واکنشها به طرح ترامپ برای غزه؛ استقبال جمهوریخواهان و مخالفت دموکراتها
صحبتهای دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا درباره اشغال نوار غزه، اسکان مجدد فلسطینیهای این باریکه در کشورهای همسایه و مالکیت بلندمدت ایالات متحده بر آن، با واکنشهای گستردهای در داخل و خارج آمریکا مواجه شده است.
استیون ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه که گفت ترامپ به کشورهای خاورمیانه اعلام کرده است که غزه احتمالا به مدت ۱۰ تا ۱۵ سال غیرقابل سکونت خواهد بود.
واکنشهای بینالمللی
به گزارش رویترز، سامی ابوزهری، مقام ارشد حماس، درخواست برای ترک غزه را «اخراج مردم از سرزمینشان» توصیف کرد و گفت: «ما این درخواستها را نسخهای برای ایجاد هرجومرج و تنش در منطقه میدانیم، زیرا مردم غزه اجازه نخواهند داد چنین طرحهایی اجرایی شود.»
ریاض منصور، سفیر فلسطین در سازمان ملل متحد، پس از اظهارات اولیه ترامپ درباره اسکان مجدد اهالی غزه در کشورهای همسایه پیش از نشست خبریش با نتانیاهو، گفت «نوار غزه، کشور ما و خانه ماست، بخشی از فلسطین است. آنهایی که میخواهند ساکنان غزه را به جای خوش و خوب بفرستند، بگذارند به خانههای اصلیشان در داخل اسرائیل بازگردند. آنجا مکانهای خوبی هست و آنها با شوق بازخواهند گشت. اما در هر حال وطن ما، وطن ماست. اگر بخشی از آن، یعنی نوار غزه، ویران شود، مردم فلسطین تصمیم گرفتهاند دوباره به آن بازگردند.»
او ادامه داد «در عرض دو روز، در چند ساعت، ۴۰۰ هزار فلسطینی پیاده به بخش شمالی نوار غزه بازگشتند. فکر میکنم باید به انتخابها و خواستههای مردم فلسطین احترام بگذاریم.»
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا هم گفت موضع کانبرا درباره غزه پس از اعلام طرح ترامپ برای در اختیار گرفتن این منطقه تغییری نکرده و استرالیا همچنان از راهحل دو کشوری برای فلسطین حمایت میکند.
عربستان سعودی با انتشار بیانیهای تاکید کرد که موضع این کشور درباره تشکیل کشور فلسطینی ثابت و غیرقابل تغییر است و با هر تلاشی برای جابهجایی فلسطینیها از سرزمین خودشان مخالف است.
ولیعهد عربستان سعودی تاکید کرد که موضع این کشور بهصورت «روشن و صریح» بیان شده و تحت هیچ شرایطی اجازه تفسیر نمیدهد.
حتی پیش از آنکه ترامپ اعلام کند ایالات متحده قصد دارد اداره نوار غزه را به دست بگیرد، پنج وزیر خارجه کشورهای عربی و یک مقام ارشد فلسطینی طی نامهای به مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، مخالفت خود را با برنامههای او برای آواره کردن فلسطینیان غزه اعلام کردند.
در این نامه که وزرای خارجه اردن، مصر، عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، بههمراه حسین الشیخ مشاور رییسجمهور فلسطین، امضا کردهاند، آمده است: «بازسازی در غزه باید از طریق تعامل مستقیم و با مشارکت مردم غزه صورت گیرد. فلسطینیها در سرزمین خود زندگی خواهند کرد و در بازسازی آن سهیم خواهند شد. نباید حق تصمیمگیری آنان در جریان بازسازی سلب شود، چراکه خودشان باید مالک فرایند بازسازی باشند، با پشتیبانی جامعه بینالملل.»
ترامپ ۲۵ ژانویه گفته بود که مصر و اردن باید فلسطینیان نوار غزه را در خاک خود بپذیرند، اما مقامهای مصری و اردنی این پیشنهاد را رد کردند.
