در حالی که روسیه حملات خود را به بخش انرژی اوکراین شدت داده و خاموشی‌ها در سراسر این کشور گسترش یافته است، کارکنان یک مهدکودک در شهر چرنیهیف در شمال اوکراین برای تامین غذای کودکان در سرما و بی‌برقی تلاش می‌کنند.
یافته‌های یک مطالعه پژوهش‌گران کانادایی و آمریکایی که در مجله «جاما» منتشر شد، ارتباط میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و کاهش توانایی‌های شناختی نوجوانان را مشخص می‌کند.
به گفته جیسون ناگاتا، متخصص اطفال دانشگاه کالیفرنیا و محقق این مطالعه، تاثیر میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی بر یادگیری «بسیار حیاتی» است.
بررسی بیش از شش هزار کودک
بر اساس گزارش ان‌پی‌آر، ناگاتا و همکارانش از داده‌های مربوط به بیش از شش هزار کودک ۹ تا ۱۰ ساله - یکی از بزرگ‌ترین مطالعات در حال انجام روی نوجوانان به‌نام مطالعه رشد شناختی مغز نوجوانان (ای‌بی‌سی‌دی) - استفاده کردند.
ای‌بی‌سی‌دی هر سال میزان استفاده هزاران کودک و نوجوان از شبکه‌های اجتماعی را ارزیابی و هر دو سال یک بار، آزمون‌های یادگیری و حافظه برگزار می‌کند.
محققان، کودکان را بر اساس الگوی در حال تغییر استفاده از شبکه‌های اجتماعی به سه گروه تقسیم کردند.
بزرگ‌ترین گروه که شامل حدود ۵۸ درصد کودکان بود، در طی چند سال استفاده‌ای کم از شبکه‌های اجتماعی داشتند یا هیچ استفاده‌ای نداشتند.
دومین گروه بزرگ، حدود ۳۷ درصد، در ابتدا استفاده کمی داشتند اما تا ۱۳ سالگی روزانه حدود یک ساعت در این شبکه‌ها بودند.
پنج درصد باقی‌مانده که «گروه با افزایش بالا» نامیده شدند، تا ۱۳ سالگی روزی سه ساعت یا بیشتر در این شبکه‌ها حضور داشتند.
تاثیر میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی
همه گروه‌ها آزمون‌هایی برای سنجش عملکرد شناختی دادند. آزمون شناختی روخوانی، مهارت‌های خواندن و دانش واژگان را بررسی کرد. آزمون واژگان تصویری نیز توانایی تطبیق تصاویر با کلمات شنیده شده را سنجید.
کاربران با استفاده کم، کودکان با یک ساعت مصرف روزانه تا ۱۳ سالگی، به‌طور میانگین یک تا دو امتیاز کمتر از کاربران بدون استفاده در آزمون‌های خواندن و حافظه کسب کردند.
گروه با افزایش بالا، چهار یا پنج امتیاز کمتر از کاربران بدون استفاده گرفتند.
از سوی دیگر محققان با استفاده از این داده‌ها دریافت نزدیک به دو-سوم کودکان پیش از ۱۳ سالگی شروع به استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌کنند و به طور میانگین سه حساب کاربری دارند.
آنها همچنین دریافتند که نیمی از کودکان ۱۰ تا ۱۴ ساله دارای گوشی هوشمند، کنترل و تشخیص میزان استفاده از تلفن همراه خود را از دست می‌دهند.
یک-چهارم از کودکان کاربر شبکه‌های اجتماعی نیز اعلام کردند از این شبکه‌ها برای فراموش کردن مشکلاتشان استفاده می‌کنند.
دوره حساس رشد مغز
میچ پرینستاین، روان‌شناس دانشگاه کارولینای شمالی، در مطالعه‌ای دیگر دریافت مغز نوجوانان با استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی، برای «بازخورد سریع و مداوم» این شبکه‌ها تنظیم شده است.
پرینستاین در این خصوص گفت: «کودکان نسبت به لایک، نظرات و پاداش‌های هم‌سالان حساسیت بیش از حد پیدا می‌کنند و اگر مغزشان برای فعالیت‌های شبکه‌های اجتماعی بهینه شده باشد، ممکن است برای کارهای دیگر بهینه نشده باشد.»
