طرح مشاوران ترامپ برای فشار به اوکراین و روسیه به منظور آغاز مذاکرات صلح
دو تن از مشاوران برجسته دونالد ترامپ، رییسجمهوری سابق آمریکا، طرحی را برای پایان جنگ اوکراین ارائه کردهاند تا در صورت پیروزی او در انتخابات آتی آمریکا به اجرا گذشته شود. این طرح ارائه کمکهای واشینگتن به اوکراین را به موافقت این کشور با آغاز مذاکرات صلح با روسیه منوط خواهد کرد.
در یک اتفاق نادر، دو سیارک بزرگ به فاصله ۴۲ ساعت از یکدیگر از کنار زمین میگذرند. عبور آنها که همزمان با روز جهانی سیارک است، خطری برای سیاره ما ندارد. یکی از این سیارکها کمتر از ۱۰ روز پیش کشف شده است.
ام.کی ۲۰۲۴؛ کمتر از دو هفته بین کشف و عبور
سیارک ام.کی ۲۰۲۴ (2024 MK) بین ۱۲۰ تا ۲۶۰ متر اندازه دارد و در ۲۷ خرداد کشف شده است. این سیارک در ۹ تیر به نزدیکترین فاصله خود با زمین میرسد و از ۲۹۰ هزار کیلومتری سطح زمین (تقریبا سه-چهارم فاصله زمین تا ماه) عبور میکند. خطر برخورد ام.کی ۲۰۲۴ با زمین وجود ندارد. با این حال سیارکی به این اندازه در صورت برخورد به زمین میتواند صدمات قابل توجهی به بار بیاورد که این مساله نیاز به تقویت پروژههای دفاع سیارهای را برجسته میکند.
سیارک دوم، بزرگتر اما دورتر
سیارک یو.ال ۲۱ یا (415029) 2011 UL21، با عرض دو هزار و ۳۱۰ متر از ۹۹ درصد کل اجرام نزدیک به زمین بزرگتر است اما به هیچ وجه برای زمین خطرساز نیست.
این سیارک در تاریخ هفتم تیر به نزدیکترین فاصله خود از زمین (۱۷ برابر فاصله ماه و زمین) میرسد.
بیشتر اجرام بزرگ منظومه شمسی از جمله سیارات و سیارکها، در مدار یا نزدیک به صفحه استوایی به دور خورشید میچرخند اما مدار این سیارک به دور خورشید شیب زیادی دارد که برای چنین جرم بزرگی غیرعادی است و میتواند نتیجه برهمکنشهای گرانشی با سیاره بزرگی مانند مشتری باشد.
مشتری میتواند سیارکهایی را که قبلا برای زمین ایمن بودهاند به سمت این سیاره منحرف کند و بنابراین درک این فرآیند، مهم است.
آیا تاکنون سیارکی به زمین برخورد کرده است؟
در طول تاریخ سیارکهای زیادی به زمین برخورد کردهاند. معروفترین برخورد سیارکی حدود ۶۶ میلیون سال پیش در شبهجزیره یوکاتان در مکزیک رخ داد و دهانه چیکسولوب (Chicxulub) را ایجاد کرد.
از این برخورد به عنوان یکی از عوامل اصلی انقراض دایناسورها یاد میشود.
حادثه تونگوسکا
۱۱۵ سال پیش در روز ۹ تیر ۱۲۸۷ (۳۰ ژوئن ۱۹۰۸) یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین برخوردهای فضایی با زمین در تاریخ معاصر رخ داد.
به گفته دانشمندان در این رویداد، یک سیارک یا یک دنبالهدار، در ارتفاع حدود پنج تا ۱۰ کیلومتری از سطح زمین در جو منفجر شد.
قدرت تخریب این انفجار معادل انفجار یک بمب هیدروژنی بزرگ یا حدود ۱۰ تا ۱۵ مگاتن تی.ان.تی TNT برآورد شد که دو هزار و ۱۵۰ کیلومتر مربع از جنگلهای سیبری را نابود کرد و حدود ۸۰ میلیون درخت را در این منطقه خواباند.
