تصویری از زندانیان مبادله‌شده با روسیه در راه برگشت به آمریکا
دانیل هاگاری، سخنگوی ارشد ارتش اسرائیل گفت ارتش هم در دفاع و هم در حمله در حالت آماده باش است. او افزود نیروهای ما در هوا، دریا و زمین مستقرند و برای هرگونه سناریو و به ویژه برای طرح‌های حمله فوری آماده‌اند.
ایالات متحده و روسیه روز پنجشنبه یک تبادل زندانی تاریخی انجام دادند که طی آن ۲۴ زندانی، از جمله پل ویلن، تفنگدار سابق آمریکایی و ایوان گرشکویچ، خبرنگار وال استریت ژورنال، آزاد شدند.
در پی تبادل زندانیان که شامل چندین شهروند آمریکایی که در روسیه بازداشت شده بودند، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا با ابراز خرسندی از این اتفاق گفت: «عذاب آنها به پایان رسید.»
بایدن در سخنانی روز پنجشنبه گفت که دولتش و ایالات متحده به‌طور خستگی‌ناپذیری برای آزاد کردن آمریکایی‌هایی که به‌طور ناعادلانه در سراسر جهان در حبس هستند، تلاش می‌کنند.
بایدن افزود: «هیچ چیز برای من مهم‌تر از حفاظت از آمریکایی‌ها در داخل و خارج از کشور نیست و ما به تلاش برای آزادی تمام آمریکایی‌های به‌طور ناعادلانه در حبس در سراسر جهان ادامه خواهیم داد.»
رئیس‌جمهوری ایالات متحده با بیان خشنودی خود از همکاری شرکای واشینگتن در این خصوص افزود: «آزادی چهار شهروند آمریکایی و دیگران، بدون حمایت متحدان ما، از جمله آلمان، لهستان، اسلوونی، نروژ و ترکیه، ممکن نمی‌شد.»
این تبادل بخشی از یک توافق گسترده‌تر است که دست‌کم هفت کشور را در بر می‌گیرد.
تبادل زندانیان در روز پنچشنبه که نتیجه سال‌ها مذاکرات پشت‌پرده میان ایالات متحده آمریکا، روسیه، بلاروس و آلمان بود با موافقت برلین مبنی بر استرداد ودیم کراسیکوف که یک قاتل محکوم شده روس است، عملی شد.
کراسیکوف در سال ۲۰۱۹ به جرم قتل زلیمخان تورنیکه خانگوشویلی، جنگجوی سابق چچنی، در برلین محکوم شد. دادگاه آلمان که او را در سال ۲۰۲۱ محکوم کرد، گفت که او به نمایندگی از دولت روسیه عمل کرده و قربانی خود را در روز روشن به قتل رسانده است.
پوتین در مصاحبه تلویزیونی خود در ماه فوریه به تاکر کارلسون، مجری پیشین فاکس نیوز از ابراز تمایل خود به استرداد کراسیکوف سخن گفته و او را میهن‌پرست خطاب کرده بود.
بنا به گزارش سی‌ان‌ان، مقام‌های آمریکایی بارها از مقام‌های آلمانی درخواست آزادی او را در قبال آزادی زندانیان آمریکایی و آلمانی محبوس در روسیه کرده‌بودند که با مقاومت مقام‌های آلمانی روبرو شده بودند.
علاوه بر کراسیکوف، هفت زندانی دیگر به مسکو بازگردانده شدند و در ازای آزادی آنها ۱۶ نفر از محبوسین در زندان‌های روسیه، شامل چهار آمریکایی، آزاد شدند. علاوه بر ویلن و اوان گرشکویچ، آلسو کورماشوا روزنامه‌نگار روس‌تبار آمریکایی و ولادیمیر کارا مورزا یکی از منتقدان برجسته پوتین که دارای اقامت آمریکا است، نیز آزاد شدند.
نهاد گزارشگران بدون مرز که یک گروه مدافع آزادی مطبوعات است نیز روز پنچشنبه در بیانیه‌ای از آزادی اوان گرشکویچ ابراز خشنودی کرد و رهایی دیگر روزنامه‌نگار محبوس در روسیه آلسو کورماشوا در این مبادله را مایه مسرت دانست.
گزارشگران بدون مرز همچنین گفت که بازداشت خودسرانه این روزنامه‌نگاران توسط کرملین را که معادل با گروگان‌گیری دولتی است، محکوم می‌کند.
