تصاویر ماهواره‌ای تازه نشان می‌دهد ایران بازسازی گسترده‌ای را در محل سابق سایت «طالَقان-۲» ـ که در اکتبر ۲۰۲۴ هدف حمله اسرائیل قرار گرفت ـ آغاز کرده است؛ اقدامی که نگرانی‌ها درباره احیای بخشی از برنامه هسته‌ای پیشین را برانگیخته است.
موسسه «علوم و امنیت بین‌الملل» با انتشار تصاویر ماهواره‌ای جدید نشان می‌دهد در محل سابق سایت «طالَقان-۲» از میانه سال ۲۰۲۵ ساختوساز وسیعی آغاز و چندین سازه قوسی‌شکل بر فونداسیون‌های تازه‌ریخته‌شده برپا شده است.
فعالیت عمرانی در محل سابق ساختمان «طالَقان-۲» از اواسط ماه مه ۲۰۲۵ آغاز شد و تصاویر ۲۰ مه پوشش موقت سیاه‌رنگی را بر بقایای سازه نشان می‌دهد. تا ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ عملیات آماده‌سازی زمین و ریختن فونداسیون در جلو آن سازه موقت ثبت شد و در ادامه روند ساخت ادامه یافت؛ این محل در جریان «جنگ ۱۲ روزه» بمباران نشده بود.
تا ۳۰ اوت ۲۰۲۵، یک سازه بزرگ قوسی‌شکل تقریباً ۴۵ در ۱۷ متر بر فراز سازه موقت در حال احداث بود و دو سازه کوچکتر قوسی (حدود ۲۰ در ۷ متر) نیز در دو طرف و در جلو فونداسیون‌ها ساخته شده‌اند. تصاویر ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ نشان می‌دهد سازه قوسی سوم نیز افزوده شده و پیشرفت سازه‌های دیگر ادامه یافته است.
طراحی زمین‌پوش و چیدمان این دو سازه جانبی به‌گونه‌ای است که در صورت پوشش با خاک بتوانند نقش «بونکر» ایمنی را ایفا کنند و در پشتی یک «تله انفجاری» (blast trap) برای کاهش اثر موج انفجار پیش‌بینی شده به نظر می‌رسد. همچنین حدود ۲۰۰ متر شرق مجموعه، در امتداد جاده پیرامونی شرقی و مشرف به ساختمان «طالَقان-۱»، ساختوساز یک تأسیسات پشتیبان با کارکرد نامشخص مشاهده شده که از ماه مه ۲۰۲۵ در حال اجرا است.
به نوشته محققان موسسه «علوم و امنیت بین‌الملل»، هدف دقیق این پروژه از تصاویر ماهواره‌ای به‌تنهایی قابل تعیین نیست و ممکن است مقاصد غیرهسته‌ای نیز در میان گزینه‌ها باشد؛ با این حال فعالیت در محل سابق یکی از سایت‌های مرتبط با برنامه «آماد» — که پیش‌تر به توسعه زیرساخت‌های مرتبط با تسلیحات هسته‌ای نسبت داده شده بود — موجب بروز نگرانی شده است.
مؤسسه‌ای که تصاویر و تحلیل‌ها را منتشر کرده می‌گوید هرچند شواهد مستقیمی دال بر انجام فعالیت‌های مرتبط با تسلیحات هسته‌ای وجود ندارد، اما لازم است بررسی شود آیا این تدارکات می‌تواند بازسازی «اتاق آزمایش انفجاری» یا از سرگیری تولید مواد منفجره پلاستیکی از نوع PETN از جمله اهداف آن باشد؛ ظرفیت‌هایی که پیش‌تر در چارچوب برنامه آماد گزارش شده بودند.
تحلیلگران این مؤسسه احتمال داده‌اند که ساختمان بزرگ ممکن است برای برپایی مجدد فعالیت‌هایی چون آزمایش‌های انفجاری یا تولید مواد منفجره طراحی شده باشد و دو سازه کوچکتر برای کنترل، تشخیص یا پشتیبانی فرایندهای تست/تولید مورد استفاده قرار گیرند. همچنین با توجه به سقف‌های قوسی، احتمال دارد در مراحل بعدی تمام سازه‌ها با خاک پوشانده شوند تا کاربری‌شان به‌صورت بونکر تقویت شود و در برابر حملات هوایی آینده تاب‌آوری بیشتری پیدا کنند؛ در این صورت سازه‌های جانبی می‌توانند نقش ورودی‌ها یا تله‌های کاهش اثر انفجار را ایفا کنند.
محققان تاکید می‌کنند که برای نتیجه‌گیری دقیق‌تر نیاز به اطلاعات بیشتر و بررسی‌های تکمیلی هست و اعلام کرده‌اند که پایش ماهواره‌ای این سایت را ادامه خواهند داد و هرگونه تغییر مشهود را گزارش خواهند کرد. در غیاب داده‌های تکمیلی، سؤال اصلی همچنان پابرجاست: آیا این ساختمان‌ها صرفاً پروژه‌های عمرانی غیرهسته‌ای‌اند یا نشانه‌ای از تلاش برای احیای بخش‌هایی از ظرفیت‌های مرتبط با تسلیحات گذشته؟
