آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، سه‌شنبه سوم مهر در نشست شورای امنیت گفت برای پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین، جامعه بین‌المللی باید از حمایت‌های نظامی کشورهایی همچون ایران و کره شمالی از روسیه جلوگیری کند.
بلینکن گفت: «جمهوری اسلامی از سال ۲۰۲۲ در حال ارائه پهپاد به روسیه است و یک کارخانه تولید پهپاد در روسیه ساخته است. تنها چند هفته پیش، تهران صدها موشک بالستیک کوتاه‌برد به روسیه فرستاد. جمهوری اسلامی همچنین در داخل ایران نظامیان روسیه را برای کار کردن با این سلاح‌ها آموزش داده است.»
وزیر خارجه آمریکا گفت اقدام‌های ایران و کره شمالی در حمایت نظامی از روسیه در جنگ اوکراین، چندین قطعنامه شورای امنیت را که خود روسیه نیز به آنها رای داده است، نقض می‌کند.
دادستان کل آمریکا سه‌شنبه سوم مهر اعلام کرد رایان روث، فرد مظنون به سوءقصد به دونالد ترامپ، رسما به تلاش برای ترور رییس‌جمهوری پیشین آمریکا متهم شده است. رایان روث ۲۵ شهریور با تفنگ در نزدیکی زمین گلف ترامپ موضع گرفته بود، اما نیروهای امنیتی او را شناسایی و بازداشت کردند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، و همتای بریتانیایی او، دیوید لمی، سه‌شنبه سوم مهر در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل دیدار و درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کردند.
ستاد انتخاباتی ترامپ در بیانیه‌ای اعلام کرد مقام‌های اطلاعاتی آمریکا سه‌شنبه سوم مهر به ترامپ درباره «تهدیدهای واقعی و مشخص» جمهوری اسلامی برای ترور او گزارش دادند. طبق این بیانیه، تلاش‌های تهران برای ترور ترامپ با هدف بی‌ثبات‌سازی آمریکا و تفرقه‌افکنی در این کشور صورت گرفته است.
سخنان مسعود پزشکیان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل بسیار شبیه به بیانیه‌های رسمی جمهوری اسلامی بود؛ بیانیه‌هایی که طی سال‌های گذشته اغلب توسط رؤسای جمهوری ایران با اندکی تفاوت تکرار شده‌اند. جهان از این سخنرانی مطلب جدیدی نشنید و اساساً انتظاری هم نمی‌رفت.
سخنان پزشکیان همانند سخنرانی‌های قبلی مقامات ایران در سازمان ملل بود، با کمترین تغییرات. این تکرار باعث می‌شود که اظهارات رؤسای جمهوری ایران در این نشست‌ها از یک قالب مشخص فراتر نرود.
این سخنرانی بیشتر به مثابه ترکیبی از واژگان و جملات دیپلماتیک بود که ظریف و عراقچی به او داده بودند تا بخواند، در حالی که توجه جهانیان بیشتر به فعالیت‌های سپاه و خامنه‌ای در لبنان و غزه معطوف است نه به زبان پزشکیان. به نظر می‌رسد این بیانات از نظر محتوایی چیزی جز یک «سالاد کلمات» نبود.
سخنان پزشکیان در یک نشست خبری با رسانه‌ها در نیویورک نیز با حمله منتقدانش در تهران روبرو شده است.
به نظر می‌رسد سخنان پزشکیان در آن نشست که برای تندروترها در تهران گران آمده، ترکیبی از دو موضوع بود. نخست اینکه او پیش از سفر به نیویورک قطعاً با خامنه‌ای دیدار داشته و احتمالا رهبر جمهوری اسلامی به پزشکیان تاکید کرده که چه موضوعاتی را در سازمان ملل مطرح و بر چه مواضعی تاکید کند.
