اسرائیل و آمریکا استفاده از امکانات بشردوستانه برای آزادی گروگانها را رد کردند
در پی انتشار ادعاهایی از سوی فلسطینیان مبنی بر اینکه نیروهای اسرائیلی از امکانات در زمینه کمکهای بشردوستانه در غزه برای آزادسازی ۴ گروگان از مرکز نوار غزه استفاده کردند، ارتش اسرائیل و فرماندهی مرکزی آمریکا این ادعاها را رد کردند.
مرکز عملیات تجارت دریایی بریتانیا و شرکت امنیتی بریتانیایی امبری یکشنبه ۲۰ خرداد اعلام کردند دو کشتی در نزدیکی سواحل خلیج عدن یمن هدف دو پرتابه قرار گرفتند و دچار آتشسوزی شدند. این حملهها آسیب جانی به همراه نداشت و دو کشتی به سمت بندر بعدی حرکت کردند.
ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام، شنبه ۱۹ خرداد اعلام کرد اسکله موقت کمکرسانی به غزه در عملیات اسرائیل برای نجات گروگانها مورد استفاده قرار نگرفت، بلکه منطقهای در جنوب این اسکله برای بازگرداندن امن این گروگان به کار گرفته شد.
سنتکام تاکید کرد که این اسکله تنها برای یک هدف ساخته شده و آن هم کمکرسانی ضروری به مردم غزه است.
هزاران معترض حامی فلسطین شنبه ۱۹ خرداد از شهرهای مختلف آمریکا به واشینگتن آمدند و در اعتراض به رویکرد دولت بایدن در ارتباط با جنگ غزه، در اطراف کاخ سفید تجمع کردند.
بسیاری از معترضان چفیه داشتند و به نشان آنچه که عبور اسرائیل از خط قرمزها خواندهاند، لباس قرمز پوشیدند.
چند ساعت پس از آزادی چهار گروگان اسرائیلی از مرکز غزه به دست ارتش اسرائیل، تظاهرات دیگری در ادامه تظاهرات هفتههای گذشته برای آزادی همه گروگانهای باقیمانده در تلآویو برگزار شد.
به گزارش رسانههای اسرائیلی، معترضان در تلآویو سعی کردند به یک بزرگراه این شهر برسند، اما توسط نیروهای متوقف شدند.
پلیس برای متوقف کردن معترضان از خودروهای آبپاش استفاده کرد.
ارتش اسرائیل روز شنبه ۱۹ خرداد توانست طی عملیاتی در مرکز غزه، چهار گروگان خود را زنده نجات دهد. جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، آزادی گروگانها را تبریک گفت و نخستوزیر اسرائیل نیز با این گروگانها دیدار کرد.
ارتش اسرائیل روز شنبه خبر داد که طی عملیاتی در مرکز نوار غزه چهار گروگان به نام نوعا آرگمانی، آلموگ مئیر، آندری کوزلوو و شلومی زیو را زنده و سالم، نجات داده است.
آرگمانی دختری بود که ویدیوی ربودن او با موتور از سوی دو تن از نیروهای حماس، در رسانههای اجتماعی بازتاب زیادی پیدا کرده بود.
نوعا و سه گروگانی دیگری که روز شنبه آزاد شدند، در حمله روز هفت اکتبر حماس به اسرائیل در جشنواره موسیقی ربوده شده بودند.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل این عملیات را یکی از خارقالعادهترین عملیاتها در طول ۴۷ سال فعالیت خود در ارتش خواند و گفت: «نیروهای ما زیر آتش سنگین در پیچیدهترین محیط شهری غزه عملیات کردند.»
سخنگوی ارتش اسرائیل نیز گفت عملیات آزادی چهار گروگان چندین هفته برنامهریزی شده بود.
به گفته او، گروگانها از دو ساختمان جدا و در حالی که نیروهای اسرائیلی زیر آتش سنگین بودند نجات داده شدند.
پلیس اسرائیل خبر داد که یک افسر نیروی ویژه در جریان عملیات نجات چهار گروگان در غزه کشته شد.
تصویری از یکی از گروگانهای اسرائیلی آزاد شده در روز ۱۹ خرداد
واکنشها به آزادی گروگانها
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل ویدیوهایی از دیدار خود با گروگانهای آزادشده را در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی عملیات اسرائیل برای آزادسازی گروگانهای خود را محکوم کرد.
