رضا شفاخواه، وکیل: فرماندهان به آرمان علی‌وردی گفته بودند لیدرهای اعتراضات را دستگیر کن
محمود فاضل، رییس شورای عالی نظام پزشکی، گفت که «مساله خودکشی رزیدنت‌ها به یک معضل مهم برای جامعه پزشکی تبدیل شده است.» او افزود: «دستیاران پزشکی نه تنها حقوق بسیار کمی دریافت می‌کنند بلکه حق طبابت و مطب زدن هم ندارند و همچنین خشونت‌هایی در بیمارستانها علیه آنها رخ می‌دهد.»
غلامحسین محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی، از شناسایی اموال بابک زنجانی در خارج از کشور و انتقال آن به تهران خبر داد. به گفته او، بنابر کارشناسی‌های اولیه صورت گرفته، این اموال، کفاف بدهی‌ها و خسارت‌های زنجانی خواهد بود.
رسول کوهپایه‌زاده، وکیل زنجانی، روز دوشنبه ۳۰ بهمن در پی اظهارات محسنی اژه‌ای، خواستار «بخشش و آزادی» موکل خود شد. به گفته وکیل مدافع زنجانی با پرداخت بدهی‌ها، موکلش می‌تواند مشمول عفو شود.
کوهپایه‌زاده با اشاره به بازداشت ۱۰ ساله موکل خود گفت از ابتدا بحث این بود که اگر اموال مسترد شود، حقوق قانونی زنجانی مدنظر قرار گیرد.
وکیل مدافع بابک زنجانی تایید کرده که با انتقال اموالی از او به ایران، تمام بدهی‌های موکلش پرداخت شده است.
او همچنین فرایند انتقال، ارزش‌گذاری و بازپرداخت بدهی‌های زنجانی را با توجه به شرایط حاضر بین‌المللی، کاری بزرگ و خطیر ارزیابی کرد.
محسنی اژه‌ای در بیان توضیحاتی درباره سرنوشت زنجانی، این پرونده را از جمله پرونده‌های نسبتا جنجالی و مهم در یک دهه اخیر، توصیف کرد.
بر اساس گفته‌های رییس قوه قضاییه، زنجانی ارز از بانک مرکزی دریافت کرده و به مقداری که باید مابه‌ازای این ارز را می‌رسانده، نرسانده و به غیر از آن، میزانی از آن ارز را در بازار آزاد فروخته است. او همچنین در یک بخش دیگر نیز نفت دریافت کرده که باید مابه‌ازای آن را برمی‌گردانده، اما از این کار استنکاف کرده است.
نام بابک زنجانی در سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ خورشیدی در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در رسانه‌ها به عنوان ثروتمندترین ایرانی در جهان مطرح شد که دستی در دور زدن تحریم‌ها و سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلفی داشت.
زنجانی در گفت‌وگویی خود را بسیجی اقتصادی نامیده و گفته بود در داخل و خارج از ایران، مالک ۶۴ شرکت است.
بر اساس اظهارات زنجانی، او در دو سه سال منتهی به ۱۳۹۲ توانسته بود ۱۷ میلیارد دلار از منابع مالی حاصل از فروش نفت را به داخلی ایران، انتقال دهد.
با تغییر دولت و روی کار آمدن حسن روحانی، اوضاع برای بابک زنجانی تغییر کرد. بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت یازدهم، او را متهم کرد که بیش از دو میلیارد دلار حاصل از فروش نفت ایران را به خزانه دولت واریز نکرده و وزارت نفت و مجلس ایران در حال پیگیری این مساله هستند.
بابک زنجانی در واکنش به این اتهام گفته بود این پول به حسابش ریخته شده اما این حساب از طرف آمریکایی‌ها بلوکه شده است. زنجانی رقم بدهی خود به وزارت نفت را یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو اعلام و تایید کرده بود که مجموع بدهی او به دستگاه‌های دولتی مختلف بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار است.
در دی ماه سال ۱۳۹۲ پس از انتشار نامه شماری از نمایندگان وقت مجلس شورای اسلامی که با توجه به اتهامات وارده به زنجانی خواستار بازداشت او شده بودند و همچنین درخواست حسن روحانی برای برخورد با کسانی که به گفته او به اسم دور زدن تحریم‌ها، تخلفاتی داشتند، زنجانی بازداشت شد.
از حدود یک سال قبل از بازداشت زنجانی، نام او در فهرست تحریم‌های ایالات متحده، بریتانیا و اتحادیه اروپا قرار گرفت که او و شرکت‌های تابعه‌اش را به دور زدن تحریم‌ها و پولشویی متهم می‌کردند.