دوم اینکه در ماه‌های اخیر، در داخل ایران برخی به تبلیغ رفتارهای به اصطلاح داش‌مشتی گونه پزشکیان، نظیر شیوه خاص سخن گفتن و راه رفتن او، پرداخته‌اند. این روند تبلیغاتی باعث شده که پزشکیان بیش از پیش در این نقش فرو رود و از این نوع رفتار و کلام و پر‌وتکلی نبودن لذت ببرد.
این رفتارها پیشتر در داخل کشور مطرح بود، اما اکنون پزشکیان همین سبک گفتار و رفتار را به نیویورک برده و آنها را تکرار کرده است. به همین دلیل منتقدین داخلی بر این باورند که او همچون رییس‌جمهوری عمل نمی‌کند و تناقض‌های زیادی در گفتار او وجود دارد.
اما نکته مهم ناسازگاری محتوای سخنان او با سیاست‌های واقعی جمهوری اسلامی است که از طرف خامنه‌ای و سپاه پاسداران دیکته و اجرا می‌شود.
سخنانی نظیر اینکه «ما به دنبال جنگ نیستیم» از سوی بسیاری به عنوان ادعاهای نادرست تعبیر می‌شود زیرا سیاست خارجی جمهوری اسلامی عمدتا بر پایه ماجراجویی‌های نظامی و دخالت از طریق گروه‌های نیابتی استوار است. حماس، به عنوان یکی از گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی ، جنگ اخیر را با حمله به اسرائیل آغاز کرد و تهران نیز از طریق سپاه پاسداران از این گروه حمایت کرده است.
ادعای دیگر پزشکیان مبنی بر اینکه «ممکن است فردی به نیابت از ما کاری انجام دهد»، نیز به‌طور کامل نادرست است. سپاه پاسداران نهادی نیست که خودسرانه عمل کند؛ بلکه سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی، به‌ویژه در منطقه خاورمیانه، به‌طور مستقیم از سوی سپاه و با حمایت خامنه‌ای هدایت می‌شود.
خامنه‌ای بارها تاکید کرده که اقدامات سپاه در منطقه صحیح است و وزارت امور خارجه نیز باید در مسیر سپاه حرکت کند.
این تناقض‌ها باعث شده که حتی بحث‌هایی در مورد ترس جمهوری اسلامی از ورود به جنگ مستقیم با اسرائیل شکل بگیرد. در حال حاضر، حزب‌الله تحت حملات شدید اسرائیل قرار دارد، اما به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی از ورود به این جنگ پرهیز می‌کند. این مساله باعث ناراحتی و سردرگمی حامیان جمهوری اسلامی در داخل و خارج شده است.
طرفداران جمهوری اسلامی از اینکه حزب الله تحت حمله سنگین اسرائیل است و جمهوری اسلامی ساکت نشسته و تماشا می‌کند خشمگین و ناراضی هستند.
ضمن اینکه وب سایت معتبر آکسیوس نیز از رد درخواست کمک حزب‌الله ازسوی جمهوری اسلامی خبر داده است.
به گفته آکسیوس حزب‌الله خواهان حمله مستقیم جمهوری اسلامی به اسرائیل برای کاهش فشار سنگین اسرائیل بر این گروه است اما جمهوری اسلامی گفته است هنگامی که پزشکیان در نیویورک است زمان برای این کار مناسب نیست.
حال سوال این است که آیا حامیان داخلی و خارجی جمهوری اسلامی بعد از بازگشت پزشکیان از نیویورک شاهد حمایت عملی جمهوری اسلامی از حزب‌الله و انتقام خون هنیه خواهند بود؟ اگر چنین شود حرف های صلح طلبی پزشکیان بر باد می‌رود و اگر چنین نشود باز هم حامیان جمهوری اسلامی بر این باور مصمم‌تر خواهند شد که جمهوری اسلامی ترسیده است.
ویدیو کامل برنامه سیاست با مراد ویسی روزهای شنبه تا چهارشنبه را اینجا می توانید ببینید.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابعی که نام آنها را اعلام نکرد، گزارش داد که جمهوری اسلامی میانجیگری مذاکراتی محرمانه بین روسیه و حوثی‌های مورد حمایت تهران را برعهده داشته تا روسیه را متقاعد سازد که موشک‌های ضد کشتی روسی را در اختیار این گروه قرار دهد.
