فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران: مقام‌های ایران مسئول جان خبرنگاران زندانی در اوین‌اند
احمد علم‌الهدی، نماینده خامنه‌ای در خراسان رضوی، نقش جمهوری اسلامی در پیشرفت ورزش ایران را «بی‌بدیل» خواند و با اشاره به دوران پهلوی گفت: «هنگامی که احساس می‌شد که یک قهرمان ورزشی به جرم اینکه در راستای جریان استکباری گام برنمی‌دارد، او را بی‌رحمانه می‌کشتند.»
ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهور، گفت: «برخی نخبگان احساس می‌کنند باید در کشور دیگری کار کنند، یک روز مشکل غارت زمین و منابع را داریم و امروز مشکل غارت مغزها را داریم.» او افزود: «جایگاه نخبگان در کشور ما ارزش و کرامت والایی دارد.»
با گذشت سه روز از آتش‌سوزی گسترده در زندان اوین، سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای خواستار حمایت بین‌المللی فوری از زندانیان شکنجه شده در این زندان شد. از سوی دیگر شرایط جسمی برخی زندانیان مانند مهدی وفایی، یاشار توحیدی، محمد خانی، سپهر امام‌جمعه و رضا قلندری وخیم گزارش می‌شود.
سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه روز سه‌شنبه ۲۶ مهر خود اعلام کرد مقام‌های جمهوری اسلامی باید هرچه سریع‌تر به ناظران مستقل بین‌المللی اجازه دسترسی بدون مانع به زندان‌های ایران بدهند.
این بیانیه با تاکید بر ضرورت تحقیق این ناظران در مورد «اقدامات وحشتناک» نیروهای امنیتی در زندان اوین در تاریخ ۱۵ اکتبر (۲۳ مهر)، خواستار محافظت از زندانیان در برابر قتل‌های غیرقانونی، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها شد.
گزارش عفو بین‌الملل از آن‌چه در زندان اوین اتفاق افتاد بر خلاف روایت رسمی جمهوری اسلامی و از دیگر بخش‌های مهم این بیانیه است: «نگرانی‌هایی جدی وجود دارد که مقامات [جمهوری اسلامی] به دنبال توجیه سرکوب خونین زندانیان تحت عنوان مقابله با آتش‌سوزی و جلوگیری از فرار زندانیان هستند.»
در ادامه این گزارش بر اساس شواهدی که عفو بین‌الملل به دست آورده، تاکید شد: «ماموران زندان اوین و پلیس ضدشورش بارها به سمت صدها زندانی شلیک کردند و با باتون به سر و صورت زندانیان ضربه زدند.»
این سازمان به نقل از گزارش‌های شاهدان عینی از داخل زندان و در شب حادثه نوشت: «نیروهای امنیتی اسلحه‌ها را به سمت سر چند زن زندانی نشانه رفته و به سمت برخی از زندانیان مرد، گلوله‌های واقعی [جنگی] شلیک کردند.»
عفو بین‌الملل همچنین خواستار تشکیل فوری یک جلسه ویژه در مورد ایران از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل شد.
در این گزارش نقل قول‌هایی از زندانیان و بستگان آن‌ها نیز مطرح شد. از جمله یک زندانی که در تماس با خانواده خود گفته مقام‌های جمهوری اسلامی به مجروحان اجازه درمان نمی‌دهند: «و بدتر از همه این است که بمیری و هیچ اتفاقی نیفتد.»
او همچنین با تاکید بر این که زندانیان در اوین امنیت ندارند، گفته: «اگر مردم فراموشمان کنند، مسوولان همه ما را سلاخی می‌کنند.»
خانواده یکی از زندانیان محبوس در اوین هم به عفو بین‌الملل گفت: «ما نیازی به انتقاد و محکومیت نداریم. ما اقدامی فراتر از این می‌خواهیم.»
جان و سلامت پنج زندانی، در خطر
در حالی که پس از آتش‌سوزی در زندان اوین تنها به شمار اندکی از زندانیان اجازه تماس‌هایی چند ثانیه‌ای با خانواده‌هایشان داده شده و از شمار زیادی از زندانیان خبری در دست نیست، فضای زندان اوین همچنان امنیتی است.
پس از وقوع آتش‌سوزی، دست‌کم ۴۸ زندانی از زندان اوین به زندان رجایی‌شهر کرج منتقل شدند اما برخی زندانیان از جمله مهدی وفایی، یاشار توحیدی، محمد خانی، سپهر امام‌جمعه و رضا قلندری، به دلیل وخیم بودن حالشان از سوی زندان رجایی‌شهر پذیرش نشدند.
شماری از زندانیان منتقل شده به رجایی‌شهر از جمله امیرعباس آزرم‌وند با ساچمه‌های در بدنشان زندانی شده‌اند و برای درمان آن‌ها اقدامی انجام نشده است.
از سوی دیگر، بر اساس گزارش‌ها اکبر باقی، وحید بنی‌عامریان، میثم دهبان‌زاده، آرش جوهری، افخم ابراهیمی، پوریا مضروب، پریا قبادی، مهدی وفایی، حسین کیهانی، یاشار دارالشفا، کاوه دارالشفا، لقمان ایمان‌پور، نعمت‌الله حکیمی و ... از جمله زندانیانی هستند که به خاطر آثار کبودی یا ساچمه در بدن، در بهداری رجایی‌شهر بستری شدند.
