در حالی که تهاجم روسیه به اوکراین جهان را با تهدیدهایی در حوزه کشاورزی مواجه کرده، چهار کشور آمریکا، اسرائیل، امارات متحده عربی و هند موسوم به گروه «آی۲یو۲»، از اجرای یک پروژه مشترک امنیت غذایی و همچنین انرژی‌های پاک خبر دادند.
در دومین روز از سفر رئیس‌جمهوری آمریکا به اسرائیل، بایدن و لاپید روز پنج‌شنبه ۲۳ تیر این بیانیه را که «بیانیه اورشلیم برای مشارکت استراتژیک آمریکا و اسرائیل» نام دارد، امضا کردند.
در این بیانیه آمده است که آمریکا متعهد می‌شود هرگز اجازه ندهد ایران به سلاح اتمی دست یابد و از همه عناصر قدرت ملی خود برای تضمین این امر استفاده کند.
یک مقام ارشد اسرائیلی که نامش فاش نشده، روز پنج‌شنبه به خبرگزاری فرانسه گفت: «بیانیه اورشلیم در مورد مشارکت راهبردی میان آمریکا و اسرائیل شاهدی زنده بر ماهیت منحصر به فرد، سلامت، وسعت، عمق و صمیمیت این روابط دو جانبه خواهد بود.»
او گفت که این سند به ویژه بیانگر «موضع بسیار روشن و متحد علیه ایران، برنامه هسته‌ای و تجاوزات این کشور در سراسر منطقه است.»
پیش از این رویترز به نقل از یک مقام ارشد دولت بایدن اعلام کرد رئیس‌جمهوری آمریکا و نخست‌وزیر اسرائیل روز پنج‌شنبه توافق مشترکی را امضا خواهند کرد که شامل تعهدی است تا آمریکا هرگز اجازه ندهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و به فعالیت‌‌های بی‌ثبات‌کننده جمهوری اسلامی، به ویژه تهدیدها علیه اسرائیل رسیدگی کند.
همچنین بیانیه مشترک آمریکا و اسرائیل، شامل تعهد آمریکا به تمدید کمک‌های مالی نظامی سالانه به اسرائیل و کمک به برقراری روابط بیشتر اسرائیل با کشورهای خاورمیانه است.
بایدن در نشست خبری مشترک با لاپید پس از امضای بیانیه مشترک، تأکید کرد که دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی به سلاح اتمی از سوی ایران است اما واشینگتن تا ابد منتظر پاسخ جمهوری اسلامی در مورد مذاکرات احیای برجام نخواهد ماند.
او گفت: «ما آنچه را که حاضریم برای بازگشت به برجام بپذیریم برای رهبری ایران گفته‌ایم. منتظر پاسخ آن‌ها هستیم. مطمئن نیستم چه زمانی این پاسخ را می‌دهند اما برای همیشه منتظر نمی‌مانیم.»
نخست وزیر اسرائیل نیز در این نشست خبری، جلوگیری از ایران هسته‌ای را «یک نفع امنیتی حیاتی برای اسرائیل، آمریکا و بقیه جهان» توصیف کرد.
او گفت: «تنها راه برای توقف ایران هسته‌ای این است که این کشور بداند جهان آزاد از زور استفاده خواهد کرد.»
نخست وزیر اسرائیل همچنین گفت که دست این کشور برای برقراری صلح در منطقه به روی همه کشورها دراز است و اسرائیل برای ارتقای امنیت به ویژه در مواجهه با ایران با هر کسی همکاری خواهد کرد.
در آستانه دیدار بایدن و لاپید اما کاخ سفید متن بیانیه مشترک آمریکا و اسرائیل درباره راه‌اندازی گفت‌وگوهای استراتژیک سطح بالا در مورد فن‌آوری را منتشر کرد.
در این بیانیه ضمن تأکید بر اهمیت روابط در حوزه تکنولوژی میان دو کشور، همراه با سایر شرکا و متحدان کلیدی، آمده است که آمریکا و اسرائیل تصمیم دارند راه‌حل‌های نوآورانه‌ای را برای چالش‌های جهانی جست‌وجو کنند و دستور کار مشترکی را در عرصه بین‌المللی داشته باشند.
این گفت‌وگوهای استراتژیک عالی آمریکا و اسرائیل به رهبری شوراهای امنیت ملی دو کشور برگزار خواهد شد.
رهبران اسرائیل پیشتر و همزمان با برگزاری مذاکرات احیای برجام، بارها بر استقلال عمل خود در برابر جمهوری اسلامی تأکید کرده‌اند.
