آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، چهارشنبه ۲۱ شهریور در نشستی خبری با دیوید لمی، همتای بریتانیای خود در کی‌یف به صورت تلویحی از قصد ایالات متحده برای برداشتن محدودیت اوکراین در استفاده از سلاح‌های دوربرد ارائه شده از سوی غرب به این کشور در جنگ با روسیه خبر داد.
هریس، نامزد دموکراتها در انتخابات پیشروی ریاستجمهوری آمریکا و ترامپ، رقیب جمهوری‌خواه او در این انتخابات، علیرغم مناظره جنجالی شب گذشتهاش، با یکدیگر دست دادند و چند کلمه رد و بدل کردند.
در این مراسم جیدی ونس سناتور آمریکایی و معاون ترامپ در انتخابات نیز حضور داشت.
این مکان، همان جایی است که ساختمانهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی بر اثر برخورد هواپیماها فروریخت.
در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، افراد گروه مسلح و اسلامگرای القاعده به منهتن، پنتاگون و میدانی در پنسیلوانیا حمله کردند.
مایکل بلومبرگ شهردار سابق نیویورک نیز در کنار بایدن و ترامپ حضور داشت.
بایدن روز چهارشنبه گفت: «در چنین روزی ۲۳ سال پیش، تروریستها معتقد بودند که میتوانند اراده ما را بشکنند و ما را به زانو درآورند. آن‌ها اشتباه کردند. آن‌ها همیشه در اشتباه خواهند بود. در تاریکترین ساعات، ما نور را یافتیم. و در مواجهه با ترس، ما گرد هم میآمدیم، برای دفاع از کشورمان و کمک به یکدیگر.»
ترامپ نیز که قصد دارد از بنای یادبود پنسیلوانیا بازدید کند، روز چهارشنبه به فاکس نیوز گفت: «روز بسیار بسیار غمانگیز و وحشتناکی بود. هرگز چنین چیزی وجود نداشته است.»
بایدن پیشتر با صدور بیانیهای از کسانی که در نتیجه این حملات جان باختند و همچنین صدها هزار آمریکایی که پس از آن برای خدمت سربازی داوطلب شدند، تجلیل کرد.
او با اشاره به استقرار در افغانستان، عراق و سایر مناطق جنگی و همچنین دستگیری و کشتن اسامه بنلادن مغز متفکر ۱۱ سپتامبر گفت: «ما به این میهنپرستان نسل ۱۱ سپتامبر مدیون قدردانی هستیم که هرگز نمیتوانیم به طور کامل آن را جبران کنیم.»
حملات یازدهم سپتامبر منجر به مداخله نظامی ائتلافی به رهبری آمریکا در أفغانستان و سقوط طالبان شد. این جنگ بیست سال به طول کشید و اخیرا چگونگی خروج آمریکا از افغانستان بار دیگر بحثبرانگیز شده است.
گزارش اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، که روز یکشنبه ۱۸ شهریور منتشر شد، حاکی از آن است که دولت بایدن در زمان خروج آمریکا از افغانستان، تصمیم تخلیه غیرنظامیان از این کشور را بسیار دیر گرفت.
همچنین بر اساس این گزارش، دولت آمریکا در برقراری ارتباط بین وزارتخانهها در واشینگتن و مقامات در افغانستان ناکام ماند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز دوشنبه گفت گزارش تازه جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا درباره خروج نیروهای این کشور از افغانستان، هیچ چیز جدیدی در این مورد نشان نمیدهد.
بلینکن روز چهارشنبه ۲۱ شهریور طی یک کنفرانس خبری گفت که این کمک ایالات متحده شامل ۳۲۵ میلیون دلار کمک به بخش انرژی اوکراین و نزدیک به ۲۹۰ میلیون دلار کمک بشردوستانه به این کشور است.
بلینکن و لمی روز چهارشنبه وارد کی‌یف شدند.
بلینکن پیش از سفر به اوکراین، در لندن گفت انتقال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه تهدیدی برای امنیت کل اروپاست. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی این گفته‌ها را رد کرد.
