پکن در واکنشی سریع به تعرفه‌های جدید دونالد ترامپ بر کالاهای چینی، در اقدامی متقابل تعرفه‌هایی بر واردات کالاهای آمریکایی اعمال و تحقیقات ضدانحصار را علیه شرکت گوگل آغاز کرد. جنگ تجاری بین دو اقتصاد برتر جهان در حالی است که ترامپ، هم‌زمان به مکزیک و کانادا امتیازاتی داد.
ریچارد لاوت، یکی از روسای این شرکت در بیانیهای با اشاره به این‌که بایدن یکی از محترمترین و تاثیرگذارترین صداهای آمریکاست، نوشت: «تعهد مادامالعمر او به انجام خدمات عمومی، تعهدی بر پایهی اتحاد، خوشبینی و کرامت است و ما عمیقا مفتخر هستیم که بار دیگر با او همکاری میکنیم.»
این آژانس پیشتر هم با باراک اوباما، رییس‌جمهور پیشین آمریکا و میشل اوباما، همسر او قرارداد همکاری داشته است.
بایدن، ۸۲ ساله، پس از پنج دهه فعالیت در حوزه خدمات عمومی، درباره برنامههای آیندهاش سکوت کرده است. او هنگام ترک کاخ سفید در دوم بهمن به هوادارانش گفت: «ما دولت را ترک میکنیم اما مبارزه را ترک نمیکنیم.»
تنها دو هفته از پایان دوران ریاست‌جمهوری بایدن گذشته و هنوز نشانهای از کتاب تازهای یا پروژه جدیدی که او قصد انجامش را داشته باشد در دست نیست.
بایدن سال ۲۰۱۷ در دوره پیشین همکاری با این آژانس، خاطرات خود را با عنوان «به من قول بده، بابا: یک سال امید، دشواری و هدف» منتشر کرد.
این کتاب، که شرحی بر فقدان پسر ارشدش «بو» بود، به فهرست پرفروشترینهای نیویورکتایمز راه یافت و او برا معرفی این کتاب توری در آمریکا گذاشت، رویدادی که بسیاری آن را گامی مقدماتی برای نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ دانستند.
در حالی که بایدن در این مدت کوشش کرده از نگاه رسانهها دور بماند همچنان با دستیاران و همکاران سابق خود در ارتباط است.
آژانس استعدادهای سیایای معمولا با ستارههای بزرگ سینما و چهرههای مطرح هالیوودی کار میکند، اما همکاری با سیاستمداران و گروههای حامی مسائل اجتماعی نیز در کارنامه آن دیده می‌شود.
همکاری خانواده اوباما با این آژانس از طریق شرکت تولیدیشان به نام «هایِر گرَوند» منجر به ساخت فیلمها و برنامههای تلویزیونی موفقی از جمله فیلم مستند آمریکن فاکتوری شده که برنده اسکار شد.
هیلاری کلینتون، نامزد پیشین ریاست‌جمهوری و وزیر خارجه سابق آمریکا هم برای پیشبرد پروژههای خود، از جمله کتاب تصمیم سخت که به شرح دوره فعالیتش بهعنوان عالیترین دیپلمات ایالات متحده میپردازد، با سیایای قرارداد امضا کرده است.
ربیو، که برای دیدار از چند کشور آمریکای مرکزی به این منطقه سفر کرده است، پس از دیداری چندساعته با نایب بوکله، رییس‌جمهور السالوادور، اعلام کرد که بوکله طرحی بی‌سابقه و «فوق‌العاده» را پیشنهاد داده است.
به گفته روبیو، طبق این پیشنهاد، السالوادور حاضر است همه مهاجران غیرقانونی بازداشتشده در خاک آمریکا را که از این کشور اخراج میشوند در خاک خود بپذیرد و علاوه بر این، مجرمان خطرناک آمریکایی را که در این کشور زندانی هستند هم بپذیرد و در زندانهایش نگه دارد.
روبیو به السالوادور سفر کرده بود تا این دولت دوست آمریکا را تحت فشار قرار دهد تا اقدامات بیشتری برای برآورده کردن خواستههای دونالد ترامپ برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی انجام دهد.
