واشینگتن پست از استقرار پیمانکاران امنیتی آمریکایی در یک ایست بازرسی در غزه خبر داد
ویرانیهای به جا مانده از درگیریها در جادهای در نوار غزه، ششم بهمن
روزنامه واشینگتن پست گزارش داد پیمانکاران امنیتی مسلح آمریکایی از این هفته در یک ایست بازرسی در نوار غزه مستقر خواهند شد تا خودروهای آوارگان فلسطینی را که از جنوب به سمت شمال این باریکه در حال حرکت هستند، مورد بازرسی قرار دهند.
در چارچوب توافق آتشبس غزه و در دومین مرحله تبادل گروگانهای اسرائیلی با زندانیان فلسطینی، ارتش اسرائیل شنبه ششم بهمن، چهار گروگان زن آزاد شده را پس از ۴۷۷ روز اسارت تحویل گرفت.
همچنین اداره زندانهای اسرائیل شنبه اعلام کرد که تمامی ۲۰۰ زندانی فلسطینی در چارچوب تبادل با گروگانهای اسرائیلی، از زندانهای اسرائیل آزاد شدهاند.
همزمان با آزاد شدن این چهار گروگان، یک مقام حماس به خبرگزاری رویترز گفت این گروه به میانجیهای توافق آتشبس غزه اطلاع داده است یک گروگان زن غیرنظامی اسرائیلی که اسرائیل میگوید شنبه (امروز) باید آزاد میشد، هفته آینده آزاد خواهد شد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد گروگانهای آزاد شده پس از بازگشت به اسرائیل، تحت ارزیابی اولیه پزشکی قرار خواهند گرفت.
بر اساس گزارش منابع اسرائیلی، گروگانهای زن اسرائیلی آزاد شده در شرایط جسمی و روحی مناسبی هستند.
کمی قبل از آن، حماس این چهار گروگان زن را به سازمان صلیب سرخ تحویل داده بود.
این چهار زن، سربازان ارتش اسرائیل هستند که قرار است در این مرحله از روند آتشبس با دهها زندانی فلسطینی مبادله شوند.
اقدامات برای انجام مرحله دوم تبادل گروگانهای حماس و زندانیان فلسطینی، از بامداد شنبه ششم بهمن در غزه و اسرائیل آغاز شد.
حماس فهرست ۲۰۰ زندانی فلسطینی را که اسرائیل قرار است در ازای چهار سرباز زن اسرائیلی آزادشان کند، منتشر کرد و افزود ۷۰ نفر از زندانیان فلسطینی که قرار است شنبه آزاد شوند، به خارج از غزه و کرانه باختری فرستاده خواهند شد
در آستانه آزادی چهار گروگان اسرائیلی، دهها عضو حماس و جهاد اسلامی با یونیفرمهای نظامی در میدانی در شهر غزه تجمع کردند.
هفته گذشته نیز حماس هنگام آزادی سه گروگان اسرائیلی اقدام به نمایش قدرت مشابهی کرده بود.
در مرحله اول آزادسازی گروگانها بر اساس توافق جدید، سه گروگان اسرائیلی آزاد شدند.
دفتر نخستوزیری اسرائیل اعلام کرده بود چهار گروگان زن دیگر طی هفت روز آینده آزاد خواهند شد.
رویترز به نقل از دو منبع مرتبط با کنگره آمریکا اعلام کرده برآوردهای رسمی نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده تائید میکند حماس از آغاز جنگ با اسرائیل تاکنون بین ۱۰ تا ۱۵ هزار عضو جدید جذب کرده است که تقریبا معادل همان تعداد نیرویی است که حماس در این جنگ از دست داده است.
رویترز نوشته مقامات امریکایی معتقدند این آمار نشان میدهد نیروهای حماس که مورد حمایت جمهوری اسلامی هستند، میتوانند همچنان تهدیدی پایدار برای اسرائیل به شمار روند.
حماس و اسرائیل از روز یکشنبه وارد آتشبسی شدند که به توقف ۱۵ ماه جنگ که نوار غزه را ویران کرده و خاورمیانه را در تنش فرو برده بود، انجامید.
منابعی که این مجموعه گزارشهای نهادهای اطلاعاتی آمریکا را دیدهاند به رویترز گفتهاند بر اساس این گزارشها، بسیاری از نیروهای جذب شده حماس، جوان و فاقد آموزش لازم هستند و صرفا برای وظایف امنیتی ساده به کار گرفته میشوند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه دولت وقت جو بایدن، ۲۵ دی گفته بود ایالات متحده معتقد است حماس تقریبا به همان تعداد نیرو که در نوار غزه از دست داده است، عضوگیری کرده و هشدار داد که «این وضعیت، نسخهای برای تداوم شورش و جنگی بیپایان است.»
