نظامی مکزیک، دادههای افشاشده شامل پیامهای فرماندهی، اطلاعات مربوط به عملیات ضد قاچاق، و حتی موقعیت و ماموریت بالگردهای «بلکهاوک» و «Mi-17» بود.
شولمن گفت: «وقتی شروع کردیم به دیدن اطلاعات مربوط به بالگردهای نظامی، نگرانی ما فقط حجم دادهها نبود، بلکه حساسیت فوقالعاده بالای آنها بود.»
پژوهشگران همچنین به دادههای رمزگذارینشده از شرکتهای بزرگ و زیرساختهای حیاتی مانند «کمیسیون فدرال برق مکزیک» دست یافتند که ارتباطات داخلی خود، از نام و آدرس مشتریان گرفته تا گزارش خرابی تجهیزات، را بدون رمز ارسال میکرد.
آنها علاوه بر این، به دادههای وایفای پرواز شرکتهای پاناسونیک، Intelsat، ایمیلهای والمارت مکزیک و دادههای بانکهای Santander، Banorte و Banjercito نیز دست یافتند.
برخی شرکتها پس از دریافت هشدار، رمزگذاری را آغاز کردند.
سخنگوی پاناسونیک گفت: «ما از یافتههای پژوهشگران استقبال میکنیم، اما برخی اظهارات منسوب به ما نادرست یا گمراهکننده است. سامانههای ما طوری طراحی شدهاند که هر ارتباط کاربر طبق پروتکلهای امنیتی انجام میشود.»
پژوهشگران تاکید کردند که همه دادهها را با تجهیزات کاملا تجاری و ارزان جمعآوری کردند؛ یک دیش ۱۸۵ دلاری، پایه ۱۴۰ دلاری با موتور ۱۹۵ دلاری و کارت تیونر ۲۳۰ دلاری.
به گفته مت بلیز، استاد دانشگاه جورجتاون، این پروژه از منابع در حد آژانس امنیت ملی استفاده نکرد، بلکه از تجهیزات کاربران عادی DirecTV بهره برد.
او افزود: «مانع ورود به چنین حملهای بسیار پایین است.»
با وجود این نگرانی که این یافتهها ممکن است به سوءاستفاده برخی افراد منجر شود، پژوهشگران معتقدند انتشار یافتهها باعث میشود شرکتها به رمزگذاری دادهها ترغیب شوند.
نادیا هنینگر، استاد رمزنگاری یوسیاسدی و از نویسندگان تحقیق، گفت: «ما همیشه فکر میکردیم باید همه چیز را رمزگذاری کنیم تا جلوی دولتهایی که کابلهای فیبر نوری را شنود میکنند گرفته شود. اما حالا میبینیم همان نوع دادهها بهسادگی در حال پخش شدن برای بخش بزرگی از سیاره زمین است.»