ولادیمیر پوتین با اعلام اینکه روسیه طرح پیشنهادی آمریکا برای صلح اوکراین را دریافت کرده، گفت این طرح می‌تواند «مبنای یک حل‌وفصل نهایی» باشد، اما تاکید کرد متن این طرح با مسکو بررسی نشده است. پوتین اعلام کرد روسیه «برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز آماده است.»
همزمان در سوی دیگر، ولودیمیر زلنسکی، در واکنش به فشار آمریکا برای پذیرش طرح پیشنهادی برای صلح، گفت که به منافع ملی کشورش خیانت نخواهد کرد. زلنسکی با معاون اول رییس‌جمهور آمریکا در روز جمعه گفت‌وگو و سپس اعلام کرد: «اوکراین همواره به تمایل ترامپ برای پایان دادن به خونریزی احترام می‌گذارد.»
آنها در نامه خود تاکید کردند این کمیته می‌تواند نقشی مشابه «هیات بین‌دولتی تغییرات اقلیمی» ایفا کند و به جهان در مقابله با «بحران نابرابری» یاری برساند.
این پیشنهاد در گزارش «کمیته ویژه کارشناسان مستقل گروه ۲۰ در زمینه نابرابری جهانی» مطرح شده که ریاست آن را جوزف استیگلیتز، برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱، بر عهده دارد.
یافته‌های این گزارش قرار است شنبه اول آذر در نخستین روز از نشست دوروزه گروه ۲۰ در ژوهانسبورگ به رهبران کشورهای عضو ارائه شود.
پیشتر سیریل رامافوسا، رییسجمهوری آفریقای جنوبی، لوییز ایناسیو لولا دا سیلوا، رییسجمهوری برزیل و پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا، حمایت خود را از تشکیل «کمیته بین‌المللی نابرابری» اعلام کردند.
گروه ۲۰ با هدف بحث و بررسی اقتصاد جهانی و سایر مسائل مرتبط با آن، مانند توسعه پایدار و تغییرات اقلیمی، تشکیل شده است و ۱۹ کشور ژاپن، کانادا، آمریکا، آفریقای جنوبی، بریتانیا، مکزیک، ایتالیا، عربستان سعودی، آلمان، اندونزی، فرانسه، چین، برزیل، ترکیه، روسیه، هند، استرالیا، آرژانتین و کره جنوبی، به همراه اتحادیه اروپا و اتحادیه آفریقا در آن عضویت دارند.
«حدود نیمی از جمعیت دنیا در فقر زندگی می‌کنند»
رهبران پیشین جهان در نامه خود نوشتند از سال ۲۰۰۵ تاکنون، مجموع ثروت بین‌المللی دو برابر شده است، اما نزدیک به نیمی از جمعیت دنیا همچنان در فقر زندگی می‌کنند.
در این نامه آمده است: «همزمان با پیشرفت برنامه‌های گذار سبز در بسیاری از کشورها، بحران اقلیمی و تخریب محیط زیست همچنان بی‌امان ادامه دارد. اکنون از هر چهار نفر در جهان، یک نفر ناچار است دست‌کم گاهی وعده‌ای غذایی را از برنامه روزانه خود حذف کند.»
آنها هشدار دادند: «ما نمی‌توانیم یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های جهان را بدون اتکا به دانشی قابل اعتماد، جامع و هماهنگ برطرف کنیم.»
رهبران پیشین جهان تاکید کردند «کمیته بین‌المللی نابرابری» باید به بررسی این موضوع بپردازد که رویکرد جهانی در قبال مسائل عمده بین‌المللی، از تجارت گرفته تا هوش مصنوعی، چگونه بر نابرابری تاثیر می‌گذارد.
در میان امضاکنندگان این نامه اسامی آلفرد گوزنباور، صدراعظم پیشین اتریش، خوزه لوییز رودریگز زاپاترو، نخست‌وزیر پیشین اسپانیا، خوآن مانوئل سانتوس، رییسجمهوری پیشین کلمبیا، میشلین کلمی-ری، رییسجمهوری پیشین سوییس، پرسیوال پاترسون، نخست‌وزیر پیشین جامائیکا، ماریو مونتی، نخست‌وزیر پیشین ایتالیا، آناند پانیاراچون، نخست‌وزیر پیشین تایلند و یان پیتر بالکننده، نخست‌وزیر پیشین هلند، دیده می‌شوند.