عراقچی گفت که آمریکا و اروپا یک بار دیگر «بر اساس اطلاعات غلط و منطق معیوب» عمل کردند و ایران موشک‌های بالستیک به روسیه ارسال نکرده است.
او گفت: «معتادین تحریم باید از خود بپرسند چگونه جمهوری اسلامی قادر است تسلیحات پیچیده بسازد و به ادعای شما بفروشد؟ تحریم‌ها راه حل نیستند بلکه بخشی از مشکل هستند.»
روز جمعه ۱۶ شهریور، روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد با وجود هشدارهای غرب، جمهوری اسلامی محموله‌ای از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را در اختیار روسیه قرار داده است.
آمریکا و اروپا در پاسخ به اقدام تهران، بسته جدیدی از تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی اعلام کردند.
پنی وانگ، وزیر امور خارجه استرالیا نیز روز چهارشنبه گفت: «ما از اقدام شرکای خود حمایت می‌کنیم و به همکاری با آن‌ها برای پاسخ‌گو کردن جمهوری اسلامی و روسیه ادامه خواهیم داد.»
در اظهار نظری جداگانه، مایک جانسون، رییس مجلس نمایندگان آمریکا نیز گفت ارسال موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی به روسیه، کشورهای غرب اروپا را در تیررس سلاح‌های جمهوری اسلامی قرار می‌دهد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، در واکنش به این اظهارات بلینکن گفت که روسیه در راستای منافع خود به همکاری با کشورهایی مانند ایران ادامه خواهد داد.
روز سه‌شنبه وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد شرکت هواپیمایی «ایران‌ایر» را به دلیل فعالیت در بخش حمل و نقل اقتصاد روسیه و مشارکت موثر در انتقال مستقیم یا غیرمستقیم سلاح‌ها یا مواد مربوطه از مبدا یا به مقصد ایران، تحریم کرده است.
بلینکن که پیش از ورود به کی‌یف و دیدار با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری این کشور، در یک کنفرانس خبری مشترک با لمی در لندن حاضر شده بود، با اشاره به شدت گرفتن درگیری‌ها در فصل پاییز و افزایش تهاجمات روسیه گفت: «این لحظه‌ای حساس برای اوکراین است.»
بلینکن گفت: «می‌خواهم مستقیما از زلنسکی و سایر مقامات اوکراینی بشنوم که اهداف کی‌یف در جنگ چیست و ما چگونه می‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم.»
درخواست اوکراین برای موشک‌های دوربرد
زلنسکی همچنان از کشورهای غربی تقاضای ارسال موشک‌های دوربرد و رفع محدودیت‌های استفاده از آن‌ها برای هدف‌گیری پایگاه‌های هوایی و دیگر اهداف نظامی در عمق خاک روسیه را دارد.
مقام‌های آمریکایی از چنین اقدامی بیم دارند چرا که ممکن است این اقدام به درگیری مستقیم بین غرب و روسیه منجر شود.
جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، اخیرا اشاره کرده است که امکان انعطاف در این مورد وجود دارد.
تهدیدهای روسیه
ویاچسلاو ولودین، رییس مجلس دومای روسیه، روز چهارشنبه هشدار داد که اگر آمریکا و هم‌پیمانانش به اوکراین اجازه استفاده از موشک‌های دوربرد بدهند، مسکو آن‌ها را به عنوان طرف‌های جنگ تلقی خواهد کرد.
پسکوف هم اعلام کرد اگر کشورهای غربی به اوکراین مجوز استفاده از تسلیحات دوربرد خود برای حمله به عمق خاک روسیه را بدهند، روسیه «پاسخ مناسب» خواهد داد.
بلینکن با اشاره به اینکه فاکتورهای متعددی در این تصمیم دخیل است از بیان صریح موضع واشینگتن در این خصوص خودداری کرد.
در حالی که بیش از دو سال و نیم از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین می‌گذرد، نیروهای اوکراینی در تلاش برای مقابله با پیشروی‌های روسیه در شرق اوکراین و حفظ اراضی خود تحت فشار قرار دارند.
