بحران محیط زیستی؛ تنظیم شکایت علیه مسببان خشک شدن دریاچه ارومیه و مرگ پرندگان هورالعظیم
رییس هیات مدیره کانون وکلای دادگستری استان آذربایجان غربی گفت این کانون علیه «مسببان خشکی دریاچه ارومیه» اعلام جرم میکند. با ادامه بحرانهای محیط زیستی در ایران، ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز اعلام کرد از یک شرکت نفتی به دلیل مرگ ۱۷۰ پرنده هورالعظیم شکایت کرده است.
مرگ ۱۷۰ پرنده در هورالعظیم به دلیل بیمسوولیتی شرکتهای نفتی
داوود میرشکار، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، روز چهارشنبه ۲۵ مرداد از «تلف شدن ۱۷۰ پرنده در پی برخورد با سیم نازک ارت فوقانی دکل برق» منطقه حفاظت شده تالاب هورالعظیم خبر داد و به ایسنا گفت این کابلهای برق در مسیر میدان نفتی یاران شمالی به سمت شط علی قرار گرفتهاند.
دهها پرنده از گونه فلامینگو، پلیکان سفید، کاکایی صورتی، حواصیلهای «ارغوانی، شب، خاکستری» و اگرت ساحلی در منطقه هورالعظیم برای تغذیه و استراحت از مسیر این دکلها و کابلها عبور میکنند و شرکتهای نفتی موظفاند اقدامات لازم را برای کاهش مخاطرات و ایمنسازی تمام دکلها انجام دهند.
به گفته میرشکار، برخورد پرندگان با کابلهای برق باعث شده اعضای بدن آنها از جمله بال و گردن جدا شود و برخی نیز به این کابلها آویزان بمانند.
به همین دلیل هم ادارهکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، شکایتی علیه یکی از شرکتهای نفتی منطقه تنظیم کرده که پروندهاش در مراجع قضایی شهرستان دشت آزادگان در دست پیگیری است.
اعلام جرم علیه کسانی که موجب مرگ دریاچه ارومیه شدند
از سوی دیگر با وخیم شدن وضعیت دریاچه ارومیه و نگرانیها درباره تبعات خشک شدن آن، علی علیزاده، رییس هیات مدیره کانون وکلای دادگستری آذربایجان غربی، روز چهارشنبه ۲۵ مرداد خبر داد که این کانون میخواهد علیه مسببان این اتفاق اعلام جرم کند.
علیزاده تاکید کرد کانون وکلای دادگستری علیه «اقدامات سلبی و ایجابی منجر به خشک شدن دریاچه ارومیه و به هم خوردن تعادل اکولوژیکی که باعث تهدید و مرگ زیست بوم این پهنه طبیعی شده» اعلام جرم خواهد کرد.
به گفته او، اتهامهای طرح شده شامل «ترک فعل، سهلانگاری، تخریب منابع آبی، عدم تخصیص حقابه، برداشتهای غیرمجاز، حفر چاههای غیرمجاز، توسعه کشاورزی سنتی و اجرا نکردن طرحهای مدرن کشاورزی منطبق با تغییرات اقلیمی» است.
همچنین علیه افراد حقیقی و حقوقی، نهادها، موسسات، ارگانهای دولتی و غیردولتی، واحدهای تولیدی زیانده و مخرب محیط زیست (چه مشغول به فعالیت و چه مقامات و شخصیتهای سابق و اسبق) «جرمانگاری» انجام شده و این موضوع از سوی کانون وکلا پیگیری میشود.
روز پنجشنبه ۱۲ مرداد، تصویری جدید از دریاچه ارومیه منتشر شد که حاکی از گستردهتر شدن شورهزار و خشک شدن تمامی بخشهای آبی آن (به تقریب) بود.
خبرآنلاین هم روز ۱۳ مرداد در گزارشی نوشت با اینکه نگرانیهای عمومی درباره وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه شدت گرفته است اما طی هفت ماه اخیر جز «چند واکنش جزیی و جلسه»، حرکتی از سوی مسوولان استان آذربایجان غربی برای «رسیدگی به وضعیت اسفناک نگین آبی آذربایجان» انجام نگرفته است.
با انتشار این گزارشها، نگرانیهای عمومی و اعتراض شهروندان به مرگ این دریاچه هم شدت گرفت.
جمعی از زنان تبریز در اعتراض به خشک شدن دریاچه ارومیه روز شنبه ۲۱ مرداد تجمع اعتراضی بر پا کرده و خواهان بازگشایی سدهای روی دریاچه و نجات آن شدند.