موج انفجار تونگوسکا به قدری قوی بود که در فاصلههای دور نیز حس شد و به ایستگاههای سنجش زلزله در سراسر جهان رسید.
محل حادثه تونگوسکا
دو عبور سیارکی همزمان با «روز سیارک»
از سال ۱۳۹۷ سازمان ملل متحد در قطعنامهای، تاریخ وقوع حادثه تونگوسکا ۹ تیر (۳۰ ژوئن) را روز سیارک در سراسر جهان اعلام کرد تا یادآوری این حادثه باعث افزایش آگاهی در مورد سیارکها شود و توجه به محافظت از زمین، خانوادهها، جوامع و نسلهای آینده را در برابر یک رویداد فاجعهبار افزایش دهد.
همزمانی این تاریخ با عبور نزدیک دو سیارک امکی ۲۰۲۴ و یوال ۲۱ در هفته جاری بیش از پیش اهمیت موضوع دفاع از سیاره زمین را برجسته میکند.
ماموریتهای دفاع از سیاره
در حال حاضر دفتر دفاع سیارهای سازمان فضایی اروپا ESA در حال انجام تعدادی پروژه است که به بهبود توانایی انسان برای شناسایی، ردیابی و کاهش سیارکهای بالقوه خطرناک اختصاص دارد.
ماموریت هرا (Hera)ی سازمان فضایی اروپا که در اواخر سال میلادی جاری پرتاب میشود بخشی از اولین آزمایش انحراف سیارکها در جهان است.
ماهواره نئومیر NEOMIR در آینده نزدیک بین زمین و خورشید قرار میگیرد و از نور مادون قرمز استفاده میکند تا سیارکهایی را که به دلیل نور خورشید از زمین دیده نمیشوند، شناسایی کند.
بر روی زمین شبکهای از تلسکوپهای فلایآی Flyeye با الهام از حشرات در حال اجراست.
فلایآی با استفاده از میدان دید منحصر به فرد خود برای اسکن خودکار کل آسمان، هر شب به جستوجوی سیارکهای بالقوه خطرناک جدید میرود.
هر چند خطر برخورد اجرام آسمانی با زمین اندک است اما کشف ناگهانی و دیرهنگام امکی ۲۰۲۴ نشان داد همیشه احتمال غافلگیری وجود دارد و باید با گسترش پروژههای دفاع از سیاره برای چنین شرایطی آماده بود.
همزمان با سالگرد آغاز جنگ دو کره، ارتش کره جنوبی اعلام کرد کره شمالی صدها بالن دیگر حاوی زباله را به آن سوی مرزهای جنوبی خود فرستاده است. رییسجمهوری کره جنوبی این اقدام را «تحریکآمیز، نفرتانگیز و غیرمنطقی» خواند.
رییس ستاد مشترک ارتش کره جنوبی روز سهشنبه اعلام کرد پیونگیانگ حدود ۳۵۰ بالن پر از زباله را طی شامگاه گذشته به سمت کره جنوبی پرتاب کرد که حدود صد بالن در این کشور، از جمله در شهر سئول فرود آمدند.
ارتش کره جنوبی اضافه کرد کیسههای متصل به بالنها «عمدتا حاوی کاغذهای باطله» بود و افزود که آنها هیچ خطری برای امنیت عمومی ندارند.
ستاد کل ارتش کره جنوبی اعلام کرد نیروهای این کشور آمادهاند فورا «جنگ روانی» را در این زمینه آغاز کنند.
این اقدامات در سالگرد آغاز جنگ دو کره تشدید شدهاند.
جنگ دو کره در ۲۵ ژوئن ۱۹۵۰ پس از یک سلسله درگیریهای مرزی و اعتراضات در بخش جنوبی، با حمله نیروهای تحت فرمان حکومت کمونیستی پیونگیانگ به کره جنوبی آغاز شد و در ۲۷ ژوئیه ۱۹۵۳، با امضای پیمان ترک مخاصمه کره به پایان رسید.