۲۹ آبان صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در گزارشی به مناسبت روز جهانی کودک اعلام کرد هر روز بیش از ۱۹ درصد کودکان، عمدتا در جنوب صحرای آفریقا و جنوب آسیا، در فقر شدید مالی از خواب بیدار می‌شوند و با درآمدی کمتر از ۳ دلار در روز زندگی می‌کنند.
ترامپ جمعه در یک برنامه رادیویی فاکس نیوز گفت: «من مهلت‌های زیادی داشته‌ام، اگر اوضاع خوب پیش برود، معمولا مهلت‌ها را تمدید می‌کنید. اما ما فکر می‌کنیم پنجشنبه زمان مناسبی است.»
همزمان ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، اعلام کرد که با ونس معاون رییسجمهوری آمریکا و دن دری‌اسکول مقام ارشد ارتش آمریکا درباره پیشنهادهای این کشور برای پایان دادن به جنگ در اوکراین گفت‌وگو کرده است.
پوتین: طرح را دریافت کردیم
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، اعلام کرد که این کشورطرح آمریکا برای صلح در اوکراین را دریافت کرده است.
او با تاکید بر این که این متن با روسیه پیشتر مورد بحث قرار نگرفته، افزود: «جزئیات طرح باید مورد بحث قرار گیرد.»
با این حال، رییسجمهوری روسیه پیش‌بینی کرد که این طرح بتواند «پایه‌ای برای حل نهایی» جنگ اوکراین باشد.
پوتین گفت: «ما آماده حل و فصل مسالمت‌آمیز هستیم. اوکراین مخالف است.»
زلنسکی: با انتخاب دشوار روبه‌رو هستیم
همزمان ولودیمر زلنسکی رییسجمهوری اوکراین در یک سخنرانی خطاب به مردم این کشور از اوکراینی‌ها خواست تا متحد بمانند و گفت که هرگز به اوکراین خیانت نخواهد کرد.
او این سخنرانی را در خیابان مقابل دفتر خود ایراد کرد مکانی که برای سخنرانی‌های مهم استفاده می‌شود.
رییسجمهوری اوکراین گفت: «اکنون یکی از سخت‌ترین لحظات تاریخ ماست. اکنون فشار بر اوکراین یکی از سنگین‌ترین‌هاست. اکنون اوکراین با یک انتخاب بسیار دشوار مواجه است: یا از دست دادن کرامت یا خطر از دست دادن یک شریک بزرگ.»
زلنسکی افزود: «من به‌طور شبانه‌روزی خواهم جنگید تا اطمینان حاصل کنم که حداقل دو نکته در این طرح نادیده گرفته نشود: کرامت و آزادی مردم اوکراین.»
طرح ۲۸ بندی
واشینگتن یک طرح ۲۸ بندی را به اوکراین ارائه کرده که برخی از مهم‌ترین خواسته‌های روسیه در جنگ را تایید می‌کند، از جمله اینکه کی‌یف باید اراضی بیشتری را واگذار کند، اندازه ارتش خود را کاهش دهد و از پیوستن به ناتو منع شود.
جمعه خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که ایالات متحده تهدید کرده برای فشار آوردن به اوکراین در زمینه پذیرفتن چارچوب یک توافق صلح که از سوی آمریکا میانجی‌گری شده، تبادل اطلاعات و ارسال سلاح به اوکراین را قطع می‌کند.
منابع آگاه که نامشان فاش نشده به رویترز گفتند که فشار واشینگتن بر کی‌یف بیش از هر دور گفت‌وگوی صلح دیگری است و آمریکا می‌خواهد اوکراین تا پنجشنبه ۶ آذرماه چارچوب این توافق را امضا کند.
یکی از این منابع به رویترز گفت: «آنها می‌خواهند جنگ را متوقف کنند و می‌خواهند اوکراین بهای آن را بپردازد.»
