با تایید درخواست آنکارا از سازمان ملل؛ املا و تلفظ نام ترکیه رسما تغییر کرد
پیش‌تر کمال حیدری، معاون بهداشت وزارت بهداشت از ۹ مورد مشکوک آبله میمون در ایران خبر داده بود و گفته بود پنج تا شش مورد منفی قطعی شدند و بقیه موارد هم منتظر پاسخ آزمایش‌اند. حیدری گفت هیچ مورد ثابت شده آبله میمون در کشور اعلام نشده است.
در بریتانیا اما حدود سه هفته از زمانی که مقام‌های بهداشت و درمان از اولین مورد ابتلا به آبله میمون در این کشور خبر دادند، می‌گذرد و موارد ابتلا همچنان رو به افزایش است.
تاکنون دست‌کم ۴۰۰ مورد قطعی یا مشکوک از ابتلا به این بیماری ویروسی در دست‌کم ۲۰ کشور خارج از آفریقا، محدوده شیوع معمول این بیماری، شناسایی شده است؛ کانادا، پرتغال، اسپانیا و بریتانیا از جمله این کشورها هستند.
این نخستین بار است که شیوع آبله میمون در خارج از مرزهای آفریقا روی می‌دهد و به دلیل اینکه در بین جمعیت در چندین کشور جهان سرایت یافته است، زنگ هشدار برای دانشمندان را به صدا درآورده است. ارتباط مشخصی بین موارد ابتلا وجود ندارد که این خود احتمال سرایت شناسایی نشده و «محلی» بیماری را بالا می‌برد.
آن ریموین، اپیدمی‌شناس دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس که سابقه بیش از یک دهه پژوهش بر روی بیماری آبله میمون در جمهوری دموکراتیک کنگو را دارد بر لزوم اقدام سریع و قاطع برای تحقیق درباره این بیماری تأکید کرد و گفت که چیزهای زیادی برای آموختن درباره آن وجود دارد.
شیوع آبله میمون چگونه آغاز شد؟
از زمان شیوع اخیر آبله میمون در خارج از مرزهای آفریقا، دانشمندان ژنوم‌های ویروسی جمع‌آوری‌شده از افراد مبتلا به این بیماری را توالی‌بندی کرده‌اند. برخی از جمع‌آوری‌ها در کشورهایی همچون بلژیک، فرانسه، آلمان، پرتغال و ایالات متحده انجام شده است و بیشترین نتیجه‌ای که تاکنون از بررسی این نمونه‌های جمع‌آوری‌شده به دست آمده، این است که همه این نمونه‌ها شباهت نزدیکی به آبله میمون شایع در غرب آفریقا دارند.
آبله میمون یک بیماری ویروسی است که دو سویه دارد: یکی سویه کنگو که موجب وخامت حال فرد مبتلا می‌شود و با ۱۰ درصد احتمال مرگ همراه است. دیگری سویه غرب آفریقا که نرخ مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به آن حدود یک درصد است.
پس سویه غرب آفریقا به اندازه سویه کنگو کشنده نیست چرا که نرخ مرگ‌ومیر ناشی از آن در جماعت فقیر و روستانشین زیر یک درصد است.
سرنخ‌هایی از اینکه شیوع فعلی ممکن است چگونه رخ داده باشد وجود دارد؛ گرچه پژوهشگران همچنان به داده‌های بیشتری نیاز دارند تا بتوانند صحت حدس‌هایشان را تأیید کنند.
توالی ویروسی که آنان تاکنون ارزیابی کرده‌اند تقریبا یکسان است و این حاکی از آن است که شیوع فعلی، در خارج از آفریقا، ممکن است همه از یک مورد ابتلا نشأت گرفته باشد.
موارد فعلی ابتلا همچنین به موارد انگشت‌شمار آبله میمون در خارج از آفریقا در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ شباهت دارد که با مسافرت‌ها به غرب آفریقا مرتبط بود.
بنا بر توضیح برنی ماس، ویروس‌شناس، یک توضیح ساده برای علت شیوع اخیر این است که اولین فرد مبتلا در شیوع اخیر آبله میمون، احتمالا در سفر به بخش‌هایی از آفریقا و در تماس با انسان یا حیوان ناقل ویروس، به این بیماری مبتلا شده است.
نخستین فرد مبتلا در شیوع اخیر آبله میمون هنوز شناسایی نشده است.
گوستاوو پالاسیوس، ویروس‌شناس دیگر، می‌گوید راه‌های دیگر سرایت بیماری هم نمی‌تواند کنار گذاشته شود و این امکان وجود دارد که ویروس پیش‌تر از شیوع اخیر و در خارج آفریقا، در انسان‌ها و حیوانات در حال چرخیدن بوده و تنها شناسایی نشده بوده است.
اما فرضیه مطرح‌شده پالاسیوس از فرضیه برنی ماس کمتر محتمل است چرا که آبله میمون معمولا بر روی بدن افراد زخم ایجاد می‌کند که در این صورت پزشکان باید متوجه آن می‌شدند.
آیا تغییر ژنتیکی ویروس موجب شیوع آن شده است؟
الیوت لفکوویتس، ویروس‌شناس، بر این باور است که پی بردن به اینکه آیا سرایت بیماری در خارج از آفریقا مبنای ژنتیکی دارد یا نه، بسیار دشوار است.
پژوهشگران پس از گذشت ۱۷ سال از کشف تفاوت میان دو سویه آبله میمون، همچنان در تلاش‌اند تا خصوصیات ژنتیکی را که باعث قدرت عفونت‌زایی بیشتر و مسری‌تر بودن سویه آفریقای مرکزی یا همان کنگو نسبت به سویه غرب آفریقا می‌شود، دقیقا شناسایی کنند.
به گفته لفکوویتس، ژنوم ویروس‌های خانواده آبله اغلب اسرارآمیز است. ژنوم آبله میمون نسبت به بسیاری دیگر از ویروس‌ها، بسیار بزرگ‌تر و تقریبا شش برابر ژنوم سارس-کوو۲، ویروس عامل ابتلا به کوویدـ۱۹ است.
