دونالد ترامپ و احمد الشرع در کاخ سفید دیدار کردند
احمد الشرع، رییس‌جمهوری موقت سوریه، روز دوشنبه ۱۹ آبان‌ماه در سفری رسمی به واشینگتن با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، دیدار کرد. این دیدار برخلاف عرف معمول کاخ سفید به‌صورت زنده پخش نشد.
احمد الشرع، رییس‌جمهوری موقت سوریه، روز دوشنبه ۱۹ آبان‌ماه در سفری رسمی به واشینگتن با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، دیدار کرد. این دیدار برخلاف عرف معمول کاخ سفید به‌صورت زنده پخش نشد.
دفتر ریاست‌جمهوری سوریه اعلام کرد احمد الشرع در دیدار با دونالد ترامپ درباره تقویت روابط و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو کرده است.
دیدار ترامپ و الشرع بی‌سابقه بود زیرا برای نخستین‌بار از زمان استقلال سوریه در سال ۱۹۴۶، یک رییس‌جمهوری سوری وارد کاخ سفید می‌شود.
دونالد ترامپ از احمد الشرع، رییس‌جمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، در کاخ سفید استقبال کرد. همزمان وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد اجرای تحریم‌های «قانون سزار» علیه سوریه را برای ۱۸۰ روز به حالت تعلیق درآمده؛ اما این تعلیق شامل معاملات مرتبط با روسیه و جمهوری اسلامی نمی‌شود.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۹ آبان از سفر الشرع به عنوان نخستین سفر یک رییس‌جمهوری سوریه به واشینگتن یاد کرد. این دیدار برخلاف عرف معمول کاخ سفید به‌صورت زنده پخش نشد.
این دیدار، نماد چرخشی چشمگیر در سیاست خاورمیانه‌ای واشینگتن و نشانه تلاش دو کشور برای عادی‌سازی روابط پس از ۱۴ سال جنگ داخلی سوریه است.
همچنین برخلاف مراسم‌های معمول برای رهبران خارجی، الشرع از ورودی فرعی کاخ سفید وارد شد و از مقابل دوربین خبرنگاران عبور نکرد.
به گفته مقام‌های آمریکایی، گفت‌وگوهای دو رهبر بر امنیت منطقه و همکاری در مبارزه با داعش متمرکز بوده است.
ترامپ پیش از دیدار با الشرع گفت: «فکر می‌کنم او کار بسیار خوبی انجام داده است. او در منطقه‌ای دشوار قرار دارد و مردی سرسخت است اما من با او بسیار خوب کنار آمده‌ام.»
واشینگتن قصد دارد با حمایت از دولت جدید دمشق، انتقال سیاسی قدرت را در سوریه تثبیت کند.
منابع آگاه به رویترز گفتند که آمریکا در حال میانجی‌گری برای توافق امنیتی میان سوریه و اسرائیل است و همزمان برنامه استقرار نیروهای آمریکایی را در یکی از پایگاه‌های هوایی دمشق بررسی می‌کند.
سوریه نیز قرار است به ائتلاف بین‌المللی ضد داعش بپیوندد. اقدامی که احتمالا در همین دیدار رسمی اعلام می‌شود.
همزمان شبکه ان‌تی‌وی (NTV) ترکیه خبر داد که هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، همزمان با دیدار الشرع و ترامپ، در کاخ سفید حضور داشت.
چند ساعت پیش از دیدار ترامپ و الشرع، مقام‌های امنیتی سوری از خنثی شدن دو طرح جداگانه داعش برای ترور رییس‌جمهوری موقت سوریه در ماه‌های گذشته خبر دادند.
وزارت کشور سوریه نیز طی روزهای اخیر عملیاتی سراسری برای بازداشت اعضای این گروه در سراسر کشور انجام داده و بیش از ۷۰ مظنون را دستگیر کرده است.
الشرع ۴۳ ساله، سال گذشته پس از حمله سریع نیروهای اسلام‌گرا از شمال غرب سوریه و سرنگونی حکومت بشار اسد در هشت دسامبر، قدرت را در دست گرفت.
از آن زمان، سوریه به‌سرعت مسیر خود را از ائتلاف با جمهوری اسلامی و روسیه به سمت همکاری با ترکیه، کشورهای خلیج فارس و اکنون ایالات متحده تغییر داده است.