او گفت کشته شدن فلسطینیها در جریان این عملیات «نتیجه بیعملی دولتها و نیز سازمانهای مسئول بینالمللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد» است.
حماس با انتشار بیانیهای در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که همچنان گروگانهای زیادی در اختیار دارد و «میتواند آنها را افزایش دهد».
این گروه گفت آزادی چهار گروگان پس از هفت ماه، موضوع «شکست راهبردی ارتش اسرائیل در نوار غزه» را تغییر نمیدهد.
محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار تشکیل جلسه اضطراری شورای امنیت برای بحث در مورد «قتلعام در اردوگاه نصیرات» در جریان عملیات اسرائیل برای آزادی چهار گروگان شد.
او آمریکا را مسئول این «قتلعام» معرفی کرد.
از سوی دیگر در غرب، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان نجات چهار گروگان زنده در نوار غزه را «نشانه مهمی از امید» توصیف کرد.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا عصر روز شنبه در نشست خبری مشترک با امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه ضمن استقبال از آزادی چهار گروگان در غزه گفت: «تا زمانی که همه گروگانها به خانههای خود بازگردند و آتشبس حاصل نشود، دست از کار نمیکشیم.»
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه هم در این نشست خبری آزادی چهار گروگان را تبریک گفت و خواهان آتشبس فوری در غزه و یافتن راهحلی سیاسی برای پایان جنگ در این منطقه شد.
او وضعیت انسانی در رفح را غیر قابل قبول و آتشبس را تنها راه ایجاد صلح عادلانه و پایدار خواند و گفت فرانسه از پیشنهاد جامع آمریکا در این زمینه حمایت میکند.
بایدن روز ۱۱ خرداد از طرحی سه مرحلهای برای توقف درگیریها در غزه خبر داد و گفت این توافق میتواند زمینه را برای آزادی گروگانهای در بند حماس و پایان جنگ فراهم آورد.
مکرون درباره درگیریها میان اسرائیل و لبنان هم گفت با هر دو طرف برای بازگرداندن آرامش به مرزها همکاری میکند.
او در بخش دیگری از سخنانش گفت فرانسه به همراه آمریکا، مصمم به تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای توقف فعالیتهای بیثباتکنندهاش در منطقه است.
نخستین عملیات ارتش اسرائیل در نصیرات
نیروهای ویژه ارتش اسرائیل به طور همزمان به دو سایت حماس در نصیرات واقع در مرکز غزه یورش بردند.
نصیرات یکی از معدود مناطق غزه است که در جریان جنگ اسرائیل علیه حماس، نیروهای زمینی اسرائیل هنوز در آن عملیاتی انجام ندادهاند.
بیانیه ارتش اسرائیل درباره این حمله، پس از آن منتشر شد که رسانههای فلسطینی از وقوع حملات هوایی بزرگی در نصیرات خبر دادند.
حماس عصر روز شنبه خبر داد که ۲۱۰ فلسطینی در عملیات اسرائیل برای آزادی چهار گروگان در نصیرات در غزه کشته شده و دستکم ۴۰۰ نفر زخمی شدند.
وزارت بهداشت حماس در غزه پیشتر گزارش داده بود که به دلیل عملیات فشرده ارتش اسرائیل در نصیرات، تعداد زیادی کشته و زخمی درحال انتقال به بیمارستان شهدای الاقصی در دیرالبلاح هستند.
در پی عملیات ارتش اسرائیل برای آزاد کردن چهار گروگان از نوار غزه، بنی گانتز، عضو کابینه جنگ اسرائیل، گفت کنفرانس خبری شنبه شب خود را برای کنارهگیری از دولت به تعویق میاندازد.
حمله گروههای مسلح لبنانی و عراقی به اسرائیل
روز شنبه رسانههای اسرائیلی از پرتاب چند راکت از لبنان به منطقه زرعیت خبر دادند.
ارتش اسرائیل گفت دو راکت از سوی پدافند هوایی رهگیری شد و چندین راکت دیگر به مناطق باز اصابت کرد اما هیچ آسیبی در پی نداشت.
حزبالله با انتشار اطلاعیهای گفت پادگان زرعیت اسرائیل را هدف قرار داده است.
این گروه اعلام کرد مواضع سربازان اسرائیلی را در یک میدان توپخانه جدید در مزارع شبعا هدف قرار داده است.