واکنشها در داخل ایالات متحده
صحبتهای غافلگیرکننده ترامپ درباره نوار غزه، در داخل آمریکا با استقبال گرم شماری از جمهوریخواهان و همزمان انتقاد تند دموکراتها مواجه شد.
دیانا هارشبرگر، نماینده جمهوریخواه کنگره از تنسی با بازنشر صحبتهای ترامپ در شبکه ایکس نوشت: «دوستان، این است چهره رهبر جهان آزاد. رییسجمهور ترامپ در جریان کارزار انتخاباتیاش وعده تامین صلح در غزه را داد و اکنون دقیقا همان کار را انجام میدهد. وعدهها داده شدند، وعدهها عملی شدند.»
در طرف مقابل، سناتور دموکرات کریس مورفی از کنتیکت در شبکه ایکس نوشت «او کاملا عقلش را از دست داده است. حمله نظامی آمریکا به غزه به کشتار هزاران سرباز آمریکایی و دههها جنگ در خاورمیانه منجر خواهد شد. این شبیه یک شوخی زننده و بیمارگونه است.»
اریک سوالول، نماینده دموکرات از کالیفرنیا هم در شبکه ایکس نوشت: «چی؟ یعنی آمریکا میخواهد غزه را اشغال کند؟ به ما قول داده بودند دیگر از جنگهای بیپایان خبری نباشد. تا جایی که میدانم، ما گرینلند، کانادا، کانال پاناما را اشغال کردهایم و حالا ... غزه؟»
جان آلترمن، رییس برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی واشنگتن به رویترز گفت: «بسیاری از ساکنان غزه از نوادگان فلسطینیهایی هستند که از بخشهایی از اسرائیل فعلی گریختهاند و هرگز نتوانستهاند به خانههای پیشین خود بازگردند. من تردید دارم حتی در شرایطی که غزه ویران باشد، بسیاری از آنها حاضر به ترک آن شوند.»
جیک آوچینکلوس، نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا هم در گفتوگو با شبکه تلویزیونی کابلی نیوزنِیشِن گفت: «این پیشنهاد، بیپروا و غیرمنطقی است و ممکن است مرحله دوم آتشبس میان اسرائیل و حماس را برهم بزند.»
او در ادامه با متهم کردن ترامپ به فامیلگرایی و با اشاره به دامادش جرد کوشنر گفت «ما باید به انگیزههای ترامپ نگاه کنیم. طبق معمول، وقتی ترامپ یک طرح سیاسی مطرح میکند، یک ارتباط قوموخویشگرایانه و منفعتطلبانه وجود دارد. آنها میخواهند آنجا را به مجموعهای از تفریحگاهها تبدیل کنند.»
تظاهرات طرفداران فلسطین نزدیک کاخ سفید
در حالیکه همزمان با دیدار نتانیاهو از کاخ سفید، شماری از طرفداران فلسطین در نزدیکی کاخ سفید تجمع کردند تا علیه سفر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به واشنگتن اعتراض کنند. این تظاهرات پس از آن هم ادامه یافت که ترامپ پیشنهاد «تسلط واشنگتن بر غزه» را مطرح کرد.
معترضان شعار میدادند: «ترامپ، بیبی باید به زندان بیفتد، فلسطین فروشی نیست.» هنگامی که یکی از سخنرانانِ تجمع، اظهارات ترامپ در نشست خبری را اعلام کرد، جمعیت با هو کردن واکنش نشان داد.
معترضان همچنین از حمایت واشنگتن از اسرائیل انتقاد کردند و نتانیاهو را به ارتکاب جنایات جنگی و نسلکشی متهم کردند. پیش از آغاز نشست خبری نتانیاهو و ترامپ، آنها شعار میدادند: «نتانیاهو، چرا اینجایی؟ دیوان کیفری بینالمللی موضعش را روشن کرده است.» و نیز: «بیبی بیبی، نمیتوانی پنهان شوی، داری نسلکشی میکنی.»
