استاد دانشگاه طباطبایی تهران: امکان معامله بر سر ایران توسط چین و روسیه وجود دارد
ناصر رفیعی، سخنران مذهبی دفتر خامنه‌ای، گفت که دشمنان تلاش می‌کنند باورها و سبک زندگی مسلمانان را با اقداماتی از جمله «ترویج فرهنگ سگ‌آوری» تغییر دهند و خواستار «هوشیاری نخبگان دینی و فعالیت‌های فرهنگی و تربیتی» در برابر آن شد.
او افزود: «دشمن امروز بر دو محور تمرکز دارد: تغییر باورها و تغییر سبک زندگی. روحانیت باید در برابر این هجمه‌ها فعال و هوشیار باشد.»
جمعی از زنان زندانی سیاسی در اوین در بیانیه‌ای مشترک در مخالفت با اعدام و برای حمایت از اعتراض زندانیان قزلحصار نوشتند: «بند زنان اوین ضمن تقدیر از حرکت تاثیرگذار زندانیان قزلحصار، تا لغو مجازات اعدام در کنار تمامی محکومان به مرگ و خانواده‌های آنان ایستاده است.»
امضاکنندگان با اشاره به مشکلات معیشتی نوشتند: «بر سفره‌ها نان بیاتی هم باقی نمانده تا گرسنگی را فرو دهند. آنکه دست از آستین برون آورد و آنکه بر این فقر و فلاکت فریادی برآورد را به مسلخ می‌برند.»
آن‌ها افزودند: «سیستم همواره بدون آسیب‌شناسی و اشاره به ورشکستگی‌های سیاسی و اقتصادی خود، اعمال مجرمانه را جرائم خشن و بزه نامیده و افکار عمومی را علیه محکومان به مرگ برانگیخته و تلاش نموده به پاک‌کردن صورت‌مسئله که همانا ناکارآمدی و فساد سیستماتیک است، احساسات عمومی را تحریک و با تاکید بر اعمال مجرمانه محکوم، اجرای حکم مرگ را توجیه‌پذیر کند.»
سخنگوی صنعت آب اعلام کرد که در سال آبی گذشته، تنها ۱۱۹ میلیون متر مکعب از حقابه ایران از حوضه هیرمند توسط حکومت طالبان در افغانستان پرداخت شده که «معادل ۱۶ درصد حق‌آبه ایران» است.
عیسی بزرگ‌زاده، دبیر کمیساریای آب هیرمند، روز پنجشنبه ۲۴ مهر اعلام کرد که میزان آبی که از سوی افغانستان رهاسازی شده «با سهم قانونی ایران بر اساس معاهده ۱۳۵۱ فاصله زیادی دارد.»
او با اشاره به بی‌توجهی کابل به تعهداتش گفت در چند دهه گذشته، با وجود ادعای پایبندی افغانستان به این معاهده، «عملی در جهت اجرای کامل آن انجام نشده» و در سال‌های اخیر «اختلاف میان آنچه در معاهده آمده و واقعیت میدانی بیشتر شده است.»
طبق معاهده آبی میان تهران و کابل، سهم قانونی ایران از آب هیرمند در شرایط نرمال سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب تعیین شده است.
بزرگ‌زاده پیش‌تر در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما گفته بود جمهوری اسلامی بارها در مجاری رسمی و نشست‌های کمیساران به این وضعیت اعتراض کرده و «پیشنهادهای عملی برای اصلاح مسیر آب» ارائه داده است. او تأکید کرده بود که باید «سرریزهای بند کمال‌خان اصلاح شود تا مسیر طبیعی آب به مسیر گذشته بازگردد.»
به گفته او، ایران آمادگی دارد در قالب همکاری فنی و در چارچوب منافع مشترک، برای بازسازی و اصلاح بند به افغانستان کمک کند.
در همین حال، خبرگزاری ایسنا ۹ مهر گزارش داد تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد مخزن سد کجکی در افغانستان پر و حتی سرریز شده است، اما حق‌آبه تاریخی ایران هنوز پرداخت نشده است.
به نوشته این گزارش، کاهش چشمگیر حق‌آبه ایران، نیازهای کشاورزی و زیست‌محیطی شرق کشور را تحت تاثیر قرار داده و موجب خشک شدن تالاب هامون، افزایش بیکاری و موج جدید مهاجرت از سیستان و بلوچستان شده است.
روزنامه شرق ۱۳ اسفند سال گذشته با استناد به تصاویر ماهواره‌ای خبر داده بود که حکومت طالبان با وجود وعده‌هایی که به ایران داده بود، بار دیگر مسیر رودخانه هیرمند را منحرف کرده است.
تصویر ماهواره‌ای منتشر شده که مربوط به ۱۲ اسفند بود، نشان می‌داد که طالبان به‌جای رهاسازی حق‌آبه ایران، آب سد کمال‌خان را همچنان به سوی شوره‌زار گودرزه در افغانستان منحرف می‌کند.