یون سوک یول، رییسجمهوری کره جنوبی، در سخنرانی خود به مناسبت هفتاد و چهارمین سالگرد آغاز جنگ دو کره، ارسال بالنها را «تحریک نفرتانگیز و غیرمنطقی» خواند و توافق بین کره شمالی و روسیه را که هفته گذشته به وسیله ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه در جریان سفر به پیونگیانگ با کیم جونگ اون امضا شد، محکوم کرد.
رییسجمهوری کره جنوبی گفت که این توافق «نقض آشکار قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل» است.
یون افزود: «نیروهای مسلح ما کاملا آماده خواهند بود تا اطمینان حاصل کنند که کره شمالی در هیچ شرایطی جرات به چالش کشیدن کره جنوبی را ندارد و به هر گونه تحریک از سوی کره شمالی با قاطعیت پاسخ خواهند داد».
در واکنش به این اقدام، سئول یک توافق نظامی را که با هدف کاهش تنشها در شبهجزیره کره امضا شده بود، به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و پخش تبلیغات با بلندگو را در امتداد مرز خود با کره شمالی از سر گرفت.
کیم یو جونگ، خواهر رهبر کره شمالی و سخنگوی ارشد دولت این کشور، اوایل ماه جاری به کره جنوبی هشدار داد اگر اعلامیهها پخش شوند و پخش تبلیغات از بلندگوها ادامه یابد، سئول «بدون شک شاهد ضد حمله جدید کره شمالی» خواهد بود.
به گفته ارتش کره جنوبی، در هفتههای اخیر، کره شمالی یک گروه بزرگ از سربازان خود را برای ایجاد موانع ضد تانک، کار گذاشتن مینهای زمینی و دیگر اقدامات در مرز خود با کره جنوبی مستقر کرده است.
مقامات کره جنوبی گفتهاند این تحرکها منجر به درگیریهایی میان سربازان کره شمالی و کره جنوبی شده و حتی برخی از نیروهای کره شمالی در حالی که به خط مرزی نزدیک میشدهاند به وسیله مینهای زمینی خودی کشته شدهاند.
پس از دورههای موقت تنشزدایی در شبهجزیره کره، تنشها میان دو کره بار دیگر در ماههای اخیر افزایش یافته است.
کره شمالی توسعه زرادخانه سلاحهای هستهای و آزمایشهای موشکی خود را ادامه داده و اعلام کرده که کره جنوبی «دشمن اصلی» خود است و دیگر شریکی برای اتحاد نیست.
رسانههای فلسطینی روز سهشنبه خبر دادند که در پی حمله هوایی اسرائیل به اردوگاه شاطی در غزه ۱۴ نفر از جمله یکی از خواهران اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، کشته شدند
پیشتر نیز در حملات اسرائیل به خودرویی در غرب غزه سه پسر و سه نوه اسماعیل هنیه کشته شدند
وبسایت آکسیوس، به نقل از مقامهای آمریکایی و اسرائیلی گزارش داد که فرستاده ویژه رییسجمهوری آمریکا، در سفر هفته گذشته خود به بیروت، به رهبر حزبالله پیام داده که اشتباه میکند اگر فکر کند در صورت ادامه حملات به اسرائیل، ایالات متحده میتواند این کشور را از حمله به لبنان باز دارد.
آکسیوس به نقل از منابع خود که نامشان را اعلام نکرد نوشت که آموس هوخشتاین، فرستاده ویژه جو بایدن، در دیدار با نبیه بری در بیروت، از رییس پارلمان لبنان خواست تا این پیام را به حسن نصرالله رهبر حزبالله بدهد که فرض او مبنی بر اینکه آمریکا اسرائیل را کنترل میکند، اشتباه است.