بلینکن جزئیات بیشتری درباره این ارزیابی ارائه نکرده است، اما مقامات اسرائیلی آمار کشتههای شبهنظامیان در غزه را نزدیک به ۲۰ هزار نفر برآورد کردهاند.
بلینکن همان زمان گفته بود: «هر بار که اسرائیل عملیات نظامی خود را پایان میدهد و عقب مینشیند، نیروهای حماس بازگشته و از نو سر برمیآورند، چراکه هیچ چیز دیگری برای پرکردن این خلا وجود ندارد.»
دنی دنون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، چهارشنبه گذشته در واکنش به اظهارات بلینکن گفت هرچند اسرائیل از تلاش حماس برای جذب نیرو آگاه است، اما این تهدید را چندان جدی نمیداند: «ما میدانیم حماس در حال جذب جوانان است، اما حتی با وجود جذب این جوانان، آنها نه سلاح دارند و نه امکانات آموزشی. بله، میتوانید این جوانان را علیه اسرائیل تحریک کنید، اما برای تبدیل شدن به یک تروریست، لازم است به سلاح یا راکت دسترسی داشته باشند که ممکن نیست.»
ابوعبیده، سخنگوی شاخه نظامی حماس هم پیشتر اعلام کرد این گروه موفق شده هزاران نیروی جدید جذب کند.
تصاویری که از روزهای پس از آتشبس از غزه منتشر شده، نشان میدهد حماس علیرغم وعده اسرائیل برای نابودی این گروه، همچنان در نوار غزه با نفوذ است. بر اساس گزارشها، اداره تحت کنترل حماس در این منطقه، خیلی سریع برای اعمال دوباره تدابیر امنیتی و بازگرداندن خدمات پایهای در بخشهایی از نوار غزه وارد عمل شده است.
مقامات آمریکایی در ۱۵ ماه گدشته از اعلام عمومی اینکه به باور واشنگتن چه تعداد از نیروهای حماس کشته شدهاند، خودداری کرده و تنها گفتهاند توان حماس بهطور چشمگیری تضعیف شده و احتمالا هزاران تن از اعضای آن کشته شدهاند.
هشدار در مورد تداوم تهدید
از زمان حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل، که به گفته مقامات اسرائیلی، ۱۲۰۰ کشته و بیش از ۲۵۰ گروگان بهجا گذاشت. مقامات بهداشت فلسطین نیز اعلام کردهاند در حملات اسرائیل به نوار غزه که متعاقب آن انجام شد، بیش از ۴۶ هزار نفر کشته شدهاند.
اواخر مارس ۲۰۲۴، اوریل هِینز، رئیس وقت دستگاه اطلاعات ملی آمریکا، در یک جلسه استماع کنگره گفت جنگ غزه «تاثیری نسلی بر تروریسم» خواهد گذاشت و بحران جاری «انگیزه خشونت از سوی طیف وسیعی از کنشگران در سراسر جهان را تقویت کرده است.»
به دست آوردن اطلاعات دقیق درباره حماس دشوار است، چرا که منابع موثق در داخل غزه محدودند و روند جذب و آموزش این گروه همواره در حال تغییر است. با این حال، آمارهای رسمی آمریکا نشان میدهد که پیش از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حماس بین ۲۰ تا ۲۵ هزار نیروی نظامی در اختیار داشت.
پس از آتشبس، نیروهای اسرائیلی شروع به عقبنشینی از برخی مواضع خود در داخل غزه کردهاند. مرحله دوم توافق آتشبس میتواند به پایان دائم جنگ منجر شود، اما شروط این مرحله هنوز نیازمند مذاکره است.
هرزی هَلوِی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل که سهشنبه گذشته از سمت خود کنارهگیری کرد، در سخنرانی خداحافظی گفت حماس بهشدت آسیب دیده و بیشتر فرماندهان نظامی آن کشته شدهاند، اما نابود نشده است و نیروهای دفاعی اسرائیل برای انهدام حماس به نبرد ادامه خواهند داد.
یکی از دشوارترین مسائل در مذاکرات مرحلههای بعدی، چگونگی اداره غزه پس از جنگ است. برخی از مقامات اسرائیلی میگویند پذیرش ادامه حضور حماس در قدرت برایشان قابل قبول نیست. حماس نیز تاکنون در این زمینه کوتاه نیامده است.