طالبان از زمان قدرت گرفتن دوباره در افغانستان، از رهاسازی حق‌آبه رودخانه هیرمند خودداری کرده و این مساله به یکی از موضوعات مهم در تنش‌های میان تهران و کابل در سه سال اخیر تبدیل شده است.
پیش از این و در دهه‌های اخیر، مقامات جمهوری اسلامی بارها از تامین نشدن حقابه ایران انتقاد و با مقامات حکومت‌های وقت در افغانستان گفت‌وگو کرده‌اند اما این مذاکرات تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.
عباس موسوی، معاون تشریفات دفتر پزشکیان، گفت که اجلاس شرم‌الشیخ برای امضای توافق صلح غزه «شویی برای خودنمایی و قدرت‌نمایی ترامپ» بود. او افزود طبیعی بود جمهوری اسلامی در آن شرکت نکند و این عدم حضور در نشست «تمجید از یک دیکتاتور جهانی» عین اقتدار و قدرت و شایسته تمجید است.
موسوی اضافه کرد: «اینکه مطرح می‌شود «فرصت مذاکره از دست رفت»، حرف بی‌مبنایی است. اگر آن‌ها اهل مذاکره بودند، می‌توانستند در همان فرصت‌های قبل از «تجاوز به ایران» - زمانی که جمهوری اسلامی ایران رسماً وارد مذاکره شده بود - از این فرصت استفاده کنند.»
این مقام دولت جمهوری اسلامی گفت: «اگر مسئولان نظام، از رهبری تا رئیس‌جمهور و سایر مقامات عالی تشخیص بدهند که مذاکره با آمریکا فایده‌ای خواهد داشت، حتماً این کار را انجام خواهند داد و لزومی ندارد که حتما در حاشیه یک اجلاس باشد.»
با این حال او اشاره کرد که حاضر نشدن در اجلاس شرم‌الشیخ به معنی مخالفت تهران با توافق صلح غزه نیست.
رییس اتحادیه پیشکسوتان کارگری، از تشکل‌های وابسته به جمهوری اسلامی، اعلام کرد که دهک فقیر جامعه به حدود ۴۵ درصد افزایش یافته است. در این ارتباط، یک فعال کارگری در گفت‌وگو با ایران اینترنشنال، وضعیت برای کارگران را «فاجعه‌بار» توصیف کرد.
حسن صادقی پنجشنبه ۲۴ مهر به خبرآنلاین گفت: «دهک میانی جامعه که پیش‌تر حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌داد، به کمتر از ۳۰ درصد رسیده و دهک فقیر جامعه از ۳۰ درصد به حدود ۴۵ درصد افزایش یافته است.»
او افزود: «اگر این روند ادامه یابد، تا پایان سال جاری بخش بیشتری از طبقه متوسط به زیر خط فقر سقوط خواهد کرد.»
صادقی تاکید کرد که سطح فعلی دستمزدها پاسخ‌گوی هزینه‌های زندگی نیست،
او افزود: «بر اساس محاسبات ما، یک کارگر با دریافتی ۱۳ تا ۱۵ میلیون تومانی تنها می‌تواند حدود ۱۰ تا ۱۲ روز هزینه‌های معیشت خانوار را تامین کند و مابقی ماه را ناگزیر از حذف برخی اقلام ضروری یا کاهش سطح مصرف است.»
پیش از این، ایلنا، خبرگزاری خانه کارگر جمهوری اسلامی، ۱۵ مهر نوشته بود: «محاسبات مستقل سبد معیشت خانوارهای کارگری براساس وعده‌های واقعی غذایی و با استناد به جدول خوراکی‌ها متشکل از یک وعده غذای گرم در روز که توسط فرامرز توفیقی، فعال کارگری، انجام شده، نشان می‌دهد که درصد پوشش حداقل دستمزد یک خانواده متوسط ۳.۳ نفره که رقم ۱۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است، به ۱۲.۴۳ درصد هزینه‌های حداقلی زندگی رسیده است.»
بر اساس این گزارش، دستمزد فعلی کارگران «فقط کفاف مخارج ساده و حداقلی ۵ تا ۶ روز ماه را می‌دهد.»
ایلنا هفتم مهر با اشاره به افزایش شدید نرخ تورم در ایران گزارش داده بود که در شرایط کنونی، خانواده‌های کارگری برای بقا به ۵۰ میلیون تومان درآمد ماهانه نیاز دارند.
سمیه گلپور، رییس کانون انجمن‌های صنفی کارگری، که از تشکل‌های صنفی مورد تایید جمهوری اسلامی است، ۲۱ اسفند سال گذشته اعلام کرد که نسبت به ۱۳ سال گذشته، قدرت خرید کارگران ۱۹۰ درصد کاهش یافته است.