علاوه بر این اتهامات، نام بابک زنجانی در پرونده‌های فساد اقتصادی دیگری نیز مطرح بود؛ از جمله در گزارش تحقیق و تفحص مجلس از سازمان تامین اجتماعی فاش شد که زنجانی در همکاری و مشارکت با سعید مرتضوی، رییس وقت سازمان تامین اجتماعی قصد داشت سهام ۱۳۸ شرکت زیرمجموعه این سازمان را به ازای حدود ۴ میلیارد یورو خریداری کند.
نام شرکت‌های بزرگی همچون هواپیمایی جمهوری اسلامی، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه اصفهان، مس شهید باهنر کرمان، کشتیرانی جمهوری اسلامی و هتل‌های هما، در گزارش تحقیق و تفحص مجلس به عنوان شرکت‌هایی آمده بود که قرار بود سهام سازمان تامین اجتماعی در آنها به شرکت سورینت زنجانی منتقل شود.
همان موقع، حضور محمود احمدی‌نژاد، رییس دولت دهم در مجلس با انتشار ویدیویی مخفی توسط او از بابک زنجانی و فاضل لاریجانی برادر کوچک‌تر صادق لاریجانی، رییس وقت قوه قضاییه و علی لاریجانی، رییس قوه مقننه همراه شد که جنجال بسیاری به همراه داشت.
در آن ویدیو به نظر می‌رسید زنجانی با پرداخت رشوه به فاضل لاریجانی از او خواسته تا برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی و تجاری خود از نفوذ برادرانش که روسای دو قوه جمهوری اسلامی بودند، استفاده کند.
همچنین بازداشت رضا ضراب، تاجر ایرانی‌تبار در ترکیه و اتهام انتقال غیرقانونی یک و نیم تن شمش طلا از ایران به این کشور باز نام بابک زنجانی و شرکت سورینت را بر سر زبان‌ها انداخت.
اعطای مجوز ساخت به پروژه ایران زمین در شهرک غرب تهران، نحوه تملک این پروژه و همچنین فرونشست و مشکلات آن نیز از جمله پرونده‌هایی بود که هلدینگ سورینت زنجانی در آن نقش داشت. این پروژه به ازای تامین تجهیزات ساخت پل صدر از سوی زنجانی در دوره شهرداری محمدباقر قالیباف به سورینت واگذار شده بود.
در اسفندماه سال ۱۳۹۴، محسنی اژه‌ای، سخنگوی وقت قوه قضاییه از صدور حکم اعدام برای زنجانی خبر داد. این حکم در سال ۱۳۹۵ در دیوان عالی تایید شد.
احمد مرتضوی مقدم، رییس دیوان عالی کشور در تیرماه سال ۱۴۰۰ گفته بود اگر زنجانی همکاری کند و اموال را برگرداند، احتمال دارد مورد عفو و تخفیف قرار گیرد.
مسعود ستایشی، سخنگوی قوه قضاییه در تابستان ۱۴۰۱، کل حکم رد مال زنجانی را یک میلیارد و ۹۶۶ میلیون اعلام کرده بود. با این حال روشن نیست اظهارات رییس قوه قضاییه مبنی بر بازگرداندن تمام بدهی‌های بابک زنجانی چگونه حساب شده و مبنای محاسبه این بدهی‌ها کدام نرخ برابری ارز بوده است.
علی یزدی‌خواه، نماینده تهران در مجلس، با اشاره برگزاری انتخابات دو مجلس خبرگان و شورای اسلامی، گفت که «ان‌شاءالله انتخاباتی پرشور و مثال زدنی با مشارکت حداکثری خلق و دل خامنه‌ای شاد شود تا کشور در سایه مشارکت به حداکثر اقتدار در صحنه‌های داخلی و خارجی برسد.»
مهدی شهبازی، معاون فرهنگی دانشگاه تهران، ضمن اشاره به حضور «حجاب‌بان» در دانشگاه، گفت که «ما که از فعالیت‌های آنها راضی هستیم و دانشجویان از این منظر که یک خانم با آنها مواجه می‌شود نه آقا، راضی‌اند.» او افزود: «در قبال کارکنان و اساتید برخوردها بسیار جدی‌تر از دانشجویان است.»
سلمان سیدافقهی، قائم مقام بنیاد ملی‌نخبگان، از «تفاهم با پلیس برای برخورد با دفاتر مهاجرتی و جلوگیری از مهاجرت نخبگان» خبر داد و گفت قرار شده پلیس گذرنامه یک نمایندگی در بنیاد نخبگان داشته باشد تا اطلاعات مربوط به ورود و خروج نخبگان را در کمتر از یک ساعت در اختیارشان بگذارد.