بوکله دقایقی پس از صحبتهای روبیو، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تایید کرد به ایالات متحده پیشنهاد کرده با پرداخت هزینهای مشخص بخشی از سیستم زندانش را «برونسپاری» کند. او گفت السالوادور حاضر است در این شرایط، مجرمان محکومشده در آمریکا را از هر ملیتی باشند در زندانهای خود بپذیرد.
یک مقام دولت ترامپ اعلام کرد هرچند برنامهای برای اخراج شهروندان آمریکایی و یا برونسپاری زندانیهای آن در دست نیست، اما این پیشنهاد بوکله «حائز اهمیت» است.
ایپی گزارش داده اخراج یا انتقال شهروندان زندانی آمریکایی به کشوری دیگر با چالشهای جدی قانونی مواجه خواهد شد.
در همین حال، اعتراضهایی هم در داخل السالوادور شکل گرفته است و مخالفان می‌گویند این رویکرد، این کشور را به «حیاط خلوت» ایالات متحده برای رهاکردن «زباله» تبدیل میکند و نسبت به نقض حقوق پناهجویان ابراز نگرانی دارند.
فعالان حقوق بشر هشدار داده اند که السالوادور فاقد یک سیاست روشن و ثابت برای رفتار با پناهجویان و پناهندگان است و ممکن است چنین توافقی با آمریکا به جنایتکاران خشن هم محدود نشود.
روبیو در ادامه سفر خود به آمریکای مرکزی، از پاناما بازدید کرد و شاهد پروازی بود که ۴۳ مهاجر غیرقانونی را از پاناما به کلمبیا بازمیگرداند، اقدامی که بخشی از سیاستهای مقابله با مهاجرت غیرقانونی دولت ترامپ است.
روبیو همچنین هشدار داد که اگر دولت پاناما نسبت به حضور چین در منطقه کانال بیتفاوت بماند، ایالات متحده خودش وارد عمل خواهد شد.
این اظهارات همراستا با موضع ترامپ است که صریحا اعلام کرده «چین نباید در کانال پاناما حضور داشته باشد» و تهدید کرده در صورت بیتوجهی پاناما، آمریکا کنترل کانال را بازپس خواهد گرفت.
روبیو در صحبتهایش درباره پیشنها السالوادور با اشاره به اهمیت همکاریهای منطقهای و امضای تفاهمنامهای در زمینه همکاری هسته‌ای غیرنظامی با دولت السالوادور، گفت علیرغم تنشها بر سر مسائل مهاجرتی، روابط دوجانبه در حوزههای دیگر ادامه خواهد یافت.
بر اساس این گزارش، پیش‌نویس این قانون تهیه شده و در میان مقامات ارشد دولت ترامپ در گردش است.
بر اساس این پیش‌نویس، انتظار می‌رود از وزیر آموزش و پرورش خواسته شود طرحی برای تعطیل‌کردن این وزارتخانه ارائه دهد و از کنگره هم درخواست می‌شود قانونی برای حذف این وزارتخانه به تصویب برساند.
هنوز زمان دقیق امضای این فرمان از سوی ترامپ مشخص نیست، اما منابع آگاه از این فرایند به شبکه «ای‌بی‌سی نیوز» گفته‌اند مذاکرات در دولت ترامپ درباره آینده این وزارتخانه به‌صورت فعال در جریان است.
تعطیلی این وزارتخانه، برای ترامپ اقدامی فوق‌العاده به‌شمار می‌رود چراکه به او کمک خواهد کرد یک گام دیگر به تحقق وعده‌ای که ماه‌ها در جریان کارزار انتخاباتی مطرح می‌کرد نزدیک‌تر شود: انحلال این وزارتخانه و بازگرداندن سیاست‌گذاری آموزشی به صورت کامل به ایالت‌ها.
با این حال، منابع دولتی به «ای‌بی‌سی نیوز» گفته‌اند هرگونه فرمان اجرایی، احتمالا دربرگیرنده درخواست تهیه طرحی برای تعطیلی وزارتخانه خواهد بود و فرمانی فوری برای پایان دادن به کار آن صادر نخواهد شد.