به گفته این منابع، هوخشتاین گفت که اگر اوضاع در مرزها بدتر شود، ایالات متحده نمیتواند اسرائیل را عقب نگه دارد. حزبالله به جای تشدید تنش، نیاز به مذاکره غیرمستقیم با اسرائیل دارد.
یک دیپلمات غربی نیز به آکسیوس گفت که پس از سفر هوخشتاین، حزبالله از طریق اشخاص ثالث پیامهایی را به ایالات متحده فرستاد و گفت که اگرچه خواهان جنگ نیست، اما این گروه همچنین مطمئن است که در صورت حمله اسرائیل به لبنان، میتواند به اسرائیل ضربات قابل توجهی بزند.
دولت بایدن به شدت نگران است که اسرائیل و حزبالله هر دو دچار اشتباه محاسباتی شده باشند، زیرا در حالی که مجادلات لفاظیهای خود را تشدید میکنند و به درگیری با یکدیگر ادامه میدهند، فکر میکنند که میتوانند از یک جنگ همه جانبه اجتناب کنند.
مقامهای آمریکایی همچنین نگران هستند که بدون آتشبس در غزه، جنگ بین اسرائیل و حزبالله تحت حمایت جمهوری اسلامی محتملتر میشود. شروع یک جنگ همهجانبه بهطور چشمگیری بحران منطقهای را تشدید میکند و آمریکا را بهشکلی عمیقتر به درگیری میکشاند.
هوخشتاین هفته گذشته پس از گفتگو با بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت، نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاع اسرائیل، به لبنان سفر کرد.
او در بیروت با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان، نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت، ژنرال جوزف عون فرمانده ارتش لبنان و دیگر مقامات دیدار کرد.
هوخشتاین سهشنبه گذشته پیش از ترک بیروت در دیداری دیگر با نتانیاهو در اورشلیم گفت: «وضعیت جدی است. آنچه رییسجمهوری بایدن میخواهد انجام دهد این است که از بروز یک جنگ بزرگتر جلوگیری کند.»
او افزود: «پایان دادن به این درگیری اکنون به نفع همه خواهد بود و ما معتقدیم که راهی دیپلماتیک برای انجام آن وجود دارد.»
به نوشته آکسیوس، دو روز پس از سفر هوخشتاین به منطقه، ران درمر، وزیر مشاور ارشد نتانیاهو و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی، برای دیدار با مقامهای دولت آمریکا به واشینگتن رفتند و به دستیاران ارشد بایدن گفتند که نخستوزیر اسرائیل علاقهای به جنگ با حزب الله ندارد و ترجیح میدهد که راه حلی دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران پیدا شود.
یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفت که مشاوران بایدن به درمر و هانگبی گفتهاند که در حال کار بر روی راه حلی دیپلماتیک هستند، اما اگر جنگی در لبنان رخ دهد، ایالات متحده بهطور کامل از اسرائیل حمایت خواهد کرد زیرا حزبالله تصمیم گرفته خود را به سرنوشت و منافع یحیی سنوار رهبر حماس در غزه پیوند بزند.
کاخ سفید از اظهار نظر در این مورد خودداری کرد.
مقامهای اسرائیل و ایالات متحده در تلاش برای یافتن راهی هستند که در شرایطی که بهنظر نمیرسد بهزودی آتشبس در غزه برقرار شود، تنش در مرز لبنان و اسرائیل را کاهش دهند.
حزبالله لبنان میگوید تا آتشبس در غزه برقرار نشود، به حملات خود به اسرائیل ادامه خواهد داد.
کرملین روز دوشنبه با احضار لین تریسی، سفیر آمریکا در مسکو، به صراحت ایالات متحده را مسئول حمله موشکی اوکراین به کریمه دانست و هشدار داد که روسیه دست به اقدام تلافیجویانه علیه آمریکا خواهد زد.