مایک والتز، مشاور جدید امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیسجمهور تازه منصوب آمریکا، روز یکشنبه گفت حماس هرگز بر غزه حکومت نخواهد کرد و اگر این گروه از توافق کنونی عقبنشینی کند، واشنگتن از اسرائیل برای «هر اقدامی که لازم باشد» حمایت خواهد کرد.
تلویزیون المسیره متعلق به حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی اعلام کرد که ۲۵ خدمه کشتی گلکسی لیدر ( Galaxy Leader) پس از ۱۴ ماه آزاد شدهاند.
در بیانیهای که چهارشنبه سوم بهمن از این تلویزیون پخش شد، آمده است که خدمه این کشتی در «هماهنگی» با آتشبس در غزه بین اسرائیل و حماس به عمان تحویل داده شدند.
تلویزیون المسیره به نقل از شورایعالی سیاسی حوثیها گفت: «آزادی خدمه کشتی گلکسی لیدر در چارچوب همبستگی ما با غزه و حمایت از توافق آتشبس صورت میگیرد.»
به گفته شرکت گلکسی ماریتیم، مالک کشتی گلکسی لیدر، ۲۵ خدمه این کشتی شهروندان بلغارستان، اوکراین، فیلیپین، مکزیک و رومانی هستند. این کشتی در اجاره شرکت ژاپنی نیپون یوسن ژاپنی است.
کشتی گلکسی لیدر که با پرچم باهاما حرکت میکرد، در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳ اندکی پس از آغاز جنگ غزه و پس از آنکه نیروهای حوثی در دریای سرخ آن را ربودند، به بندر حدیده که تحت کنترل حوثیهاست منتقل شد.
در پی حمله حوثیها به این کشتی و توقیف آن، جان کربی، سخنگوی پیشین شورای امنیت ملی کاخ سفید، اول آذر ۱۴۰۲ جمهوری اسلامی را «همدست» حوثیها در این اقدام دانست.
عبدالملک الحوثی، رهبر حوثیها، دوشنبه اول بهمن گفته بود که این گروه که نام رسمی آن انصارالله است، آماده است تا در صورت نقض توافق آتشبس غزه از سوی اسرائیل، دست به اقدام بزند.
او گفت: «ما همواره آماده هستیم تا در هر زمان که اسرائیل به تشدید تنش، جنایات نسل کشی و محاصره نوار غزه بازگردد، فورا مداخله کنیم.»
هانس گروندبرگ، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، در بیانیه ای گفت: «آزادی خدمه کشتی گلکسی لیدر خبری دلگرم کننده است که به بازداشت و جدایی خودسرانهای که آنها و خانوادههایشان برای بیش از یک سال متحمل شدند، پایان میدهد.»
گروندبرگ گفت: «این اقدام گامی در مسیر درست است و من از انصارالله میخواهم که این گامهای مثبت را در همه جبههها، از جمله پایان دادن به همه حملات دریایی، بردارند.»
حوثی ها از آبان ۱۴۰۲ تاکنون بیش از ۱۰۰ حمله به کشتیهایی انجام دادهاند که در دریای سرخ و خلیج عدن تردد میکنند.
حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی میگویند که این حملات در همبستگی با حماس و جنگ غزه انجام میگیرد. آنها در این مدت دو کشتی را غرق و یک کشتی دیگر را توقیف کردهاند و حداقل چهار دریانورد را کشتهاند.
این حملات کشتیرانی جهانی را مختل کرده است و شرکت ها را مجبور کرده است تا در بیش از یک سال گذشته به تغییر مسیر به جنوب آفریقا و سفرهای طولانیتر و گرانتر تن دهند.
دورون آویتال، فرمانده پیشین نیروهای ویژه ارتش اسرائیل، در مصاحبهای با برنامه تیتر اول تلویزیون ایراناینترنشنال گفت این نگرانی وجود دارد که آتشبس غزه به مرحله سوم که آخرین مرحله آتشبس توافق شده است، نرسد.
او درباره نگرانی دونالد ترامپ مبنی بر پا بر جا نماندن آتشبس تاکید کرد: «این خطر وجود دارد که حماس آتشبس را نقض و اسرائیل را مجبور به آغاز دوباره جنگ کند.»