اسرائیل در دادگاه بینالمللی با اتهامات مربوط به نسلکشی مواجه است و خود نتانیاهو هم بهخاطر اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت، با حکم جلب دیوان کیفری بینالمللی روبهروست.
دفتر نتانیاهو تصمیم دیوان کیفری بینالمللی را «ضدیهودی» خوانده و اسرائیل هم ادعای نسلکشی را «نادرست» و «بهطرز فاحشی تحریفشده» توصیف کرده و میگوید صرفا در حال دفاع از خود است.
در همین حال، گروههای حقوق بشری از جمله عفو بینالملل سهشنبه با استناد به حکم جلب دیوان کیفری بینالمللی، مخالفت خود را با میزبانی واشنگتن از نتانیاهو اعلام کردند.
دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالات متحده، سهشنبه ضمن توصیف نوار غزه بهعنوان «منطقهای تخریبشده»، گفت ایالات متحده نوار غزه را تصرف خواهد کرد و مالک آن خواهد شد و فلسطینیان غزه که درگیر جنگ بوده و منطقهشان ویران شده است، باید بهطور دائمی در کشورهای همسایه اسکان داده شوند.
ترامپ بار دیگر از اردن، مصر و دیگر کشورهای عربی خواست تا فلسطینیان غزه را بپذیرند و گفت ساکنان این نوار ساحلی چارهای جز ترک محل ندارند، منطقهای که پس از حدود ۱۶ ماه جنگ ویرانگر میان اسرائیل و شبهنظامیان حماس نیازمند بازسازی است.
ترامپ قول داد ایالات متحده نوار غزه جنگزده را پس از آنکه فلسطینیها در جاهای دیگر اسکان داده شوند، به تصرف درآورد و بهلحاظ اقتصادی توسعه دهد. اقدامی که در صورت عملیشدن سیاست چندین دهه اخیر آمریکا در قبال مناقشه اسرائیل-فلسطین را متحول خواهد کرد.
ترامپ در یک کنفرانس خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل که به واشینگتن سفر کرده است، این طرح غیرمنتظره را بدون ارائه جزئیات اعلام کرد.
ترامپ پیشتر هم در روز سهشنبه به شکلی غافلگیرکننده خواستار اسکان دائم فلسطینیهای غزه در کشورهای همسایه شد و این منطقه را «سایت تخریبشده» توصیف کرد.
ترامپ به خبرنگاران گفت: «ایالات متحده نوار غزه را در دست خواهد گرفت، این کار را هم انجام خواهیم داد. ما مالک آن خواهیم بود. ما موضع مالکیتی دائمی در مورد غزه داریم و مسئولیت پاکسازی بمبها و سایر تسلیحات خطرناک باقیمانده در این منطقه را بر عهده خواهیم گرفت.»
او افزود: «اگر لازم باشد، این کار را خواهیم کرد. ما آن منطقه را در دست میگیریم و آن را توسعه میدهیم، هزاران و هزاران شغل ایجاد میکنیم، و این چیزی خواهد شد که تمام خاورمیانه میتواند به آن افتخار کند.»
وقتی خبرنگاران از ترامپ پرسیدند چه کسانی در آنجا سکونت خواهند کرد، گفت ممکن است تبدیل به خانهای برای «مردم جهان» شود.
نتانیاهو در واکنش به این صحبتها در پاسخ به پرسش خبرنگاری گفت ترامپ «خارج از چارچوب فکر میکند و ایدههای تازهای دارد» و در حال «نشان دادن تمایل به شکستن تفکر مرسوم» است.
پرسشهایی درباره اختیار آمریکا
اما ترامپ مستقیما به این پرسش پاسخ نداد که ایالات متحده چطور و بر چه اساس قانونی میتواند زمین غزه را تصرف و در درازمدت اشغال کند.