ریچل راپر، ویروس‌شناس، می‌گوید این بدان معناست که تحقیق درباره آن هم شش برابر سخت‌تر است.
گوستاوو پالاسیوس، دلیل دیگر برای ندانستن کافی درباره ژنوم ویروس آبله میمون را کمبود منابع اختصاص داده شده به پژوهش درباره آبله میمون در آفریقا عنوان کرد.
آبله میمون در آفریقا سال‌هاست نگرانی جدی در حوزه سلامت عموم بوده است.
ویروس‌شناسان در حال حاضر تا حدودی سردرگم‌اند چرا که توالی‌بندی‌های ژنومی محدودی در اختیار دارند تا بتوانند توالی‌بندی فعلی آبله میمون را با آنها مقایسه کنند. پالاسیوس گفت که سازمان‌های ارائه‌دهنده کمک مالی برای پژوهش، به بیش از یک دهه اخطار دانشمندان درباره احتمال شیوع آبله میمون اعتنا نکرده بودند.
ایفدایو آدتیفا، رییس مرکز کنترل بیماری‌ها در نیجریه معتقد است برخی ویروس‌شناسان آفریقایی که او با آنها گفت‌وگو داشته، از اینکه کمک مالی برای تحقیق و انتشار مقاله درباره آبله میمون به سختی به آنها تعلق می‌گرفته، آزرده‌خاطر بودند.
او گفت حالا که بیماری در خارج از مرزهای آفریقا شیوع پیدا کرده است، مقام‌های بهداشت و درمان در جهان به‌یک‌باره به این موضوع علاقه‌مند شده‌اند.
آیا شیوع آبله میمون می‌تواند مهار شود؟
پالاسیوس بر این باور است که برای پی بردن به تکامل ویروس، توالی‌بندی ویروس در حیوانات مفید است.
ویروس آبله میمون حیوانات، به ویژه حیواناتی مانند سنجاب و موش فاضلاب را آلوده می‌کند اما دانشمندان هنوز نمی‌دانند چه حیواناتی در مناطق شیوع این بیماری در آفریقا، میزبان این ویروس‌اند.
از زمان آغاز شیوع کنونی آبله میمون، بیشتر کشورها به خرید واکسن آبله روی آورده‌اند که گمان می‌رود در برابر ابتلا به آبله میمون بسیار مؤثر باشد چرا که ویروس عامل هر دو بیماری مرتبط هستند.
بنا بر اطلاعات مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا، برخلاف واکسن کوویدـ۱۹ که دو هفته طول می‌کشد تا در برابر ابتلا به بیماری به فرد مصونیت دهد، واکسن آبله تنها چهار روز پس از قرار گرفتن فرد در معرض ویروس و به دلیل مدت نهفتگی طولانی ویروس آبله میمون، قادر است به فرد در برابر ابتلا به آن مصونیت مدهد.
با در نظر گرفتن این نکته، واکسن آبله ممکن است با استفاده از راهبرد «حلقه واکسیناسیون» مؤثر واقع شود. در این راهبرد، به اطرافیان فرد مبتلا به آبله میمون واکسن تزریق می‌شود.
آندریا مکالم، اپیدمی‌شناس، می‌گوید که سازمان کنترل و پیشگیری بیماری‌ها هنوز به راهبرد این‌چنینی برای واکسیناسیون متوسل نشده است. با وجود این، گزارش شبکه سی‌ان‌ان حاکی از آن است که ایالات متحده آمریکا تصمیم دارد برای برخی کارکنان بخش بهداشت و درمان که از افراد مبتلا به آبله میمون نگهداری می‌کنند واکسن آبله تجویز کند.
آن ریموین می‌گوید ممکن است بهتر باشد که به جز اطرافیان فرد مبتلا، گروه‌های آسیب‌پذیرتر نیز واکسن آبله تزریق کنند.
حتی اگر مقام‌های بهداشت و درمان بتوانند سیر شیوع فعلی آبله میمون در انسان را متوقف کنند، ویروس‌شناسان همچنان نگران‌اند که این بیماری با سرایت به حیوانات، میزبان‌های جدیدی بیابد. وقتی ویروس در بین حیوانات میزبان جدیدی پیدا کند، احتمال سرایت دوباره و دوباره آن به انسان بالا خواهد رفت، حتی در کشورهایی که حیوان میزبان این ویروس در آنها شناسایی نشده باشد.
سازمان کنترل پیشگیری و بیماری‌های اروپا با اشاره به چنین احتمالی امکان آن را «بسیار کم» دانست اما همچنان تأکید کرد که حیوانات خانگی جونده، از جمله خوکچه هندی و همستر که صاحبان آنها به آبله میمون مبتلا می‌شوند باید در مراکز متعلق به دولت قرنطینه و رصد یا کشته شوند تا احتمال انتقال بیماری به حیوانات کم شود.
برنی ماس هم احتمال چنین رخدادی را کم عنوان کرد اما گفت نگرانی اصلی دانشمندان این است که دیرهنگام به سرایت بیماری بین حیوان و انسان پی ببرند چرا که حیوانات معمولا علایم بارز بیماری را که انسان‌ها از خود نشان می‌دهند، ندارند.
آیا سرایت ویروس این بار متفاوت از دفعات پیش است؟
ویروس آبله میمون از طریق تماس نزدیک با زخم، ترشحات بدن و قطرات تنفسی فرد یا حیوان مبتلا، منتقل می‌شود. اما مقام‌های بهداشت و درمان، از سکس نیز به عنوان یکی از عوامل احتمالی سرایت بیماری سخن می‌گویند.
آن ریموین می‌گوید موارد ابتلای مرتبط با رابطه جنسی به این معنا نیست که ویروس در این موارد مسری‌تر است یا از راه جنسی منتقل می‌شود بلکه به این معناست که ویروس از طریق تماس نزدیک انتقال می‌یابد.