از سوی دیگر خالد پیرازده، زندانی سیاسی سابق، با حضور در ساحل دریاچه، تبدیل آن به کویر نمک را دستاورد «نظام فرسوده و نالایق» خواند.
اعتراضها به خشک شدن دریاچه ارومیه و نگرانی درباره تبعات آن مانند طوفانهای نمکی در شرایطی است که مقامهای جمهوری اسلامی این اتفاق را «امری عادی» در جهان خوانده و در مورد احیای دریاچه به امیدواری برای «بارش باران در پاییز» بسنده میکنند.
بر اساس گزارش جدید «اطلس بحران آب جهانی»، ایران یکی از بدترین کشورها در زمینه آبی است بهطوری که سطح آبهای زیرزمینی به شدت افت کرده و با خشک شدن دریاچهها و رودخانههای اصلی، به «خشکسالی کامل» نزدیک شده است.
عبدالرسول پورعباس، رییس سازمان سنجش، با بیان اینکه «کنکور ۱۴۰۲ یکی از آزمونهای بسیار پیچیده و سنگین بود»، گفت: «در آزمون دیماه ۶۹ نفر دستگیر شدند که نتوانستند از هیچ تجهیزاتی استفاده کنند، در تیرماه نیز حدود ۳۰۵ نفر تجهیزات تقلب آوردند که نسل دوم آشکارساز ما همه را پیدا کرد.»
در ادامه بحران کمبود برق در ایران، اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهد شرکت فولاد خوزستان به دلیل نبود برق، از یک هفته پیش تعطیل شده و به کارکنان آن مرخصی اجباری دادهاند. شرکت فولاد خوزستان از یک ماه پیش نیز به دلیل کمبود برق، به صورت نیمهوقت فعالیت کرده است.
تعطیل شدن شرکت فولاد خوزستان به دلیل بیبرقی در تاریخ فعالیت این شرکت بیسابقه بوده است.
به گفته یک مقام آگاه، هر روز تعطیلی این مجموعه، زیانی معادل ۱۵ میلیون دلار به همراه دارد.
اوایل مرداد ماه، روزنامه «پیام ما» به نقل از یک منبع آگاه خبر داد تعطیلی دو روزه ایران علاوه بر شدت گرما، به دلیل کاهش شدید تولید برق نیز بوده است.
پیام ما به نقل از منبع خود که نزدیک به وزارت نیرو بود، نوشت: «شدت گرمای هوا و افزایش مصرف برق در روزهای گذشته باعث شده تا نیروگاههای برقآبی سدهای کارون سه و چهار بیش از ظرفیت عرفی برق تولید کنند.»
بر اساس این گزارش، این نیروگاهها گاهی بیش از ۲۰ ساعت در شبانهروز هم برق تولید کردهاند و به همین دلیل با «اُفت منابع آبی» روبهرو شدهاند و از همین رو، این دو نیروگاه «فعلا از مدار تولید خارج شدهاند».
کاوه مدنی، رییس اندیشکده آب سازمان ملل در واکنش به این تعطیلی گفت ورشکستگی آبی، برقی و گازی ایران با «تعطیل کردن» درست نمیشود.
روز پانزدهم مرداد نیز هاشم اورعی، رییس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران، با اشاره به اینکه بحران برق یک هزارم درصد هم تقصیر مردم نیست، دولت را مقصر اصلی این بحران دانست.
او گفت دولت در نظام دیوانسالاری ایران همهکاره برق و در جایگاه ارباب و بخش خصوصی، رعیت است.
این استاد برق دانشگاه صنعتی شریف در گفتوگو با وبسایت «فردای اقتصاد» با انتقاد از نحوه مدیریت مصرف افزود: «مدیریت مصرف برق در ایران یعنی قطعی و خاموشی کارخانهها، در حالی که تعریف مدیریت مصرف به معنای انجام هر فعالیتی با حداقل مصرف انرژی است.»
اورعی ادامه داد قوانین حوزه صنعت برق عمدا به نفع دولت تدوین شده و سیاستها در بخش اقتصاد انرژی، انرژی را بیارزش کرده است.
با این حال مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق ایران، از عبور موفق صنعت برق از فشار سنگین چند روزه روی شبکه برق کشور خبر داد.