پنجشنبه، دنیل دریسرول، وزیر ارتش آمریکا، نسخه‌ای از طرح ۲۸ ماده‌ای را که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، اخیرا همراه با فرستاده روسیه تدوین کرده بود، به ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، ارائه کرد.
طرح صلح ۲۸ ماده‌ای ترامپ عمدتا به سود روسیه است و به مسکو قلمرو بیشتری از اوکراین می‌دهد؛ بیش از آنچه اکنون در اختیار دارد و همچنین شامل بازگشت روسیه به گروه هفت می‌شود.
طبق این طرح، سند ابتدا باید به امضای زلنسکی و ترامپ برسد و سپس برای ارائه به روس‌ها آماده شود.
کرملین جمعه گفت نسخه‌ای از طرح صلح ترامپ دریافت نکرده، اما هشدار داد زلنسکی باید «اکنون» مذاکره کند وگرنه ممکن است قلمرو بیشتری را از دست بدهد.
سخنگوی ولادیمیر پوتین گفت «عملکرد موثر نیروهای مسلح روسیه باید زلنسکی را متقاعد کند که بهتر است مذاکره کند و این کار را اکنون انجام دهد، نه بعدا».
در مقابل، زلنسکی که جمعه با رهبران بریتانیا، آلمان و فرانسه، تماس تلفنی داشت، گفت: «ما تلاش‌های ایالات متحده، رییسجمهوری ترامپ و تیم او را که هدف‌شان پایان دادن به این جنگ است، ارج می‌نهیم.»
او افزود: «ما روی سندی که از سوی طرف آمریکایی تهیه شده کار می‌کنیم. این باید طرحی باشد که صلحی واقعی و باعزت را تضمین کند.»
بر اساس طرح مورد حمایت آمریکا، نیروهای مسلح اوکراین به سقف ۶۰۰ هزار نیرو محدود می‌شود و ناتو موافقت خواهد کرد که هرگز در آنجا نیرو مستقر نکند.
همچنین تحریم‌ها علیه روسیه به‌تدریج برداشته خواهد شد، مسکو به گروه هشت شامل کشورهای صنعتی و روسیه بازگردانده می‌شود، و دارایی‌های مسدود شده روسیه در یک صندوق سرمایه‌گذاری تجمیع خواهد شد، با این شرط که ایالات متحده بخشی از سود آن را دریافت کند.
با این حال، یکی از مهم‌ترین خواسته‌های اوکراین، یعنی تضمین‌های قابل اجرا که معادل بند دفاع جمعی ناتو باشد تا روسیه را از حمله دوباره بازدارد، در یک خط گنجانده شده است: «اوکراین تضمین‌های امنیتی قدرتمندی دریافت خواهد کرد.»
هنوز جزئیاتی از این تضمین امنیتی منتشر نشده است.
شبکه سی‌ان‌ان جمعه ۳۰ آبان گزارش داد که دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در هفته‌های اخیر گفت‌وگوهایی درباره احتمال تغییر برخی از وزیران کابینه را آغاز کرده است.
بر اساس این گزارش‌ها، یکی از وزارتخانه‌هایی که ممکن است با تغییر روبه‌رو شود، وزارت امنیت داخلی است؛ نهادی کلیدی که به رهبری کریستی نوم، مامور اجرای طرح گسترده رییسجمهوری برای اخراج جمعی مهاجران غیرقانونی است.
چند منبع می‌گویند در کنار وزارت امنیت داخلی، وزارت انرژی نیز ممکن است دستخوش تغییر شود.
کریس رایت، وزیر انرژی و مدیر پیشین صنعت فرکینگ در کلرادو، طی ماه‌های گذشته دچار تنش با کاخ سفید شده و برخی مقام‌ها می‌گویند او در اجرای وعده‌های انتخاباتی انرژی ترامپ «کند» عمل کرده است.
با این حال، سخنگوی کاخ سفید تاکید کرده که هیچ تصمیمی نهایی نشده و کابینه دست‌کم تا آغاز سال آینده میلادی بدون تغییر خواهد ماند.
فشارها بر وزارت امنیت داخلی
هرچند ترامپ بارها از عملکرد کریستی نوم دفاع کرده، اما حضور کوری لواندوفسکی، مشاور نزدیک نوم و از چهره‌های قدیمی کارزار ۲۰۱۶ ترامپ، تنش‌هایی در درون دولت ایجاد کرده است.
