توافق اسرائیل و آمریکا درباره آغاز مرحله دوم مذاکرات آتشبس غزه
دفتر نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، توافق کردند که دوشنبه ۱۵ بهمن در واشینگتن برای آغاز مذاکرات در مورد مرحله دوم آتشبس غزه دیدار کنند.
به گزارش دفتر نخستوزیر اسرائیل، نتانیاهو عصر شنبه در گفتوگو با ویتکاف به چنین توافقی دست یافت.
دوشنبه شانزدهمین روز از مرحله اول آتشبس غزه و آزادی گروگانهای اسرائیلی در برابر زندانیان فلسطینی است.
ویتکاف قرار است با نخست وزیر قطر و مقامات ارشد مصر صحبت کند و پس از آن، او و نتانیاهو درباره زمان اعزام هیاتها برای شرکت در مذاکرات بیشتر درباره انتقال به مرحله دوم توافق آتشبس غزه بحث خواهند کرد.
خبرنگار اکسیوس شامگاه شنبه ۱۳ بهمن در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس گزارش داد که بنیامین نتانیاهو در آخرین لحظه نشست با تیم مذاکرهکننده شامل رییس موساد، رییس شاباک و دیگر مقامهای امنیتی را لغو کرد.
بر اساس این گزارش، نتانیاهو تصمیم گرفت که در این مرحله هیات مذاکرهکننده را برای مرحله دوم مذاکرات آتشبس به قطر اعزام نکند.
حماس شنبه ۱۳ بهمن سه گروگان به نامهای کیت سیگل، یاردن بیباس و اوفر کالدرون را تحویل داد.
سیگل شهروند دوتابعیتی آمریکایی-اسرائیلی و کالدرون دارای تابعیت دوگانه فرانسوی-اسرائیلی است.
در جریان روند اجرای توافق آتشبس غزه، شنبه ۱۸۰ زندانی فلسطینی آزاد شدند.
در مرحله اول توافق آتشبس که به مدت شش هفته به طول میانجامد، قرار است در مجموع ۳۳ گروگان اسرائیلی با حدود ۱۹۰۰ زندانی فلسطینی به اسرائیل مبادله شوند.
از سرگیری مذاکرات درباره مرحله دوم آتشبس در شرایطی است که قرار است نتانیاهو و دونالد ترامپ دوشنبه در کاخ سفید دیدار کنند.
وزیران خارجه کشورهای عربی با انتشار بیانیهای مشترک، انتقال فلسطینیها از سرزمینهایشان را «تحت هر شرایط یا با هر توجیهی» رد کردند و در مخالفت با درخواست دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای پذیرفته شدن ساکنان نوار غزه از سوی اردن و مصر، موضعی یکپارچه اتخاذ کردند.
وزیران خارجه و مقاماتی از اتحادیه عرب، اردن، تشکیلات خودگردان فلسطین، عربستان سعودی، قطر و مصر، شنبه ۱۳ بهمن و پس از نشستی در قاهره، در بیانیهای مشترک اعلام کردند «مشتاق همکاری با دولت ترامپ برای دستیابی به صلحی عادلانه و فراگیر در خاورمیانه، مبتنی بر راهحل دو کشوری» هستند.
هفتم بهمن ترامپ گفت اردن و مصر «باید به شکل موقتی یا بلندمدت» تعداد بیشتری از فلسطینیان غزه را بپذیرند.
رییسجمهوری آمریکا از نوار غزه با حدود ۲/۳ میلیون نفر جمعیت با عنوان «یک ویرانه کامل» یاد کرد.
مقامهای مصر و اردن پیشتر بارها مخالفت خود را با کوچ اجباری فلسطینیان از غزه ابراز کرده بودند. واشینگتن هم سال گذشته گفته بود با جابهجایی اجباری فلسطینیان مخالف است.
کودکان فلسطینی در انتظار بازگشت به خانههای خود در شمال نوار غزه، هفتم بهمن
در بیانیه جدید کشورهای عربی آمده است چنین اقدامی، «موجب گسترش درگیریها شده، ثبات منطقه را تهدید و چشمانداز صلح را تضعیف» خواهد کرد.