این مطالعه جدید شواهد کافی برای ایجاد سیاست‌های مشخص درباره محدودیت سنی در شبکه‌های اجتماعی فراهم می‌کند.
دانمارک به تازگی اعلام کرد قصد دارد ممنوعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای کاربران زیر ۱۵ سال را اجرا کند.
استرالیا نیز از شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی خواست از دسامبر ۲۰۲۵ «اقدامات معقول» برای جلوگیری از ایجاد یا نگهداری حساب برای کاربران زیر ۱۶ سال انجام دهند.
خبرگزاری رویترز جمعه ۲۵ مهر در گزارشی نوشت شهر چرنیهیف در هفته‌های اخیر هدف حملات پیاپی پهپادی و موشکی روسیه به زیرساخت‌های برق و گاز قرار گرفته است. قطع مکرر برق، زندگی روزمره را مختل کرده و حتی مهدکودک‌ها را بدون سیستم گرمایشی گذاشته است.
ناتالیا مشوک، آشپز ۵۹ ساله، هر روز ساعت دو بامداد از خانه بیرون می‌رود تا از اندک ساعات پایداری برق در شب استفاده کند و برای ده‌ها کودک غذا بپزد.
او می‌گوید: «همه‌جا تاریک و خالی است. ترسناک است اما باید بیایی چون اینجا بچه‌ها هستند.»
یوگنیا ساوچنکو، مدیر مهدکودک شماره ۷۲ چرنیهیف، می‌گوید: «بچه‌ها در مهد هستند چون والدینشان باید سر کار بروند. کسی کار را تعطیل نکرده است.»
بر اساس گزارش رویترز، دمای اتاق‌های این مهدکودک هنگام بازدید خبرنگاران از آن تنها ۱۴ درجه بود و گرما در پناهگاه زیرزمینی که به‌عنوان پناهگاه حملات هوایی استفاده می‌شود، کمی بیشتر احساس می‌شد.
خاموشی‌ها و زمستان سخت پیش رو
سوتلانا گرینچوک، وزیر انرژی اوکراین، هشدار داده است که کشورش باید برای «سخت‌ترین سناریوها» آماده باشد.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین نیز اعلام کرد تنها در یک هفته، از ششم تا سیزدهم اکتبر، روسیه سه هزار و ۱۰۰ پهپاد و ۹۲ موشک به خاک اوکراین شلیک کرده است.
زلنسکی ۱۸ مهر از حملات گسترده روسیه به زیرساخت‌های انرژی این کشور خبر داد و اعلام کرد در پی این رویداد، برق ۹ منطقه در اوکراین قطع شده است.
مقامهای اوکراینی میگویند دقت و فراوانی این حملات در دو ماه گذشته افزایش یافته و این امر زمستان ۲۰۲۵-۲۰۲۶ را دشوارتر از هر سال دیگر خواهد کرد.
روسیه می‌گوید که زیرساخت‌های نظامی را هدف قرار میدهد اما حملات به نیروگاهها و شبکه برق، میلیونها غیرنظامی را در تاریکی و سرما فرو برده است.
آسیب به میادین گاز و تهدید کمبود سوخت
نیروهای روسیه این ماه میادین اصلی گاز اوکراین را هدف قرار دادند.
وزیر انرژی گفت آسیب «قابل توجه» به تاسیسات ممکن است اوکراین را مجبور کند یکسوم بیشتر گاز وارد کند.
دولت برای نخستین بار از آغاز جنگ اعلام کرده در صورت لزوم ممکن است نه تنها برق، بلکه گاز مصرفی خانوارها را نیز جیرهبندی کند.
در حالی که سیستم گرمایش شهری اوکراین بر پایه گاز طبیعی است، ناتوانی آن در عملکرد کامل میتواند میلیونها نفر را در سرمای زیر صفر، بیپناه بگذارد.
با وجود همه سختیها، مشوک (آشپز مهدکودک) می‌گوید امیدش را از دست نمیدهد: «آنها میخواهند ما را بشکنند اما اوکراین تسلیم نشده و ما نمیشکنیم. ایمان به آینده ضروری است چون اگر به آینده ایمان نداشته باشیم، تلاشهایمان چه معنایی خواهد داشت؟»