سیدافقهی، روز دوشنبه ۳۰ بهمن در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر، با بیان اینکه برخی کسب و کار در حوزه مهاجرت راه انداخته‌اند و با هزینه پایین‌تر این کار را انجام می‌دهند، بدون ارائه شواهد گفت یقینا این دفاتر از یک سیستم تامین مالی می‌شوند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در ادامه اظهارات محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی درباره مهاجرت دانشجویان را «جوسازی» خواند و گفت فضای واقعی این نیست و «جهت‌دهی رسانه‌ای در این باره آب ریختن به آسیاب دشمن است».
ظریف هفته گذشته در کنگره حزب مردم سالاری گفت: «از هر ۱۰ دانشجویی که من را می‌بینند، پنج نفر آنها می‌گویند برای ما رزومه بنویس که از کشور خارج شویم.»
سیدافقهی پیشتر در چهارم بهمن امسال گفته بود که مهاجرت نخبگان در کشور وضعیت بحرانی ندارد.
او درباره بازگشت نخبگان به کشور هم بدون اشاره به منابع خود گفت اطلاعاتی داریم که نشان می‌دهد هر ساله حدود دو هزار نفر که خارج از کشور تحصیل کرده‌اند، به ایران بازمی‌گردند.
پیش از این در شهریورماه، رییس انجمن جامعه‌شناسی از قرار گرفتن ایران در آستانه یک «موج بسیار شدید مهاجرت» خبر داده و گفته بود ناامیدی وحشتناکی جامعه و به ویژه جوانان و نخبگان را فراگرفته است.
همان زمان، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در یک سخنرانی با اشاره به افزایش مهاجرت نخبگان دانشگاهی، از دانشجویان خواست در برابر «جاذبه‌های شیطانی» مقاومت کنند «تا به قله برسند».
خامنه‌ای مهرماه سال گذشته نیز در یک سخنرانی با اشاره به مهاجرت نخبگان از ایران، آنها را ناشکر نامید و گفت: «این‌ها در اینجا رشد می‌کنند، وقتی نوبت ثمردهی می‌رسد می‌روند میوه‌شان را به دیگری می‌دهند.»
پایگاه خبری رکنا، مردادماه ویدیویی از دورهمی رتبه‌های برتر کنکور ۱۴۰۲ منتشر کرد که بسیاری از آنان می‌گویند قصد دارند از ایران بروند و در این زمینه از سوی خانواده هم تشویق شده‌اند.
استرالیا، آمریکا، کانادا، ایتالیا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی، از جمله کشورهایی هستند که این رتبه‌های برتر کنکور از آنها به عنوان مقصد دلخواه خود برای مهاجرت یاد کردند.
نبود فرصت کار و پیشرفت شغلی یا نداشتن امکان راه‌اندازی کسب‌وکاری مرتبط با رشته تحصیلی، فقدان آزادی اجتماعی و امکانات رفاهی و وضعیت اقتصادی نامناسب کشور، از جمله دلایلی هستند که مصاحبه‌شونده‌ها در مورد تصمیم خود برای مهاجرت ذکر کردند.
روزنامه هم‌میهن هم در مرداد در گزارشی به موج مهاجرت رتبه‌های برتر رشته ریاضی و فیزیک در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ پرداخت و یادآور شد که همه ۱۰ رتبه برتر سال‌های ۸۷ و ۸۸ این رشته از ایران رفته‌اند.
در این گزارش آمده بود که در این ۱۵ سال، در مجموع ۱۱۴ نفر از رتبه‌های زیر ۱۰ کنکور رشته ریاضی و فیزیک، مهاجرت کرده‌اند.
داده‌های این گزارش نشان می‌دهد به‌طور متوسط ۷۸ درصد نخبگان دیگر به کشور بازنگشته‌اند و از سوی دیگر، آمریکا، کانادا و سوئیس از جمله کشورهایی بوده‌اند که دانشجویان به‌عنوان مقاصدشان انتخاب کردند.
زمستان سال گذشته بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت اعلام کرد که ایران در تراز ۵۰ هزار دانشجوی مهاجر قرار گرفته و اکنون وارد تراز بالاتر از ۶۶ هزار نفر دانشجوی مهاجر است.
به گفته او، این عدد نشان می‌دهد ایران با سرعت، پدیده «افزایش جمعیت دانشجویی خارج از کشور» را تجربه می‌کند اما آمار به روز و دقیقی در این زمینه وجود ندارد.
با این حال داده‌های پیمایش رصدخانه ملی مهاجرت در سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد ایران در رده هفدهمین کشور فرستنده دانشجو به دنیا قرار دارد.