لغو موقت تحریم‌های سزار
وزارت خزانه‌داری آمریکا دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد ترامپ در فرمانی اجرایی مبنی بر تعلیق تحریم‌های سوریه، به نهادهای دولتی دستور می‌دهد اقداماتی برای تسهیل بازگشت بخش خصوصی آمریکا و شرکای خارجی به همکاری اقتصادی با دمشق انجام دهند.
با وجود این، تحریم‌ها علیه اسد، نزدیکان او، ناقضان حقوق بشر، قاچاقچیان ماده مخدر کاپتاگون، افرادی که در برنامه‌های گذشته تولید یا انتقال سلاح‌های کشتار جمعی سوریه نقش داشتند و گروه‌های وابسته به داعش و القاعده، همچنان پابرجاست.
این بیانیه تاکید کرد که جمهوری اسلامی و متحدانش نیز مشمول استثنا از تحریم‌ها نخواهند بود و هرگونه معامله با نهادهای ایرانی یا مرتبط با تهران، همچنان تحت تحریم باقی می‌ماند.
قانون سزار مجموعه‌ای از تحریم‌های سختگیرانه است که در سال ۲۰۲۰ تصویب شد و هدف آن اعمال فشار اقتصادی بر حکومت اسد به‌دلیل «جنایت‌های جنگی و نقض گسترده حقوق بشر» عنوان شد.
با وجود این، لغو کامل قانون تحریم‌های سزار (Caesar Sanctions Act) نیازمند رای کنگره است.
الشرع در دیدار خود از واشینگتن قصد دارد از قانون‌گذاران آمریکایی بخواهد برای لغو این تحریم‌ها اقدام کنند تا سرمایه‌گذاری بین‌المللی در بازسازی سوریه آغاز شود.
برآورد بانک جهانی نشان می‌دهد بازسازی سوریه پس از ۱۴ سال جنگ، بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
دیدار در ریاض، دیدار در واشینگتن
ترامپ و الشرع نخستین بار شش ماه پیش در عربستان سعودی دیدار کردند؛ زمانی که رییس‌جمهوری آمریکا از طرح خود برای لغو تحریم‌های سوریه خبر داد.
هفته گذشته نیز واشینگتن اعلام کرد الشرع دیگر در فهرست «تروریست‌های جهانی تحت تعقیب ویژه» قرار ندارد.
مسیر سیاسی الشرع مانند کشورش دگرگونی چشمگیری داشته است. او که در سال‌های اولیه دهه ۲۰۰۰ به شبکه القاعده در عراق پیوسته بود، چندین سال را در زندان‌های آمریکا گذراند و سپس به سوریه بازگشت تا علیه حکومت اسد بجنگد.
ایالات متحده در سال ۲۰۱۳ او را به‌دلیل ارتباط با القاعده در «فهرست تروریست‌ها» قرار داد.
او پس از اعلام جدایی از این گروه در سال ۲۰۱۶، نفوذ خود را در شمال غرب سوریه تثبیت کرد.
در دسامبر سال گذشته، واشینگتن جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای دستگیری ابومحمد الجولانی (که اکنون به‌نام احمد الشرع شناخته می‌شود) را لغو کرد و شورای امنیت سازمان ملل نیز پیش از این «تحریم‌های مرتبط با تروریسم» علیه او و انس خطاب، وزیر کشورش را لغو کرد.
فیراس مقصاد، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در گروه اوراسیا مستقر در نیویورک، گفت: «دیدار الشرع از واشینگتن نماد تغییری تاریخی است؛ سوریه از یک متحد تهران به عضوی از اردوگاه تحت رهبری آمریکا تبدیل شده و الشرع از یک تروریست تحت تعقیب به شریکی در مبارزه با تروریسم بدل شده است.»
او افزود: «البته خطرهای زیادی در این مسیر وجود دارد و نگرانی‌ها درباره حقوق اقلیت‌ها و آزادی‌های فردی پابرجاست، اما این دیدار تاریخی می‌تواند نشانه‌ای از آغاز مسیری تازه برای سوریه باشد.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت که تهدید جمهوری اسلامی «واقعی است اما همان تهدید سابق نیست». او هشدار داد «نبرد برای اسرائیل هنوز تمام نشده» و کشورش در برابر این تهدیدها «با قاطعیت، ابتکار عمل و تدبیر»، عمل خواهد کرد.