شامگاه جمعه حزبالله گفته بود گروهی از سربازان اسرائیلی را در سایت راحب با گلولههای توپخانه هدف قرار داده است.
گروه مقاومت اسلامی عراق نیز خبر داد که صبح شنبه به اسرائیل حمله پهپادی کرده است.
این گروه با انتشار بیانیهای گفت پهپادش «یک هدف حیاتی» را در اسرائیل هدف قرار داده است.
رسانههای اسرائیلی نوشتند مشخص نیست هواپیمای بدون سرنشینی که پیشتر به منطقهای باز در شمال اسرائیل اصابت کرد، واقعا از عراق منشا گرفته است یا خیر.
رسانههای گروههای مسلح عراقی تحت حمایت جمهوری اسلامی هم گزارش دادند این حمله در پاسخ به «تهدیدات اسرائیل برای هدف قرار دادن این گروهها» انجام گرفته است.
پیش از این حمله و در شامگاه جمعه، شورای سیاسی گروه مسلح النجباء بهطور رسمی آمریکا و اسرائیل را تهدید به حمله کرد.
بیانیه النجباء ساعاتی پس از انتشار گزارشها در رابطه با برنامهریزی اسرائیل برای هدف قرار دادن این گروههای عراقی منتشر شد.
با پایان نشست فوقالعاده وزرای خارجه گروه دی-۸ در استانبول بیانیه این گروه منتشر شد. در این بیانیه سازمان همکاریهای اقتصادی هشت کشور اسلامی در حال توسعه، خواهان «آتشبس فوری، دائمی و بیقید و شرط» در غزه و پایان حملات اسرائیل شد.
این بیانیه در پایان نشست فوقالعاده سازمان همکاری اقتصادی هشت کشور اسلامی در حال توسعه، موسوم به دی-۸ در روز شنبه ۱۹ خرداد قرائت شد.
در بخشی از این بیانیه با اشاره به حمله اخیر اسرائیل به سفارت جمهوری اسلامی در پایتخت سوریه، آمده است: «اقدامات غیرقابل توجیه اسرائیل را برای تشدید تنشها با استفاده از تحریک کشورهای منطقه به شدت محکوم میکنیم.»
روز ۱۳ فروردين حمله اسرائیل به ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی در دمشق انجام شد که در آن هفت نفر از فرماندهان و افسران سپاه پاسداران از جمله محمدرضا زاهدی، بالاترین مقام نیروی قدس سپاه درحوزه سوریه و لبنان کشته شدند.
در پاسخ به این حمله، جمهوری اسلامی شامگاه ۲۵ فروردین با دهها موشک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد و نام آن را «عملیات وعده صادق» گذاشت.
علی باقری کنی، سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه در نشست دی-۸ به این حمله اشاره کرد و گفت: «اسرائیل تنها زمانی حقیقت را میپذیرد که از ابزار قدرت علیه آن استفاده کنیم و عملیات وعده صادق در تنبیه این رژیم، گواه روشنی برای این مدعاست.»
به گفته مقامهای اسرائیلی، جمهوری اسلامی در جریان این حمله ۱۸۵ پهپاد، ۳۶ موشک کروز و ۱۱۰ موشک زمین به زمین به سوی اسرائیل شلیک کرد که تنها به یک تاسیسات نظامی در جنوب این کشور خسارت زد.
باقری کنی در حاشیه نشست دی-۸ با هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، درباره وضعیت غزه هم گفتگو کرد.
رسانههای ایران نوشتند که فیدان در این دیدار از رویکرد جمهوری اسلامی در «حمایت از مردم فلسطین و حضور فعال در عرصههای سیاسی و منطقهای» تمجید و از توسعه و تقویت سازوکارهای همکاریهای منطقهای استقبال کرد.
تاکید بر راهحل دو کشوری و ارسال ایمن کمکهای بشردوستانه به غزه
سازمان همکاری اقتصادی هشت کشور اسلامی برای یازدهمین بار در ۲۸ سال اخیر و اولینبار با موضوعی سیاسی حول محور تحولات غزه به میزبانی ترکیه، در استانبول تشکیل جلسه داد.
نمایندگانی از کشورهای ایران، ترکیه، مصر، نیجریه، پاکستان، اندونزی، مالزی و بنگلادش در این نشست گرد هم آمدند.
امضاکنندگان بیانیه حمله اسرائیل به «مردم نوار غزه و کرانه باختری» را محکوم و حمایت خود را از «مبارزه فلسطین» و عضویت کامل آن در سازمان ملل متحد اعلام کردند.