این بیانیه تاکید کرد: «ما بر رد هر گونه تلاش برای خدشه وارد کردن به حقوق غیرقابل انکار فلسطینیها به هر شکل و تحت هر شرایط یا توجیهی اصرار میورزیم؛ چه از طریق شهرکسازی باشد یا اخراج، الحاق سرزمین یا تخلیه زمین از مالکان آن.»
وزیران خارجه کشورهای عربی از برنامههای مصر برای برگزاری یک کنفرانس بینالمللی با همکاری سازمان ملل استقبال کردند. این کنفرانس قرار است بر بازسازی غزه متمرکز باشد اما هنوز تاریخی برای آن تعیین نشده است.
عبدالفتاح السیسی، رییسجمهوری مصر، دهم بهمن ایده پذیرش ساکنان غزه را رد کرد و گفت مردم مصر برای ابراز مخالفت خود به خیابانها خواهند آمد.
ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه اردن، هفتم بهمن با انتشار بیانیهای تاکید کرد: «مخالفت ما با جابهجایی فلسطینیان ثابت و غیرقابل تغییر است. اردن برای اردنیها و فلسطین برای فلسطینیهاست.»
با این حال، ترامپ پنجشنبه ۱۱ بهمن بار دیگر بر ایده جابهجایی فلسطینیان تاکید کرد و گفت: «ما کارهای زیادی برای آنها انجام میدهیم و آنها این کار را خواهند کرد.»
این سخنان او احتمالا اشارهای است به کمکهای گسترده آمریکا؛ از جمله کمکهای نظامی به مصر و اردن.
اردن هماکنون میزبان چندین میلیون فلسطینی است و دهها هزار نفر از فلسطینیان هم در مصر زندگی میکنند.
حماس شنبه ۱۳ بهمن سه گروگان به نامهای کیت سیگل، یاردن بیباس و اوفر کالدرون را تحویل داد. سیگل شهروند دوتابعیتی آمریکایی-اسرائیلی و کالدرون دارای تابعیت دوگانه فرانسه-اسرائیل است. قرار است در جریان روند اجرای توافق آتشبس غزه، در روز جاری ۱۸۰ زندانی فلسطینی آزاد شوند.
کیت سیگل در شهر غزه به نماینده صلیب سرخ تحویل داده شد.
بر اساس ویدیوهای منتشر شده، او که کلاهی سیاه بر سر داشت، روی سکویی که در بندر شهر غزه و روبهروی دریا برپا شده بود، برای مدتی کوتاه رو به جمعیت حاضر دست تکان داد.
این سکو با تصاویری از فرماندهان نظامی کشتهشده حماس و شعاری به زبان عبری با این مضمون تزیین شده بود: «صهیونیسم پیروز نخواهد شد.»
دهها فرد مسلح و نقابدار از اعضای حماس، حلقهای امنیتی اطراف سکو تشکیل داده بودند.
کیت سیگل، گروگان آمریکایی-اسرائیلی
ساعتی پیش از آن، ارتش اسرائیل تایید کرد که کالدرون و بیباس را پس از تحویل آنها به یک مقام صلیب سرخ در شهر خان یونس در جنوب غزه دریافت کرده است.
بیباس پدر دو گروگان کودک یعنی کیفر و آریل است.
کیفر هنگام حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس، فقط ۹ ماه داشت و آریل چهار ساله بود.
حماس در آذر سال گذشته اعلام کرد این دو پسر و مادرشان که در همان زمان ربوده شده بود، در یک حمله هوایی اسرائیل کشته شدهاند و از آن زمان هیچ خبری از آنها منتشر نشده است.
کالدرون و بیباس نیز مانند سیگل، قبل از تحویل به مقامات صلیب سرخ، هر کدام مدت زمانی کوتاه روی یک صحنه در خان یونس و مقابل پوستری از چهرههای فرماندهان حماس از جمله محمد ضیف ایستادند.
یاردن بیباس، پس از آزادی
قرار است طبق توافق، اسرائیل روز شنبه ۱۸۲ زندانی و بازداشت شده فلسطینی را به حماس تحویل دهد. برخی از این افراد در حال گذراندن محکومیت حبس ابد بودهاند.