بر اساس دو تبصره ماده ۴۱ قانون کار، حداقل دستمزد ماهانه کارگران باید بر اساس ترخ تورم و هزینه زندگی یک خانوار کارگری تعیین شود. با این همه، فعالان و تشکل‌های مستقل کارگری همواره اشاره کرده‌اند که شورای عالی کار تبصره دوم را در مصوبه های مزدی خود در نظر نمی‌گیرد.
مشکلات معیشتی کارگران و مزدبگیران در ایران در شرایطی رو به وخامت گذاشته است که احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، چند بار در ماه‌های اخیر با افزایش دستمزد کارگران مخالفت کرده است.
یک فعال کارگری: شرایط فاجعه‌بار است
یک فعال کارگری، که به‌دلایل امنیتی نخواست نامش گفته شود، در گفت‌وگو با ایران اینترنشنال شرایط کارگران ایران را «فاجعه‌بار» خواند.
او گفت: «دستمزدها حتی قبل از جنگ، تحریم‌های جدید، افزایش تورم و جهش قیمت‌ها به زحمت کفاف هزینه‌های حداقلی ۱۰ تا ۱۵ روز خانواده‌های کارگران را می داد.»
او افزود: «بعد از این تغییرات که قیمت نان، برنج، لبنیات و تمام مواد غذایی مانند برنج سه برابر شده و یا قیمت نان که ظرف یک‌سال قیمت آن افزایش داده شده، دستمزد کارگران دیگر بە زحمت کفاف هزینه‌های یک هفته را می‌دهد.»
این فعال کارگری گفت: «از گوشت کیلویی یک میلیون تومان به بالا، و مرغ کیلویی ١٨٠ هزار تومان که از سفره‌ها حدف شده است، صحبت نمی کنم. می توانم به چند برابر شدن قیمت دارو که تامین اجتماعی پرداخت نمی‌کند، و هزینه مسکن، مدرسه و بقیه نیازهای اولیه زندگی هم اشاره کنم.»
او در عین حال گفت که علاوه بر این مشکلات، باید در نظر داشته باشیم که همین دستمزدهای اندک هم به موقع پرداخت نمی‌شود.»
این فعال کارگری به این پرسش که کارگران و خانواده‌های آنان در این شرایط چگونه می‌توانند زندگی کنند، پاسخ داد: «با کار چند شیفت، حذف گوشت و مرغ و حبوبات، و لبنیات از سفره‌ها و زندگی با شکم نیمه گرسنه، نفرستادن فرزندان به مدرسه، نخریدن دارو و لباس و تعطیل کردن تفریح و سرگرمی‌های هزینه‌دار.»
اعتراف یک رسانه حکومتی به نابرابری و شکاف طبقاتی در ایران
این وضعیت حتی در رسانه‌های حکومتی بازتاب یافته است. در این ارتباط، سایت نور نیوز، نزدیک به علی شمخانی، دبیر سابق شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی، ۳۱ شهریور نوشت: «نمودار توزیع هزینه خانوارهای کشور در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد سهم دهک‌های پایین بسیار اندک و سهم دهک‌های بالا چشمگیر است» و آن را «تصویری روشن از نابرابری اقتصاد» دانست.
به‌نوشته نور نیوز، «بر اساس آمار رسمی، دهک اول که فقیرترین بخش جامعه محسوب می‌شود، تنها ۲.۳۲ درصد از کل هزینه خانوارهای کشور در سال ۱۴۰۳ را به خود اختصاص داده است. دهک دوم نیز با ۳.۷۵ درصد و دهک سوم با ۴.۸۳ درصد سهم اندکی دارند.»
بر اساس این گزارش، «این ارقام بیانگر آن است که بخش بزرگی از جامعه توانایی مالی محدودی برای تأمین نیازهای روزمره خود دارد و این موضوع شکاف طبقاتی را به‌خوبی آشکار می‌سازد. در واقع، حدود ۳۰ درصد پایین جامعه مجموعاً کمتر از ۱۱ درصد از کل هزینه‌ها را پوشش می‌دهند.»
در همین ارتباط، مازیار گیلانی‌نژاد، فعال کارگری، پنجشنبه ۲۴ مهر به ایلنا گفت: «کالایی‌سازی آموزش، فرزندان دهک‌های پایین را از حق تحصیل محروم کرده است.»
او با استناد به اخباری مانند «افزایش ۳۰ درصدی قیمت لوازم‌التحریر»، «هزینه ۳.۵ میلیون تومانی تهیه لوازم مدرسه برای یک دانش‌آموز دبستانی»، و «ترک تحصیل» دانش‌آموز ان «به دلیل فقر»، تأکید کرد: «فرزندان طبقه کارگر به‌طور سیستماتیک از چرخه آموزش کنار گذاشته شده‌اند.»
به‌دنبال سیاست‌های ناکارآمد جمهوری اسلامی در زمینه‌های اقتصادی، سیاست داخلی و سیاست خارجی طی دهه‌های اخیر، تورم فزاینده زندگی شهروندان، به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده و قیمت کالاهای اساسی با جهشی بی‌سابقه روبه‌رو شده است.
