بازیگر نقش قاسم سلیمانی در مراسم رضی موسوی
خبر گرانی ۳۴ درصدی اینترنت در ایران واکنش‌های گسترده‌ای را در میان چهره‌های سیاسی، فعالان مدنی و کاربران فضای مجازی به دنبال داشته است. بسیاری از منتقدان، این تصمیم دولت جمهوری اسلامی را گامی در جهت محدود کردن هر چه بیشتر دسترسی مردم ایران به اینترنت دانسته‌اند.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در دولت حسن روحانی هشدار داد افزایش قیمت بسته‌های اینترنتی و تشدید فیلترینگ، شکاف میان جامعه ایران و حکومت جمهوری اسلامی را بیشتر خواهد کرد.
او افزود گران‌تر شدن اینترنت «دو پیامد اجتناب‌ناپذیر» به همراه دارد: «اول کاهش استفاده مردم و به‌ویژه مستضعفین از فن‌آوری و در نتیجه افزایش شکاف دیجیتال و افزایش ناعدالتی که همه این‌ها خود را در افزایش بیشتر نارضایتی اجتماعی نشان خواهد داد و دوم، اقتصادی‌تر شدن راه‌حل‌های اتصال آزاد به اینترنت مثل استارلینک.»
استارلینک طرحی است که از سوی شرکت اسپیس‌اکس، به مدیرعاملی ایلان ماسک، برای تامین اینترنت ماهوارهای راه‌اندازی شده است.
وزیر پیشین ارتباطات خطاب به ابراهیم رئیسی، رییس دولت جمهوری اسلامی گفت: «ایلان ماسک را ناجی مردم ایران نکنید. ملت خود را دریابید!»
این اظهارات آذری جهرمی در حالی مطرح شد که قطع گسترده اینترنت و کشتار مردم ایران در آبان ۱۳۹۸ در دوران وزرات او به وقوع پیوست.
خبرگزاری فارس روز هشتم آذر از افزایش ۳۴ درصدی بسته‌های اینترنت اپراتورها خبر داد. هم‌زمان وبسایت دیجیاتو تاکید کرد درصد اعلام شده برای افزایش تعرفه‌ها «قطعی نیست» و اپراتورهای همراه خواستار افزایش بیشتر قیمت شده‌اند.
عباس عبدی، فعال سیاسی در واکنش به گرانی اینترنت در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هنگامی که مواد غذایی گران شد، گفتند به علت جنگ اوکراین، گرانی جهانی است. حالا اینترنت را گران کردند ولی نمی‌گویند که اینترنت در جهان در حال افزایش سرعت و کاهش قیمت است.»
کاربران اینترنت به شدت از فیلترینگ و سرعت بسیار پایین اینترنت در ایران گله‌مند هستند. حکومت جمهوری اسلامی در بحبوحه اوج گرفتن دوباره نارضایتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، محدودیت‌های بیشتری را برای کاربران فضای مجازی در نظر گرفته است.
انجمن تجارت الکترونیک تهران تیر ماه سال جاری با انتشار گزارشی فنی، وضعیت کیفیت اینترنت در ایران را «بحرانی» توصیف کرد.
بر اساس این گزارش، اینترنت ایران پس از میانمار دومین اینترنت پر اختلال، پس از چین دومین اینترنت محدود و جزو پنج اینترنت کند جهان به شمار می‌رود.
جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس شورای اسلامی هشدار داد گرانی اینترنت در آستانه برگزاری انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی ممکن است «افزایش نارضایتی و کاهش مشارکت مردم» را در پی داشته باشد.
جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز گفت گرانی اینترنت می‌تواند زندگی اقشار کم‌درآمد را تحت تاثیر قرار دهد.
روزنامه جهان صنعت با اشاره به تاکید دو ماه پیش وزرات ارتباطات مبنی بر گران نشدن اینترنت نوشت: «به نظر می‌آید شاید تصمیم‌گیری‌ها در جای دیگری انجام می‌شود یا اپراتورها زور و توانی بیشتر از وزارت ارتباطات دارند.»
در سوی دیگر جلال بهبودی، مدیر‌کل حسابداری و مدیریت اپراتور همراه اول با دفاع از گرانی ۳۴ درصدی اینترنت گفت که تعرفه پنج گیگ اینترنت در ایران معادل قیمت یک بسته تخمه ۱۰۰ گرمی است.