با بازگشایی گذرگاه رفح بهعنوان بخشی از اجرای توافق، انتظار میرود روز شنبه نخستین گروه از فلسطینیها از غزه به مصر بروند.
این گذرگاه ابتدا برای عبور ۵۰ شبهنظامی زخمی و ۵۰ غیرنظامی زخمی، در کنار افراد همراه آنان، باز خواهد شد.
به احتمال زیاد ۱۰۰ نفر دیگر که اغلب دانشجو هستند، به دلایل بشردوستانه اجازه عبور از این گذرگاه را خواهند داشت.
در جریان تحویل گروگانها در روز جاری، هیچکدام از صحنههای آشفتهای که در موارد پیشین به ویژه در روز پنجشنبه اتفاق افتاد و منجر به اختلال در روند اجرای توافق آتشبس شد، پیش نیامد.
هنگام اجرای گام سوم از مرحله نخست اجرای توافق، تصاویری منتشر شده بود که نشان میداد محافظان حماس برای محافظت از گروگانها در برابر هجوم جمعیت در غزه تلاش میکردند.
پنجشنبه ۱۱ بهمن هشت گروگان از جمله پنج تبعه تایلندی اسیر در نوار غزه در ازای آزادی ۱۱۰ زندانی فلسطینی به اسرائیل بازگشتند.
حماس تاکنون ۱۷ گروگان را در ازای ۴۰۰ زندانی و بازداشتی فلسطینی آزاد کرده است.
قرار است دور بعدی مذاکرات برای مرحله دوم توافق آتشبس شامل آزادی گروگانهای باقیمانده در بند حماس و عقبنشینی نیروهای اسرائیلی از غزه از سهشنبه ۱۶ بهمن آغاز شود.
طبق توافق قرار است در مرحله اول آتشبس ۳۳ نفر از گروگانها شامل کودکان، زنان و مردان مسن، همچنین افراد بیمار و زخمی آزاد شوند. بیش از ۶۰ مرد در سن فعالیت نظامی در گروگان حماس باقی میمانند تا در مرحله دوم توافق برای آزادی آنان مذاکره شود.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که قرار است شش هفته به طول بینجامد از ۳۰ دی به اجرا درآمد و با این که دو طرف چندین بار یکدیگر را به نقض توافق متهم کردهاند، تاکنون بر اساس برنامه پیش رفته است.
بر اساس مذاکرات انجامشده، دور نخست توافق آتشبس ۱۲ اسفند به پایان میرسد.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کشتند و بیش از ۲۵۰ تن را گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، بیش از ۴۷ هزار کشته بر جای گذاشت.
وزارت بهداشت لبنان اعلام کرد که در حمله شبانه اسرائیل به شرق لبنان دو نفر کشته شدند. اسرائیل گفت مواضع حزبالله را هدف قرار داده است. این در حالی است که آتشبس میان اسرائیل و حزبالله از دو ماه پیش به اجرا گذاشته شده است.
وزارت بهداشت لبنان جمعه ۱۲ بهمن افزود که در حمله اسرائیل به منطقه جنتا در نزدیکی مرز سوریه، ده نفر نیز زخمی شدند.
منطقه جنتا که حزبالله در آن مستقر است، در نزدیکی مرز سوریه در شرق دشت بقاع واقع شده و دو هفته پیش نیز مورد هدف هواپیماهای اسرائیلی قرار گرفت.
ارتش اسرائیل اعلام کرد هواپیماهایش طی شامگاه گذشته «اهداف متعدد تروریستی حزبالله را در دره بقاع که یک تهدید بودند»، هدف قرار داده است.
بر اساس این اعلام، یکی از سایتهای مورد هدف حاوی زیرساختهای زیرزمینی است که برای توسعه و ساخت تسلیحات استفاده میشود و همچنین تاسیساتی هدف قرار گرفت که در مرز سوریه و لبنان «از سوی حزبالله برای قاچاق اسلحه به لبنان استفاده میشود».
