انتقاد نیکی هیلی از پیام تسلیت سازمان ملل برای مرگ رئیسی
نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل متحد در پاسخ به سوال اشکان صفایی از ایراناینترنشنال، از واکنش جامعه جهانی به مرگ ابراهیم رئیسی و ارسال پیام تسلیت از سوی برخی کشورها و نهادها از جمله سازمان ملل انتقاد کرد.
او روز سهشنبه هشتم خرداد گفت: «همین رفتارها موجب شده کسی سازمان ملل را جدی نگیرد.»
هیلی اضافه کرد اگر او سفیر آمریکا در سازمان ملل بود، در زمان ادای احترام شورای امنیت به رئیسی سالن را ترک میکرد.
رئیسی و هیات همراهش روز ۳۰ اردیبهشت در سانحه سقوط بالگرد در آذربایجان شرقی جان خود را از دست دادند.
کشورهای آمریکا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و سوئیس، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و شارل میشل، رییس شورای اتحادیه اروپا با ارسال پیامهایی، کشته شدن رئیسی را تسلیت گفتند.
در نشست شورای امنیت سازمان ملل در روز ۳۱ اردیبهشت، به مناسبت مرگ رئیسی و همراهانش در ایران یک دقیقه سکوت اعلام شد و پرچم سازمان ملل در مقر آن در نیویورک، به حالت نیمهافراشته درآمد.
ارسال پیامهای تسلیت از سوی رهبران برخی کشورهای غربی به مناسبت کشته شدن رئیسی، نه تنها اعتراض بسیاری از شهروندان ایرانی را برانگیخت، بلکه با واکنشهای منفی و انتقادهایی تند در این کشورها نیز مواجه شد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز یکم خرداد در پاسخ به انتقادات در خصوص تسلیت گفتن برای مرگ رئیسی گفت موضع واشینگتن در قبال تهران دستخوش تغییر نشده است.
بلینکن گفت وزارت امور خارجه ایالات متحده در اقدامی «رسمی» و مسبوق به سابقه کشته شدن رئیسی را تسلیت گفته و این روالی است که در خصوص رهبران کشورهای مختلف، اعم از «دشمنان و غیر آن» وجود دارد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا
برخی نمایندگان پارلمان اروپا هم به ارسال پیام تسلیت از سوی رییس شورای اتحادیه اروپا اعتراض کردند.
خیرت ویلدرس، رهبر راستگرای هلند گفت پیام تسلیت میشل برای مرگ رئيسی از طرف او نیست.
پس از اعتراض ویلدرس به پیام تسلیت میشل، هشتگ «از طرف من نیست» (not in my name) در شبکههای مجازی شکل گرفت.
هیلی در ادامه مصاحبه خود با ایراناینترنشنال، جمهوری اسلامی را به دست داشتن در تهاجم هفتم اکتبر حماس به اسرائیل متهم و تاکید کرد جهان باید با رژیم ایران مقابله کند.
شبهنظامیان حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۴۰ نفر را به گروگان گرفتند.
تاکید هیلی بر مقابله جامعه بینالمللی با جمهوری اسلامی در حالی مطرح میشود که مجمع عمومی سازمان ملل قرار است روز ۱۰ خرداد، مجلس یادبودی برای رئیسی برگزار کند.
شیرین عبادی، حقوقدان و برنده نوبل صلح روز چهارم خرداد از سازمان ملل خواست این جلسه را لغو کند و نهادهای زیردست خود را به سخره نگیرد.
مسیح علینژاد، روزنامهنگار و فعال حقوق زنان و از مخالفان برجسته جمهوری اسلامی نیز در نامه سرگشادهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، به برگزاری مراسم یادبود ابراهیم رئیسی در مرکز سازمان ملل متحد در نیویورک اعتراض کرد.
توصیف ابراهیم رئیسی با ویژگیهای امام اول شیعیان و ادعای نگرانی امام غایب از گمشدن او، همزمان با انتشار خاطره از گفتوگوی خیالی رئیسی و امام اول واکنشهایی را در فضای سیاسی ایران برانگیخته است. روزنامههای جمهوری اسلامی و هممیهن به این روند قدیسسازی از رئیسی انتقاد کردند.