ریچل راپر هم می‌گوید همچنین برخلاف ویروس سارس-کوو۲، عامل بیماری کوویدـ۱۹ که آنچنان بر روی سطوح زنده نمی‌ماند، ویروس‌های خانواده آبله می‌توانند تا مدت طولانی در خارج بدن زنده بمانند که این خود سطوحی همچون رختخواب یا دستگیره در را به ناقل احتمالی سرایت تبدیل می‌کند.
گرچه مقام‌های بهداشت و درمان در جهان اشاره کرده‌اند اکثر موارد ابتلا به آبله میمون در رابطه جنسی مرد با مرد رخ داده است اما آن ریموین تأکید می‌کند که محتمل‌ترین توضیح ممکن این است که ویروس پس از راه یافتن به جمع این دسته از مردان، در میان آنها سرایت یافته است.
آندریا مکالم، اپیدمی‌شناس، گفت تمام توجه جدیدی که متوجه بیماری آبله میمون شده، تأکیدی بر آن است که دانشمندان چقدر نیاز دارند درباره این ویروس بدانند.
او تأکید کرد هنگامی که وضعیت آبله میمون آرام بگیرد، پژوهشگران باید «درست‌وحسابی» به اینکه در پژوهش درباره این بیماری، اولویت باید به چه چیز تعلق بگیرد، فکر کنند.
هنگامی که سوسک نر میل وافری به جفت‌گیری با سوسک ماده دارد، با پشت کردن به سمت او، بال‌هایش را باز می‌کند و برای او غذایی «خانگی» تدارک می‌بیند؛ ماده چرب و شیرینی که از غده پشتی او ترشح می‌شود. هنگامی که سوسک ماده به سراغ غذایی که برای او سرو شده می‌رود، سوسک نر خود را با یک آلت به او چفت می‌کند و با آلتی دیگر اسپرمش را در سوسک ماده رها می‌کند.
اگر همه چیز به خوبی پیش برود، سکس سوسک‌ها حدود ۹۰ دقیقه طول می‌کشد اما حالا در برخی نقاط جهان که غلبه بر سوسک‌ها با استفاده از آفت‌کش معمولی دشوارتر است، سکس سوسک‌ها به طرز عجیب و غریبی آن طور که باید پیش نمی‌رود.
در سال ۱۹۹۳، دانشمندان دانشگاه کارولینای شمالی، به ویژگی‌ای در سوسک‌های آلمانی پی بردند. سوسک آلمانی، حشره‌ای است که در هر نقطه کره زمین، جز قطب جنوب وجود دارد. سوسک‌های آلمانی مورد پژوهش، به شکل خاصی علاقه‌ای به گلوکز به عنوان نوعی شکر نداشتند که بسیار عجیب به نظر می‌رسید. اگر کسی از جدال با هجوم سوسک‌ها سررشته داشته باشد، می‌داند که سوسک‌ها عاشق شیرینی‌اند.
در این شرایط سوالی در ذهن حشره‌شناسان جرقه زد: این سوسک‌هایی که به شکر علاقه‌ای نداشتند و به فکر سلامتی‌شان بودند از کجا آمده بودند؟
به نظر می‌رسد که این سوسک‌ها تصادفا و به دست انسان به این وضعیت دچار شده باشند.
دهه‌ها تلاش برای کشتن پیشینیان سوسک‌ها با پودرها و مایعات آغشته به سم شیرین، به این معناست: سوسک‌هایی که هوس شیرینی می‌کردند، سم می‌خوردند و کشته می‌شدند اما سوسک‌هایی که علاقه آنچنانی به شیرینی نداشتند از کام مرگ می‌گریختند و وقت کافی داشتند تا زاد و ولد کنند و ذائقه نه چندان شیرین‌پسند خود را به نسل بعدی سوسک‌ها منتقل کنند.
آیاکو واداکاتسوماتا، استاد حشره‌شناس دانشگاه کارولینای شمالی، گفت که در اشاره به تکامل، معمولا ذهن انسان به سمت حیات وحش می‌رود اما در حقیقت، تکامل در جانداران کوچک ساکن آشپزخانه ما انسان‌ها هم روی می‌دهد.
واداکاتسوماتا و همکارانش لایه جدیدی به داستان سوسک‌ها افزوده‌اند. بر اساس تحقیقاتی که این ماه در مجله پزشکی «زیست‌شناسی ارتباطات» منتشر شد، ذائقه نه چندان شیرین‌پسند سوسکی که نسل به نسل انتقال یافته است، به سوسک ماده اجازه می‌دهد از دام سم شیرین بگریزد. همچنین او را به اینکه منتظر سوسک نر بماند تا با او جفت‌گیری کند کم‌میل‌تر کرده است.
این به آن علت است که بزاق سوسک قادر به تجزیه سریع شکرهای پیچیده و تبدیل آن به شکر ساده است. شکر پیچیده مانند همان شکری است که در غذایی که سوسک نر برای ماده فراهم می‌بیند وجود دارد و بزاق سوسک ماده آن را به گلوکز تبدیل می‌کند. پس هنگامی که یکی از سوسک‌های ماده که علاقه به طعم شیرین ندارد، مایع ترشح یافته شیرین سوسک نر را دریافت می‌کند، این طعم در دهان او به طعمی تلخ تبدیل می‌شود و پیش از اینکه سوسک نر دست به کار شود، سوسک ماده مثل تیر از چله کمان رها می‌شود.
دانشمندان می‌گویند ممکن است مردم با چنین تحقیقاتی خوشحال شوند که: چه بهتر! چون این به معنی جفت‌گیری کمتر سوسک‌ها و خلاص شدن از شر هجوم آنهاست. اما دانشمندان می‌گویند برای ابراز شعف این‌چنینی باید دست نگه داشت.
دکتر واداکاتسوماتا بر این باور است که تأثیر تغییر نحوه تولید مثل سوسک‌ها بر جمعیت این حشرات، واقعا پیچیده است.
او می‌گوید سوسک‌های مادهای که علاقه به شیرینی ندارند هم به هر حال راهی برای تولید مثل پیدا می‌کنند.
بر اساس تحقیقات آزمایشگاهی دکتر واداکاتسوماتا و همکارانش، سوسک‌های مادهای که شیرینی‌دوست نیستند، بیش از سوسک‌های وحشی از جنس نر رم می‌کنند؛ دانشمندان سوسک‌های وحشی را «سوسک‌هایی که از گلوکز بیزار نیستند» می‌نامند.
