هواپیمای آموزشی ارتش جمهوری اسلامی در همدان سقوط کرد

تصاویر منتشر شده در رسانه‌های اجتمای نشان می‌دهند کسبه بازارهای شهرهای کُردنشین سنندج، سقز، دیواندره و مریوان در استان کردستان، مهاباد و بوکان در استان آذربایجان‌غربی و کرمانشاه در استان کرمانشاه، روز چهارشنبه از باز کردن مغازه‌های خود امتناع کردند.

بر اساس گزارش‌ها، در برخی از شهرها خطوط اینترنت دچار اختلال شده‌اند.

تصاویر رسیده به ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهند ماموران روی کرکره شماری از مغازه‌هایی که به اعتصاب پیوسته‌اند، با رنگ قرمز کلمه «پلمب» را نوشته‌اند.

آژانس خبری کُردپا نیز از فضای امنیتی حاکم بر شهر سقز در روز چهارشنبه خبر داد و نوشت که «ده‌ها مغازه از سوی نیروهای امنیتی پلمب شده‌اند».

هم‌زمان با این اعتصابات، مازیار طاطایی، یکی از وکلای پخشان عزیزی، اعلام کرد که دیوان عالی کشور در پی ثبت درخواست اعاده دادرسی برای حکم اعدام موکلش، با توقف اجرای حکم این زندانی سیاسی موافقت کرده است.

شش حزب و جریان سیاسی کردستان ایران در بیانیه‌ای برگزاری موفقیت‌آمیز این اعتصابات را تبریک گفتند و این اقدام هماهنگ را «پاسخ قاطع» مردم به جمهوری اسلامی خواندند.

این احزاب خاطرنشان کردند موفقیت این اعتصابات در حالی است که برگزارکنندگان آن شاهد تهدید، ارعاب و انتشار اخبار کذب بودند.

حزب دموکرات کردستان ایران، حزب حیات آزاد کردستان (پژاک)، حزب آزادی کردستان (پاک)، حزب کومه‌له کردستان ایران، حزب دمکرات کردستان ایران و سازمان کردستان حزب کمونیست ایران از جمله گروه‌های امضاکننده این بیانیه هستند.

این شش حزب یک‌شنبه ۳۰ دی‌ماه در بیانیه‌ای مشترک از مردم سراسر کردستان خواستند با هدف جلوگیری از اعدام پخشان عزیزی و وریشه مرادی، سوم بهمن در یک اعتصاب سراسری پیش‌گیرانه، بازارها و مراکز کار و تحصیل را تعطیل کنند.

جمعی از دانشجویان و ائتلافی از زنان کرد نیز در بیانیه‌هایی جداگانه، احکام صادر شده علیه پخشان عزیزی و وریشه مرادی، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین را محکوم و از فراخوان اعتصاب حمایت کردند.

در همین حال، کمپین آزادی وریشه مرادی، در بیانیه‌ای با اشاره به انتشار خبر توقف اجرای حکم پخشان عزیزی پس از برگزاری اعتصاب عمومی کردستان و اعتصاب غذای بند زنان زندان اوین، اعلام کرد هنوز هیچ تغییری در پرونده وریشه مرادی صورت نگرفته و خطر اجرای حکم او همچنان به قوت خود باقی است.

شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح در اینستاگرام خود نوشت: «از تمام جریان‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی و صنفی می‌خواهم با این اعتصاب همراه شوند.»

وریشه مرادی ۲۰ آبان با حکم ابوالقاسم صلواتی و پخشان عزیزی دوم مرداد با حکم ایمان افشاری در دادگاه انقلاب تهران به اعدام محکوم شدند.

پخشان عزیزی، مددکار اجتماعی، ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ در تهران بازداشت و پس از تحمل نزدیک به پنج ماه حبس انفرادی و شکنجه، اواخر آذر همان سال به بند زنان اوین منتقل شد.

عزیزی دوم مرداد سال جاری با حکم افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شد.

حکم اعدام این زندانی سیاسی کُرد ۱۹ دی‌ در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور تایید شد و به گفته برادرش، برای اجرا به دایره اجرای احکام فرستاده شده است.

تایید حکم اعدام عزیزی و صدور حکم اعدام مرادی در هفته‌ها و ماه‌های گذشته با اعترضات گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شده است.

عزیزی یکی از ده‌ها زندانی سیاسی محکوم به اعدام در ایران است که حکم اعدامش بدون در نظر گرفتن اسناد نشان‌دهنده بی‌گناهی او، تایید شده است.