به گفته منابع، لواندوفسکی که با عنوان «کارمند دولتی ویژه» در وزارت امنیت داخلی فعالیت می‌کند، نفوذ گسترده‌ای در تصمیم‌های کلیدی وزارتخانه به دست آورده و برخی مقام‌های ارشد کاخ سفید مدیریت او را «مسئله‌ساز» می‌دانند.
به گفته منابع نزدیک به دولت، لواندوفسکی طی ماه‌های اخیر در برکناری کارکنان، انتقال اجباری برخی مدیران و فشار مستقیم بر مسئولان اجرایی نقش داشته و خود را در راس عملیات تشدید اخراج مهاجران قرار داده است.
این اقدامات موجب نارضایتی برخی مقام‌های امنیتی و اداری شده است.
در ماه سپتامبر، ترامپ جلسه‌ای با حضور نوم و لواندوفسکی در کاخ سفید برگزار کرد؛ نشستی که به گفته منابع، با تنش میان ترامپ و لواندوفسکی همراه بود.
این جلسه برای برخی در کاخ سفید نشانه‌ای از شکننده شدن موقعیت لواندوفسکی بود؛ گرچه رابطه طولانی او با ترامپ همچنان از او محافظت می‌کند.
احتمال تغییر در وزارت انرژی
برخی مقام‌ها همچنین می‌گویند عملکرد کریس رایت، وزیر انرژی، نارضایتی‌هایی در کاخ سفید ایجاد کرده است.
او متهم شده که برنامه‌های مربوط به «احیای سلطه انرژی آمریکا» را کند پیش می‌برد. وزارت انرژی هنوز به این گزارش‌ها واکنش رسمی نشان نداده است، اما کاخ سفید تاکید می‌کند رایت همچنان «کاملا هماهنگ با رییسجمهوری» کار می‌کند.
سابقه تنش در کابینه دوم ترامپ
این نخستین بار نیست که موضوع کنار گذاشتن اعضای کابینه در دولت دوم ترامپ مطرح می‌شود.
اوایل سال جاری بحث برکناری پیت هگست، وزیر جنگ آمریکا مطرح شد، پس از آنکه مشخص شد پیام‌های او در اپلیکیشن سیگنال حاوی اطلاعات حساس بوده است.
ترامپ همچنین از مواضع تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی، درباره ایران ناراضی بود، اما هر دو همچنان در سمت خود باقی ماندند.
نامهای احتمالی برای جایگزینی
گلن یانکین، فرماندار ایالت ویرجینیا که در ژانویه از سمت خود کنار می‌رود، یکی از گزینه‌های احتمالی برای کابینه معرفی شده است.
به گفته نزدیکان یانکین، او علاقه‌مند است در دولت ترامپ نقشی اقتصادی یا تجاری داشته باشد، اما تمایل کمتری برای پذیرش وزارت امنیت داخلی و مدیریت سیاست اخراج جمعی مهاجران دارد.
ترامپ در هفته‌های پایانی انتخابات میان‌دوره‌ای جمهوری‌خواهان از یانکین تمجید کرده بود و چندین منبع می‌گویند او اکنون در میان گزینه‌های احتمالی کاخ سفید قرار دارد.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جمعه ۳۰ آبان تاکید کرد این نهاد از «هر طرحی که صلح عادلانه و پایدار را در اوکراین به همراه داشته باشد» حمایت می‌کند، اما برای کارآمد بودن هر طرحی، «حضور اوکراین و همراهی اروپایی‌ها ضروری است».
او افزود اتحادیه اروپا از هر ابتکاری استقبال می‌کند؛ مشروط بر آنکه به صلحی بینجامد که حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین را تضمین کند.
همزمان، یوهان وادفول، وزیر خارجه آلمان، گفت طرح صلح ۲۸ بندی مورد حمایت آمریکا برای حل و فصل مناقشه اوکراین «نهایی نیست» و هنوز در دست بررسی قرار دارد.
او افزود موضع برلین درباره این طرح همان موضع اروپاست و هر تصمیمی «باید در هماهنگی با شرکای اتحادیه اروپا» گرفته شود.