پژوهشگران همچنین دریافتند سوسک‌های نری که از طعم شیرین بیزارند، پس از دفع مایع ترشح یافته برای سوسک ماده، سریع‌تر سراغ سکس با او می‌روند.
کوبی شال، پروفسور حشره‌شناسی در دانشگاه کارولینای شمالی، گفت که سوسک‌های ماده بیزار از شیرینی، ممکن است سه ثانیه از مایعی که از سوسک نر تراوش می‌شود تغذیه کنند. او گفت که سوسک‌های نر وحشی پس از سه ثانیه دست به کار نمی‌شوند اما سوسک نر غیرشیرینی‌دوست، چرا.
پژوهشگران حتی شواهدی در دست دارند حاکی از اینکه فشاری که بر سوسک نر بیزار از گلوکوز وجود دارد، باعث تغییر شیمیایی احتمالی ماده ترشح یافته از او می‌شود تا او بتواند همچنان جنس ماده را به خود جذب کند.
از دیدگاه علمی، داستان دنباله‌دار سوسک آلمانی و شکر، نشان می‌دهد انسان‌ها پشت هر دو انتخاب طبیعی سوسک قرار دارند؛ گزینه سوسک‌هایی که از دام مرگ با سم شیرین می‌گریزند و همچنین گزینه انتخاب جنسی سوسک که در آن سوسک‌های بیزار از شیرینی دیگر نمی‌خواهند با سوسک‌هایی که شیرینی تعارف می‌کنند، جفت‌گیری کنند.
کوبی شال گفت این همان چیزی است که نشان می‌دهد انسان گزینه‌های جدی برای انتخاب به حیوانات پیرامون خود تحمیل می‌کند، به ویژه جاندارانی که در خانه انسان زندگی می‌کنند و انسان، نه تنها جاندار را وادار می‌کند تا با تغییرات فیزیولوژیکال واکنش نشان دهد، بلکه رفتار او را هم تغییر می‌دهد.
خبر خوب برای خریداران آفت‌کش اما این است که تولیدکنندگان این محصولات به اندازه دکتر واداکاتسوماتا و دکتر شال به سر در آوردن از سیر تکامل سوسک‌ها اشتیاق نشان می‌دهند و فعالانه، فرمول محصولات سوسک‌کش خود را با حذف تدریجی گلوکز، به‌روز می‌کنند.
اما پژوهش درباره تغییر در تولید مثل سوسک‌ها تازه است و کمی طول می‌کشد تا پای این تحقیقات به محصولات موجود در بازار باز شود.
دکتر شال گفت بدترین آفت‌کشی که می‌توانید داشته باشید، سمی است که سوسک آن را نمی‌خورد.
رامی فنج، طی دو سال تظاهرات ضدحکومتی در لبنان، گاز اشک‌آور و گلوله مشقی را به جان خرید. گاهی هم تلاش کرد دیوار سیمانی پارلمان لبنان را بگیرد و بالا برود.
فنج به زودی بر کرسی نمایندگی در پارلمان لبنان راه می‌نشیند. او دندان‌پزشک اهل طرابلس، شهری در شمال لبنان و یکی از ۱۳ نمایندگان مستقل تازه‌‌‌واردی است که در انتخابات پارلمانی ۱۵ ماه می لبنان، صاحب کرسی شده‌اند.
این نمایندگان، پس از اعتراضات حکومتی، حالا به فکر در هم شکستن سلطه دیرباز احزاب سنتی در لبنان‌اند.
ظهور بی‌سابقه و قدرتمند فعالان جامعه مدنی برای انتخابات پارلمانی، روزنه‌ای از امید در دل شهروندان ناامید لبنان گشود؛ آنان حالا ایجاد تغییر در کشور دردمندشان را ممکن می‌بینند اما چنددستگی بر جنبش شکوفایی اصلاحات هم حکمفرماست.
این جنبش با چالش‌هایی بزرگ در نبرد با دولت حاکم نیز روبه‌روست. بسیاری نگران‌اند که پارلمان آتی لبنان چندقطبی بودن را تشدید کند و لبنان را در بحبوحه یکی از عظیم‌ترین فروپاشی‌های اقتصادی در تاریخ این کشور، هر چه بیشتر فلج کند.
شکاف دست‌وپاگیری بین نمایندگان پیشین و جدید و همچنین مدافعان و مخالفان حزب‌الله لبنان در پارلمان این کشور وجود دارد.
نامزدهای مستقل پارلمان که از دل اعتراضات سال ۲۰۱۹ برآمده‌اند معتقدند دهه‌ها چنگ انداختن احزاب سنتی سیاسی لبنان به قدرت، ریشه فساد شایع، مدیریت ناکارآمد، کمبود خدمات و پاسخگو نبودن مسئولانی است که از این کشور ویرانه ساخته‌اند.
اما اگر در جزییات دقیق‌تر شویم، خود این نمایندگان مستقل نیز تقریبا بر سر همه چیز با هم اختلاف‌نظر دارند؛ از رویکردشان به اصلاحات اقتصادی و چینش ساختار جدید برای نظام بانکی فروپاشیده تا دیدگاه‌هایشان درباره حزب‌الله و اینکه آیا باید به خلع سلاح این گروه شبه‌نظامی که از حمایت جمهوری اسلامی برخوردار است، اولویت داده شود یا نه.
انتخابات پارلمانی ۱۵ می برای حزب‌الله یک شکست بود چرا که این گروه اکثریت خود را در پارلمان از دست داد.
با تمام این اوصاف، اینکه نمایندگان مستقل توانستند به پارلمان راه بیابند، موفقیت کوچکی نیست؛ به ویژه که قوانین انتخاباتی به نفع حزب حاکم است و قدرت بسیاری در اختیار آنهاست.
رامی فنج ۵۷ ساله اما در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت ورود او و امثال او به پارلمان نخستین دستاورد برای «انقلاب» است.