نتانیاهو دوشنبه ۱۹ آبان در سخنرانی خود در کنست (پارلمان اسرائیل) تاکید کرد: «اکنون تلاش می‌شود تهدیدهایی که اسرائیل پیش‌تر آن‌ها را از میان برداشته بود، دوباره فعال شوند.»
او این تهدیدها را «تازه» خواند.
نخست‌وزیر اسرائیل گفت که «نبرد هنوز به پایان نرسیده است» و افزود دشمنان بدخواه «دوباره در حال مسلح شدن» هستند: «آنان از قصد خود برای نابود کردن همه ما، تا آخرین نفر دست برنداشته‌اند.»
نتانیاهو دقیقا مشخص نکرد کدام جبهه‌ها در حال «ایجاد تهدیدهای تازه علیه اسرائیل» هستند. با این حال، ارتش اسرائیل در هفته‌های اخیر بارها برای از میان بردن توان نظامی حزب‌الله و از بین بردن افرادی از یگان‌های نظامی این گروه، به جنوب لبنان حمله کرده است.
از سوی دیگر، آمریکا از تلاش جمهوری اسلامی برای بازسازی حزب‌الله لبنان از طریق ارسال کمک‌های مالی خبر داد.
جان هرلی، معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی، گفت حکومت ایران امسال با وجود تحریم‌ها، حدود یک میلیارد دلار برای حزب‌الله ارسال کرده است.
کاهش خطر نظامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی
نتانیاهو در بخش دیگری از سخنان خود در کنست با اشاره به اقدامات این کشور پس از حمله هفتم اکتبر بار دیگر تاکید کرد اسرائیل «محور شر را به رهبری ایران در هم شکسته است» و اضافه کرد که اسرائیل «خطر دوگانه» تهدید هسته‌ای و تهدید بالستیک را «دور کرده یا کاهش داده» است.
نتانیاهو فهرستی از جبهه‌ها را برشمرد و گفت: «اسرائیل در نوار غزه، لبنان، سوریه، اردوگاه‌های پناهندگان کرانه باختری، عراق، یمن و ایران، با تمام قدرت به دشمنان خود ضربه وارد کرده است».
در کنار سخنان نخست‌وزیر اسرائیل، تحلیل‌گران احتمال درگیری دوباره این کشور با جمهوری اسلامی را بالا می‌دانند.
نیویورک‌تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت در غیاب مذاکرات، نظارت و شفافیت درباره میزان ذخایر مواد هسته‌ای جمهوری اسلامی، نگرانی‌ها از احتمال وقوع جنگی دیگر میان ایران و اسرائیل افزایش یافته است.
منابع منطقه‌ای می‌گویند بن‌بست خطرناکی شکل گرفته که نه مذاکره‌ای در جریان است، نه اطمینانی درباره ذخایر اورانیوم غنی‌شده جمهوری اسلامی وجود دارد و نه نظارت مستقلی انجام می‌گیرد.
بسیاری از کشورهای حاشیه خلیج فارس بر این باورند که وضعیت کنونی حمله مجدد اسرائیل به ایران را «تقریبا اجتناب‌ناپذیر» می‌کند.
تاکید نتانیاهو بر تغییر چهره خاورمیانه
نتانیاهو در ادامه سخنان خود در پارلمان اسرائیل یادآوری کرد که پس از آغاز جنگ هفتم اکتبر، گفته بود «چهره خاورمیانه را دگرگون خواهیم کرد» و تاکید کرد این سخنان «خالی از معنا نبوده‌اند».
به گفته نتانیاهو، اسرائیل بیش از هر زمانی به کشورهای دیگر در منطقه نزدیک می‌شود و مردم درباره این موضوع بیشتر خواهند شنید.
اسرائیل ابتدا در سپتامبر ۲۰۲۰ در چارچوب پیمان ابراهیم با دو کشور امارات متحده عربی و بحرین روابط سیاسی و دیپلماتیک برقرار کرد و سپس در اکتبر همان سال با مراکش و در دسامبر ۲۰۲۲ با سودان پیمان عادی‌سازی روابط به امضا رساند.
مقام‌های دولت دونالد ترامپ دیگر کشورهای مسلمان را که با اسرائیل روابط دیپلماتیک ندارند، به پیوستن به پیمان ابراهیم ترغیب می‌کنند.
تهران همواره از مخالفان سرسخت عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای منطقه بوده است.