اوکراین ماه گذشته در تلاش برای بازپس‌گیری بخشی از ابتکار عمل، نیروهای خود را به منطقه کورسک در داخل خاک روسیه فرستاد.
تحریم کشتی‌های روسیه
هم‌زمان با این تحولات، بریتانیا ۱۰ کشتی را به فهرست تحریم‌های روسیه اضافه کرد.
به گفته مقامات این کشور، این ۱۰ کشتی در «فروش غیرقانونی نفت روسیه» نقش داشتند.
از زمان آغاز جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، هزاران غیرنظامی جان خود را از دست داده‌اند و میلیون‌ها نفر مجبور به ترک خانه‌های خود شده و بسیاری از شهرها و روستاها به ویرانه تبدیل شده‌اند.
هم‌زمان با افزایش حملات پهپادی و موشکی روسیه به اوکراین، کی‌یف نیز صدها پهپاد تهاجمی را به عمق خاک روسیه پرتاب کرده است.
دیدار زلنسکی با بایدن
زلنسکی قرار است اواخر این ماه به ایالات متحده سفر کند و طرحی را به جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا و کامالا هریس و دونالد ترامپ، دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا ارائه دهد.
او امیدوار است طرحش به پایان جنگ منجر شود.
بلینکن ارائه موشک‌های بالستیک از سوی ایران به روسیه را «تشدید چشمگیر و خطرناک تنش‌ها» خواند و گفت این موضوع نظر استراتژیک لندن و واشینگتن را درباره محدودیت‌های اوکراین در استفاده از سلاح‌های اوکراین تغییر داده است.
وزیر امور خارجه آمریکا با تاکید بر اینکه ولادیمیر پوتین با دریافت موشک از ایران تنش‌ها را تشدید کرده است، گفت: «شاهد یک محور جدید متشکل از ایران، روسیه و کره شمالی هستیم.»
به گفته بلینکن، ایالات متحده از «روز اول» آماده بود که سیاست خود را با توجه به تغییر شرایط در میدان نبرد در اوکراین، تطبیق و تغییر دهد.
او تاکید کرد: «ما همچنان به این کار ادامه خواهیم داد.»
گاردین هم در گزارشی به نقل از منابع آگاه در دولت بریتانیا گزارش داد لندن تصمیم گرفته است با استفاده اوکراین از موشک‌های کروز «استورم شدو» این کشور برای حمله به داخل خاک روسیه موافقت کند.
به گفته این منابع، اگر بریتانیا این تصمیم را نگرفته بود، سفر مشترک وزیران امور خارجه آمریکا و بریتانیا به کی‌یف برای دیدار با زلنسکی صورت نمی‌گرفت.
بنا بر همین گزارش، انتظار نمی‌رود این تصمیم به‌طور عمومی در روز جمعه ۲۳ شهریور، زمانی که کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا با جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا در واشینگتن دی‌سی دیدار می‌کند، اعلام شود.
گاردین می‌گوید دو رهبر در این دیدار قصد دارند درباره جنگ اوکراین و چگونگی پایان آن به‌عنوان بخشی از یک بحث گسترده سیاست خارجی گفت‌وگو کنند اما با توجه به اهداف استراتژیک این هدف، از تمرکز مشخص بر مسائل تسلیحاتی اجتناب خواهند کرد.
هشدار درباره استفاده روسیه از موشک‌های بالستیک ایران در جنگ اوکراین
بلینکن سه‌شنبه ۲۰ شهریور در دیدار دیگری با لمی در لندن گفته بود انتظار می‌رود روسیه طی هفته‌های آتی از موشک‌های ارسالی ایران در جنگ اوکراین استفاده کند.
او ارسال موشک‌های بالستیک از ایران به روسیه را تهدید کننده امنیت اروپا خواند و گفت واشینگتن تحریم‌های بیشتری علیه حکومت ایران اعمال خواهد کرد.