فنج گفت او و دیگر نمایندگان مستقل با تمام توان و شهامت خواهند کوشید تا طبقه حاکم فاسد را از میان بردارند.
او تأکید کرد که این طبقه، دیر یا زود، به هر حال سقوط خواهد کرد.
فنج مانند باقی همکارانش در جنبش اعتراضی، طی دو سال گذشته تحت هر گونه فشار و ارعاب قرار گرفته است. او با غرور طعم خاطرات تظاهرات باشکوه در بیروت و طرابلس که میدان‌های شهر را در بر گرفته بود، مزه‌مزه می‌کند.
در تظاهرات در بیروت، پلیس لبنان معترضانی که می‌کوشیدند موانع امنیتی ساختمان پارلمان را در هم بشکنند و به آن وارد شوند، به رگبار گاز اشک‌آور و گلوله مشقی بسته بود.
مقام‌های امنیتی لبنان فنج را در فوریه ۲۰۲۱ احضار و از او درباره آشپزخانه موقتی که در طرابلس راه انداخته بود تا بین تظاهرات‌کنندگان و فقرا غذا پخش کند، بازجویی کردند.
فنج نام این آشپزخانه را «مطبخ ثوره» به‌معنای «آشپزخانه انقلاب» گذاشته بود.
نمایندگان مستقلی که توانستند در انتخابات پارلمانی ۱۵ ماه می لبنان کرسی از آن خود کنند، گروهی آمیخته از حرفه‌های گوناگون، دکتر، استاد دانشگاه، صاحبان مشاغل و فعالانی از سراسر لبنان و از مذاهب مختلف هستند.
در میان نمایندگان مستقل، نام فراس حمدان، وکیل و فعال مدنی ۳۵ ساله هم به چشم می‌خورد.
در تظاهرات لبنان، پلیس پارلمان به سینه حمدان گلوله مشقی شلیک کرده بود.
الیاس جراده، یک چشم‌پزشک جراح نیز کرسی یک نماینده حامی سوریه را از آن خود کرده است. نماینده‌ای که ۳۰ سال بر آن کرسی تکیه زده بود.
نجات عون، یک استاد شیمی و فعال زیست محیطی نیز یکی از چهار نماینده مستقل زن است که وارد پارلمان لبنان می‌شود.
با ورود عون به پارلمان، شمار نمایندگان زن پارلمان لبنان به هشت زن می‌رسد.
نمایندگان تازه‌وارد می‌گویند برای تقویت اتحادشان به منظور تأثیر گذاشتن بر پارلمان، برنامه دارند اما چنین امری با وجود آنچه آنان با آن روبه‌رو خواهند شد، ساده نخواهد بود.
صرف حضور این نمایندگان در پارلمان اما خود آغاز خوبی است.
بلال صعب، مؤسس برنامه دفاع و امنیت در مؤسسه خاورمیانه ایالات متحده، در تحلیلی، چالش فعلی پیش روی نمایندگان مستقل پارلمان لبنان را ریختن یک برنامه و اجرای آن دانست.
صعب گفت که برنامه‌ریزی، با توجه به قدرت قابل توجه و همچنان پایدار حزب‌الله و متحدانش، بسیار دشوار خواهد بود.
او گفت که انتخابات آتی ریاست جمهوری در لبنان، تأثیر فوری انتخابات پارلمانی اخیر در این کشور را نمایان خواهد ساخت.
آزمون اول در نخستین دیدار پارلمانی خواهد بود؛ جلسه‌ای که در آن نمایندگان باید سخنگوی پارلمان را انتخاب کنند.
نبیه بری ۸۴ ساله، ۳۰ سال است سخنگوی پارلمان لبنان بوده است و برای بار هفتم نیز نامزد این سمت شده است. او تاکنون بی‌رقیب مانده است.
نبیه، رییس قدرتمند گروه شبه‌نظامی «امل»، نزدیک به حزب‌الله و دولت ایران، در چشم بسیاری، پدر خوانده نظام سیاسی فاسد «فرقه‌گرا و نخبه‌پرست» لبنان است.
نمایندگان مستقل و احزاب مسیحی پارلمان لبنان گفته‌اند در این دوره پارلمان، به نبیه بری رأی نخواهند داد.
ابراهیم منیمنه، یک مهندس معمار ۴۶ ساله که از نمایندگان مستقل تازه‌کار است گفت که این دسته از نمایندگان به هیچ فردی (از جمله نبیه بری) که نماد طبقه حاکم باشد، رأی نخواهد داد.
او اذعان کرد که نمایندگان مستقل نیاز دارند اقدامات جایگزین روشنی در نظر بگیرند.
بزرگ‌ترین آزمون فعلی لبنان اما تشکیل کابینه‌ای است که بتواند از پارلمان بر سر مسائل کلیدی همچون طرح بهبود اقتصادی رأی اعتماد بگیرد و مسأله وام صندوق بین‌المللی پول برای لبنان را به سرانجامی برساند. کابینه‌ای که بازرسی‌های متوقف شده درباره علت و عاملان انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ را از سر بگیرد و چاره‌ای برای حل مشکل رییس بانک مرکزی این کشور پیدا کند.
ریاض سلامه، رییس بانک مرکزی لبنان، از سوی مقام‌های محلی و بسیاری کشورهای اروپایی، به اتهاماتی همچون پول‌شویی و اختلاس متهم شده است. او که از حمایت طبقه حاکم برخوردار است، با وجود فروپاشی وضعیت اقتصادی لبنان همچنان در سمت خود مانده است.
در نهایت، پارلمان جدید لبنان باید هنگامی که دوره شش ساله ریاست‌جمهوری میشل عون در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، یعنی حدودا پنج ماه دیگر به پایان می‌رسد، رییس جمهوری جدیدی برای لبنان انتخاب کند.
عون در حال حاضر جانشین مشخصی ندارد.
تحلیلگران نگرانند ناتوانی در توافق بر روی مسائل مهم، فلج ماندن لبنان با پیامدهای فاجعه‌بار اقتصادی و اجتماعی را به درازا بکشاند.