از سوی دیگر از آخرین وضعیت سلامتی مهدی وفایی، یاشار توحیدی، محمد خانی، سپهر امام‌جمعه و رضا قلندری که شرایطشان وخیم گزارش شده بود، همچنان اطلاعی در دست نیست.
دست‌کم ۱۲ زندانی هم در بهداری زندان اوین بستری شده‌اند و بر اساس گزارش‌های رسیده به ایران‌اینترنشنال، برخی دیگر از مجروحان آتش‌سوزی زندان اوین به بیمارستان‌های طالقانی و مدرس منتقل شدند.
همچنین برخی منابع گزارش داده‌اند آرش رجایی که در جریان درگیری‌ها ضربات شدید باتون به سرش زده‌اند، همچنان ممنوع‌الملاقات است.
برخی از زندانیان نیز هنوز در بدنشان ساچمه است.
در روزهای گذشته به برخی زندانیان اجازه داده شد تماس‌هایی چند ثانیه‌ای با خانواده برقرار کنند و از حال خود خبر دهند اما شماری از زندانیان سیاسی و امنیتی از جمله داود رضوی، عضو هیات مدیره سندیکای کارگران شرکت واحد هنوز با خانواده خود تماس نگرفته‌اند.
با وجود گذشت سه روز، اطلاعات کاملی درباره وضعیت بسیاری از زندانیان بند هفت و هشت اوین در اختیار خانواده‌ها قرار نگرفته و سردرگمی و نگرانی باعث شده تعدادی از خانواده‌ها به دادسرای اوین مراجعه کنند که تاکنون پاسخی به آنان داده نشده است.
بر اساس آخرین خبری که قوه قضاییه روز دوشنبه ۲۵ مهر ماه اعلام کرد، تعداد جان‌باختگان آتش‌سوزی اوین به هشت نفر رسیده است.
مقام‌های قوه قضاییه بدون این که نام این هشت زندانی را اعلام کنند، اتهام آنان را سرقت عنوان کردند.
خبرگزاری‌های دولتی و وابسته به سپاه پاسداران در ویدیویی کوتاه با نام «آتش سارقان» از وقایع روز شنبه با عنوان «روایتی از تلاش زندانیان بند سرقت برای فرار از زندان اوین» یاد کردند.
در این ویدیو به نقل از حشمت‌الله حیات‌الغیب، مدیر کل زندان‌های استان تهران، آمده است: «حوالی ساعت ۲۰:۴۵ تعدادی از زندانیان جرایم مربوط به سرقت، در زندان درگیری ایجاد کردند.»
حیات‌الغیب که مدعی شده زندانیان «با شکستن و سابیدن میله‌های تخت» وسیله حمله درست کرده‌اند، با اشاره به سرکوب زندانیان گفت: «بعد از درگیری، قسمت کارگاه اشتغال زندانیان آتش زده می‌شود اما با حضور نیروهای امنیتی، قضایی، بسیج و یگان ویژه، زندانیان به محل دیگری انتقال پیدا می‌کنند.»
این گزارش‌های ویدیویی از سوی این رسانه‌ها در حالی است که گزارشگران صداوسیما و خبرگزاری‌های وابسته به حکومت برای گفت‌وگو با زندانیان به بند چهار مراجعه کرده بودند اما زندانیان حاضر به گفت‌وگو با آن‌ها نشدند.
همچنان ابهامات بسیاری درباره میزان صدمات وارد شده به زندانیان بر اثر آتش‌سوزی اوین و جزییات این واقعه وجود دارد و مقامات و رسانه‌های حکومت گزارش‌های متناقضی درباره آتش‌سوزی در زندان اوین منتشر می‌کنند؛ از کشته شدن تعدادی از زندانیان فراری در «میدان مین» تا توصیف این حادثه با عنوان «درگیری صوری» میان زندانیان دو بند هفت و هشت و درگیری بین زندانیان با پرسنل زندان.
به گفته شاهدان عینی اما از ساعت هشت شب شنبه آتش‌سوزی در زندان اوین مشاهده و هم‌زمان صدای آژیر و تیراندازی در زندان به صورت ممتد آغاز شد.
این در حالی است که به گفته شاهدان، آژیر زندان از صبح چندین بار به صدا درآمده بود.
به گفته مقام‌های جمهوری اسلامی، این آتش‌سوزی در محدوده بندهای هفت و هشت زندان اوین و در یک کارگاه رخ داد اما پس از آن، تعدادی از زندانیان دیگر بندها از جمله بند چهار و بند زنان، برای خروج از بندها به سمت محوطه اقدام کردند که با شکلیک گاز اشک‌آور از سوی ماموران گارد امنیتی مواجه شدند.
روزنامه دیلی تلگراف نوشت پس از استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین، فیفا با درخواست برای حذف ایران از جام جهانی مواجه شده. این روزنامه افزود کریس برایانت، نماینده پارلمان بریتانیا گفته هر کشوری که حمایت نظامی از تهاجم به اوکراین بکند باید از رقابت‌های ورزشی اخراج شود.
کریس دی‌برگ، خواننده سرشناس بریتانیایی-ایرلندی، با بازنشر خبر ایران اینترنشنال درباره اقدام الناز رکابی، سنگ‌نورد تیم ملی ایران، در برداشتن حجاب اجباری خود در مسابقات سنگ‌نوردی قهرمانی آسیا، در حمایت او نوشت: «آفرین الناز!»