نایجل فاراژ، رهبر حزب راست‌گرای «اصلاح بریتانیا»، با اشاره به استعفای مدیرکل و رییس بخش خبر بی‌بی‌سی پس از پخش «ویدیوی دست‌کاری‌شده» از سخنرانی دونالد ترامپ گفت که پس از تماس تلفنی با رییس‌جمهوری آمریکا متوجه شده ترامپ از رفتار بی‌بی‌سی «بسیار، بسیار ناراضی» است.
تماس تلفنی آن‌ها روز جمعه انجام شد و ترامپ از فاراژ پرسیده است: «آیا این شیوه برخورد شما با بهترین متحدتان است؟»
فاراژ در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز گفت: «کاری که بی‌بی‌سی کرد، مداخله در انتخابات بود» و افزود ترامپ احساساتش را در تماس تلفنی «به وضوح و بدون ابهام» بیان کرده است.
او گفت بی‌بی‌سی دهه‌هاست که به‌طور ساختاری جانب‌دارانه عمل می‌کند.
استعفای تیم دیوی، مدیرکل بی‌بی‌سی، و دبورا ترنس، رییس بخش خبر این شبکه، یکشنبه‌شب در پی انتقادها از برنامه «پانوراما» درباره ترامپ صورت گرفت. در آن برنامه، بخشی از سخنرانی ۶ ژانویه ۲۰۲۱ ترامپ به‌گونه‌ای تدوین شده بود که به نظر می‌رسید او از حامیانش خواسته برای حمله به کنگره اقدام کنند.
در پی انفجار یک خودرو در نزدیکی قلعه تاریخی سرخ در دهلی، پایتخت هند، دست‌کم هشت نفر کشته و حدود ۲۰ نفر زخمی شدند.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۹ آبان در گزارشی به نقل از سانجای تیاگی، سخنگوی پلیس دهلی، نوشت: «علت دقیق این انفجار هنوز مشخص نیست و تیم‌های تحقیقاتی در محل حادثه حضور دارند.»
رسانه‌های محلی گزارش دادند ایالت اوتار پرادش، هم‌مرز با دهلی، و همچنین شهر بمبئی، مرکز مالی هند، پس از این حادثه در وضعیت هشدار امنیتی قرار گرفته‌اند.
پس از انفجار، نیروهای امدادی و آمبولانس‌ها بلافاصله به محل اعزام شدند.
وزیر کشور هند نیز اعلام کرد: «در حال بررسی حادثه و بررسی تمام احتمالات هستیم.»
به گفته ساتیش گلچا، رییس پلیس دهلی، این انفجار چند دقیقه پیش از ساعت هفت عصر (به وقت محلی) رخ داد.
او در گفت‌وگو با خبرنگاران افزود: «یک خودروی کم‌سرعت در چهارراه متوقف شد و انفجار در همان خودرو رخ داد که باعث آسیب دیدن خودروهای اطراف شد.»
تصاویر پخش‌شده از محل حادثه نشان می‌دهد چندین خودرو و سه تاکسی سه‌چرخه موتوری در آتش سوخته‌اند.
گورپریت سینگ، معاون رییس آتش‌نشانی دهلی، گفت که آتش‌سوزی با تلاش تیم‌های امداد خاموش شده است.
یکی از ساکنان محلی به شبکه ان‌دی‌تی‌وی گفت: «صدای بلندی شنیدیم و پنجره‌ها لرزید. بعد از چند ثانیه همه‌جا پر از دود شد.»
پلیس منطقه را محاصره کرده و از تجمع مردم در محل جلوگیری می‌کند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که اجساد قربانیان و خودروهای آسیب‌دیده در خیابان منتهی به ایستگاه متروی قلعه سرخ دیده شده‌اند.
قلعه سرخ که به زبان محلی «لال قیلا» نامیده می‌شود، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی هند از دوران گورکانیان است و هر سال در روز استقلال هند (۱۵ اوت)، محل سخنرانی نخست‌وزیر این کشور است.
پلیس و نیروهای امنیتی همچنان در حال بررسی احتمال حمله عمدی یا حادثه‌ای غیرعمدی هستند.
حوادث امنیتی در هند
هند در یک سال گذشته شاهد مواردی از انفجار و حمله به غیرنظامیان بوده است.
دوم اردیبهشت، دست‌کم ۲۶ نفر در حمله مسلحانه به گروهی از گردشگران در منطقه جامو و کشمیر هند کشته شدند.