برخی کاربران فضای مجازی وعده انتخاباتی ابراهیم رئیسی را درباره فراهم آوردن اینترنت رایگان برای دهک‌های پایین جامعه یادآور شدند و به طعنه گفتند او به یکی دیگر از وعده‌های خود جامه عمل پوشاند.
محمد فتحی‌لو، از فعالان عرصه استارت‌آپ در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «چیزی که امروز می‌فروشند اینترنت نیست، فیلترنت است. گران شدن اینترنت یعنی مرگ خرید اینترنتی آن هم به مرور و مرگ کسب و کارها.»
کاربر دیگری هم در ایکس نوشت: «قیمت اینترنت را ۳۴ درصد افزایش می‌دهند، حقوق کارگر را ۲۰ درصد.»
پیش از این و در روز ۱۷ آذر، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات دولت رئیسی گفته بود: «سرعت اینترنت در ایران در حال رسیدن به گیگابایت بر ثانیه است .... باید تا سه چهار ماه آینده همه مردم طعم شیرین استفاده از این فن‌آوری را بچشند.»
معاون سیاسی نیروی دریایی سپاه گفت: «در دولت جمهوری اسلامی اشکالاتی وجود دارد، اما آیا اگر کسی رای ندهد دلار پایین می‌آید یا مرغ ارزان می‌شود؟ خیر ربطی ندارد چرا که رای دادن مساله‌ای حاکمیتی است و اما بعد آن برای حل مشکلات باید مطالبه‌گری داشت، اما مطالبه‌گری بلد نیستیم.»
روزنامه اطلاعات درباره بحران شدید خشکی ۱۳ سد ایران هشدار داد و نوشت ۴۰ سد دیگر هم در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار دارند. خبرگزاری ایسنا نیز روز شنبه ۹ دی از ثبت سالانه بین ۴۵ تا ۵۰ سانتی‌متر فرونشست در ایران خبر داد و نوشت مصرف آب‌های سطحی به میزانی «غیرقابل باور» رسیده است.
روزنامه اطلاعات در گزارش خود از افزایش ۱/۱ و ۱/۳ درجه‌ای میانگین دمای هوا در فصل‌های تابستان و پاییز امسال نسبت به سال گذشته خبر داد.
بر اساس این گزارش، فلات ایران در شروع سال آبی جاری، گرم‌ترین پاییز قرن را پشت سر گذاشت.
کاهش چشم‌گیر بارندگی‌ها
افزایش دمای هوا موجب شده است بارندگی‌های سال جاری کاهش پیدا کنند.
با پایان نخستین هفته از فصل زمستان، امیدها برای شروع بارش‌ها به دلیل ادامه گرمای هوا کم‌رنگ شد و موجی از نگرانی را در مورد تامین نیازهای آبی سال آینده ایجاد کرد.
دفتر اطلاعات و داده‌های آب شرکت مدیریت منابع آب ایران اعلام کرد میانگین بارش‌های جوی از ابتدای سال آبی جاری تا هشت دی به ۴۳ میلی‌متر رسیده که در مقایسه با دوره بلند مدت ۵۵ ساله قبل، ۳۳ درصد کاهش داشته است.
مرکز پژوهش‌های مجلس اوایل دی ماه خبر داده بود در سال آبی ۱۴۰۱ - ۱۴۰۲ میزان بارش دریافتی نسبت به میانگین بلند مدت، ۱۴ درصد کاهش داشته است.
محاسبه سال آبی از ابتدای مهر هر سال تا پایان شهریور سال بعد است.
بر اساس گزارش اطلاعات، میانگین بارش‌های ۹۹ روز نخست سال آبی جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته حدود یک درصد کاهش یافته که نشان می‌دهد فلات ایران وارد چهارمین دوره متوالی خشکسالی مفرط شده است.
هاشم امینی، مدیر‌عامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب ایران روز جمعه هشتم دی با تاکید بر این موضوع در یک برنامه تلویزیونی گفت: «در حقیقت بر اساس بیش از پنج دهه اطلاعات و آماری که ما داریم امسال یکی از بدترین سال‌های کشور در زمینه خشکسالی محسوب می‌شود.»
او روز ۲۵ آذر هم درباره این مساله هشدار داده و گفته بود با محقق نشدن پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی مبنی بر بارش‌های نرمال و فرانرمال، نگرانی‌ها در حوزه منابع آب کشور افزایش یافته است.