رییسجمهوری آمریکا دوشنبه اول بهمن و پس از آغاز رسمی دوره چهار ساله ریاستجمهوریاش، درباره امکان اجرای هر سه مرحله توافق آتشبس در غزه ابراز تردید کرد.
همزمان موسی ابومرزوق، عضو دفتر سیاسی حماس، گفت که این گروه آماده گفتوگو با آمریکا و به تفاهم رسیدن با این کشور «در مورد همه مسائل» است.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری آتشبس در غزه در سه مرحله، به توافق دست یافتند.
از روز شانزدهم آتشبس، دو طرف باید در مورد مرحله دوم مذاکره کنند که انتظار میرود شامل آتشبس دائمی و خروج کامل نیروهای اسرائیلی باشد.
مرحله سوم و نهایی شامل بازگشت اجساد هر یک از گروگانهای باقیمانده و بازسازی غزه است که ممکن است مدت زیادی طول بکشد.
درباره وضعیت مدیریت نوار غزه پس از جنگ همچنان ابهامات بسیاری وجود دارد.
باسم نعیم، رییس شورای روابط بینالملل حماس، ۲۸ دی اعلام کرد دستیابی به توافق آتشبس در غزه بدون نقشآفرینی ترامپ و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او در امور خاورمیانه، امکانپذیر نبود.
فرمانده پیشین نیروهای ویژه ارتش اسرائیل در مصاحبه سهشنبه دوم بهمن خود با ایراناینترنشنال یادآوری کرد که جناح راست اسرائیل با آتشبس مخالف بوده اما افکار عمومی از آن حمایت کرده است.
به گفته آویتال، ارتش نیز معتقد است آتشبس باید «تا آزادی آخرین گروگان» برقرار بماند.
ایتمار بنگویر، سیاستمدار راستگرای اسرائیلی و رهبر حزب «قدرت یهودی»، ۲۷ دی هشدار داده بود در صورت آتشبس، حزب او از کابینه خارج خواهد شد.
بنگویر در دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو، وزیر امنیت ملی است.
فرمانده پیشین نیروهای ویژه ارتش اسرائیل همچنین گفت که استعفای هرزی هالوی، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، تاثیری بر روی آتشبس نخواهد داشت.
آویتال افزود: «غافلگیری از حمله هفتم اکتبر بر روی شانههای رییس ستاد کل ارتش اسرائیل سنگینی میکرد و به همین دلیل استعفا داد.»
هالوی در استعفانامه خود مسئولیتش در نقص امنیتی گسترده در جریان حمله حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ را بر عهده گرفت.
در پی استعفای رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، رهبران احزاب مخالف دولت در پارلمان، سهشنبه از نتانیاهو خواستند که از ژنرال هالوی پیروی کند و از مقام نخستوزیری استعفا دهد.
هرزی هالوی، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، اعلام کرد که در روز ششم مارس، دو هفته دیگر، از مقام خود کنارهگیری میکند. او در استعفانامه خود مسئولیت خود در نقص امنیتی گسترده در جریان حمله حماس در روز هفتم اکتبر ۲۰۲۳ را بر عهده گرفت.
هالوی سهشنبه در بیانیهای نوشت: در زمانی ارتش اسرائیل را ترک میکند که این ارتش «دستاوردهای مهمی را به ثبت رسانده و در حال اجرای توافق برای آزادی گروگانهاست.»
او افزود که تا زمان پایان ماموریتش، تحقیقات نیروهای دفاعی اسرائیل درباره حمله هفتم اکتبر را تکمیل و آمادگی ارتش اسرائیل را برای چالشهای امنیتی تقویت خواهد کرد.
در پی استعفای رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، فرمانده نیروهای جنوب این کشور نیز از سمت خود کنارهگیری کرد.
هالوی، یسرائیل کاتس وزیر دفاع را از تصمیم خود مطلع کرده است.
رییس ستاد کل نیروهای مسلح اسرائیل نوشت: «من فرماندهی ارتش اسرائیل را با کیفیت و روشی کامل به جانشین خود منتقل خواهم کرد.»
نتانیاهو پس از اعلام استعفای فرمانده ارتش اسرائیل، با هالوی تماس گرفت و از خدماتش تشکر کرد.
بر اساس اعلام دفتر نخستوزیر اسرائیل، قرار است این دو در روزهای آینده با یکدیگر دیدار کنند.
پیشتر هالوی از قصد خود برای استعفا از سمتش بهدلیل «شکست» در جلوگیری از حمله حماس در هفتم اکتبر سخن گفته بود.