این حمله، مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در سال‌های اخیر در این منطقه کوهستانی بود که یک گروه شبه‌نظامی ناشناس به‌نام «مقاومت کشمیر» با انتشار پیامی در شبکه‌های اجتماعی، مسئولیت آن را برعهده گرفت.
این حملات واکنش دهلی را در پی داشت و ارتش هند مناطقی از خاک پاکستان را به منظور آنچه که «ضربه زدن به گروه تروریستی» عنوان شد، هدف قرار داد.
۱۷ دی ۱۴۰۳ نیز یک انفجار در بیجاپور هند رخ داد که طی آن هشت مامور امنیتی این کشور کشته شدند.
سمیر شاه، رییس شبکه بی‌بی‌سی، بابت «خطای قضاوت» در ویرایش سخنرانی دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، عذرخواهی کرد.
شاه دوشنبه ۱۹ آبان با انتشار بیانیه عذرخواهی گفت ویرایش سخنرانی ترامپ در مستند پانوراما، تصویری گمراه‌کننده ایجاد کرده و باید با دقت بیشتری انجام می‌شد.
او افزود این موضوع اوایل امسال در داخل سازمان بررسی شده بود اما بی‌بی‌سی می‌بایست در همان زمان اقدامی رسمی انجام می‌داد.
او در نامه‌ای به قانون‌گذاران بریتانیا نوشت «کاملا روشن است که بی‌بی‌سی باید پرچم‌دار بی‌طرفی باشد» و تاکید کرد این شبکه متعهد است اعتماد عمومی را بازسازی کند و اطمینان دهد روزنامه‌نگاری آن از «بالاترین استانداردهای انصاف» پیروی می‌کند.
شاه درباره ویرایش سخنرانی ترامپ گفت که پس از بررسی‌های بیشتر، بی‌بی‌سی پذیرفته است نحوه تدوین سخنان رییس‌جمهوری آمریکا این تصور را ایجاد کرده که «او مستقیما مردم را به اقدام خشونت‌آمیز فرا می‌خواند».
او افزود: «بی‌بی‌سی بابت این خطای قضاوت عذرخواهی می‌کند.»
برنامه پانوراما که یک هفته پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پخش شد، دو بخش جداگانه از یکی از سخنرانی‌های ترامپ را به‌گونه‌ای به هم چسبانده بود که این تصور را به وجود می‌آورد که او در حال تحریک به شورش ژانویه ۲۰۲۱ در کنگره آمریکاست.
این خطا در گزارش داخلی مشاور پیشین استانداردهای بی‌بی‌سی نیز ذکر شده بود.
بی‌بی‌سی که از بودجه عمومی تامین می‌شود، پس از افشای این گزارش تحت فشار فزاینده قرار گرفت.
این گزارش همچنین به کاستی‌های این شبکه در پوشش جنگ اسرائیل و حماس، مسائل مربوط به افراد ترنس‌جندر و موضوعات دیگر اشاره داشت.
افزایش انتقادها از جانبداری در بی‌بی‌سی منجر به استعفای تیم دیوی، مدیرکل، و دبورا ترنس، رییس بخش خبر این شبکه، در یک‌شنبه ۱۸ آبان شد.
ترامپ از استعفای مدیران بی‌بی‌سی استقبال کرد و آن دو را «افرادی بسیار بی‌صداقت» خواند.
رییس‌جمهوری آمریکا قصد دارد از این شبکه شکایت کند.
او عنوان کرده بی‌بی‌سی سعی در دخالت در انتخابات آمریکا داشته است.
با وجود پذیرش انتقادها درباره ویرایش سخنرانی ترامپ، شاه با این رویکرد که بی‌بی‌سی قصد «پنهان کردن» موارد مطرح‌شده را داشته یا در رسیدگی به مشکلات کوتاهی کرده است، مخالفت کرد.
او گفت این شبکه هرگاه مرتکب اشتباهی شده، اصلاحیه منتشر کرده، دستورالعمل‌های سردبیری را تغییر داده، در سطوح مدیریتی جابه‌جایی انجام داده و اقدامات انضباطی لازم را اتخاذ کرده است.
در سال‌های اخیر بی‌بی‌سی از سوی منتقدان جناح‌های مختلف سیاسی به «ناتوانی در حفظ بی‌طرفی خبری» متهم شده و برای جهت‌یابی در فضای سیاسی و فرهنگی پرتنش بریتانیا با دشواری روبه‌رو بوده است.