هنوز چند ساعتی از اعلام رسمی مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد دولت در منطقه دیزمار در آذربایجان شرقی نگذشته بود که رقابتی غیررسمی و از پیش اعلامنشده برای تنزیه رییس دولت سیزدهم و تصویرسازی از او در شمایل قدیسی مبرا از هر گونه گناه و اشتباه کلید خورد.
میلاد هارونی، خواننده موسیقی پاپ نزدیک به حکومت، با انتشار تکآهنگ ویژهای با نام «خادمالرضای مردم» همزمان با تقدسبخشی به رئیسی و توصیف او با ویژگیهایی که به طور تاریخی به امام اول شیعیان تعلق دارد، به سرعت جای خود را در صف اول پرچمداران این مسابقه از پیش اعلامنشده، تثبیت کرد.
مهدی دونده، فرماندار نیشابور، در اظهاراتی که حتی در میان باورمندان شیعه هم نادر است گوی رقابت را از دیگران ربود و در روز شنبه ۵ خرداد در مراسم ختم رئیسی مدعی شد فردی که در نیشابور با امام زمان مرتبط است، در شب سانحه سقوط بالگرد حامل رییس جمهوری و همراهانش، امام غایب را در قالب مثلثی دیده که یک ضلع مثلث محل استقرار امام زمان، ضلع دیگر، محل سقوط بالگرد و ضلع دیگر آن حرم امام هشتم بوده است.
ویدئویی تازه از خاطرهگویی احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی منتشر شده که او در آن مدعی گفتوگوی امام اول شیعیان و ابراهیم رئیسی شده و گفته «امام علی از او خواسته برای مردم کار کند تا او پشتیبانش باشد.»
تمامی این اقدامات در کنار تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور برای نامگذاری روزمرگ ابراهیم رئیسی با عناوین پیشنهادی چون «روز خدمت مجاهدانه» به قدری از فضای واقعی حاکم بر جامعه دور و ریاکارانه بود که نه فقط صدای روزنامهنگاران و کاربران شبکههای اجتماعی را در آورد که حتی روزنامه جمهوری اسلامی در ستون سرمقاله خود با عنوان «این اولویت کشور نیست» با انتقاد از فضاسازی ایجاد شده و رقابت برای قدیسسازی از ابراهیم رئیسی نوشت: «زیادهروی در این کار و خرج کردن از اعتبار دیگران در این زمینه، این اقدام تبلیغی را به ضدتبلیغ تبدیل میکند.»
این روزنامه محافظهکار که به طیف نسل اول انقلابیون نزدیک است در همین مقاله با اشاره به باورهای اصولی در جمهوری اسلامی نوشت: «معلوم نیست سرگرم شدن به این امور در شرایطی که کشور به روشن شدن علت این حادثه دلخراش و فاجعهبار نیازمند است، چه وجهی دارد. پرداختن به این سرگرمیها اولویت کشور نیست و مسوولان باید به جای این قبیل امور به سوالهای متعدد مردم در زمینه این فاجعه پاسخ بدهند و راهکاری برای جلوگیری از تکرار آن پیدا کنند.»
روزنامه هممیهن هم با تمرکز بر این انتقاد اما با رویکردی متفاوت در سر مقاله هشتم خرداد خود به قلم محمد جواد روح، سردبیر این نشریه نوشت: «تلاش برای ارائه تصویر مشابه یک قدیس از رئیسجمهور فقید و تعمیم آن به کارنامه دولت سیزدهم، یکی از اقداماتی است که در این مسیر از سوی این طیف (طیف حامی دولت سیزدهم ) صورت میگیرد.»
محمد جواد روح در این مقاله نتیجهگیری کرد این اقدامات در راستای ایجاد حاشیه امن برای دستاندرکاران دولت سیزدهم است «تا هزینه انتقاد از دولت را در بازه زمانی باقیمانده تا انتخابات و بهویژه در جریان مناظرههای پیش رو بالا ببرند و حتی فراتر از آن، سیاست کلی نظام در انتخابات آتی را به سوی پذیرش ناگزیر گزینهای در امتداد دولت سیزدهم هدایت کنند.»