منابع دیپلماتیک در بروکسل می‌گویند مقام‌های آمریکایی قرار است ۳۰ آبان در کی‌یف، پیش‌نویس این طرح را در جلسه‌ای محرمانه برای سفیران اتحادیه اروپا تشریح کنند.
این جلسه بخشی از گفت‌وگوهای فشرده‌ای است که واشینگتن برای جلب حمایت اروپا از طرح مشترک آمریکا و روسیه به منظور پایان جنگ آغاز کرده است.
اوکراین: صلح باید عادلانه باشد
رستم عمروف، دبیر شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین، در بیانیه‌ای در تلگرام گفت اصول اوکراین در قبال جنگ «تغییری نکرده» و همچنان شامل حفظ حاکمیت، حفاظت از مردم و دستیابی به «صلح عادلانه» است.
او افزود کی‌یف در حال مطالعه دقیق همه پیشنهادهای ارائه‌شده از سوی شرکای خود است و از طرف مقابل نیز انتظار دارد با مواضع اوکراین «رفتاری مسئولانه» داشته باشند.
نسخه‌ای از طرح آمریکا که به دست خبرگزاری رویترز رسیده، شروطی را مطرح می‌کند که متحدان غربی اوکراین پیشتر آن را در حکم «نوعی تسلیم» ارزیابی کرده بودند.
این سند از اوکراین می‌خواهد کل منطقه دونباس را واگذار کند و شمار نیروهای مسلح خود را به ۶۰۰ هزار نفر کاهش دهد؛ در شرایطی که هم‌اکنون حدود یک میلیون نیروی نظامی اوکراینی از خط مقدم ۱۲۰۰ کیلومتری در برابر ارتش پرشمارتر روسیه دفاع می‌کنند.
طرح پیشنهادی در بخش دیگری تصریح می‌کند که کریمه، لوهانسک و دونتسک «به‌عنوان مناطق تحت کنترل موثر روسیه» به رسمیت شناخته شوند و نیروهای اوکراینی از بخش‌هایی از استان دونتسک که در کنترل کی‌یف است، عقب‌نشینی کنند.
در مقابل، تنها به «تضمین‌های امنیتی قوی» برای اوکراین اشاره شده که جزییات آن هنوز روشن نیست.
در سوی مقابل، کرملین ۳۰ آبان اعلام کرد هنوز به آنها اطلاع داده نشده که اوکراین آماده گفت‌وگو درباره «طرح صلح ترامپ» است.
نبرد هوایی ادامه دارد
وزارت دفاع روسیه ۳۰ آبان اعلام کرد طی حملات شبانه، ۳۳ پهپاد اوکراینی را در پنج منطقه روسیه، شبه‌جزیره کریمه و بر فراز دریای سیاه رهگیری و منهدم کرده است.
این حملات گسترده به اختلال در فعالیت فرودگاه‌های روسیه انجامید و مقام‌های هوانوردی این کشور تایید کردند دست‌کم هشت فرودگاه در ساعات پایانی شب گذشته ناچار به تعلیق فعالیت‌های خود شدند.
در منطقه کراسنودار روسیه، مقام‌های محلی از مجروح شدن دو نفر در شهر اسلاویانسک-نا-کوبان خبر دادند.
بنا بر اعلام مرکز مدیریت بحران، مدارس و مهدکودک‌ها نیز به‌دلیل حملات پهپادی به‌طور موقت تعطیل شدند.
در منطقه روستوف نیز در پی حملات پهپادی، یک برج برق آسیب دید و بیش از ۲۰۰ خانه در این ناحیه با قطع برق روبه‌رو شدند.
یوری سلیوسار، فرماندار منطقه، در پیام خود در تلگرام گفت نیروهای فنی در حال کار برای بازگرداندن برق هستند.
روسیه در ماه‌های اخیر بارها اوکراین را به تشدید حملات پهپادی علیه اهداف و زیرساخت‌های غیرنظامی در جنوب و غرب کشور متهم کرده است.
در سوی مقابل، کی‌یف تاکید دارد این عملیات پاسخی به حملات گسترده روسیه به شهرها و تاسیسات انرژی اوکراین است.