خبرگزاری رسمی لبنان گزارش داد که هواپیماهای اسرائیل «شبکه ضد لبنان» را در شرق این کشور هدف قرار داد.
ارتش اسرائیل پنجشنبه گفته بود که یک پهپاد حزبالله را که به سمت خاک اسرائیل پرتاب شده بود، رهگیری کرده است.
حزبالله روز جمعه نقض توافق آتشبس را که به جنگ بین اسرائیل و این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی پایان داد، محکوم کرد.
بر اساس این توافق، ارتش اسرائیل قرار بود تا یکشنبه گذشته از جنوب لبنان عقبنشینی کند؛ جایی که باید فقط ارتش لبنان و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در آنجا مستقر شوند.
اما ایالات متحده که بخشی از کمیته نظارت بر آتشبس است، اعلام کرد که این مهلت تا سه هفته دیگر تمدید شده است.
بر اساس این توافق، حزبالله باید نیروهای خود را از جنوب کشور خارج کند و زیرساختهای نظامی باقیمانده در آنجا را برچیند.
اسرائیل از زمان تمدید آتشبس حملات متعددی را به خاک لبنان انجام داده و بیش از ۱۰۰ نفر را کشته یا زخمی کرده است.
آخرین حمله، یک حمله پهپادی بود که در آن حداقل پنج نفر در شهر مجدل سلم در جنوب لبنان زخمی شدند.
پس از کشمکشهای فراوان، گام سوم مرحله نخست توافق آتشبس میان حماس و اسرائیل به اجرا درآمد و هشت گروگان اسیر در نوار غزه در ازای آزادی ۱۱۰ زندانی فلسطینی به اسرائیل بازگشتند.
حماس پنجشنبه ۱۱ بهمن سه گروگان اسرائیلی به نامهای آگام برگر، سرباز زن ۲۰ ساله، آربل یهود، غیرنظامی زن ۲۹ ساله و گادی موزس، مرد ۸۰ ساله با تابعیت مضاعف آلمانی را آزاد کرد.
همچنین پنج تبعه تایلندی اسیر در نوار غزه خارج از چارچوب توافق آتشبس آزاد شدند.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول میانجامد، یکشنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون ۱۵ گروگان در بند حماس در چارچوب آن آزاد شدهاند.
انتقاد اسرائیل از «هرج و مرج» در زمان آزادی گروگانها در خان یونس
ازدحام شدید جمعیت و بینظمی در زمان انتقال آربل یهود و گادی موزس به مسئولان سازمان صلیب سرخ در خان یونس در جنوب غزه، خشم مقامهای اسرائیلی را برانگیخت.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، ظهر پنجشنبه اعلام کرد در اعتراض به شرایط حاکم در زمان آزادی این دو گروگان، آزادی زندانیان فلسطینی را به تعویق انداخته است.
در نهایت، پس از کشمکشهای فراوان اسرائیل عصر پنجشنبه مجوز آزادی ۱۱۰ زندانی فلسطینی را در چارچوب گام سوم مرحله نخست توافق آتشبس صادر کرد.
نتانیاهو شامگاه پنجشنبه از نحوه تحویل دو گروگان اسرائیلی به صلیب سرخ انتقاد کرد و نسبت به احتمال تکرار چنین رویدادهایی هشدار داد.
نخستوزیر اسرائیل در همین رابطه گفت: «ما هیچگونه نقض توافق را نمیپذیریم. امروز در زمان آزادی گروگانهایمان شاهد صحنههای وحشتناکی بودیم. به میانجیها قاطعانه اعلام کردیم که هرگونه تهدید علیه جان گروگانهایمان را تحمل نمیکنیم.»
دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، نیز اعلام کرد حوادث خان یونس جان گروگانها را در معرض خطر قرار داده بود.
هاگاری هشدار داد: «حماس مسئول این اقدام است و همانطور که تاکید کردهایم، اجازه نخواهیم داد که گروگانها در معرض چنین خطری قرار گیرند.»
مرحله بعدی تبادل گروگانهای در بند حماس و زندانیان فلسطینی قرار است شنبه ۱۳ بهمن انجام شود.