با این حال، بایدن همزمان با سفرش به اسرائیل ضمن تأکید بر حفظ نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا، گفت از سرگیری مذاکرات احیای برجام به تصمیم ایران بستگی دارد اما توسل به زور علیه جمهوری اسلامی آخرین گزینه خواهد بود.
رئیس‌جمهوری آمریکا و نخست وزیر اسرائیل همچنین روز پنج‌شنبه در جلسه‌ای مجازی با حضور رهبران هند و امارات شرکت کردند.
بایدن همچنین به محل اقامت رئیس‌جمهوری اسرائیل خواهد رفت و پس از آن به سمت مسابقات المپیک یهودیان رهسپار خواهد شد و با ورزشکاران آمریکایی دیدار خواهد کرد.
در این میان، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران از سفر بایدن به منطقه و به ویژه اسرائیل انتقاد کرد. او در بیانیه‌ای، با اشاره غیرمستقیم به تلاش‌ها برای عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان، نوشت که این تلاش‌ها برای اسرائیل امنیت به همراه نخواهند آورد.
در حالی که آمریکا تلاش می‌کند با پروژه‌های زیرساختی عظیم چین مقابله کند، همزمان با سفر جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا به اسرائیل، نشستی چهار جانبه با حضور سران آمریکا، اسرائیل و مشارکت مجازی رهبران هند و امارات متحده عربی، در اسرائیل برگزار شد که هدف آن تقویت مشارکت این چهار کشور در حوزه‌های کشاورزی و انرژی بود.
نشست گروه «آی۲یو۲» جزو برنامه‌های بایدن در روز پنج‌شنبه ۲۳ تیر، دومین روز سفر به اسرائیل گنجانده شده بود. نام این گروه از حروف لاتین اول اسامی چهار کشور آمریکا، اسرائیل، هند و امارات متحده عربی گرفته شده است.
عضویت اسرائیل و امارات در این گروه پس از آن صورت گرفت که دو کشور سه سال پیش، روابط خود را در چارچوب «توافق ابراهیم» عادیسازی کردند.
بایدن در این نشست با اطمینان از اینکه این چهار کشور به پروژه‌های زیرساختی مشترک فکر می‌کنند، گفت: «حقیقت این است که ما باید راهی جدید برای همکاری با یکدیگر به منظور مواجهه با چالش‌هایی که با آن روبه‌رو هستیم، پیدا کنیم.»
در مقطع کنونی این گروه از یک پروژه خود پرده برداشت که بر اساس آن، امارات متحده عربی دو میلیارد یورو در پروژه‌های کشاورزی هند سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
در این همکاری مشترک، هند زمین‌های کشاورزی را فراهم خواهد کرد و شرکت‌های خصوصی اسرائیلی و آمریکایی در تولید محصولات کشاورزی در این زمین‌ها مشارکت خواهند داشت.
پروژه دیگری که این گروه در نظر دارد اجرا کند، تولید ۳۰۰ مگاوات برق خورشیدی و بادی در هند است.
در بیانیه مشترک این چهار کشور آمده است که آنان با تمرکز ویژه بر سرمایه‌گذاری‌های مشترک و ابتکارهای جدید در حوزه آب، انرژی، حمل‌ونقل و فضا، برای مقابله با بزرگ‌ترین‌چالش‌های پیش روی جهان آماده خواهند شد.
جو بایدن در مرحله بعدی از سفر خود به خاورمیانه، قرار است پس از اسرائیل به عربستان سعودی برود.
پیشتر اعلام شده بود که بایدن در عربستان سعودی، علاوه بر مسائل مهمی چون تهدیدهای جمهوری اسلامی و حمله‌های شبه‌نظامیان حوثی به عربستان، مسائل محیط زیستی و تضمین امنیت جهانی انرژی و غذا را در دستور کار خواهد داشت.
رئیس‌جمهوری آمریکا روز پنج‌شنبه در یک نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر اسرائیل، با اشاره به تلاش چین و روسیه برای گسترش نفوذ در منطقه خاورمیانه، گفت واشینگتن می‌خواهد «به نقش رهبری در منطقه ادامه دهد و خلأ ایجاد نکند.»
تشکیل گروه «آی۲یو۲» در شرایطی است که گروه‌های مشابه دیگری مثل گروه «Negev » نیز به وجود آمده که شامل کشورهای اسرائیل، آمریکا، بحرین، مراکش، مصر و امارات است.
این گروه تاکنون نشستهایی را از جمله در سطح وزیران امور خارجه این کشورها برگزار کرده است.
