وزیر دفاع اسرائیل: غزه به آنچه که بود هرگز باز نمی‌گردد

مصطفی پورمحمدی، محمد مقیسه و سیروس شیخ‌پور سه نفری هستند که در تاریخ ۲۴ مرداد سال جاری (۱۵ اوت ۲۰۲۳)، خواهان شهادت آنان به نفع موکلشان شده بودند.

با این‌ حال دادستان در صحن دادگاه اعلام کرد در صورت ورود مقیسه و پورمحمدی به خاک سوئد،‌ این دو نفر بازداشت خواهند شد.

بر همین اساس، بنا شده است تا در صورت موافقت تهران، این افراد در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه ۱۸ و ۱۹ مهر از طریق مجازی و تماس ویدیویی در دادگاه شرکت کنند.

رابرت گرین، رییس دادگاه تجدید‌نظر، در نامه‌ای خطاب به «مقام‌های صالح جمهوری اسلامی» در تاریخ ۱۴ شهریور از آنان خواست تا برای حضور این سه شاهد در دادگاه «معاضدت قضایی» کنند و در صورت پاسخ مثبت، هماهنگی‌های لازم را در این زمینه تا تاریخ دهم مهر انجام دهند.

با این‌ حال تاکنون اظهارنظری درباره حضور یا عدم حضور این سه نفر در جایگاه شاهد پرونده حمید نوری از سوی آنان یا سایر مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی نشده است.

محمد مقیسه که به نام «ناصریان» نیز شهرت دارد، به عنوان دادیار ناظر و رییس زندان گوهردشت در سال ۱۳۶۷ شناخته می‌شود.

پورمحمدی نیز که مدتی وزیر دادگستری دولت حسن روحانی بود، در جریان کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷، نماینده وزارت اطلاعات در هیات صادرکننده احکام اعدام در زندان‎‌های اوین و گوهردشت بود. شیخ‌پور از مسوولان قضایی و سازمان زندان‌ها در دهه ۶۰ بود.

این سه نفر قرار است درباره مواردی مانند نقش «کمیته عفو» (هیات مرگ) در تابستان ۶۷ و مرجعیت آن در تصمیم‌گیری برای اعدام یا آزادی زندانیان سیاسی و در نتیجه بی‌تقصیر بودن نوری در صدور احکام مرگ، شهادت بدهند.

بهمن سال گذشته و در جریان هفتمین جلسه دادگاه تجدیدنظر حمید نوری، وکیل‌های او مدعی شدند این مقام سابق قوه قضاییه جمهوری اسلامی، یک «نگهبان و زندان‌بان ساده» بوده است.

آنان همچنین مدعی شدند نوری هیچ نقشی در اعدام زندانیان، تصمیم‌گیری در مورد عفو یا انتخاب کسانی که قرار بوده کشته شوند و نیز جایی در کمیته موسوم به «هیات مرگ» نداشته است.

هیات مرگ در سال ۱۳۶۷ به دنبال صدور فتوا و فرمان روح‌الله خمینی، حکم اعدام چند هزار نفر از زندانیان سیاسی و عقیدتی را در زندان‌های جمهوری اسلامی صادر کرد. این افراد مخفیانه اعدام و دستور دفنشان در گورهای جمعی صادر شد.

وکیل‌های نوری در حالی از این سه مقام دعوت کرده‌اند تا شهادت بدهند که مقیسه و پورمحمدی خودشان از سوی سوئد «مظنون به ارتکاب جرم» هستند و احتمال بازجویی از آنان در صورت حضور در دادگاه تجدیدنظر وجود دارد.

حمید نوری (عباسی) که به عنوان دادیار سابق زندان گوهردشت شناخته می‌شود پیش‌تر در دادگاه بدوی حکم حبس ابد گرفته است که در سوئد برابر با ۲۵ سال زندان است.

محاکمه بدوی او بیش از ۹ ماه زمان برد و دادگاه بیش از ۵۰ شاکی و شاهد داشت که در نهایت رای آن ۲۳ تیر ۱۴۰۱ اعلام شد.

نوری که ۱۸ آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه آرلاندا در استکهلم دستگیر شد، همه وقایع مربوط به اعدام‌های سال ۶۷ و همچنین اتهام‌ها علیه خود را «نمایشنامه» و «داستان سراسر خیالی، توهمی و پوشالی، جعلی و غیرمستند» خوانده است.

دور جدید دادگاه تجدیدنظر این مقام سابق قضایی جمهوری اسلامی با دو اتهام اصلی «جنایت جنگی» و «قتل» از ۱۷ مهر آغاز شده و به مدت یک ماه ادامه خواهد داشت.

پیش از حمید نوری، هیچ مقامی در ارتباط با کشتار زندانیان سیاسی در ایران در سال ۶۷ محاکمه نشده بود.