حمله موشکی روز یکشنبه به کریمه با سامانه تاکتیکی موشکی موسوم به ATACMS که آمریکا در اختیار اوکراین گذاشته است، منجر به کشته شدن حداقل چهار نفر و مجروح شدن ۱۵۱ نفر شد. برد این موشکها ۳۰۰ کیلومتر است و میتوانند مواضعی را در روسیه هدف قرار دهند.
روسیه، در سال ۲۰۱۴ بهطور یکجانبه کریمه را ضمیمه خاک خود کرد، اما اوکراین و غرب، کریمه همچنان بخشی از اوکراین میدانند.
حمله نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ تنش بین روسیه و غرب را بهشدت افزایش داده است. مقامهای روسیه بارها گفتهاند که این درگیری وارد خطرناکترین مرحله خود شده است.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه بارها درباره خطر یک جنگ بسیار گستردهتر که بزرگترین قدرتهای هستهای جهان را درگیر میکند هشدار داده است، اگرچه او همچنین گفته است که روسیه خواهان درگیری با ائتلاف ناتو به رهبری آمریکا نیست.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «شما باید از همکاران من در اروپا، و مهمتر از همه در واشینگتن، بپرسید که چرا دولتهای آنها کودکان روسی را میکشند؟»
به گفته مقامهای روسی، در حمله روز یکشنبه به سواستوپل حداقل دو کودک کشته شدند. اوکراین کیف در مورد این حمله اظهار نظر نکرده، اما هدف قرار دادن غیرنظامیان را رد کرده است.
وزارت امور خارجه روسیه پس از احضار سفیر آمریکا در این کشور اعلام کرد که ایالات متحده نه تنها تسلیحات اوکراین را تامین میکند، بلکه ارتش ایالات متحده با ارائه اطلاعات به اوکراین در حمله به روسیه مشارکت دارد.
به گفته وزارت امور خارجه روسیه، «واشینگتن یک جنگ ترکیبی علیه روسیه به راه انداخته و در واقع، به یک طرف درگیری تبدیل شده است.»
در بیانیه وزارت امور خارجه روسیه تاکید شده است که «تدابیر تلافیجویانه قطعا دنبال خواهد شد.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه و در واکنش به احضار سفیر این کشور در مسکو، به خبرنگاران گفت که لین تریسی به مقامهای روسی گفت که واشینگتن از هرگونه تلفات جانی غیرنظامیان متاسف است.
به گفته میلر، سفیر آمریکا در روسیه گفت واشینگتن سلاحهایی را در اختیار اوکراین قرار داده است تا این کشور بتواند از قلمرو خود از جمله کریمه دفاع کند.
سرگرد چارلی دیتز، سخنگوی پنتاگون نیز روز دوشنبه گفت: «اوکراین خود درباره عملیات نظامی، اهداف و حملاتش تصمیم میگیرد و آنها را انجام میدهد.»
اقدامات تلافی جویانه روسیه
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، اندکی پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، اعزام نیروهای آمریکایی برای حضور جنگ در اوکراین را رد کرد و گفت که رویارویی مستقیم بین ناتو و روسیه به معنای جنگ جهانی سوم خواهد بود.
پوتین جنگ اوکراین را به عنوان بخشی از مبارزه گستردهتر روسیه با ایالات متحده معرفی میکند. به گفته او منافع مسکو پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نادیده گرفته شد و غرب سپس برای تجزیه روسیه و تصرف منابع طبیعی آن نقشه کشید.
پس از آنکه ایالات متحده به اوکراین اجازه داد تا از برخی از تسلیحات ارسال شده از سوی آمریکا برای حمله اهدافی در خاک روسیه استفاده کند، کرملین بارها هشدار داده که این امر بهطور جدی بر شدت تنشها خواهد افزود.
پوتین دستور برگزاری رزمایشهایی را برای تمرین استقرار تسلیحات هستهای تاکتیکی صادر کرده و در عین حال گفته است که روسیه میتواند موشکهای متعارف را در نزدیکی آمریکا و کشورهای متحدش در اروپا مستقر کند. او هفته گذشته در سفری به کره شمالی، یک پیمان دفاعی متقابل با این کشور نیز امضا کرد.