با اینکه تقدسگرایی از فردی درگذشته موضوع جدیدی در ادبیات اجتماعی و سیاسی ایرانیان نیست، اما به نظر میرسد اسطورهسازی و قدیسسازی از ابراهیم رئیسی و منزه کردن او از تمامی گناهان و اشتباهات چه در دوران تصدیاش بر کرسی ریاست دولت سیزدهم و چه پیش از آن، موضوعی فراتر از یک آسیب اجتماعی – سیاسی است و با توجه به برگزاری انتخابات زودهنگام در هشتم تیرماه، اهداف دیگری را هم دنبال کند.
روزنامه آلمانی مِرکور گزارش داد روسیه برای اولین بار در جریان جنگ اوکراین، از بمبهای هدایتشونده مدرن ساخت ایران با نام قائم-۵ استفاده میکند. این در حالی است که کشورهای غربی بارها به تهران در خصوص حمایت نظامی از مسکو هشدار دادهاند.
مِرکور روز سهشنبه هشتم خرداد نوشت روسیه برای هدف قراردادن زیرساختها و اهداف غیر نظامی در اوکراین به حملات هوایی متکی است.
روسیه در عملیات نظامی اخیر خود در مناطق خارکیف و سومی در شمال شرقی اوکراین، از سلاحهای مختلفی بهره برده که یکی از آنها، بمبهای هدایتشونده است. رهگیری و سرنگونی این بمبها برای سامانههای دفاعی اوکراین امری دشوار است.
بخشی از این بمبهای هدایتشونده از سوی جمهوری اسلامی تامین شده و در اختیار ارتش روسیه قرار گرفتهاند.
در روزهای گذشته درگیریها میان روسیه و اوکراین شدت یافته است. پیشروی اخیر نظامیان روسیه در خارکیف نگرانی شدید کییف و جامعه بینالمللی را در پی داشته است.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، روز هفتم خرداد هشدار داد روسیه به دنبال ایجاد جبهه جدیدی از درگیری در شمال شرقی اوکراین است.
در یکی از مرگبارترین رویدادها، ارتش روسیه روز پنجم خرداد با دو بمب هدایتشونده، یک فروشگاه ابزارفروشی را در خارکیف هدف قرار داد که بر اثر آن، دستکم ۱۶ نفر کشته و دهها نفر زخمی شدند.
ویرانههای یک ساختمان در خارکیف اوکراین در پی حمله موشکی روسیه، سوم خرداد
مِرکور در ادامه گزارش خود نوشت در روزهای اخیر، یک پهپاد مهاجر-۶ در استان کورسک روسیه در نزدیکی مرز اوکراین سقوط کرد.
ویدیویی که از این حادثه در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شده، ظاهرا نشان میدهد این پهپاد حامل بمبی ساخت ایران بوده است.
استفاده ارتش روسیه از مهاجر-۶ در مناقشه اوکراین، امری مسبوق به سابقه است. پیشتر و در ژوییه ۲۰۲۳، یکی از این پهپادها بر فراز آسمان منطقه کریمه هدف قرار گرفت و ساقط شد.
با این حال به نظر میرسد این پهپادها اخیرا به سلاحی جدید مجهز شدهاند که همان بمبهای هدایتشونده قائم-۵ هستند.
جمهوری اسلامی قائم-۵ را که دارای بُردی بین ۱۲ تا ۴۰ کیلومتر است، در سال ۲۰۱۹ به بهرهبرداری رساند.
این بمب هدایتشونده ۱۰۸ سانتیمتر طول، ۱۵/۲ سانتیمتر قطر و با احتساب کلاهک، ۲۰ کیلوگرم وزن دارد.
قائم-۵ دارای جستوجوگرهای مادون قرمز و لیزری است و میتواند در هر شرایط آبوهوایی، به دقت به اهداف خود ضربه وارد کند.
