رسانهها در ایران شنبه اول آذر ماه از قول مهدی یونسی رستمی، استاندار مازندران نوشتند که بر اساس «بررسیهای امنیتی»، علت آتشسوزی در منطقه الیت مرزنآباد در استان مازندران، «عامل انسانی» بوده است.
همزمان خبرگزاری فارس نیز از قول رضا افلاطونی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگلها نوشت که «به احتمال زیاد عامل آتشسوزی انسانی است».
این مقام مسئول در پاسخ به فرضیه «دخالت زمینخواران در آتشسوزی جنگل الیت»، گفت: «گروههای کارشناسی در محل حضور دارند و منشا دقیق حادثه را بررسی میکنند. با این حال شواهد اولیه، احتمال دخالت عامل انسانی را تقویت میکند.»
فرضیه دخالت عامل انسانی بهطور در آتشسوزیهایی که جنگلهای ایران را در نقاط مختلف کشور میسوزانند، مطرح میشود.
این در حالی است که عمده انتقادات از مقامهای مسئول در این زمینه، بیتوجهی در رسیدگی فوری به وضعیت و انجام اقدام مناسب است.
سینا قنبرپور، روزنامهنگار، پیش از این در گفتوگو با ایراناینترنشنال درباره آتشسوزیها در جنگلهای ایران گفت: «در ایران هیچگاه در آتشسوزیهای جنگل شاهد اقدام سریع و واکنش مناسب نبودهایم. در سالی که میدانیم بارش کم بوده و خشکی بیشتری در جنگلهای کشور بوده و آتشسوزی محتمل است، شاهد هستیم که حوادث بهسرعت پیشروی میکند و در قبال آن شاهد هیچ اقدام مناسبی از سوی مسئولان نیستیم.»
درخواست کمک از ترکیه و روسیه
شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد که دو فروند هواپیمای اطفای حریق به همراه یک بالگرد و هشت نیروی متخصص از ترکیه به منطقه جنگلی الیت اعزام میشوند.
انصاری گفت: «در صورت نیاز، از روسیه برای مهار آتشسوزی جنگل چالوس کمک میگیریم.»
مرحله دوم آتشسوزی در جنگلهای الیت مرزنآباد از شنبه هفته گذشته آغاز شده و همچنان ادامه داد. ۲۹ آبان وزش باد دامنه آتشسوزی را گسترش داد.
به گفته استاندار مازندران حدود هشت هکتار از جنگلهای این منطقه درگیر آتش سوزی شده است.
هرچند مقامهای جمهوری اسلامی زمان آغاز آتشسوزی در جنگل الیت را ۲۴ آبان اعلام کردهاند، اما بررسی گزارشها نشان میدهد این منطقه دستکم از ۱۱ آبان تاکنون درگیر حریق بوده است.
بر اساس گزارشی که روزنامه شرق منتشر کرد، طی دو روز پنجشنبه و جمعه ۲۹ و ۳۰ آبان، بهدلیل شدت دود و کاهش دید، امکان انتقال نیروهای انسانی به محدوده وجود نداشته است: «روز گذشته (جمعه ۳۰ آبان)، یک فروند هواپیمای ایلوشن با ظرفیت آبگیری ۴۰ تن، از تهران اعزام و وارد منطقه شد و محموله آب را روی کانون آتش تخلیه کرد.»
در این گزارش آمده است: «داوطلبان به مدیران گفته بودند نیاز به بالگرد آبپاش است اما آنها گفته بودند تشویش اذهان عمومی نکنید. همین بیتوجهیها باعث شد که آتش به درههای مختلف سرایت کند.»
آتشسوزی در جنگلهای ایران پدیدهای مسبوق به سابقه است و در گذشته نیز بهدلیل نبود اعتبار، تجهیزات و نیروهای متخصص و همچنین ناهماهنگی میان دستگاههای مختلف جمهوری اسلامی، مهار آن با دشواریهای جدی همراه بوده است.