چند ساعت پس از آن که روسیه و بلاروس، دو همسایه متحد، رزمایش مشترکی را در نزدیکی مرزهای ناتو آغاز کردند، مارک روته، دبیرکل ناتو اعلام کرد که این ائتلاف نظامی عملیاتی با نام «نگهبان شرقی» برای تقویت دفاع از جناح شرق اروپا انجام می‌دهد.
روته جمعه ۲۱ شهریور در یک نشست خبری در مقر ناتو در بروکسل گفت: «ما باید، به‌عنوان ناتو، عزم و توانایی خود را برای دفاع از سرزمین‌مان به‌روشنی نشان دهیم و دقیقا همین چیزی است که نگهبان شرقی برای آن طراحی شده است.»
او در حالی که در کنار فرمانده ارشد ناتو، ژنرال نیروی هوایی ایالات متحده، آلکسیوس گرینکویچ ایستاده بود، افزود: «این فعالیت نظامی در روزهای آینده آغاز خواهد شد و شامل مجموعه‌ای از تجهیزات و نیروها از متحدانی چون دانمارک، فرانسه، بریتانیا، آلمان و دیگر کشورها خواهد بود.»
این اظهارات دو روز پس از آن عنوان شد که لهستان و متحدانش در ناتو پهپادهای روسی را که وارد حریم هوایی‌اش شده بودند سرنگون کردند.
روته گفت ناتو همچنان در حال بررسی قصد احتمالی پشت این حادثه است؛ از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، این نخستین بار است که ناتو دست به چنین اقدامی زده است.
اما او تاکید کرد که اقدام روسیه «بی‌پروا و غیرقابل قبول» بوده است، چه عمدی بوده باشد، چه نه.
روسیه اعلام کرده بود که نیروهایش در زمان ورود این پهپادها به حریم لهستان در حال حمله به اوکراین بودند و قصد نداشتند هیچ هدفی را در لهستان بزنند. ورشو این توضیح را رد کرده و گفته این ورود یک حمله عمدی بوده است.
واکنش یکپارچه در سراسر جناح شرقی
گرینکویچ گفت عملیات نگهبان شرقی به‌عنوان عملیاتی انعطاف‌پذیر و یکپارچه طراحی شده تا دفاع از سراسر جناح شرقی ناتو – از کشورهای بالتیک در شمال گرفته تا رومانی و بلغارستان در جنوب – را تقویت کند.
او گفت: «لهستان و شهروندان سراسر اتحاد باید با واکنش سریع ما در اوایل همین هفته و همچنین با این اعلام مهم امروز، خاطر جمع باشند.»
ناتو در حال حاضر نیروهای قابل توجهی از جمله هزاران سربازدر شرق اروپا دارد، اما این سازمان آماری از تعداد نیروهایی که در عملیات جدید مشارکت خواهند داشت ارائه نکرد.
رزمایش مشترک روسیه و بلاروس
ساعاتی پیشتر، روسیه و بلاروس جمعه یک مانور بزرگ مشترک نظامی را در نزدیکی مرز شرقی ناتو آغاز کردند.
این رزمایش با عنوان «زاپاد-۲۰۲۵» که نمایش قدرتی از سوی روسیه و متحد نزدیکش بلاروس است، در سرزمین هر دو کشور، از جمله در نزدیکی مرز لهستان برگزار می‌شود.
به گفته وزارت دفاع روسیه این رزمایش همچنین شامل مانورهایی در دریای بالتیک و بارنتز خواهد بود.
این رزمایش در مقطع زمانی بسیار پرتنشی از جنگ روسیه و اوکراین برگزار می‌شود؛ با وجود تلاش‌های آمریکا، هنوز مذاکرات صلح اوکراین به نتیجه‌ای نرسیده است.
اهداف رزمایش
وزارت دفاع روسیه در پیامی در تلگرام اعلام کرد: «اهداف این مانورها ارتقای مهارت فرماندهان و ستادها و افزایش سطح همکاری و آموزش میدانی گروه‌های منطقه‌ای و ائتلافی نیروهاست.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، نیز پنج‌شنبه گفته بود که این رزمایش‌ها، از جمله مواردی که در نزدیکی مرز لهستان برگزار می‌شوند، علیه هیچ کشور دیگری هدف‌گذاری نشده‌اند.
