جاناتان هکت، افسر پیشین اطلاعات تفنگداران دریایی آمریکا، گفت سپاه با کنترل کامل بازار سیاه، از قاچاق آیفون و خودرو تا واردات لوازم لوکس، منبع اصلی درآمد خود را تامین می‌کند و این اقتصاد غیررسمی نه‌تنها باعث افزایش سود بیت رهبری و سپاه شده، بلکه فشار مضاعفی بر مردم وارد کرده است.
جاناتان دبلیو. هکت، که سابقه همکاری با آژانس امنیت ملی، آژانس اطلاعات دفاعی و فرماندهی عملیات ویژه ایالات متحده را در کارنامه دارد، در پادکستی از اندیشکده بایکام، تاکید کرد خروج آمریکا از توافق برجام و بازگشت تحریم‌ها، باعث افزایش تمرکز منابع مالی در اختیار سپاه شده و علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اکنون از ثروتمندترین افراد جهان به شمار می‌رود.
او گفت: «تحریم‌ها برخلاف هدفشان، باعث تقویت ساختار مافیایی سپاه و بیت رهبری شدند. مردم ایران قربانی اصلی این ساختار رانتی و تحریم‌زده‌اند.»
هکت افزود سپاه پاسداران نه فقط در حوزه نظامی، بلکه در اقتصاد کلان، تجارت خارجی، زیرساخت‌ها و حتی سیاست‌گذاری مالی کشور نقشی کلیدی ایفا می‌کند.
به‌گفته او ساختار اقتصادی جمهوری اسلامی، با بهره‌گیری از تحریم‌ها، به شکلی طراحی شده که سود را حداکثری و هزینه‌ها را به مردم منتقل می‌کند.
هکت گفت: «سپاه از تحریم‌ها سود می‌برد، نه ضرر. این ساختار به‌شدت فسادزا و رانتی است.»
به گفته او، مقام‌هایی مانند قاسم سلیمانی و اسماعیل قاآنی، به‌ترتیب با دو و سه گذرنامه دیپلماتیک سیاه، آزادانه در کشورهای مختلف تردد کرده‌اند و بسیاری از فرماندهان سپاه نیز با هویت‌های جعلی اما مدارک رسمی سفر می‌کنند تا عملیات‌های اطلاعاتی و مالی را در پوشش دیپلماتیک پیش ببرند.
هکت افزود مقامات بلندپایه‌ای مانند رییس بانک مرکزی نیز با گذرنامه‌های دیپلماتیک به کشورهای غربی مانند آمریکا سفر می‌کنند تا در چارچوب ظاهری دیپلماسی، ارتباطات مالی خود را حفظ کنند.
او گفت در کشورهای بدون نیاز به ویزا مانند اندونزی، سنگاپور، تایلند و اکوادور، عوامل اطلاعاتی جمهوری اسلامی به‌راحتی با نیروهای عملیاتی خود دیدار کرده و ارتباطات غیررسمی را پیگیری می‌کنند.
بر اساس اظهارات این مامور سابق اطلاعاتی، شماری از عوامل ایران در کشورهای اروپایی از جمله سوئد، دانمارک، بریتانیا و چند کشور دیگر فعالیت دارند. به ادعای او، نکته قابل‌توجه این است که تا چند سال پیش، فرانسه و آلمان توافق‌هایی با دولت ایران داشتند که به موجب آن، تهران می‌توانست در خاک این کشورها عملیات انجام دهد، مشروط بر آن‌که این اقدامات شهروندان فرانسوی یا آلمانی را هدف قرار ندهد.
به گفته هکت، سپاه پاسداران با استفاده از عوامل اطلاعاتی خود، شبکه‌ای از شرکت‌های پوششی در مناطق مختلف جهان از جمله امارات، ترکیه، آمریکای جنوبی و آفریقا ایجاد کرده است.
او افزود: «این شرکت‌ها در واقع ابزارهایی برای پول‌شویی، انتقال سرمایه، قاچاق و فرار مالیاتی هستند که با ظاهری قانونی اما در خدمت فعالیت‌های اطلاعاتی و اقتصادی سپاه فعالیت می‌کنند.»