خبرنگار روزنامه بیلد در همین رابطه گفت حمایت تسلیحاتی تهران از مسکو، وارد «مرحله جدیدی» شده است.
پیشتر نیز گزارشهایی در خصوص ارسال پهپادهای شاهد ساخت ایران به روسیه منتشر شده بود. جمهوری اسلامی متهم است که پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ را به روسیه ارسال کرده تا در جریان عملیات نظامی در اوکراین مورد استفاده قرار گیرند.
شبکه اسکاینیوز ۲۰ دیماه ۱۴۰۲ گزارش داد حکومت ایران یک پهپاد تهاجمی جدید به نام شاهد ۱۰۷ طراحی کرده که قرار است در جنگ روسیه علیه اوکراین به کار گرفته شود.
خبرگزاری رویترز نیز اسفندماه سال گذشته نوشت تهران حدود ۴۰۰ موشک بالیستیک را به روسیه تحویل داده است.
ایالات متحده، بریتانیا و کانادا روز ششم اردیبهشتماه در اقدامی هماهنگ، تحریمهای جدیدی را علیه صنعت پهپادی جمهوری اسلامی وضع کردند.
وزارت خزانهداری آمریکا در بیانیهای اعلام کرد وزارت دفاع جمهوری اسلامی از سپاه پاسداران و همچنین جنگ روسیه علیه اوکراین حمایت میکند.
حکم بیش از ۶۰ سال حبس برای ۱۱ نفر از فعالان حقوق زنان در گیلان، در دادگاه تجدیدنظر تایید شد.
در این پرونده زهره دادرس، فروغ سمیعنیا، سارا جهانی، یاسمین حشدری، شیوا شاهسیاه، نگین رضایی، متین یزدانی، آزاده چاوشیان، زهرا دادرس، جلوه جواهری و هومن طاهری به احکام حبس محکوم شدهاند.
صفایی، مسئول دفتر احمد علمالهدی، پدر همسر ابراهیم رئیسی، گفت خانواده او عزادار هستند و «قصد حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ را ندارند و از کاندیدا یا جناحی هم حمایت نخواهند کرد.»
پیشتر برخی گزارشها از احتمال نامزدی جمیله علمالهدی، همسر رپیسی خبر داده بود.
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، در پایان سفر سهروزه و کمسابقه خود به آلمان، به دلیل تلاش برای پایان دادن به جنگ اوکراین، جایزه صلح بینالمللی وستفالی را در شهر مونستر در شرق آلمان از دستان رییسجمهوری این کشور دریافت کرد.
رییسجمهوری فرانسه در سخنرانی خود اضافه کرد: «برقراری صلح یک خطر است. زمانی که جنگ را آغاز کردهاید، اینکه باید راهها و ابزارهایی را برای ادامه صحبت با دشمن بیابید پیچیدهتر از این است که در یک لحظه قرارداد صلح را امضا کنید.»
این جایزه بینالمللی به یاد پیمان وِستفالی اهدا میشود. این پیماننامه در قرن هفدهم در شهر مونستر آلمان، پس از پایان جنگهای ۳۰ ساله مذهبی در اروپا به امضا رسید.
در این پیمان، برای نخستین بار حقوق برابر و یکسان کشورها به عنوان واحدهای سیاسی مستقل مطرح و پذیرفته شد.
مطابق این پیمان کشورهای مستقل حق دارند سرنوشتشان را تعیین کنند. این کشورها با هم برابرند و حق دخالت در امور داخلی یکدیگر را ندارند.
مکرون جایزه وستفالی را به دلیل گفتوگو با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه به منظور تلاش برای جلوگیری و سپس توقف تهاجم روسیه به اوکراین دریافت کرد.
مکرون اکنون مدتهاست که با پوتین مستقیما ارتباط و گفتوگویی ندارد.
جنگ اوکراین که از بیش از دو سال پیش آغاز شده، همچنان ادامه دارد و هنوز چشماندازی برای صلح میان مسکو و کییف به وجود نیامده است.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد که جنگ اوکراین یکی از آخرین موضوعاتی بود که مکرون در آخرین روز سفرش به آلمان درباره آن با اولاف شولتس، صدراعظم این کشور گفتوگو کرد.