او گفت: «چشماندازی از مالکیت بلندمدت میبینم و تصور میکنم ثبات زیادی برای آن بخش از خاورمیانه به همراه بیاورد.» ترامپ اضافه کرد که با رهبران منطقه صحبت کرده و آنها از این ایده حمایت میکنند.
وی افزود: «من روی این موضوع ماههاست با جدیت مطالعه کردهام.» او گفت که قصد دارد به غزه سفر کند اما زمانی را مشخص نکرد.
ترامپ پیشتر از اردن، مصر و دیگر کشورهای عرب خواست شهروندان غزه را بپذیرند و گفت فلسطینیهای ساکن آنجا چارهای جز ترک این باریکه ساحلی ندارند، جایی که پس از نزدیک به ۱۶ ماه جنگ ویرانگر میان اسرائیل و شبهنظامیان حماس، باید بازسازی شود.
اما این بار ترامپ گفت خواهان اسکان «دائم» فلسطینیهای غزه در کشورهای همسایه است که موضعی فراتر از پیشنهادات پیشین اوست که رهبران عرب قبلا قاطعانه رد کرده بودند.
به نوشته رویترز، جابجایی اجباری جمعیت غزه احتمالا نقض حقوق بینالملل خواهد بود و نه تنها در منطقه، بلکه در میان متحدان غربی واشینگتن نیز بهشدت با آن مخالفت خواهد شد. برخی مدافعان حقوق بشر این ایده را شبیه پاکسازی قومی توصیف میکنند.
سامی ابو زهری، از مقامات ارشد حماس، درخواست ترامپ برای خروج مردم غزه را «اخراج از سرزمینشان» خواند و آن را محکوم کرد.
او گفت: «ما اینها را نسخهای برای ایجاد آشوب و تنش در منطقه میدانیم، چرا که مردم غزه اجازه نخواهند داد چنین طرحهایی عملی شود.»
ترامپ درباره اینکه این روند اسکان دوباره چگونه میتواند اجرا شود، هیچ جزئیاتی ارائه نکرد و تنها گفت کشورهای ثروتمند منظقه هزینه تامین مسکن فلسطینیهای غزه در کشورهای همسایه را خواهند پرداخت.
رویترز گزارش داده پیشنهاد ترامپ بازتاب آرزوهای جناح راست افراطی اسرائیل است و با تعهد جو بایدن، رییسجمهور پیشین آمریکا، در مخالفت با جابهجایی گستردهٔ فلسطینیها تناقض دارد.
«سایت تخریبشده»
فقط دو هفته از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ میگذرد و او در کاخ سفید از نتانیاهو میزبانی میکرد تا درباره آینده آتشبس غزه، راهبردهای مقابله با ایران و امیدها برای ازسرگیری تلاش جهت عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان گفتگو کنند.
ترامپ پیش از ورود نتانیاهو، با اشاره به غزه گفت: «این یک سایت کاملاً تخریبشده است.»
او افزود: «اگر ما بتوانیم قطعه زمین مناسبی یا چند قطعه زمین مناسب پیدا کنیم و جاهایی واقعا خوب با پول زیاد در آنجا بسازیم، مطمئنا بهتر از بازگشت به غزه خواهد بود.»
ترامپ در پاسخ به این پرسش که واکنش رهبران فلسطینی و عرب به این پیشنهاد چه بوده، گفت: «نمیدانم چطور ممکن است آنها (فلسطینیها) بخواهند بمانند.»
ترامپ همچنین افزود که برنامهاش برای غزه به سود همه مردم خاورمیانه خواهد بود.
سپس ترامپ در حضور نتانیاهو در اتاق بیضی شکل، اظهارات مشابهی را مطرح کرد، اما تاکید داشت که فلسطینیها باید برای همیشه غزه را ترک کنند، «در خانههای خوب و جایی که شاد باشند و تیر نخورند و کشته نشوند. آنها دیگر نخواهند خواست به غزه برگردند.»