رویترز این مذاکرات را نشانه دیگری از تعمیق روابط تهران و مسکو دانسته و به نقل از منابع خود نوشته است که با وجود این، روسیه هنوز تصمیم به انتقال موشک‌های یاخونت - معروف به پی-۸۰۰ اونیکس - نگرفته است. این موشک به حوثی‌ها این امکان را خواهد داد که با دقت بیشتری به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ حمله و کشتی‌های جنگی اروپایی و آمریکایی را که از آنها دفاع می‌کنند، بیش از پیش مورد تهدید قرار دهند.
وال‌استریت‌ژورنال ئیشتر در ماه ژوییه گزارش داده بود که روسیه در حال بررسی ارسال این موشک‌ها به حوثی‌های یمن است. در آن گزارش و گزارش‌های دیگر به نقش میانجیگرانه جمهوری اسلامی در این زمینه اشاره نشده بود.
حوثی‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی از ماه نوامبر سال گذشته حملات پهپادی و موشکی مکرری را به کشتی‌ها در کانال‌های کشتیرانی حیاتی در دریای سرخ و خلیج عدن انجام داده‌اند و می‌گویند این حملات را در حمایت از فلسطینی‌ها در جنگ غزه با اسرائیل انجام میدهند.
حملات حوثی‌ها تاکنون به غرق شدن دو کشتی انجامیده است. آنها یک کشتی را نیز توقیف کرده‌اند و با وادار کردن شرکت‌های کشتیرانی به تغییر مسیر خود، تجارت دریایی جهانی را مختل کرده‌اند و باعث افزایش هزینه‌های بیمه کشتی‌هایی شده‌اند که در دریای سرخ تردد می‌کنند.
در مقابل، ایالات متحده و بریتانیا حملات متعددی به مواضع حوثی‌ها انجام داده‌اند اما نتوانسته اند جلو حملات این گروه را بگیرند.
دو مقام منطقه ای آگاه از مذاکرات حوثی‌ها با روسیه با میانجیگری جمهوری اسلامی، به رویترز گفتند که حوثی‌ها و روس‌ها در سال جاری دست کم دو بار در تهران با یکدیگر دیدار و برای تامین ده‌ها موشک که برد آنها حدود ۳۰۰ کیلومتر است، مذاکره کرده‌اند.
به نوشته رویترز این مذاکرات همچنان ادامه دارد و انتظار می‌رود در هفته‌های آینده دیدارهای بیشتری در تهران صورت گیرد.
روسیه پیش از این موشک یاخونت را در اختیار حزب‌الله، دیگر گروه نیابتی مورد حمایت جمهوری اسلامی قرار داده بود.
یکی از منابع رویترز به این خبرگزاری گفت که مذاکرات در زمان ابراهیم رئیسی، رییس پیشین دولت در جمهوری اسلامی آغاز شد.
یک منبع اطلاعاتی غربی نیز به رویترز گفت: «روسیه در حال مذاکره با حوثی‌ها برای انتقال موشک‌های ضد کشتی مافوق صوت یاخونت است و ایرانی‌ها نیز ا در حال میانجیگری این مذاکرات هستند اما نمی‌خواهند در این معامله اسمی از آنها برده شود.»
نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل و وزارت دفاع روسیه به درخواست‌های خبرگزاری رویترز برای اظهار نظر در این مورد پاسخ ندادند.
محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی حوثی‌های یمن، اما به این خبرگزاری گفت: «ما از آنچه شما به آن اشاره کردید اطلاعی نداریم.»
یک مقام ارشد آمریکایی از ذکر نام سامانه‌های خاصی که می‌توانند به یمن منتقل شوند خودداری کرد، اما تایید کرد که روسیه در حال بحث در مورد دادن موشک به حوثی‌ها بوده است. او این امر را «بسیار نگران کننده» خواند.