برخی دست‌اندرکاران این جنایت اکنون سمت‌هایی کلیدی در جمهوری اسلامی دارند؛ از جمله ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهوری کنونی ایران که پیش از این به عنوان رییس قوه قضاییه مشغول به کار بود و یکی از اعضای «هیات مرگ» تهران و کرج بوده است.

رهبر جمهوری اسلامی صبح سه‌شنبه ۱۸ مهر در مراسم مشترک دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح، تهاجم حماس به اسرائیل را به یک «زلزله ویرانگر» تشبیه کرد و گفت که اسرائیل «هم از لحاظ نظامی هم از لحاظ اطلاعاتی، یک شکست غیر قابل ترمیم» خورده است.

او همچنین تاکید کرد کسانی که معتقدند حملات حماس «کار غیر‌فلسطینی‌ها است، دچار محاسبه غلط شده‌اند».

خامنه‌ای نقش تهران در حملات حماس را رد کرد اما در عین حال گفت: «ما پیشانی و بازوی طراحان مدبر و هوشمند و جوانان فلسطینی را می‌بوسیم.»

این اظهارات خامنه‌ای در حالی مطرح شدند که چارلز کیو براون، رییس ستاد کل نیروهای مسلح آمریکا روز ۱۷ مهر به ایران هشدار داد از دخالت در مناقشه حماس و اسرائیل پرهیز کند.

هم‌زمان گزارش‌ها از ادامه درگیری‌ها میان حماس و اسرائیل حکایت دارند. تایمز اسرائیل نوشت ارتش این کشور کنترل کامل مرز اسرائیل با نوار غزه را به دست گرفته است.

پیش از این واشینگتن‌پست در گزارشی به نقل از مقام‌های امنیتی غربی و خاورمیانه‌ای نوشت حمله به اسرائیل با «حمایت عمده» جمهوری اسلامی که شامل «آموزش نظامی و کمک لجستیکی و همچنین ده‌ها میلیون دلار برای تسلیحات» می‌شود، از یک سال پیش‌ طراحی شده.

روز دو‌شنبه ۱۷ مهر نیز وال‌استریت ژورنال گزارش داد سپاه پاسداران، حماس و حزب‌الله از ماه میلادی اوت جلسه‌های متعددی را برای برنامه‌ریزی حمله به اسرائیل در بیروت، پایتخت لبنان ترتیب دادند که در برخی از آن‌ها اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه و حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله نیز حضور داشتند.

خامنه‌ای اما اسرائیل را مقصر حملات حماس معرفی کرد و گفت اقدام «شجاعانه» و «فداکارانه» فلسطینی‌ها پاسخی به جنایات اسرائیل بود که «سال‌ها ادامه داشت و در ماه‌های اخیر شدت آن افزایش پیدا کرده بود».

او افزود: «وقتی ظلم و جنایت از حد گذشت، وقتی درنده‌خویی به نهایت رسید، باید منتظر طوفان بود.»

اشاره رهبر جمهوری اسلامی احتمالا به «طوفان الاقصی» است که به نام عملیات نظامی حماس علیه اسرائیل اشاره دارد.

رهبر جمهوری اسلامی همچنین اسرائیل را به مظلوم‌نمایی متهم کرد و گفت این کشور با مظلوم‌نمایی در پی آن است که «جنایات خودش را توجیه کند».

او به اسرائیل هشدار داد «قتل عام و کشتار دسته جمعی مردم غزه بلای بزرگ‌تری را بر سر آن‌ها خواهد آورد».

ابراهیم رئیسی، رییس دولت جمهوری اسلامی هم روز سه‌شنبه ۱۸ مهر درباره حمله حماس به اسرائیل گفت: «ایستادگی و مقاومت فلسطین در عملیات غرورآفرین اخیر مثال زدنی است.»

او افزود: «رشادت، شجاعت، ایستادگی، مقاومت، ابتکار عمل و خلاقیت مجاهدین فلسطینی را تبریک می‌گویم.»

ساعاتی پس از شروع حمله گسترده و هماهنگ حماس به اسرائیل در روز شنبه ۱۵ مهر، نگاه‌ها به سوی تهران چرخید و گمانه‌زنی‌ها درباره نقش جمهوری اسلامی در برنامه‌ریزی این هجوم آغاز شد.

جمهوری اسلامی که در دهه‌های گذشته اعلام کرده به دنبال نابودی اسرائیل است، در چند ماه اخیر به لفاظی‌های خود علیه تل‌آویو شدت بخشیده است.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز ۱۷ مهر به شبکه ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت با وجود اینکه ایالات متحده هیچ اطلاعات یا مدرکی دال بر مشارکت مستقیم جمهوری اسلامی در حملات حماس به اسرائیل در دست ندارد اما تهران شریک جرم است.

او افزود جمهوری اسلامی مدت‌هاست از حماس و دیگر شبکه‌های تروریستی در سراسر منطقه حمایت می‌کند.