قرار است نشستی بینالمللی در ماه آینده میلادی در سوئیس برگزار شود تا همه ابزارهای موجود برای برقراری صلح در اوکراین بررسی شود.
اما روسیه به این نشست دعوت نشده است.
چهار روز پیش، رویترز به نقل از چهار منبع در روسیه گزارش داد که ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری این کشور آماده است تا تهاجم علیه اوکراین را با یک توافق آتشبس متوقف کند. بر مبنای این توافق کییف باید خطوط کنونی میدان جنگ را به رسمیت بشناسد.
این خبرگزاری روز جمعه گذشته گزارش داد که این چهار منبع گفتهاند اگر کییف و غرب حاضر به گفتوگو درباره چنین توافقی نباشند، پوتین مصمم است که تهاجم علیه اوکراین را ادامه دهد.
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس گفت رهبر روسیه در تلاش است با استفاده از اطرافیان خود برای ارسال «پیامهای ساختگی» درباره آمادگی ادعایی خود برای توقف جنگ، نشست ماه آینده صلح به ابتکار اوکراین در سوئیس را از مسیر خارج کند.
کولبا گفت: «پوتین در حال حاضر تمایلی به پایان دادن به تجاوزات خود به اوکراین ندارد. تنها صدای اصولی و متحد اکثریت جهان میتواند او را مجبور کند که صلح را به جای جنگ انتخاب کند.»
میخائیلو پودولیاک، مشاور رییسجمهوری اوکراین گفت پوتین میخواهد دموکراسیهای غربی شکست را بپذیرند.
رییسجمهوری روسیه حدود ۱۰ روز پیش، آندری بلوسوف، اقتصاددان و معاون پیشین نخستوزیر این کشور را برای جایگزینی شویلگو به پارلمان روسیه معرفی کرد.
این معرفی، از نظر برخی از تحلیلگران نظامی و سیاسی غربی، به معنی قرار دادن اقتصاد روسیه بر پایه یک جنگ دائمی است تا زمانی که روسیه در آن پیروز شود.
از زمان روی کار آمدن اولاف شولتز، صدراعظم آلمان در سال ۲۰۲۱، پاریس و برلین آشکارا بر سر مسائلی از جمله مسائل دفاع اروپایی تا انرژی هستهای با هم اختلاف داشتهاند.
با این حال، دو کشور در چندین زمینه از جمله در مورد یارانههای الکتریسته به توافق رسیدهاند.
یان ورنت، از موسسه ژاک-دلور در برلین گفت: «تنشهایی در روابط فرانسه و آلمان وجود دارد، اما دلیل آن این است که دو کشور به موضوعات دشواری پرداختهاند.»
او تاکید کرد دو کشور موفق شدهاند در مورد ضرورت گسترش اتحادیه اروپا به سمت شرق به توافق برسند.
مکرون در مقام ریاست جمهوری فرانسه بارها به آلمان سفر کرده، اما این سفر بر اساس گزارش خبرگزاریهای بینالمللی، اولین «سفر دولتی» او به آلمان و اولین سفر دولتی یک رییسجمهوری فرانسه به آلمان پس از سفر ژاک شیراک در سال ۲۰۰۰ است.
این سفر از این جهت که فرصتی برای ارزیابی روابط بین دو قدرت بزرگ اقتصادی اروپا خواهد بود، مهم ارزیابی شده بود.
این سفر در شرایطی برگزار شد که قرار است تا چند روز انتخابات پارلمان اروپا برگزار شود و نیروهای راست افراطی در کشورهای مختلف که با اتحادیه اروپا مخالف هستند، اقبال بیشتری در افکار عمومی یافتهاند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا اکنون با چالشهای ناشی از تغییرات آب و هوایی، جنگ اوکراین و احتمال انتخاب مجدد دونالد ترامپ در آمریکا در ماه نوامبر مواجهاند.