پس از موج انتقادات به پسر عارف؛ پزشکیان داماد خود را در سفر رسمی به عراق برد

منابع ایران‌اینترنشنال اعلام کردند پزشکیان در جریان دیدار با فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق، درخواست کرده است عراق بدهی خود را به ایران در قالب «یک ارز مشترک مشابه پروژه روسیه و عراق» پرداخت کند.

در این جلسه که حدود ۴۰ دقیقه بیش از زمان تعیین شده قبلی طول کشیده است، وزیر امور خارجه عراق شدیدا با پیشنهاد پزشکیان مخالفت کرده است.

طرف‌ عراقی گفته است پرداخت بدهی این کشور به ایران بر اساس پیشنهاد پزشکیان می‌تواند باعث تضعیف ارزش دینار عراق شود.

در حال حاضر دولت جمهوری اسلامی در ازای طلب خود از عراق تنها می‌تواند با مجوز آمریکا، اقلام غیر‌تحریمی از بغداد خریداری کند.

در نشست طولانی دیشب، طرف عراقی پیشنهاد پزشکیان را مبنی بر تسویه بدهی‌های عراق از راهی جز سازوکار فعلی شدیدا رد کرد.

عراق چقدر به ایران بدهی دارد؟

چهارشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۳، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، در اولین روز سفر پزشکیان به این کشور با اشاره به کمک‌های جمهوری اسلامی برای تامین انرژی عراق گفت: «از جمهوری اسلامی تشکر می‌کنیم که در خرید گاز از ترکمنستان به ما کمک کرد. با وجود تحریم‌های موجود، برادران ایرانی به ما کمک گسترده‌ای کردند.»

رقم دقیق بدهی عراق به جمهوری اسلامی مدام در حال تغییر است.

تیر ماه سال ۱۴۰۲، یحیی آل‌اسحاق، رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق با تاکید بر تغییر مداوم رقم بدهی عراق به ایران، آن را حدود ۱۰ میلیارد دلار ارزیابی کرد.

آل‌اسحاق گفت توافق شده از ۱۰ میلیارد طلب ایران که در بانک «تی‌بی‌آی» نگهداری می‌شود برای خرید اقلام غیر‌تحریمی نظیر کالاهای اساسی و دارو استفاده شود.

پزشکیان در اقلیم کردستان

پزشکیان در ادامه سفر خود به عراق، روز پنج‌شنبه ۲۲ شهریور وارد اقلیم کردستان شد.

رییس دولت چهاردهم در بدو ورود به اربیل با نچیروان بارزانی، رییس اقلیم کردستان عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.

او با مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان نیز دیدار کرد.

اقلیم کردستان عراق در دوره طولانی تحریم جمهوری اسلامی، نقش مهمی در دور زدن تحریم‌ها و تامین ارز مورد نیاز جمهوری اسلامی داشته است.

فرزین کرباسی، فعال سیاسی ساکن سلیمانیه درباره اهمیت اقلیم کردستان برای جمهوری اسلامی، به ایران‌اینترنشنال گفت: « اقلیم کردستان تنها از مسیر رسمی، سالانه بیش از شش میلیارد دلار برای ایران درآمد دارد.»

کرباسی با اشاره به دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا و تحریم‌های سنگین آن دوران، گفت: «در آن دوران، این اقلیم کردستان بود که برای ایران دلار و طلا فراهم می‌کرد. هم‌اکنون نیز این اهمیت نه تنها کم نشده بلکه بیشتر هم شده است.»

پزشکیان در حالی به اقلیم کردستان سفر و با مقامات این منطقه دیدار کرد که جمعه هفته قبل (۱۶ شهریور)، اردوگاه احزاب کرد کومله در اقلیم کردستان با فشار جمهوری اسلامی جابه‌جا شد.

این سه کشور اروپایی ضمن قدردانی از گزارش گروسی و تیم بازرسان، خاطرنشان کردند که تهران همچنان به غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالا و فراتر از تعهدات برجامی خود ادامه می‌دهد.

مانع‌تراشی جمهوری اسلامی در همکاری با آژانس

گروسی روز دوشنبه ۱۹ شهریور با انتشار گزارشی اعلام کرد ذخایر اورانیوم غنی‌شده جمهوری اسلامی تا سطح ۲۰ درصد و ۶۰ درصد همچنان در حال افزایش است و آژانس، اطلاعات کافی درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آن‌ها در ایران ندارد.

او تاکید کرد جمهوری اسلامی، تعداد آبشارهای مورد استفاده خود را برای غنی‌سازی یو‌اف-۶ (UF6) بیشتر کرده است.

به گفته نماینده تروئیکای اروپایی، طی بیش از سه سال گذشته، جمهوری اسلامی به شدت از انجام نظارت‌های مرتبط با برجام جلوگیری کرده که این امر منجر به از دست رفتن پیوستگی اطلاعات در زمینه تولید و موجودی سانتریفیوژها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم شده است.

همچنین جمهوری اسلامی از پذیرش بازرسان با‌تجربه آژانس خودداری کرده که این تصمیم، توانایی آژانس را برای انجام وظایفش به ویژه در تاسیسات غنی‌سازی ایران، تحت تاثیر قرار داده است.

به گفته آلمان، بریتانیا و فرانسه، جمهوری اسلامی هم‌اکنون تقریبا چهار برابر مقدار اورانیوم مورد نیاز را برای ساخت یک سلاح هسته‌ای در اختیار دارد.

توسعه ظرفیت غنی‌سازی و ساخت‌وسازهای جدید در تاسیسات خنداب

در سه ماه گذشته، جمهوری اسلامی با نصب سانتریفیوژهای پیشرفته جدید، ظرفیت تولید خود را به طور قابل توجهی افزایش داده است.

علاوه بر این، تهران برای اولین بار در چند سال اخیر، در مرکز تحقیقات آب سنگین خنداب به ساخت‌وسازهایی پرداخته اما درباره این ساخت‌وسازها اطلاعات کافی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه نشده است.

درخواست‌های سه کشور اروپایی

فرانسه، بریتانیا و آلمان، روز چهارشنبه ۲۱ شهریور خواستار توقف فوری افزایش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی شدند و از تهران خواستند به تعهدات برجامی خود بازگردد.

برلین، پاریس و لندن از جمهوری اسلامی خواستند تا تدابیر شفاف‌سازی را که در سال ۲۰۲۱ متوقف کرده، دوباره اجرایی کند و به آژانس اجازه دهد تجهیزات نظارتی مورد نظر را نصب کند.

این سه کشور در نهایت هشدار دادند ادامه فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، جامعه جهانی را نسبت به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای تهران دچار تردید کرده است و تاثیرات منفی بر امنیت بین‌المللی خواهد داشت.

تلاش برای رسیدن به راه‌حل دیپلماتیک

با وجود افزایش نگرانی‌ها، فرانسه، بریتانیا و آلمان تاکید کردند برای حل بحران همچنان به دنبال راه‌حل دیپلماتیک هستند.

این سه کشور از جمهوری اسلامی خواستند تا از تهدیدات خود برای تولید سلاح هسته‌ای دست بردارد.

نماینده این سه کشور در پایان از مدیرکل آژانس خواست تا به ارائه گزارش‌های دوره‌ای و عمومی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران ادامه دهد.