مارک سافایا، نماینده ویژه دولت دونالد ترامپ در امور عراق، در بیانیه‌ای اعلام کرد واشینگتن از تلاش‌های بغداد برای مقابله با نفوذ خارجی، از جمله نفوذ جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش، حمایت می‌کند.
فاطمه مهاجرانی، جمعه ۹ آبان در خصوص اطلاعیه ممنوعیت برگزاری هرگونه مراسم، جشن، تجمع، تبلیغ یا فروش اقلام مرتبط با مراسم هالووین در اماکن عمومی و صنفی، گفت: «ما این همه جشن ملی داریم، هالووین کجا بود؟»
او در پاسخ به این سوال که آیا این شیوه جلوگیری از برگزاری یک جشن باعث سلب اختیار و آزادی عمومی مردم نخواهد شد، گفت: «چرا، اصولا جلوگیری یک راه است ولی یک راه دیگر فرهنگسازی است. یعنی برگشتن به جشنهای ملی و مذهبی خودمان میتواند بسیار بهتر باشد.»
سخنگوی دولت همچنین درباره بازگشت ماموران امر به معروف به خیابانها ابراز بیاطلاعی کرد و گفت: «وجه فرهنگیِ نوع رفتار آدمها در سطح اجتماع به عنوان یک موضوع فرهنگی در حال پیگیری است.»
پیش از این و در ششم آبان، اتاق اصناف ایران با صدور دستورالعملی خطاب به همه اماکن عمومی و صنفی، فروش کالاهای مربوط به برگزاری مراسم هالووین را در ایران ممنوع اعلام کرد و دلیل آن را «صیانت از شئون فرهنگی، مذهبی و اجتماعی کشور» دانست.
اتاق اصناف در این دستورالعمل نوشت: «پلیس نظارت بر اماکن عمومی با هرگونه تخلف در این زمینه برخورد قاطع و قانونی بهعمل آورده و در صورت مشاهده هر نوع اقدام تبلیغی یا اجرایی مرتبط، نسبت به پلمب واحد متخلف و معرفی متصدی به مراجع ذیصلاح اقدام خواهد کرد.»
این اولین بار نیست که حکومت سرکوبهای اجتماعی را به برگزاری مراسم هالووین گسترش میدهد.
دو سال پیش، خبرگزاری فارس به نقل از یک مقام قضایی، از پلمب پنج کافه و رستوران در شیراز به‌دلیل برگزاری جشن «هالووین» خبر داد و نوشت تعدادی از افراد نیز در همین زمینه بهعنوان «متهم» بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.
تیر ۱۴۰۲ نیز مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی، گفت هالووین و ولنتاین «عناصر جامعه بینشاط غرب» است.
با وجود ممنوعیتهایی که حکومت در زمینه خرید و فروش کالاهای مربوط به ولنتاین و هالووین وضع کرده، گزارش‌ها حاکی از رونق بازار این کالاها در ایران است.
با وجود تاکید مقامهای جمهوری اسلامی بر «فرهنگسازی»، تجربه سالهای اخیر نشان داده که جشنها و مناسبتهای فراگیر بین‌المللی در میان نسل جوان ایرانی محبوبیت دارند.
در این بین، تلاش حکومت برای مهار این برنامهها نه تنها مانع گسترششان نشده، بلکه در بسیاری موارد به نشانهای از مقاومت فرهنگی در برابر محدودیتهای اجتماعی تبدیل شده‌اند.
سافایا جمعه ۹ آبان گفت ایالات متحده بر ضرورت پایان فعالیت گروه‌های مسلح خارج از چارچوب دولت عراق تاکید دارد: «عراق باید تمامی سلاح‌ها را تحت کنترل دولت مشروع درآورد و نیروهای امنیتی‌اش را تحت فرمان واحد سامان دهد.»
او همچنین هشدار داد که حاکمیت و پیشرفت عراق، «بدون وحدت» در خطر خواهد بود.
سافایا افزود واشینگتن از تلاش‌های بغداد برای بازسازی و توسعه زیرساختهای کشور حمایت می‌کند.
توافقات شیعیان عراق و تاثیر عوامل خارجی
در حالی که گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی در عراق، به‌ویژه در ائتلاف «چارچوب هماهنگی»، به توافقاتی درباره موضوعات مختلف دست یافته‌اند، برخی از این توافق‌ها تا زمان تشکیل دولت جدید به تعویق افتاده است.
یکی از رهبران برجسته این ائتلاف در گفت‌و‌گو با روزنامه العربی الجدید تایید کرد «تمامی پرونده‌های اختلافی به دولت آینده موکول شده‌اند» و نیروهای شیعی تصمیم گرفته‌اند از ایجاد هرگونه تنش سیاسی، به‌ویژه در زمینه حشد الشعبی و سلاح گروه‌های مسلح، خودداری کنند.
برخی تحلیلگران و نمایندگان پارلمان عراق نگرانی‌هایی را درباره پیچیده شدن وضعیت کشور، به‌ویژه به‌دلیل تاثیرات خارجی، مطرح کرده‌اند.
یکی از اعضای جریان الحکمه، به رهبری عمار حکیم، اذعان کرد: «موضوعات مختلفی مانند حشد الشعبی و ارتباط با ایران به‌دلیل تاثیرات خارجی بسیار پیچیده شده‌اند و دولت کنونی با وجود این مسائل قادر به انجام کار قابل توجهی نیست.»
جواد الیساری، نماینده پارلمان عراق، نیز هشدار داد: «توافق ضمنی برخی نیروهای سیاسی برای تعویق حل پروندههایی مانند حشد، انحصار سلاح و قوانین آزادی بیان و جرایم سایبری، نوعی بازی خطرناک سیاسی است که برای اجتناب از تقابل با نیروهای مسلح و صاحب نفوذ پیش از انتخابات صورت میگیرد.»
نگرانیها درباره حضور قاآنی در عراق
منابع آگاه در عراق از وجود یک مخالفت و «وتوی غیرعلنی آمریکایی-اسرائیلی» درباره حضور اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در عراق خبر دادند.
بر اساس گزارش‌ها، «قاآنی هدف اطلاعاتی واجد اولویت برای آمریکا و اسرائیل است» و از سفرهای مکرر او به بغداد، گاهی بهعنوان ابزار تقویت روحیه گروه‌های حامی تهران استفاده می‌شود.
در سوی دیگر، اعضای ائتلاف چارچوب هماهنگی اعلام کرده‌اند حضور قاآنی در بغداد «در هیچ زمانی مشمول خط قرمز یا وتو نیست».
تضادهای موجود میان گفتمان سیاسی و برآوردهای امنیتی در عراق، بازتابدهنده مرحلهای حساس است که در آن نفوذ تهران با ملاحظات امنیتی ایالات متحده گره خورده است.
این شرایط میتواند موجب پیچیدگی بیشتر در روند سیاسی و امنیتی عراق و منطقه شود و مسائل داخلی این کشور را تحت تاثیر رقابتهای بین‌المللی و منطقهای قرار دهد.