آربل یهود، گروگان اسرائیلی در محاصره اعضای گروههای مسلح فلسطینی در خان یونس پیش از تحویل به صلیب سرخ، ۱۱ بهمن
اعلام آمادگی اسرائیل برای مذاکره درباره اجرای مرحله دوم توافق آتشبس
گال هیرش، نماینده ویژه دولت اسرائیل در امور بازگشت گروگانها، اعلام کرد این کشور خود را برای مذاکرات بر سر اجرای مرحله دوم آتشبس غزه آماده میکند.
او در پیامی ویدیویی گفت: «در این لحظه، ما در حال انجام تدابیر لازم برای ادامه مذاکرات و حرکت به سوی مرحله دوم [آتشبس] هستیم.»
هیرش افزود دولت اسرائیل خود را به آزادی همه گروگانهای در بند حماس متعهد میداند.
بر اساس مذاکرات انجامشده، دور نخست توافق آتشبس ۱۲ اسفند به پایان میرسد.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، بیش از ۴۷ هزار کشته بر جای گذاشت.
تایمز اسرائیل به نقل از دو مقام نزدیک به مذاکرات آتشبس در غزه نوشت که قرار است قطر و ترکیه میزبان تعدادی از محکومان فلسطینی آزاد شده باشند که متهم به چند مورد قتل شهروندان اسرائیلی با اعمال خشونت شدید هستند.
این دو مقام گفتند که تصمیمگیری در مورد محل اعزام این افراد با هماهنگی اسرائیل انجام می شود.
اسرائیل خواستار آن شده است که این فلسطینیها پس از آزادی، در غزه یا کرانه باختری مستقر نشوند.
بر اساس گزارش چهارشنبه ۱۰ بهمن تایمز اسرائیل، ترکیه موافقت کرده است حدود ۱۵ نفر از این فلسطینیها را بپذیرد و انتظار میرود قطر نیز بقیه را بپذیرد؛ هر چند مذاکرات در حال انجام است و ممکن است از یک کشور دیگر نیز خواسته شود تا میزبان تعدادی از آنان باشد.
ششم بهمن و در دومین هفته از توافق آتشبس غزه، ۲۰۰ زندانی فلسطینی، در ازای آزادی چهار سرباز زن گروگان اسرائیلی، آزاد شده و ۷۰ نفر از آنان به مصر منتقل شدند.
رسانهها خبر دادند که آنان قرار است پس از هماهنگی با کشورهای میزبان، مصر را ترک کنند.
ششم بهمن ۲۰۰ زندانی فلسطینی، در ازای آزادی چهار سرباز زن گروگان اسرائیلی آزاد شدند
امین شومان، رییس کمیته امور زندانیان فلسطینی، گفته بود که آنان پس از عبور از مصر، به الجزایر، ترکیه یا تونس منتقل خواهند شد.
بر اساس این گزارشها، بیش از ۲۳۰ زندانی فلسطینی، عمدتا با محکومیت حبس ابد، در چارچوب توافق آتشبس آزاد شده و برای همیشه از سرزمینهای فلسطینی اخراج خواهند شد.
شبکه کان اسرائیل سهشنبه گزارش داد که حماس به خانوادههای مروان برغوثی، از رهبران فتح و احمد سعدات، دبیرکل جبهه خلق برای آزادی فلسطین، قول داده است که آنان در مرحله دوم توافق آتشبس آزاد خواهند شد.
بر اساس گزارشها، اسرائیل آزادی برغوثی را رد کرده است.
برغوثى با عنوان رهبر «انتقاضه دوم» معرفی میشود و به دلیل نقش داشتن در پنج مورد قتل اسرائيلىها، به پنج بار حبس ابد محكوم شده است. او از سال ۲۰۰۲ در زندان به سر میبرد.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق رسیدند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول میانجامد، یکشنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون هفت گروگان زن در بند حماس در چارچوب آن آزاد شدهاند.
هنوز مذاکرات در مورد روند اجرای مرحله دوم توافق آغاز نشده است.
انتظار میرود حماس در مرحله دوم، گروگانهای مرد جوان از جمله سربازان را آزاد کند.