این افسر پیشین اطلاعاتی تاکید کرد ساختار رانتی حاکم بر اقتصاد ایران، عملاً بسیاری از شرکت‌های خصوصی مستقل را به نابودی کشانده است.
او افزود: «شرکتهایی که زیر چتر سپاه فعالیت می‌کنند نه مالیات میپردازند، نه حسابرسی میشوند، و در عین حال قراردادهای میلیاردی، انحصار واردات و پروژههای عمرانی را در اختیار دارند. قرارگاه خاتمالانبیاء تنها یکی از بازوهای اقتصادی سپاه است که در حوزه نفت، راهسازی، سازههای زیرساختی و پتروشیمی فعال است.»
هکت در بخشی دیگر از گفت‌وگوی خود با اندیشکده بایکام، با اشاره به نقش فعالان اطلاعاتی جمهوری اسلامی در سفارتخانههای ایران گفت: «بسیاری از کسانی که به عنوان دیپلمات به کشورهای خارجی اعزام میشوند، در واقع نیروهای آموزشدیده اطلاعاتی هستند که وظیفهشان پیگیری عملیات مخفی، ارتباط با شبهنظامیان وابسته و انتقال سلاح و پول نقد است. این ماموران با سوء‌استفاده از مصونیت دیپلماتیک، بسیاری از فعالیت‌های غیرقانونی را بیمانع پیش میبرند.»
به گفته او، از زمان کشتهشدن قاسم سلیمانی، تمرکز نیروی قدس بر عملیات سایبری و جاسوسی علیه مخالفان حکومت در اروپا و آمریکا افزایش یافته است. «شواهدی وجود دارد که برخی طرحهای ربایش یا ترور مخالفان در خاک کشورهای غربی، با هماهنگی سفارتخانهها و از طریق همین گذرنامه‌های دیپلماتیک طراحی شدهاند.»
هکت در ادامه به چرخه سودآوری بازار سیاه اشاره کرد و گفت بخش عمدهای از واردات غیرقانونی – از گوشیهای آیفون گرفته تا خودروهای آئودی و مرسدس – از طریق شبکههای زیرزمینی وابسته به سپاه انجام می‌شود. قطعات خودرو به‌صورت جداگانه وارد و در داخل ایران مونتاژ میشوند تا محدودیتهای وارداتی دور زده شود.
او گفت: «این چرخه نه‌تنها سود کلان نصیب سپاه می‌کند، بلکه از دید ساختار تحریم‌های فعلی پنهان میماند و عملاً توان اقتصادی سپاه را تقویت می‌کند.»
او همچنین هشدار داد که شبکههای مالی وابسته به سپاه نه‌تنها ثبات اقتصادی ایران را تهدید می‌کنند، بلکه در سطح منطقهای نیز موجب بیثباتی شدهاند. درآمدهای حاصل از این اقتصاد پنهان، بهطور مستقیم صرف توسعه پهپاد، موشکهای دوربرد، و تامین مالی گروههای نیابتی مانند حزب‌الله لبنان، حشدالشعبی در عراق و حوثیهای یمن می‌شود.
هکت گفت برای مقابله با این ساختار پیچیده، تحریم بهتنهایی کافی نیست. «باید زنجیرههای تامین و نقلوانتقال مالی شناسایی و افشا شوند، شرکت‌های پوششی معرفی و ارتباطهای منطقهای قطع شوند. فشار موثر زمانی حاصل می‌شود که هم ساختار داخلی سپاه تضعیف شود و هم حلقههای بیرونی آن مسدود گردد.»
او در پایان تاکید کرد که جمهوری اسلامی امروز نهفقط یک دولت است، بلکه ساختاری چندلایه متکی بر نهادهای امنیتی و اقتصادیِ نظامی است که در راس آن سپاه پاسداران و بیت رهبری ایستادهاند.
هکت گفت:«این ساختار مانع اصلی آزادی، توسعه و امنیت مردم ایران و منطقه است. هر نوع گفت‌وگو یا توافقی که سپاه را دور بزند یا نادیده بگیرد، از پیش شکستخورده است.»