مشاور امنیت ملی، جیک سالیوان، روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «از زمان جنگ سرد، تبادل مشابهی از این نظر تعداد افراد و تعداد کشورها وجود نداشته است و تاکنون هیچ تبادلی با این تعداد کشور و شریک و هم‌پیمان نزدیک ایالات متحده وجود نداشته است.»
سالیوان مذاکرات را «فرایندی دشوار» توصیف کرد و افزود که این موضوع با جنگ روسیه در اوکراین و «تخریب کلی روابط ما با روسیه» پیچیده‌تر شد. مذاکرات طرف آمریکایی که در ابتدا بر روی آزادی پل ویلن متمرکز بود، زمانی که روس‌ها گرشکویچ و کورماشوا را بازداشت کردند، دشوارتر شد.
بنیامین نتانیاهو با اشاره به تایید خبر کشته شدن محمد ضیف، فرمانده شاخه نظامی حماس، گفت: «به هلاکت رساندن او یک اصل ساده را نشان می‌دهد، هر کس به ما صدمه بزند، او را در هم می‌کوبیم.» او افزود: «اسرائیل برای هر سناریویی در دفاع یا حمله آماده است.»
منابع آگاه به رویترز گفتند که ترکیه از اکتبر سال گذشته تمامی تعاملات ناتو با اسرائیل، از جمله جلسات و تمرینات مشترک، را مسدود کرده است. آنکارا معتقد است که «کشتار فلسطینی‌ها در غزه از سوی اسرائیل»، نقض اصول بنیادین ناتو است.
این اقدام ترکیه پس از حمله نیروهای حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر و حملات متعاقب اسرائیل به غزه که منجر به کشته شدن تقریبا ۴۰ هزار نفر شد، صورت گرفته است.
مقام‌های ترکیه اعلام کرده‌اند که این اتحادیه نظامی نباید تا پایان درگیری‌ها با اسرائیل به عنوان شریک همکاری کند. به گفته آنها این کشور اجازه نخواهد داد اسرائیل تعامل خود با ناتو را ادامه دهد.
ترکیه، از اعضای ناتو است و پیش از این تلاش‌هایی برای بهبود روابط پرتنش خود با اسرائیل انجام داده بود.
از زمان آغاز حملات اسرائیل به غزه، آنکارا به شدت این عملیات را محکوم و آن را به عنوان نسل‌کشی توصیف کرده است.
اسرائیل در ماه‌های گذشته این اتهامات را بارها رد کرده است.
ترکیه تمامی تجارت‌های دوجانبه با اسرائیل را هم متوقف و بسیاری از متحدان غربی را به دلیل حمایت از اسرائیل محکوم کرده است.
بر اساس تحقیقات سازمان ملل در ماه گذشته، هم اسرائیل و هم حماس در مراحل اولیه جنگ غزه مرتکب جنایات جنگی شده‌اند.
رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، پس از یک اجلاس ناتو در واشنگتن در ماه گذشته، اعلام کرد که ادامه شراکت ناتو با دولت اسرائیل ممکن نیست.
او ۲۲ تیر در یک نشست خبری پذیرش همکاری ناتو با اسرائيل را به برقراری صلح «جامع و پایدار» در فلسطین مشروط کرد.
اردوغان در سخنرانی یکشنبه هفتم مرداد در تمجید از صنعت دفاعی ترکیه، به موضوع جنگ پرداخت و با حمایت از فلسطین و تهدید اسرائیل گفت: «همان‌طور که وارد قره‌باغ شدیم، همان‌طور که وارد لیبی شدیم، ممکن است با آنها (اسرائیل) نیز همین کار را انجام دهیم. کاری نیست که ما نتوانیم انجام دهیم.»
وزیر خارجه اسرائیل در پاسخ به این اقدامات از ناتو خواست تا ترکیه را از این اتحاد اخراج کند.
خیرت ویلدرس، رهبر راست افراطی هلند، هم در واکنش به تهدید اردوغان، او را «فاشیست اسلامی» و «دیوانه» خواند و تاکید کرد که این کشور باید از ناتو اخراج شود.
بعد از حدود دو دهه تحمل حبس در زندان نظامی گوانتانامو، خالد شیخ محمد، کسی که ادعا می‌شود مغز متفکر حملات یازدهم سپتامبر است، و دو همدستش پذیرفتند که در ازای تخفیف مجازاتشان از اعدام به حبس‌ابد، به جرم خود اعتراف کنند.