اعضای دی-۸ با تاکید بر محوریت «آرمان فلسطین» و اهمیت آن، حمایت خود را از «مبارزه مشروع فلسطینیان برای آزادی تمامی سرزمینهای اشغالی و دستیابی به حقوق بنیادین خود» اعلام کردند و گفتند و در این راه تمام امکانات و تواناییهای خود را به کار خواهند گرفت.
این بیانیه با تاکید بر راهحل دو کشوری، گفت فلسطینیان باید به حق زندگی در کشوری مستقل با پایتختی بیتالمقدس شرقی بر اساس مرزهای تعیینشده در چهار ژوئن ۱۹۶۷ دست یابند.
بیانیه پایانی نشست دی-۸ در استانبول خواستار یک آتشبس فوری، دائمی و بدون شرط در غزه و پایان حملات اسرائیل به این منطقه شد.
امضاکنندگان بیانیه همچنین تاکید کردند که شورای امنیت سازمان ملل متحد باید علاوه بر این آتشبس فوری، ارسال کمکهای بشردوستانه را به نوار غزه از جمله امکانات پزشکی و درمانی، سوخت، آب و برق را تضمین کند.
آنان خواستار اجرای فوری قطعنامههای سازمان ملل در مورد انتقال ایمن و بدون مانع کمکهای انسانی و ایجاد مکانیزمی تحت نظارت این سازمان ملل در نواره غزه شدند.
پیش از قرائت این بیانیه و در مراسم افتتاحیه نشست، وزیر خارجه ترکیه فلسطین را «مخرج مشترک» اعضای گروه دی-۸ طی حدود سه دهه اخیر خواند و از تلاشهای قطر و مصر برای میانجیگری میان اسرائیل و حماس قدردانی کرد.
فیدان گفت کشور فلسطین از سوی اغلب کشورها به رسمیت شناخته شده، اما به خاطر وتوی آمریکا نمیتواند به عضویت کامل سازمان ملل متحد درآید.
هفته گذشته و در آستانه این نشست، رجب طیب اردوغان گفته بود کشورهای مسلمان نتوانستند موضعی مشخص و واضح در برابر اتفاقات غزه اتخاذ کنند.
اوایل اردیبهشت اردوغان با اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس در کاخ دولما باغچه استانبول دیدار کرد.
ارتش اسرائیل بامداد یکشنبه اعلام کرد که گزارشها را مبنی بر اینکه نیروهای ویژه اسرائیلی روز شنبه با استفاده از یک کامیون کمکهای بشردوستانه به اردوگاه نصیرات در مرکز غزه نفوذ کردند، تکذیب میکند.
سرهنگ دوم افیخای ادرعی، سخنگوی عربزبان ارتش اسرائیل، در ویدیویی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، گفت: «نیروهای ویژه ما از طریق هیچ خودرو یا کامیون کمکرسانیای وارد منطقه نصیرات نشدهاند».
او همچنین افزود که نیروهای اسرائیلی از اسکله شناور ساخت آمریکا در سواحل نوار غزه که برای ارسال کمکهای بشردوستانه است، برای این ماموریت استفاده نکردند.
ادرعی هر دو ادعا را «دروغ های منتشر شده توسط رسانههای حماس» خواند.
همزمان فرماندهی مرکزی ایالات متحده، سنتکام نیز این ادعا را دروغ خوانده و تکذیب کرد.
سنتکام در بیانیهای که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، نوشت: «تاسیسات اسکله بشردوستانه شامل تجهیزات، پرسنل و داراییهای آن در عملیات نجات گروگانها در روز شنبه در غزه مورد استفاده قرار نگرفت.»
این بیانیه میافزاید: «منطقهای در جنوب این تاسیسات توسط اسرائیلیها برای بازگرداندن ایمن گروگانها به اسرائیل استفاده شد.»
ارتش آمریکا تاکید کرده که هرگونه ادعایی در زمینه استفاده از امکانات بشردوستانه برای آزادسازی گروگانها نادرست است و اسکله موقت در سواحل غزه فقط برای یک هدف ایجاد شده و آن، ارسال کمکهای لازم برای مردم غزه است.