نقش کنگره در تلاش برای انحلال وزارت آموزش و پرورش
همچنین مشخص نیست وزیر آموزش و پرورش آینده چه رویکردی در قبال طرح تعطیلی این وزارتخانه خواهد داشت. هنوز جلسه تائید صلاحیت لیندا مک‌من، گزینه پیشنهادی ترامپ برای این سمت، در سنا برگزار نشده است.
بر اساس قوانین آمریکا، برای انحلال یک وزارتخانه، مانند وزارت آموزش و پرورش، نیازی به دو سوم آرا نیست و بلکه تنها یک اکثریت ساده نصف به علاوه یک آرا کافی است.
اما نکته مهم این است که اگر بحث درباره این موضوع به درازا بکشد و مخالفان دموکرات با ادامه بحث به شکل نامحدود، که به آن فلیبستر می‌گویند، مانع رای‌گیری درباره این مساله شوند برای قفل‌کردن بحث در سنا و شروع رای‌گیری، یک اکثریت ۶۰ درصد موردنیاز است که جمهوری‌خواهان فاقد آن هستند.
ترامپ و مخالفان این وزارتخانه بر این باورند که وزارت آموزش‌وپرورش با بودجه بیش از ۲۰ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۵، کار موثری نمی‌کند و عملکرد مطلوبی ندارد.
گزارش آموزشی به نام «کارت گزارش ملی» نشان می‌دهد که شکاف دستاوردهای تحصیلی دانش‌آموزان در حال گسترش است و نمرات مهارت خواندن در پایه‌های چهارم و هشتم با افت مواجه شده است.
فرمان‌های اجرایی ترامپ مرتبط با آموزش
ترامپ هفته گذشته چند فرمان اجرایی را امضا کرد که شامل دفاع از حقوق والدین، اولویت‌دهی به انتخاب آزاد مدارس از سوی والدین در مقیاس گسترده، مقابله با یهودستیزی و کاهش بودجه فدرال برای آن‌چه او «تزریق ایدئولوژی» در ۱۲ سال تحصیل خواند، می‌شود.
محافظه‌کاران از زمان ریاست‌جمهوری رونالد ریگان برای بستن وزارت آموزش و پرورش تلاش کرده و در دقاع از آن سخن مي‌گویند و اکنون که این حزب در هر دو مجلس کنگره اولویت دارد، بحث درباره آن جدی‌تر شده است.
در همین‌حال، ده‌ها تن از کارکنان وزارت آموزش و پرورش در تعطیلات آخرهفته گذشته، نامه‌هایی دال بر «مرخصی اداری اجباری با حقوق» دریافت کردند که بخشی از گام‌های وزارتخانه برای انجام اصلاحاتی بی‌سابقه است.
یکی از کارکنان این وزارتخانه که می‌گوید از «شغل رویایی» خود به مرخصی اداری فرستاده شده است، با اشاره به این‌که برخی از کارکنان درباره آینده این نهاد نگران هستند، به ای‌بی‌سی نیوز گفت: «به نظر می‌رسد ممکن است تعطیلی این وزارتخانه واقعا اتفاق بیفتد و همین موضوع بسیار نگران‌کننده است.»
رییس‌جمهوری آمریکا، سه‌شنبه ۱۶ بهمن اقدام خود را مبنی بر اعمال تعرفه‌های سنگین بر مکزیک و کانادا در ازای تعهداتی از این دو کشور برای تشدید نظارت مرزی و مبارزه با جرم و جنایت، برای ۳۰ روز تعلیق کرد.
هم‌زمان تعرفه اضافی ۱۰ درصدی بر تمام واردات چین به آمریکا از حدود ساعت هشت‌ونیم صبح سه‌شنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شد. این اقدام پس از آن انجام گرفت که ترامپ بارها به پکن هشدار داد که در جلوگیری از ورود ماده مخدر فنتانیل به آمریکا اقدامات کافی انجام نمی‌دهد.
فهرست اقدامات تلافی‌جویانه چین
وزارت دارایی چین صبح سه‌شنبه و دقایقی پس از اجرای این دستور اجرایی ترامپ، اعلام کرد که بر واردات زغال‌سنگ و گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا تعرفه ۱۵ درصدی و بر نفت خام، تجهیزات کشاورزی و برخی خودروها، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال خواهد کرد.
این تعرفه‌های جدید بر صادرات آمریکا قرار است از روز ۲۲ بهمن اجرایی شود.