یک مقام وزارت دفاع آمریکا نیز به رویترز گفت هرگونه تلاش برای تقویت توانایی‌های حوثی‌ها «منافع مشترک بین‌المللی در آزادی دریانوردی جهانی و ثبات در دریای سرخ و خاورمیانه را تضعیف می‌کند.»
روابط نزدیک‌تر روسیه و جمهوری اسلامی
رویترز در ادامه گزارش خود تاکید کرده است که روسیه و جمهوری اسلامی در بحبوحه جنگ روسیه در اوکراین روابط نظامی نزدیک‌تری با یکدیگر برقرار کرده‌اند.
ایالات متحده در اوایل ماه جاری اعلام کرد که گفته می‌شود تهران موشک‌های بالستیک را برای استفاده علیه اوکراین به مسکو منتقل کرده است.
سه منبع دیگر نیز به این خبرگزاری گفتند که یکی از انگیزه‌های مسکو برای مسلح کردن حوثی‌ها این احتمال است که کشورهای غربی تصمیم بگیرند به اوکراین اجازه دهند از سلاح‌های دوربرد خود برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده کند.
یک مقام ارشد آمریکایی گفت: « به‌نظر می‌رسد مذاکرات روسیه و حوثی‌ها به موضع ما در اوکراین و آنچه که ما می‌خواهیم یا نمی‌خواهیم انجام دهیم، از جمله در مورد درخواست‌های کی‌یف برای لغو محدودیت‌های استفاده از سلاح‌های دوربرد ارائه شده از سوی ایالات متحده برای حمله به اهدافی در عمق خاک روسیه، مربوط می‌شود.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، در ماه ژوئن هشدار داد که مسکو می‌تواند سلاح‌های پیشرفته دوربرد - مشابه سلاح‌هایی که ایالات متحده و متحدانش به اوکراین میدهند - در اختیار دشمنان غرب در سراسر جهان بگذارد.
یاخونت یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های ضد کشتی جهان محسوب می‌شود که برای عبور از سطح دریا طراحی شده است. این موشک سرعتی بیش از دو برابر سرعت صوت دارد و همین موضوع شناسایی و رهگیری آن را دشوار می‌کند.
تغییر وضعیت امنیتی منطقه
فابیان هینز، کارشناس موشک‌های بالستیک در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک، گفت که انتقال موشک‌های یاخونت از سوی روسیه به حوثی‌ها، وضعیت امنیتی منطقه را به‌طور قابل توجهی تغییر می‌دهد.
هینز گفت: «پی-۸۰۰ سامانه‌ای بسیار توانمندتر از موشک‌های بالستیک و کروز ضد کشتی است که حوثی‌ها تاکنون از آنها استفاده کرده‌اند.»
هینز گفت که حوثی‌ها نه تنها می‌توانند موشک‌های یاخونت را به سمت کشتی‌های جنگی ایالات متحده، بریتانیا و سایر کشتی‌هایی که از کشتی‌های تجاری در دریای سرخ در برابر حملات پهپادی و موشکی حوثی‌ها محافظت می‌کنند شلیک کنند، بلکه می‌توانند از آنها به عنوان سلاح‌هایی برای حمله زمینی استفاده و عربستان سعودی را تهدید کنند.
یک مقام ارشد آمریکایی هم گفت که هیاتی از مقامات آمریکایی در جریان سفر تابستان امسال به عربستان سعودی در مورد مذاکرات روسیه و حوثی‌ها با همتایان سعودی خود گفتگو کردند. واشینگتن این موضوع را با مسکو نیز مطرح کرده است.
سه منبع به رویترز گفتند که سعودی‌ها نیز به‌طور مستقیم نگرانی‌های خود را با روسیه در میان گذاشته‌اند.
دولت عربستان سعودی حاضر نشد به سوالات رویترز در این زمینه پاسخ دهد.