پذیرش جرم از سوی متهمان این حادثه در پی توافقی با پنتاگون صورت گرفته که نهایتا روز چهارشنبه اعلام شد. این توافق به معنای بسته‌شدن بخشی از یک پرونده قطور است که ۲۰ سال به طول انجامیده و در تله قانونی گیر کرده بود.
بر اساس این توافق، خواست بسیاری از خانواده‌های نزدیک به ۳۰۰۰ نفری که در حملات ۱۱سپتامبر ۲۰۰۱ جان باختند، احتمالا محقق نخواهد شد چرا که بخش بزرگی از این خانواده‌ها خواستار اعدام عاملان این حادثه بودند که در آمریکا از آن با عنوان «حادثه‌ای تروریستی» یاد می‌شود.
از همین‌رو دادستان‌های گوانتانامو با تهیه نامه‌ای خطاب به خانواده‌های قربانیان، نوشتند که «اگرچه تصمیم به توافق به‌سادگی اتخاذ نشده است. با این حال، این نظر جمعی، منطقی و با حسن نیت ماست.»
نویسندگان این نامه استدلال کردند که «این راه‌حل بهترین مسیر برای رسیدن به قطعیت و عدالت در این پرونده است.»
مذاکرات ناظر به این توافق بیش از دو سال به طول انجامید و به‌رغم افت وخیزهای بسیار و رد برخی درخواست‌های وکلای مظنونین از سوی دولت بایدن سرانجام به نتیجه رسید.
وکلای این متهمان خواسته‌اند تا ادامه حبس آنها در زندان انفرادی نباشد اما به نظر می‌رسد این درخواست از شروط توافق مستثنی شده باشد.
رمزی بن الشیب و عمار البلوچی دیگر متهمان رخداد یازدهم سپتامبرند که بررسی پرونده آنها هنوز به نتیجه نرسیده است.
بررسی پرونده رمزی به دلیل تشخیص ناتوانی ذهنی برای درک روند دادرسی از سوی پزشکان معلق مانده و عمار البلوچی به دلیل برآورده نشدن خواسته‌هایش از جمله مراقبت‌های گسترده پزشکی به دلیل جراحت‌های ناشی از شکنجه، همچنان از قبول توافق سرباز زده است.
ادعاهای مربوط به شکنجه شدن این متهمان باعث پیچیده شدن پرونده شده چرا که دادستان‌ها و وکلای مدافع سال‌ها بر سر این که آیا شواهد به دست آمده از طریق شکنجه در دادگاه قابل قبول است یا نه، کشمکش داشته‌اند.
در یک حکم که اخیرا صادر شد و برای دادستان‌های این پرونده ناخوشایند بود، قاضی مسئول بررسی پرونده بمب‌گذاری بر روی ناو جنگی یو‌اس‌اس کول، اعترافات مطرح شده را به دلیل اینکه متقاعد شده بود در پی شکنجه به‌دست آمده، معتبر نشناخت.
دادستان‌های این پرونده بر این باورند که اعتراف رسمی این سه متهم که توافق را پذیرفته‌اند احتمالا تا اوایل هفته آینده انجام می‌شود اما این پرونده دست‌کم برای یک سال دیگر در جریان خواهد بود. بنا به نامه ارسالی دادستانی به خانواده‌های قربانیان، صدور حکم قطعی متهمان موکول به جلسه‌ای جداگانه خواهد بود که پیش از سپتامبر ۲۰۲۵ برگزار نخواهد شد.
سوال باقی مانده در این میان این است که ولید بن عطاش و مصطفی ال‌حسوی که از آنها به عنوان همدستان خالد در این عملیات نام‌برده می‌شود به کجا خواهند رفت تا دوران محکومیت خود را بگذرانند.
قانون موجود مانع از ورود آنها به ایالات متحده به هر دلیلی، حتی برای انتقال به یک زندان فوق امنیتی در داخل خاک این کشور می‌شود، بنابراین ممکن است آنها تا زمان مرگ خود در گوانتانامو باقی بمانند. این درحالی است که بسیاری از فعالان حقوق بشر بسته‌شدن زندان گوانتامو را بخشی از تحقق عدالت عنوان کرده‌اند.
بازداشتگاه گوانتانامو واقع در جزیره‌ای به همین نام در نزدیکی کوبا در سال ۲۰۰۲ توسط جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهوری وقت ایالات متحده، برای نگهداری مظنونان شبه نظامی خارجی پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به ایالات متحده راه‌اندازی شد. این جزیره که بیش از صد سال است از دولت کوبا اجاره شده میزبان پایگاهی آمریکایی است و جزو خاک آمریکا به حساب نمی‌آید.