ادعای عبور موفق صنعت برق از فشار سنگین در حالی مطرح شد که شمار زیادی از صنایع و اصناف از کمبود برق و خاموشی اجباری کسب و کار و فعالیتهای اقتصادی خود گلایه دارند.
روز شنبه گذشته، فقط در تهران برق ۵۰ سازمان ملی و استانی پرمصرف قطع شد.
احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، از انحلال نهضت سوادآموزی خبر داد و گفت: «اعتقاد ما بر این است که نهضت در ابتدای انقلاب کارکرد خاص خود را داشت و اکنون با توجه به فراگیر شدن شرایط پست مدرن در کشور، دیگر کارکردهای سابق را ندارد.»
محسن کریمی، فرمانده سپاه استان مرکزی در اشاره به خیزش انقلابی سال ۱۴۰۱ گفت: «بعضیها به وقایع سال گذشته به اشتباه اغتشاش میگویند درحالی که آن وقایع یک جنگ تمام عیار بود»
او افزود: «میخواستند ابتدا شهرهایی را در کردستان بگیرند و بعد تصرف شهرها را گسترش دهند.»
احمد نادری، عضو کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه، از مصوبه این کمیسیون برای انحلال سازمان نهضت سوادآموزی خبر داد و گفت که با تصویب این کمیسیون، این سازمان به شکل سابق ادامه کار نمیدهد.
نادری به خبرگزاری ایسنا گفت که در جلسه روز چهارشنبه ۲۵ مرداد کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه، تصویب شد که نهضت سوادآموزی به شکل سابق منحل شده و وظایفش به بخشهایی از وزارت آموزش و پرورش محول شود.
او افزود: «اعتقاد ما بر این است که نهضت سوادآموزی با توجه به فراگیر شدن "شرایط پست مدرن در کشور"، دیگر کارکردهای سابق را ندارد.»
روشن نیست منظور این نماینده مجلس از «فراگیر شدن شرایط پست مدرن در کشور» چیست و از چه زاویه و به چه دلیلی این مساله را مطرح کرده است.
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس اما ادامه داد: «بر این اساس طبق مصوبه کمیسیون تلفیق، سیستم سابق را تحت عنوان معلم نهضت سوادآموزی نداریم.»
نادری با این حال اعتراف کرد که به ویژه پس از شیوع کرونا، تعداد بازماندگان از تحصیل در ایران افزایش یافته است.
سازمان نهضت سوادآموزی ایران یک سازمان دولتی ایرانی است که در سال ۱۳۵۸ به دستور روحالله خمینی و به منظور آموزش خواندن و نوشتن به بزرگسالان و نیز کودکانی که به مدرسه دسترسی ندارند (مناطق محروم) تشکیل شد اما با وجود تشکیل این سازمان، جمهوری اسلامی نتوانست به ویژه شرایط تحصیل در مناطق محروم را بهبود بخشد.
همچنین در سالهای اخیر معلمان سازمان نهضت سوادآموزی بارها با برگزاری تجمعهایی نسبت به وضعیت معیشتی خود اعتراض کردهاند.
مرداد سال گذشته، اصغر باقرزاده، معاون وزارت آموزش و پرورش، از شناسایی ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار دانشآموز بازمانده از تحصیل در کشور خبر داد.
او در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا اشاره کرد که آمار دانشآموزان بازمانده از تحصیل در دوره همهگیری کرونا، به دلایلی از جمله نداشتن اینترنت یا اجبار به کار کردن، افزایش یافته است.
سال قبل از آن نیز داوود گلی، مدیر وقت روابط عمومی آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان، اعلام کرد در این استان ۶۱ هزار و ۶۷۶ کودک و نوجوان «بازمانده از تحصیل» یا ترکتحصیل کرده وجود دارد.
بازمانده از تحصیل به کودکی گفته میشود که اصلا به کلاسهای پایه اول ابتدایی وارد نشده و ترکتحصیل کرده نیز به کودک یا نوجوانی میگویند که در جریان تحصیل، کلاسهای خود را رها میکند.
بخش عمده کودکان بازمانده از تحصیل و ترکتحصیل کرده در سراسر ایران را دختران تشکیل میدهند.
کسانی که در استانهای محروم ایران از جمله سیستان و بلوچستان وارد مدرسه میشوند با محرومیتهای دیگری از جمله کیفیت پایین آموزشی نیز روبهرو هستند و تعداد دانشآموزان این استان که موفق به ادامه تحصیل در دانشگاهها میشوند نسبت به استانهای دیگر بسیار کمتر است.