سایت حقوق بشری هرانا ۱۷ دی‌ ماه در گزارشی با استناد به بررسی‌های اخیر خود نوشت در حال حاضر دست‌کم ۵۴ زندانی در زندان‌های سراسر کشور با اتهامات سیاسی یا امنیتی زیر حکم اعدام هستند.

شواهد نشان می‌دهد که بازار به‌جای توجه به این ادعاها، منتظر اقدامات و سیاست‌های ترامپ علیه جمهوری اسلامی است و واکنش‌های خود را بر اساس آن‌ها تنظیم می‌کند.

با بازگشت ترامپ به قدرت و شروع سیاست فشار حداکثری، قیمت دلار و سکه بلافاصله روند صعودی به خود گرفت. در همان روز اول بازگشت ترامپ، قیمت دلار از ۸۲ هزار تومان عبور کرد و اکنون به ۸۳ هزار تومان نزدیک شده است. قیمت سکه نیز از مرز ۵۸ میلیون تومان گذشت.

این روند نشان می‌دهد که بازار ایران به ادعاهای مقامات جمهوری اسلامی بی‌اعتناست و مسیر خود را طی می‌کند.

اگر سیاست‌های ترامپ علیه جمهوری اسلامی ادامه یابد و او دستورات جدیدی برای تشدید فشارها صادر کند، احتمالا قیمت دلار و سکه بیش از پیش افزایش خواهد یافت. هرگونه تاخیر در مذاکره یا توافق با ترامپ نیز به تشدید این روند دامن می‌زند.

افزایش نرخ ارز و طلا تاثیر مستقیم بر تمامی قیمت‌ها در کشور خواهد داشت و بازارهای اقتصادی ایران با تنش بیشتری مواجه خواهند شد. در صورت ادامه سیاست‌های ترامپ، وضعیت اقتصادی ایران در طول چهار سال ریاست جمهوری او می‌تواند به بحرانی غیرقابل تصور برسد.

این تجربه در دور اول ریاست جمهوری ترامپ نیز رخ داد. در سال ۱۳۹۶، زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، قیمت دلار که در حدود ۳۸۰۰ تومان بود، به‌سرعت به ۱۰ هزار تومان رسید و سپس روند صعودی خود را ادامه داد.

اکنون نیز، اگر سیاست‌های مشابهی در پیش گرفته شود و جمهوری اسلامی تسلیم فشارها نشود، احتمال جهش مجدد قیمت دلار به مرزهای بسیار بالاتر وجود دارد. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که دلار ممکن است به ۱۰۰ هزار تومان یا حتی بیشتر برسد.

محمدحسین عادلی، رییس سابق بانک مرکزی، هشدار داده است اگر ترامپ صادرات نفت ایران به چین را محدود کند، تورم در ایران دو برابر خواهد شد و کسری بودجه فعلی نیز که حدود ۸۵۰ هزار میلیارد تومان است، دو برابر می شود.

این وضعیت می‌تواند به پاشنه آشیل جمهوری اسلامی تبدیل شود. سخنان عادلی به‌وضوح جدی‌تر از ادعاهای مقامات فعلی جمهوری اسلامی است که می‌گویند «اتفاق خاصی نخواهد افتاد.»

بسیاری از مردم، به‌رغم آگاهی از تاثیرات منفی احتمالی سیاست‌های ترامپ بر معیشت خود، از بازگشت او به قدرت خوشحال هستند. امید به تضعیف یا حتی سرنگونی جمهوری اسلامی از سوی ترامپ، در میان بخش قابل توجهی از مردم تقویت شده است. این نگرش نشان‌دهنده عمق نارضایتی از عملکرد جمهوری اسلامی و بی‌اعتمادی به مقامات آن است.

نکته قابل توجه این است که مردم به‌خوبی از پیامدهای اقتصادی فشارهای خارجی آگاه هستند، اما ترجیح می‌دهند سختی‌های ناشی از آن را تحمل کنند، به این امید که فشارهای خارجی به تغییرات بنیادی در نظام حاکم منجر شود. این وضعیت بیانگر شکاف عمیق میان مردم و مقامات جمهوری اسلامی است.

بازگشت ترامپ به قدرت، زنگ خطری جدی برای جمهوری اسلامی است. از سوی دیگر، حمایت مردم از ترامپ، هرچند ممکن است عجیب به نظر برسد، اما ریشه در نارضایتی عمیق از نظام جمهوری اسلامی دارد.

مقامات جمهوری اسلامی به‌جای ارائه تحلیل‌های سطحی و تکراری، باید به دلایل اصلی این نارضایتی‌ها و شکاف‌های اجتماعی بپردازند. مردم ایران خواهان عبور از جمهوری اسلامی هستند و به هر فرصتی برای دسترسی به این هدف چشم دوخته‌اند.