کاهش ذخیره سدها
روزنامه اطلاعات نوشت در شرایط فعلی، افزایش مداوم مصرف آب و برداشت از ذخایر انباشته شده پشت سدها موجب کاهش قابل ملاحظه این ذخایر شده و بسیاری از سدهای کشور را در معرض بحران خشکیدگی قرار داده است.
شرایط کنونی، ۱۳ سد کشور را با بحران شدید مواجه کرده و ۴۰ سد دیگر هم در وضعیتی نگران کننده قرار دارند.
بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی دفتر مطالعات پایه منابع آب، موجودی مخزن ۲۸ سد کشور در ۹۹ روز گذشته کاهش شدیدی داشته است.
بیشترین کاهش حجم ذخیره سد مربوط به سد رودبال داراب در استان فارس بوده که ذخیره آبش نسبت به سال گذشته ۸۹ درصد کاهش یافته است.
سدهای چاه‌نیمه در سیستان و بلوچستان با ۷۲ درصد، سد طرق و سد دوستی در خراسان رضوی با ۶۷ و ۵۶ درصد، سد شمیل و نیان، سد استقلال و سد سرنی در استان هرمزگان به ترتیب با ۶۲، ۵۶ و ۵۴ درصد، بیشترین میزان کاهش ذخیره آب را تجربه کرده‌اند.
وضعیت سدهای پنج‌گانه تهران نیز نامناسب و ۸۵ درصد ظرفیت ذخایر آن‌ها خالی است.
وضعیت کم‌آبی در سدهای شرق استان تهران نسبت به غرب آن شدیدتر است.
بر اساس این گزارش، سه سد لتیان، ماملو و امیرکبیر کمتر از ۲۰ درصد ذخیره آبی دارند و تقریبا ۹۹ درصد مخزن سد لار خالی است به‌طوری که طی ۱۰ روز آینده لار کاملا خشک می‌شود.
خبرگزاری ایسنا روز شنبه در گزارشی نوشت توان ذخیره‌سازی حاصل از سد سازی‌ها به سختی ۵۰ میلیارد متر مکعب را نشان می‌دهد.
آبخوان‌های آب زیرزمینی در آستانه خشک شدن
بر اساس گزارش ایسنا، حدود نیمی از ۶۰۰ آبخوان آب زیرزمینی دشت‌های کشور در آستانه خشک شدن قرار دارند.
مصرف آب‌های سطحی به میزانی «غیرقابل باور» رسیده و باعث شده است اکثر تالاب‌های کشور رو به خشکی و کاهش سطح بروند.
آمارها از کاهش آب‌های قابل استحصال و استفاده به کمتر از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب می‌گویند.
به گفته ایسنا، از ۶۰۹ دشت کشور، ۳۵۹ محدوده از کل محدوده‌های کشور شامل گزارش فرونشست از سوی سازمان زمین‌شناسی شده است.
۹۰ درصد چاه‌های کشور در ۷۰ درصد از دشت‌های ایران در وضعیت بحرانی قرار دارند.
سالانه بین ۴۵ تا ۵۰ سانتی‌متر فرونشست در ایران رخ می‌دهد.
تاکنون در ۳۵۹ دشت، فرونشست رخ داده و ۴۲۰ دشت افت تراز داشته‌اند.
هفته گذشته مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش جدید خود را منتشر کرد که حاوی هشدار‌هایی متعدد درباره وضعیت خشکسالی، کاهش بارندگی، کمبود منابع آبی، وضعیت بحرانی و ذخیره صفر آب بود.
بهمن ماه سال گذشته احمد وظیفه، رییس مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناسی هشدار داد ۹۰ درصد مساحت ایران درگیر خشکسالی است.
به گفته او، خشکسالی در کشور انباشته شده و طی دو دهه گذشته، کم‌بارشی در برخی استان‌ها بیشتر از میزان بارندگی‌ها بوده است.
ابراهیم رئیسی، در کنگره اندیشه‌های مصباح یزدی، گفت: «دانشجوی سیاسی باید آماده خطر کردن باشد و وارد میدان شود؛ بالاخره یک چیزی می‌شود. همین وارد میدان شدن بسیار مهم است.»
وبسایت «روزگار خودرو» با اشاره به مشکل جای پارک در تهران و اجاره پارکینگ نوشت: «به عنوان مثال هزینه اجاره یک پارکینگ خودرو سمت محله جیحون تهران ماهی ۱.۵ میلیون تومان با ۲۰ میلیون پول ودیعه است. به طور کلی هزینه اجاره پارکینگ‌ها معمولا بین ۱.۵ تا ۳ میلیون تومان است.»