دیوید هیل، سفیر سابق ایالات متحده در لبنان، امیدی ندارد به اینکه نمایندگان مستقل کاری از پیش ببرند، به‌ویژه اگر این نمایندگان «ائتلاف خود را تشکیل ندهند.»
به گفته هیل، آنان تا اینجای کار از تشکیل اتحاد بازمانده‌اند.
با وجود این، به گفته ابراهیم منیمنه، یکی از نمایندگان پارلمان، احزاب سنتی در لبنان ابزار قدرتمند بسیاری در اختیار دارند که می‌توانند با آنها بر نمایندگان مستقل فشار بیاورند و چوب لای چرخ آنها بگذارند.
او گفت که قدرتمندترین ابزار نمایندگان مستقل، آمدن به خیابان است.
منیمنه متوازن نبودن قدرت بین نمایندگان مستقل و احزاب سنتی در لبنان را سخت‌ترین چالش پیش روی این نمایندگان خواند.
آبله میمون یک بیماری ویروسی است با نشانه‌هایی همچون تب و بثورات پوستی جوش‌مانند. این بیماری معمولا خفیف است اما دو سویه دارد: یکی سویه کنگو که موجب وخامت حال فرد مبتلا می‌شود و با ۱۰ درصد احتمال مرگ همراه است. دیگری سویه غرب آفریقا که نرخ مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به آن حدود یک درصد است.
بنا بر آمار، تا روز چهارشنبه چهارم خرداد، شمار موارد قطعی و مشکوک ابتلا به آبله میمون ۳۴۶ مورد بوده که تمامی این موارد در ۲۲ کشور جهان، خارج از آفریقا، جایی که ویروس آبله میمون بومی آن است، دیده شده است.
این نخستین بار است که ویروس به این شکل گسترش پیدا کرده است.
پیش از شیوع اخیر، موارد ابتلا به آبله میمون با مسافرت به مناطقی که ویروس، بومی آن مناطق بود ارتباط داشت یا با واردات حیواناتی که مبتلا به این ویروس بودند.
در اغلب موارد جدید ابتلا، عفونت از راه رابطه جنسی سرایت یافته و در رابطه جنسی مردان با مردان رخ داده است.
با وجود این، سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است هر کسی می‌تواند به ویروس مبتلا شود و به ویژه احتمال ابتلای کودکان، زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، بیشتر است.
طبق اطلاعات منتشر شده بر روی وب‌سایت سازمان بهداشت جهانی، احتمال ابتلای هر کسی که در تماس نزدیک با فرد مبتلا به عفونت قرار گیرد، وجود دارد.
آبله میمون بیماری نادر است که عامل آن ویروسی با همین نام است. این بیماری عضو خانواده بزرگ‌تر آبله و البته خفیف‌تر از باقی انواع آن است.
واکسن آبله تا ۸۵ درصد در برابر ابتلا به آبله میمون مصونیت می‌دهد.
طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، نیاز به واکسیناسیون عموم برای جلوگیری از شیوع بیماری نامحتمل است اما با توجه به سرعت شیوع و ابهام درباره علت نحوه سرایت فعلی بیماری، این سازمان از مردم خواسته بهداشت را رعایت کنند و رابطه جنسی امن داشته باشند تا از سرایت بیماری جلوگیری شود.
چگونه باید از خود در برابر ابتلا به آبله میمون محافظت کرد؟
متخصصان حوزه بهداشت و درمان بر این باورند که احتمال سرایت آبله میمون در بین عموم جمعیت پایین است اما اقداماتی می‌تواند ریسک ابتلا به ویروس را کاهش دهد.
موارد زیر توصیه‌های جمع‌آوری شده از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا، خدمات سلامت همگانی بریتانیا و سازمان بهداشت جهانی است:
- از تماس با افرادی که اخیرا به آبله میمون مبتلا شده‌اند یا کسانی که ممکن است به این بیماری مبتلا باشند، دوری کنید.
- در تماس نزدیک با فرد مبتلا و نشانه‌دار، ماسک بزنید.
- در رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید. در صورتی که اخیرا شریک یا شریکان جنسی‌تان را عوض کرده‌اید، حواستان به نشانه‌های ظهور بیماری باشد.
- از تماس با حیواناتی که می‌توانند ناقل آبله میمون باشند دوری کنید؛ از جمله حیوانات مریض یا لاشه جانوران و به ویژه حیواناتی همچون میمون و جوندگان که سابقه ابتلا به این بیماری را دارند.
- دست‌هایتان را به خوبی تمیز کنید، مخصوصا پس از تماس با افراد یا حیواناتی که مبتلا به بیماری یا مشکوک به ابتلا هستند. می‌توانید دستانتان را با آب و صابون بشویید یا از ژل ضدعفونی‌کننده دست استفاده کنید.
- اگر از فرد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون نگهداری می‌کنید، لباس محافظتی بپوشید.
- فقط گوشت کاملا پخته‌شده بخورید.
از سوی دیگر آبله میمون می‌تواند از راه تماس با اشیا و سطوح نیز منتقل شود. پس بهتر است از لمس وسایلی که افراد و حیوانات مبتلا با آن تماس داشته‌اند پرهیز شود.
دکتر اسکات گوت‌لیب، پزشک، می‌گوید ویروس آبله میمون در خارج از بدن میزبان انسان بسیار پایدار است و می‌تواند بر روی وسایلی همچون لحاف و غیره زنده بماند.
پروفسور امانوئل آندره، پزشک نیز در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌بی‌سی، شست‌وشوی مرتب لباس و رختخواب را با دمای بالا توصیه می‌کند.
آندره می‌گوید که فکر نمی‌کند نیازی باشد که عموم مردم از سوار شدن به تاکسی و رفتن به خرید و هتل‌ها اجتناب کنند.
او اضافه می‌کند که عموم مردم نیاز ندارند رعایتی بیشتر از آنچه در زندگی روزمره دارند در پیش بگیرند اما تأکید می‌کند اگر افراد در محیط پرخطر قرار بگیرند، باید بیشتر احتیاط کنند.