چین هم‌زمان اعلام کرد تحقیقات ضدانحصار را درباره شرکت گوگل، متعلق به آلفابت، آغاز کرده است.
این کشور همچنین شرکت پی‌وی‌اچ کورپ (PVH Corp)، مالک برندهایی از جمله کلوین کلاین و شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی ایلومینا (Illumina) را در فهرست «نهادهای غیرقابل اعتماد» خود قرار داد.
وزارت بازرگانی و اداره گمرک چین به طور جداگانه اعلام کردند برای «حفظ منافع امنیت ملی»، کنترل‌های صادراتی بر تنگستن، تلوریوم، روتنیوم، مولیبدن و اقلام مرتبط با فلز واسطه روتنیوم اعمال می‌کنند.
چین کنترل بخش عمده‌ای از منابع جهانی این عناصر نادر را در اختیار دارد که برای گذار به انرژی پاک، حیاتی هستند.
چین از امتیازی که آمریکا ساعاتی پیش برای لغو تعرفه‌ها به کشورهای همسایه خود داد، برخوردار نشد و یک سخنگوی کاخ سفید گفت ترامپ تا اواخر هفته با شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، گفت‌وگو نخواهد کرد.
پیشینه جنگ تجاری ترامپ با چین
ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود در سال ۲۰۱۸ یک جنگ تجاری سخت دو ساله علیه چین را به دلیل مازاد تجاری گسترده این کشور با آمریکا آغاز کرد.
در این جنگ، دو طرف با اعمال تعرفه‌های متقابل بر صدها میلیارد دلار کالا، زنجیرههای تامین جهانی را مختل کرده و به اقتصاد جهانی آسیب زدند.
موسسه آکسفورد اکونومیکس با پیشبینی کاهش رشد اقتصادی چین، در یادداشتی نوشت: «جنگ تجاری هنوز در مراحل اولیه است. بنابراین احتمال اعمال تعرفه‌های بیشتر بالاست.»
ترامپ هشدار داد که ممکن است تعرفه‌ها بر چین را بیش از این افزایش دهد؛ مگر این‌که پکن جلوی ورود فنتانیل را به آمریکا بگیرد.
چین پیشتر فنتانیل را مشکل داخلی آمریکا توصیف و اعلام کرده بود درباره تعرفه‌های جدید به سازمان تجارت جهانی (WTO) شکایت میکند و اقدامات متقابل دیگری انجام خواهد داد اما هم‌زمان راه را برای مذاکرات باز میگذارد.
سال ۲۰۱۹، پکن در واکنش به افزایش تعرفه‌های واشینگتن بر کالاهای چینی، تعرفه‌های تنبیهی بر گاز طبیعی مایع آمریکا اعمال کرد اما این بار، شرایط حساستر است زیرا چین در سال ۲۰۲۴ حدود ۴.۱۶ میلیون تن گاز طبیعی مایع از آمریکا وارد کرده که ارزش آن ۲.۴۱ میلیارد دلار بوده و تقریبا دو برابر حجم واردات در ۲۰۱۸ بوده است.
پس از اقدام تلافی‌جویانه چین، بورس هنگکنگ بخشی از سود خود را از دست داد، دلار آمریکا تقویت شد و یوان چین کاهش یافت که این موضوع دلار استرالیا را نیز تحت تاثیر قرار داد.
گری نگ، اقتصاددان ارشد بانک ناتیکسیس در هنگکنگ، گفت: «برخلاف کانادا و مکزیک، رسیدن به توافق اقتصادی و سیاسی بر سر خواستههای ترامپ برای آمریکا و چین بسیار دشوارتر است. خوشبینی قبلی بازار نسبت به یک توافق سریع، همچنان نامطمئن به نظر می‌رسد.»
به گفته او، حتی اگر دو کشور در برخی مسائل به توافق برسند، ممکن است تعرفه‌ها بهعنوان ابزاری دائمی مورد استفاده قرار گیرند که این موضوع میتواند در سال جاری به یکی از عوامل اصلی نوسان بازار تبدیل شود.
در همین زمینه بخوانید: تعرفه‌های ترامپ برای واردات از کانادا، مکزیک و چین چیست و چگونه اجرا می‌شود؟