در جریان این حمله، ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند و جنگ میان اسرائیل و حماس آغاز شد.
در پس استعفای رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، رهبران احزاب مخالف دولت در پارلمان نیز روز سهشنبه از بنیامین نتانیاهو خواستند که از ژنرال هالوی پیروی و از مقام نخستوزیری کنارهگیری کند.
آویگدور لیبرمن، از رهبران مخالف دولت گفت: «متشکرم، هرزی. نتانیاهو، حالا نوبت توست.»
بنی گانتز، وزیر دفاع پیشین اسرائیل نیز از نتانیاهو خواست یک کمیسیون تحقیق دولتی در مورد حمله هفتم اکتبر تشکیل دهد و «کشور اسرائیل را به سمت انتخابات هدایت کند تا دولتی تشکیل شود که اعتماد عمومی را دوباره به دست آورد.»
در دوران ریاست هالوی در ستاد کل نیروهای مسلح اسرائیل این کشور وارد درگیری نظامی مستقیم با جمهوری اسلامی شد.
پیشتر هالوی هشدار داده بود که اگر جمهوری اسلامی بار دیگر به سوی اسرائیل موشک بالستیک شلیک کند، ارتش برای پاسخگویی، تواناییهایی را به کار خواهد گرفت که تاکنون از آنها استفاده نکرده است.
رییس ستاد کل ارتش اسرائیل ۸ آبان گفت اگر جمهوری اسلامی اشتباه کند و به سمت ما موشک پرتاب کند میدانیم چگونه به ایران برسیم و به تواناییها و مکانهایی که در حمله قبل نادیده گرفتیم ضربه بسیار بسیار محکمی بزنیم.
واشینگتن پست شنبه ششم بهمن نوشت در جریان این عملیات بازرسی، دو شرکت آمریکایی در کنار شریکشان از کشور مصر بهطور مستقل از نیروهای ارتش اسرائیل فعالیت خواهند کرد.
نام این دو شرکت آمریکایی «یوجی سولوشِنز» مستقر در کارولینای شمالی و «سِیف ریچ سولوشِنز» مستقر در وایومینگ عنوان شده است.
واشینگتن پست افزود نیروهای این دو شرکت مجاز هستند در جریان بازرسی از خودروهای عبوری در منطقه، هرگونه سلاح یا تجهیزات نظامی را توقیف کنند، اما خودروها و سرنشینان آنها، از جمله اعضای گروه حماس، میتوانند به مسیر خود ادامه دهند.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق یکشنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون هفت گروگان زن در بند حماس در چارچوب این توافق آزاد شدهاند.
باسم نعیم، رییس شورای روابط بینالملل حماس، ۲۸ دی اعلام کرد دستیابی به توافق آتشبس غزه بدون نقشآفرینی دونالد ترامپ و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او در امور خاورمیانه، امکانپذیر نبود.
واشینگتن پست: ماموریت پیمانکاران آمریکایی در غزه نظامی نیست
واشینگتن پست در ادامه گزارش خود نوشت طبق مفاد توافق آتشبس، بازرسیها در غزه باید به دست طرفهای غیراسرائیلی انجام شود.
این روزنامه افزود پیمانکاران آمریکایی مستقر در منطقه ماموریت «نظامی» و «تهاجمی» ندارند و اختیاری برای بازداشت اعضای گروههای مسلح فلسطینی به آنها داده نشده است.
مسئولان شرکت یوجی سولوشِنز در همین رابطه اعلام کردند طبق پیشبینی آنها، مشکلی در روند اجرای این ماموریت پدید نخواهد آمد اما در عین حال، احتمال از سرگیری تنشها در این منطقه را نمیتوان انکار کرد.
یک مقام این شرکت به واشینگتن پست گفت: «مسافران از این ایست بازرسی عبور خواهند کرد و ما مانع عبور آنها نخواهیم شد. تنها مواردی که اجازه حمل آنها را ندارند، اقلامی است که خطرناک شناخته میشوند.»
او افزود: «ما نمیخواهیم هیچ کسی دست به کار خطرناکی بزند. حضور ما تنها برای مدیریت ایست بازرسی است تا همزمان با آغاز فرآیند صلح، به افرادی که از جنوب به شمال [غزه] حرکت میکنند، خدمترسانی کنیم.»
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، بیش از ۴۷ هزار کشته بر جای گذاشت. بیش از ۴۰۰ سرباز اسرائیلی نیز در جریان درگیریها در غزه جان خود را از دست دادند.