واشینگتن میگوید که همچنان از کییف میخواهد که با موشکهای دوربردی که از آمریکا دریافت کرده به قلمرو بهرسمیت شناخته شده روسیه حمله نکند.
پوتین روز پنجشنبه گفت که روسیه ممکن است به کره شمالی تسلیحات بفرستد، کاری که به گفته او مشابه مسلح کردن اوکراین از سوی غرب است.
خبرگزاری رویترز روز سهشنبه پنجم تیر در گزارشی اختصاصی نوشت در چارچوب این طرح، ایالات متحده به روسیه نیز هشدار خواهد داد در صورت مخالفت این کشور با مذاکرات صلح، واشینگتن تسلیحات بیشتری را در اختیار کییف میگذارد.
این طرح از سوی کیت کِلاگ و فرد فِلیتز تهیه شده است.
این دو در زمان ریاستجمهوری ترامپ از روسای شورای عالی امنیت ملی آمریکا بودند.
روسیه عملیات نظامی خود علیه اوکراین را روز پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.
پیشتر و در روز ۱۳ خرداد، ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، نسبت به تصمیم احتمالی ترامپ برای تحمیل «یک طرح صلح بد» به کییف در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آتی ایالات متحده ابراز نگرانی کرد.
زلنسکی افزود چنین اقدامی از سوی ترامپ او را تبدیل به یک «رییسجمهوری بازنده» خواهد کرد و همچنین به معنای پایان نقشآفرینی آمریکا در قامت «یک بازیگر بینالمللی» خواهد بود.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت در طرح مشاوران ترامپ، آتشبس میان کییف و مسکو بر اساس «خطوط غالب میدان نبرد» برقرار خواهد شد.
به گفته فلیتز، این طرح به ترامپ ارائه شده و او در این خصوص نظر مثبتی داشته است.
فلیتز در عین حال افزود: «من ادعا نمیکنم که ترامپ با "تک تک کلمات" این طرح موافق بود.»
راهبرد کلاگ و فلیتز تاکنون جزییترین طرح ارائه شده از سوی مشاوران ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین بوده است.
به گفته رویترز، این طرح که به معنای تغییر قابل توجه موضع واشینگتن در قبال مناقشه اوکراین است، با مخالفت متحدان اروپایی آمریکا و حتی برخی اعضای حزب جمهوریخواه مواجه خواهد شد.
جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده و همتای اوکراینی او روز ۲۴ خرداد یک توافقنامه امنیتی ۱۰ ساله را میان دو کشور به امضا رساندند.
استیون چونگ، سخنگوی ترامپ در واکنش به طرح کلاگ و فلیتز گفت تنها اظهارات شخص ترامپ یا اعضای مجاز کارزار انتخاباتی او باید به عنوان موضع رسمی رییسجمهوری پیشین ایالات متحده تلقی شود.
انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده قرار است روز ۱۵ آبان سال جاری برگزار شود.
ترامپ سال گذشته میلادی گفته بود قادر است تنها در «۲۴ ساعت» به مناقشه اوکراین پایان دهد.
سرباز اوکراینی در نزدیکی خط مقدم نبرد با روسیه، دونتسک اوکراین، سوم تیر
کرملین در واکنش به طرح احتمالی ترامپ برای خاتمه دادن به جنگ اعلام کرد هر پیشنهادی از سوی ترامپ باید منعکسکننده «واقعیت روی زمین» باشد و همزمان افزود ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه مشکلی با انجام مذاکرات آتشبس ندارد.
پوتین روز ۲۵ خرداد گفت در صورت خروج ارتش اوکراین از خرسون، لوهانسک، دونتسک، دونباس و زاپروژیا و نیز تعهد کییف مبنی بر محلق نشدن به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، مسکو آماده مذاکره درباره پایان جنگ خواهد بود.