ارتش اسرائیل روز شنبه طی عملیاتی در مرکز نوار غزه چهار گروگان به نام نوعا آرگمانی، آلموگ مئیر، آندری کوزلوو و شلومی زیو را زنده و سالم، نجات داد.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل این عملیات را یکی از خارقالعادهترین عملیاتها در طول ۴۷ سال فعالیت خود در ارتش خواند و گفت: «نیروهای ما زیر آتش سنگین در پیچیدهترین محیط شهری غزه عملیات کردند.»
سخنگوی ارتش اسرائیل نیز گفت عملیات آزادی چهار گروگان چندین هفته برنامهریزی شده بود.
در همین حال، رسانههای اسرائیلی و آمریکایی گزارش دادند که ایالات متحده در عملیات اسرائیل برای نجات گروگانها نقش داشته است.
برخی از رسانههای اسرائیلی، از جمله وبسایت خبری والا گزارش دادند که تیم ویژه آزادی گروگانهای ایالات متحده که در اسرائیل است در این عملیات نقش داشته است.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نوشت اطلاعاتی که ایالات متحده در اختیار اسرائیل قرار داد به انجام عملیات نجات گروگانها کمک کرد.
یک مقام آمریکایی به این روزنامه گفت که ایالات متحده در جریان این عملیات به اسرائیل «کمکهای اطلاعاتی و لجستیکی» کرده است.
در این میان، واکنش مقامات بینالمللی به آزادی گروگانها نیز همچنان ادامه دارد.
در حالی که شماری از مقامات، همچون صدراعظمهای آلمان و اتریش، رییس جمهور آرژانتین، رهبر بزرگترین حزب هلند و شمار بالایی از سناتورها و نمایندگان کنگره ایالات متحده این موضوع را تبریک گفتند، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جوزپ بورل، در دو توییت جداگانه، در یکی آزادی گروگانها را تبریک گفت و در دیگری، عملیات نجات این گروگانها را «کشتار غیرنظامیان» توصیف و آن را محکوم کرد.
معاون رییس جمهور ایالات متحده، کامالا هریس نیز در جریان صحبت در یک مهمانی شام حزب دموکرات در میشیگان، ضمن ابراز خوشحالی از نجات چهار گروگان اسرائیلی، گفت که برای کشته شدن افراد بیگناه در نوار غزه، از جمله در جریان عملیات دیروز، عزادار است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده نیز گفت که کشورش تا زمان بازگشت همه گروگانها به اسرائیل از پا نخواهد نشست.
بلینکن بار دیگر بر طرح آتشبسی که بایدن آن را هفته پیش رسانهای کرد و تا کنون حماس از پذیرش آن خودداری کرده تاکید کرد.
مصر نیز بدون اشاره به اینکه عملیات دیروز برای نجات گروگانها بوده، آن را کشتار توصیف و محکوم کرد.
در شبکههای اجتماعی در جهان اسلام نیز کاربران به دو دسته تقسیم شدهاند.
گروهی نزدیک به حماس و جمهوری اسلامی و آنچه «محور مقاومت» نامیده میشود، از سویی عملیات دیروز اسرائیل را «کشتار» نامیده و میگویند اسرائیل حق نداشت برای نجات جان چهار گروگان جان شمار بالایی از فلسطینیان را به خطر بیاندازد؛ و از سوی دیگر، مدعی هستند که نجات جان چهار گروگان هشت ماه پس از آغاز جنگ نشاندهنده شکست اسرائیل است.
گروه دیگری نیز که عمدتا از مخالفان حماس و «محور مقاومت» هستند، حماس را متهم میکنند که با نگهداری گروگانها در قلب اردوگاه نصیرات و در دو آپارتمان مسکونی، جان غیرنظامیان فلسطینی را به خطر انداخته است.
در این میان، یک گوینده و بازیگر عرب کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل نیز، پس از آنکه تصویری از نوعا آرگمانی، گروگان نجات یافته را در اینستاگرام گذاشت و نوشت که نجات او ارزش نداشت که شمار بالایی فلسطینی کشته شوند، از این شبکه تلویزیونی اخراج شد.
همزمان، رسانههای اسرائیلی میگویند که انتظار میرود در پی این عملیات، حماس همه گروگانهای باقی مانده در نوار غزه را جابجا کرده و شرایط را به شدت برای آنها از آنچه اکنون است، سختتر کند.
به گفته کانال ۱۱ تلویزیون اسرائیل، حماس نگران است که اسرائیل جای بیشتر گروگانها را بداند.