بلینکن همچنین ضمن اشاره به اینکه دهها نفر از پرسنل نظامی روسیه در ایران برای استفاده از موشک فاتح ۳۶۰ آموزش دیدهاند، تایید کرد واشینگتن از کانالهای ارتباطی خصوصی به جمهوری اسلامی هشدار داده که این اقدام، تنش‌ها را به طور چشمگیری تشدید خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
دیده شدن کشتی روسی مشکوک به حمل موشک‌های بالستیک ایران در دریای خزر
موج تازه تحریم‌های آمریکا و سه کشور اروپایی علیه جمهوری اسلامی
تائید ارسال موشک به روسیه از سوی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس
روزنامه وال استریت ژورنال ۱۶ شهریور گزارش داد با وجود هشدارهای غرب، جمهوری اسلامی محموله‌ای از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را در اختیار روسیه قرار داده است.
این گزارش را همان روز یک مقام آمریکایی تایید کرد.
ساعاتی پس از انتشار گزارش وال استریت ژورنال، هیات نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل، در بیانیهای ارسال هر گونه موشک بالستیک یا سلاح دیگر به روسیه را تکذیب کرد. تکذیبی که یک روز دوام آورد و ۱۷ شهریور، احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، خبر ارسال موشک‌های ساخت ایران به روسیه را مورد تایید قرار داد و گفت: «ما برای تامین نیاز خود، از جمله در واردات سویا و گندم باید تهاتر کنیم. یک بخش از تهاتر شامل ارسال موشک و بخش دیگر، ارسال پهپادهای نظامی به روسیه است.»
واکنشهای دیپلماتیک غرب به جمهوری اسلامی
چهارشنبه ۲۱ شهریور بریتانیا و هلند اعلام کردند در اعتراض به ارسال موشک‌های بالستیک از ایران به روسیه، کاردار جمهوری اسلامی در لندن و سفیر تهران در هلند را احضار کردهاند.
هم‌زمان عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه را تکذیب کرده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه بریتانیا که روز چهارشنبه ۲۱ شهریور منتشر شد، آمده است: «امروز با هماهنگی شرکای اروپایی و با دستور وزیر امور خارجه، کاردار سفارت ایران در لندن به دفتر امور خارجه احضار شد.»
دولت بریتانیا در جریان این احضار، هر گونه انتقال موشک‌های بالستیک به روسیه از سوی جمهوری اسلامی را «تشدید تنش خطرناک» تلقی و اعلام کرد که چنین اقدامی «با پاسخ قابل توجهی مواجه خواهد شد».
وزیر امور خارجه هلند نیز در پستی در شبکه ایکس، از احضار سفیر جمهوری اسلامی خبر داد.
او ضمن محکوم کردن ارسال موشک‌های بالستیک از سوی جمهوری اسلامی به روسیه آن را «تشدید جدی» وضعیت خواند و گفت این اقدام پیامدهای مستقیمی برای امنیت اروپا دارد.
۱۹ شهریور هم وزارت امور خارجه اوکراین اعلام کرد شهریار آموزگار، کاردار جمهوری اسلامی در کی‌یف، به این وزارتخانه احضار و مراتب نگرانی شدید اوکراین از گزارشها درباره ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه، به او ابلاغ شده است.
همان روز پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا گزارشها درباره ارسال موشک‌های بالستیک ساخت ایران به روسیه را تایید کرد و گفت چنین اقدامی میتواند نشان‌دهنده «افزایش قابل توجه حمایتهای عملی ایران از جنگ تجاوزکارانه و غیرقانونی روسیه علیه اوکراین» باشد.
او هشدار داد اتحادیه اروپا در همکاری با شرکای بینالمللی خود، «بهسرعت» به چنین اقداماتی پاسخ خواهد داد و تدابیری از جمله «محدودیت‌های جدید و قابل توجه علیه ایران» به کار خواهد گرفت.
۲۰ شهریور نیز آمریکا اعلام کرد این کشور تحریم‌های جدیدی علیه جمهوری اسلامی به دلیل ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه اعمال می‌کند.
هم‌زمان آلمان، فرانسه و بریتانیا از وضع تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی خبر دادند.