ریابکوف دوشنبه پنج آبان در مصاحبهای در مسکو گفت: «باور ندارم که میان دو کشور ما بیاعتمادی وجود داشته باشد. ما در دورهای بسیار دشوار قرار داریم و باید بیش از گذشته همکاری کنیم.»
او افزود روسیه آماده گسترش همکاری با ایران در زمینههای اقتصادی، مالی، حملونقل و استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است.
این اظهارات در حالی بیان شد که در تهران، جدال سیاسی تازهای بر سر جایگاه روسیه در سیاست خارجی ایران شکل گرفته است.
در روزهای گذشته ویدیویی از حسن روحانی، رییس پیشین دولت در جمهوری اسلامی، در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن گفته بود در دوره تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل از سال ۲۰۱۰، حتی روسیه و چین نیز به قطعنامههای تحریمی علیه ایران رای داده بودند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی، نیز در همایشی در تهران گفته بود مسکو نه خواهان برقراری روابط عادی ایران با جهان است و نه مایل است جمهوری اسلامی وارد رویارویی مستقیم با دیگر کشورها شود.
در واکنش، محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی یکشنبه چهارم آبان بهصراحت از رییسجمهوری و وزیر امور خارجه اسبق انتقاد کرد و گفت: «دقیقا در شرایطی که مسیر همکاریهای راهبردی ما با کشور روسیه در حال پیشرفت است با مواضع خود به این مسیر لطمه زدند.»
همسویی در برابر غرب
ریابکوف در ادامه گفت روسیه و ایران همچنان شرکای قوی در حوزه هستهای باقی ماندهاند و ایالات متحده و اتحادیه اروپا از فعالیتهای هستهای ایران بهعنوان «بهانهای برای تهدید نظامی و تحریم» استفاده میکنند.
او تاکید کرد: «ما این رفتار را به زیان امنیت جهانی و رفاه بشریت میدانیم و شانهبهشانه ایران در برابر آن میایستیم.»
ماه گذشته، پس از آنکه فرانسه، آلمان و بریتانیا با فعالسازی سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» (Snapback) تحریمهای سازمان ملل را علیه ایران بازگرداندند، تنشهای دیپلماتیک افزایش یافت.
این کشورها ایران را به سرپیچی از تعهدات هستهای و جلوگیری از بازرسیهای آژانس متهم کردند.
در واکنش، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفت این سازوکار «در اصل ساخته و پرداخته محمدجواد ظریف» است و آن را «تله حقوقی» برای ایران توصیف کرد.
موضع تهران و توافق ۲۰ ساله با مسکو
جمهوری اسلامی میگوید قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که توافق هستهای ۲۰۱۵ را تایید کرده بود، منقضی شده و تمام محدودیتهای بینالمللی علیه ایران پایان یافته است.
مقامهای تهران تاکید دارند که «حقوق هستهای ایران محفوظ است» و روسیه و چین از موضع ایران در برابر غرب حمایت میکنند.
در دیماه گذشته، ایران و روسیه یک توافق همکاری راهبردی ۲۰ ساله امضا کردند که به تایید ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان روسای جمهور دو کشور رسید. این توافق شامل همکاری در زمینههای دفاعی، انرژی، حملونقل، مالی و تبادلات فرهنگی است.
بهرغم این نزدیکی رسمی، اختلافنظر در درون ساختار سیاسی ایران درباره میزان وابستگی به روسیه رو به افزایش است؛ جناحهای منتقد معتقدند مسکو از ایران بهعنوان ابزار چانهزنی در برابر غرب استفاده میکند، در حالی که دولت مسعود پزشکیان این همکاری را بخشی از «راهبرد مقاومت فعال» در برابر تحریمها میداند.