در صورت ابتلا به آبله میمون چه باید بکنید؟
اگر شک دارید که به آبله میمون مبتلا شده‌اید یا نه، باید خود را قرنطینه و از تماس با دیگران دوری کنید و بلافاصله کمک پزشکی بگیرید.
نشانه‌های اولیه آبله میمون شامل تب، سردرد، درد عضلات، تورم و کمردرد است. سپس بین یک تا پنج روز، بثورات پوستی جوش‌مانند روی صورت، دست، پا، چشم، دهان و اندام جنسی ظاهر می‌شود. بثورات می‌تواند به برآمدگی‌هایی بر روی پوست تبدیل شود. این برجستگی‌ها سپس به تاول‌هایی تبدیل می‌شوند که در آنها مایع سفیدی جمع می‌شود. این مایع با ترکیدن تاول رها می‌شود. پوست روی زخم تاول‌ها، پس از خشک شدن می‌افتد.
بسیاری از نشانه‌های ابتلا به آبله میمون با دیگر بیماری‌ها همچون آبله‌مرغان، هرپس و سفلیس شباهت دارد. پس نظر پزشک برای تشخیص قطعی بیماری مهم است.
اگر به آبله میمون مبتلا شده‌اید باید خود را تا زمان مسری بودن ویروس، قرنطینه کنید. بیماری اغلب خفیف است و بیشتر افراد با گذشت دو تا چهار هفته از ابتلا به ویروس خوب می‌شوند.
توصیه‌های پزشکی درباره آبله میمون بر حسب کشور متفاوت است اما بنا بر توصیه بریتانیا، بهتر است افراد مبتلا در یک بیمارستان تخصصی بمانند تا از سرایت ویروس به دیگر افراد جلوگیری شود.
از خرگوش و دو سگ خانواده آزمایش خون و بزاق گرفته می‌شود. هدف هیمر و اوکلند از این آزمایش‌ها این است که با نمونه‌گیری از همه‌شان، ببینند که وضعیت سرایت ویروس به حیوانات چگونه است.
البته پژوهشگران با این کار، تنها به فکر حیوانات خانگی نیستند. آنها در حال بررسی‌اند که آیا حیوانات مبتلا به کرونا می‌توانند میزبانی برای تکامل سویه‌های جهش‌یافته‌ای باشند که بعدها بتواند انسان را مبتلا کند یا نه. این امر تاثیرات بسیار مهمی بر سلامت انسان و حیوان، هر دو، خواهد داشت.
طی سه سال گذشته از آغاز همه‌گیری کوویدـ۱۹، دانشمندان تایید کرده‌اند که ویروس ابتدا از خفاش و یا حیوانی به‌نام پنگولین به انسان منتقل شد، اما حالا شمار حیواناتی که به ویروس کرونا مبتلا می‌شوند به ۲۰ حیوان، از جمله گربه‌های بزرگ، راسو، گوزن دم‌سفید آمریکای شمالی و انسان‌واران رسیده است.
تا به امروز، مواردی که در آن حیوان مبتلا به کرونا موجب ابتلای انسان شده باشد نادر بوده و تنها در سه مثال همستردر هنگ‌کنگ، راسو در هلند و احتمالا گوزن دم‌سفید در آمریکا و کانادا سویه‌ای از ویروس، گرچه خفیف، را به انسان منتقل کرده‌اند. اما همین موارد اندک هم موجب نگرانی است.
تلاش برای نمونه‌گیری از حیوانات مبتلا به کرونا در تگزاس، که به‌همت دانشگاه اِی اند ام تگزاس با همکاری سازمان کنترل و پیشگیری‌های بیماری‌ها آمریکا انجام می‌گیرد، بخشی از تلاش پراکنده اما جهانی برای رصد حیوانات خانگی، دام و حیات وحش، برای یافتن سویه‌های جهش‌یافته و احیانا خطرناکی است که می‌تواند دامنگیر انسان‌ها شود.
سازمان بهداشت جهانی پیش‌تر هشدار داده بود که بروز ویروس کرونا در حیوانات می‌تواند به تکامل سریع‌تر احتمالی ویروس و سویه‌های جدید منجر شود و از کشورها خواست رصد گونه‌های پستاندار را برای یافتن کوویدـ۱۹ افزایش دهند و به‌عنوان پیشگیری اضطراری، فروش پستانداران وحشی زنده در بازارهای موادغذایی را نیز سریعا متوقف کنند. سازمان کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آمریکا نیز از تلاش‌ها برای ردگیری ویروس در حیوانات حمایت کرده است. گرچه احتمال انتقال این ویروس از حیوان به انسان را «کم» خوانده است.
دولت چین در مارس ۲۰۲۲، دستوری مبنی بر کشتن حیوانات خانگی که تست کرونای صاحبان آنها مثبت شده بود صادر کرد که با اعتراض مردم مواجه و در نهایت عملی نشد؛ مدارکی مبنی بر اینکه حیوانات خانگی باعث پراکنده شدن بیماری شده باشند در دست نبود. اوایل سال جاری میلادی نیز، علت شیوع کوویدـ۱۹ در هنگ‌کنگ برای نخستین‌بار، واردات همستر، جونده‌ای کوچک، از اروپا، عنوان شد.
بنا بر تخمین دانشمندان در ایالات متحده، در خون یک‌سوم گوزن‌های دم‌سفید در چندین ایالت آمریکا پادتن کوویدـ۱۹ مشاهده شده که حاکی از ابتلای اخیر این حیوانات به کرونا بوده است. کوویدـ۱۹ جان سه یوزپلنگ برفی در باغ وحش کودکان «لینکلن» در نبراسکا را گرفت و در دانمارک نیز میلیون‌ها راسو، مینک، را پس از ابتلای آنها به ویروس کرونا و انتقال آن به انسان کشت.
پاملا بیرکمن، استاد موسسه تکنولوژی در کالیفرنیا با اشاره به احتمال انتقال بیماری‌های ویروسی از حیوان به انسان، درباره اپیدمی و همه‌گیری‌های آتی در جهان هشدار داد و تاکید کرد که باید برای آنها برنامه‌ریزی کرد. بیرکمن اقدام برای شناسایی سویه‌های خطرناک‌تر، کشنده‌تر و مصون‌تر به واکسن را لازم خواند.
