نیروی هوایی آمریکا از شرکت‌های دفاعی خواسته است تا دست‌کم ۱۶ نمونه بازمهندسی‌شده از پهپاد انتحاری ایرانی شاهد-۱۳۶ تولید کنند. پهپادی که در تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و حملات جمهوری اسلامی و متحدانش در منطقه، نقشی پررنگ داشته است.
بر اساس گزارشی که نشریه «استارز اند استرایپس» چهارشنبه ۲۹ مرداد منتشر کرد، امکان خرید ۲۰ پهپاد دیگر نیز در آینده پیش‌بینی شده است.
کارشناسان به این روزنامه گفتند آمریکا احتمالا می‌خواهد از این پهپادهای کپی برای اهداف آموزشی و آزمایشی استفاده کند.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، ماه گذشته مدلی تازه به نام «سامانه رزمی بدون‌سرنشین کم‌هزینه» (لوکاس) را بررسی کرد که از سوی یک پیمانکار دفاعی در آریزونا طراحی شده تا با شاهد-۱۳۶ رقابت کند.
پهپاد شاهد-۱۳۶ نخستین‌بار در سال ۲۰۱۹ در حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی استفاده شد و از آن زمان در یمن، عراق و جنگ اوکراین به‌کار گرفته شده است.
روسیه نیز این پهپاد را با نام «گران-۲» به تولید انبوه رسانده و در مقطعی روزانه تا ۱۴۰ فروند از آن را به سوی اوکراین شلیک کرده است.
این پهپادها بین ۲۰ تا ۵۰ هزار دلار قیمت دارند و می‌توانند تا ۹۰ کیلوگرم مواد منفجره را در فاصله بیش از هزار و ۲۰۰ مایل (حدود هزار و ۹۳۰ کیلومتر) به هدف برسانند.
نسخه کوچک‌تر آن، شاهد-۱۳۱، توان حمل حدود ۲۰ کیلوگرم مواد منفجره دارد.
اسفند ۱۴۰۳، در همایش بزرگ محافظه‌کاران آمریکا (CPAC)، یک پهپاد ساخت ایران که از سوی روسیه در جنگ اوکراین به کار گرفته شده، به نمایش گذاشته شد.
کپی شاهد-۱۳۶ برای تمرین نظامی
نیروی هوایی آمریکا تنها مشخصات کلی پهپادهای کپی، از جمله ابعاد، سامانه پیشران و ظرفیت محموله را ارائه کرده اما درباره سامانه‌های الکترونیکی داخلی جزییاتی نداده است.
به گفته ولف-کریستین پائس، پژوهش‌گر ارشد موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک، این نشان می‌دهد تمرکز بر بازدارندگی نظامی است نه جنگ الکترونیک.
او افزود: «نیروی هوایی می‌خواهد چیزی داشته باشد که مثل شاهد پرواز کند، ظاهرش شبیه شاهد باشد و امضای راداری مشابهی داشته باشد تا بتوانند تمرین کنند اگر چنین پهپادی به موقعیتشان نزدیک شد، چطور آن را سرنگون کنند.»
به نوشته این روزنامه، سفارش تا ۳۶ فروند نشان می‌دهد ارتش آمریکا خود را برای مقابله با حمله انبوه پهپادها آماده می‌کند؛ ضعفی که پیش‌تر در سامانه‌های دفاعی این کشور شناخته شده است.
پائس گفت که آمریکا بیشتر برای رهگیری جنگنده‌ها یا بمب‌افکن‌ها آمادگی دارد تا پهپادهای کند و کم‌ارتفاعی مانند شاهد.
طبق این گزارش، پهپادهای کپی‌شده به مرکز تسلیحات پایگاه هوایی اگلین در فلوریدا منتقل خواهند شد. جایی که طراحی و توسعه سامانه‌های هوابرد را بر عهده دارد.
با توجه به نبود طرح‌های فنی دقیق، پیمانکاران باید خودشان نسخه‌های مشابه شاهد-۱۳۶ را طراحی و بازتولید کنند.