در طول دو سال، ویروس کرونا از آنچه انتظار می‌رفت بسیار سریع‌تر جهش کرده است؛ پس به‌باور دانشمندان، محیط زیست سویه‌هایی که ویروس از آنها سر بر می‌آورد باید محیطی باشد که ویروس در آنها طولانی‌تر دوام می‌آورد و بنابراین فرصت می‌یابد نمونه‌های بیشتری از خود تولید کند و همین امر احتمال جهش‌های جدید را بالا می‌برد.
بنا بر یک نظریه عمده، این امر زمانی روی می‌دهد که سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا به دلایلی همچون سرطان و یا ابتلا به اچ‌آی‌وی، ویروس عامل ایدز، ضعیف شده و عفونت با ویروس کرونا هفته‌ها و ماه‌ها در آن می‌ماند که این نسبت به فردی که سیستم ایمنی او ضعیف نیست، بلندمدت‌تر است.
اما احتمال ترسناک‌تر این است که ویروس، بیش یک میلیون گونه حیوان، میزبان داشته باشد که بسیاری از آنها هنوز حتی دسته‌بندی نشده‌اند. بیرکمن، که بر روی ساخت واکسنی جامع و موثر بر تمام سویه‌های کرونا کار می‌کند، با خوفناک خواندن چنین نظریه‌ای گفت که به انتقال بیماری‌های ویروسی بین انسان و حیوان، توجهی نمی‌شود. او افزود مساله این است که هر از چند گاه انتقال ویروس از حیوان به انسان رخ می‌دهد، اما با سرایت ویروس به انسان، فورانی از انتقال بیماری روی خواهد داد.
حیوانات میزبان
به‌باور دانشمندان شیوع اغلب بیماری‌های مهم، تا اندازه‌ای که اپیدمی و یا همه‌گیری محسوب شوند، با حیوانات آغاز شده است. نمونه آن اچ۵ان۱، یک آنفلوانزای بسیار بیماری‌زاست که پرندگان به آن مبتلا می‌شوند؛ این آنفلوانزا سال ۱۹۹۷ در هنگ‌کنگ، جامعه پزشکی را پس از مرگ یک پسربچه در اثر ابتلا به آن تکان داد.
سارس یک هم که از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ در آسیا شیوع پیدا کرد و بیش از ۸ هزار نفر را بیمار کرد از «گربه زباد»، پستانداری شبیه به گربه، به انسان سرایت پیدا کرده بود.
ویروس آنفلوانزایی که در سال ۲۰۰۹ حدود ۱/۴ میلیارد نفر در جهان را مبتلا کرد نیز «نوترکیبی» از آنفلوانزایی بود که در پرندگان، خوک و انسان پیدا شده بود. ویروس مِرس که در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی شناسایی شد و نرخ مرگ‌ومیر آن بالا و در حدود ۳۵ درصد بود هم از شتر به انسان انتقال یافته بود.
اما سارس-کوو۲، ویروس عامل کوویدـ۱۹ که جهان را در سال ۲۰۲۰ وحشت‌زده کرد، توانایی بالقوه بالاتری برای سرایت از بسیاری دیگر ویروس‌های پیش‌تر شناخته‌شده دارد، چرا که ویروس سارس-کوو۲ از راه چفت شدن شاخک پروتئینی ویروس به گیرنده سلولی «اِی‌سی۲» در بدن حیوانات تکثیر می‌یابد و این راه ورود ویروس به بدن در بسیاری گونه‌ها مشاهده شده است.
طی هفته‌های اخیر، پژوهشگران مدارکی برای اثبات گمانه‌زنی‌ها درباره منشا ویروس کرونا ارائه کرده‌اند که با گزارش‌ها از این که ویروس پیش از ژانویه ۲۰۲۰ به انسان سرایت کرده بود و احتمالا از بازار فروش حیوانات زنده، احتمالا خفاش، سگ‌راکون و یا حیوانات دیگر که برای گوشت و یا پشمشان مورد استفاده قرار می‌گیرند در ووهان چین آغاز شده بود، مطابقت دارد.
تا ماه آوریل ۲۰۲۲، پژوهشگران شیوع ۶۷۵ مورد از ابتلا به کرونا در حیوانات که ۲۳ گونه را در ۳۶ کشور جهان درگیر کرده بود و گونه‌های دیگری که در تحقیقات آزمایشگاهی آسیب‌پذیر تشخیص داده شده بود به ثبت رساندند. اما بنا بر تحقیقات مبتنی بر الگوی نحوه ورود ویروس به بدن، که از طریق گیرنده سلولی ای‌سی۲ روی می‌دهد، احتمالا هزاران مورد از چنین حیواناتی و طیف عظیمی در میان گونه‌ها وجود دارد.
به نظر می‌رسد که سرایت ویروس کرونا تا بدین لحظه بیشتر از انسان به حیوان بوده باشد اما محققان سه مورد برعکس را هم ثبت کرده‌اند؛ مواردی از سرایت ویروس کرونا از راسو به انسان، از همستر به انسان و یک مورد احتمالی انتقال ویروس از گوزن به انسان. اما هیچ‌کدام از این موارد شامل سرایت سویه‌های خطرناک نبوده است.
سازمان بهداشت جهانی در گزارش ماهانه درباره سلامت حیوانات در ماه آوریل ۲۰۲۲ نوشت گرچه سرایت کوویدـ۱۹ در جهان همچنان غالبا از انسان به انسان است، موارد ابتلای حیوانات به کرونا نیز همچنان رو به افزایش است.
اکنون سوال دانمشندان از خود این است که آیا برخی گونه‌های خاص از حیوانات می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند یا نه؟ چرا که با ابتلای این دسته از حیوانات به کووید-۱۹، آنها به میزبانانی تبدیل می‌شوند که منبع انواع سویه‌های جدید خواهند بود و می‌توانند تهدیدی بزرگ‌تر برای سلامت انسان به شمار روند.