دونالد ترامپ در جریان این کنفرانس مطبوعاتی همچنین اعلام کرد که قصد دارد به اسرائیل، غزه و عربستان سعودی سفر کند.
او گفت که همکاری آمریکا و اسرائیل را تقویت خواهد کرد و بر گسترش پیمان ابراهیم، توافق عادیسازی روابط کشورها با اسرائیل، متعهد است.
دفتر رسانهای گروه حماس اعلام کرد ۱۵ زندانی فلسطینی که در میان دهها زندانی آزاد شده از سوی اسرائیل بر اساس توافقنامه آتشبس غزه بودند، پس از اخراج به مصر وارد ترکیه شدند.
این افراد اولین زندانیان فلسطینی آزاد شده هستند که از سوی یک کشور ثالث -به جز مصر- پذیرفته میشوند.
بر اساس شرایط توافق آتشبس غزه، زندانیان محکوم شده از سوی اسرائیل به دلیل حملات خشونتآمیز علیه اسرائیلیها، از بازگشت به سرزمینهای فلسطینی منع میشوند.
اسرائیلیها «این افراد را تروریست» و فلسطینیها آنان را «قهرمانان مقاومت» میدانند.
یک منبع امنیتی ترکیه سهشنبه ۱۶ بهمن به خبرگزاری رویترز گفت که ۱۵ زندانی فلسطینی از طریق مصر وارد ترکیه شدند اما جزییات بیشتری ارائه نکرد.
مرحله اول آتشبس غزه منجر به آزادی ۱۸ گروگان از سوی حماس و ۵۸۳ فلسطینی زندانی به دست اسرائیل شد.
حداقل ۷۹ نفر از این زندانیان فلسطینی به مصر اعزام شدند.
منابع حماس میگویند علاوه بر کسانی که به ترکیه میروند، برخی دیگر از زندانیان فلسطینی آزاد شده ممکن است به الجزایر یا قطر بروند.
مصر و قطر در کنار آمریکا از میانجیهای توافق آتشبس غزه به شمار میروند.
همزمان با این تحولات، انتظار میرود بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سهشنبه در کاخ سفید با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا دیدار و درباره غزه و جمهوری اسلامی گفتوگو کند.
جنگ غزه با حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد.
این حمله منجر به کشته شدن هزار و ۲۰۰ نفر و به گروگان گرفته شدن بیش از ۲۵۰ نفر شد.
عملیات نظامی اسرائیل در پاسخ به این حمله باعث کشته شدن بیش از ۴۷ هزار فلسطینی شد بخشی از آنها، افراد مسلح بودهاند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا که قرار است با بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل دیدار کند، اعلام کرد که «بحثها درباره خاورمیانه با اسرائیل و کشورهای مختلف دیگر در حال پیشرفت است.»
ترامپ در گفتوگو با خبرنگاران جزییاتی از این گفتوگوها ارائه نکرد، اما این اظهارنظر در حالی مطرح شد که قرار است مذاکرات غیرمستقیم بین اسرائیل و حماس در مورد مرحله دوم آتشبس سه مرحلهای غزه از سر گرفته شود.
ترامپ افزود: «نتانیاهو روز سهشنبه میآید و من فکر میکنم که ما جلسات بسیار بزرگی در برنامه داریم.»
نتانیاهو قرار است عصر سهشنبه به وقت محلی با ترامپ دیدار کند و این جلسه شامل شام نیز خواهد بود.
انتظار میرود مذاکرات آتشبس در واشینگتن شامل امتیازاتی شود که نتانیاهو باید برای احیای تلاشهای عادیسازی روبط با عربستان سعودی با آنها موافقت کند.
ریاض در اوایل جنگ غزه گفتوگوها در این زمینه را متوقف و موضع خود را سختتر کرد و بر حل مسئله فلسطین قبل از هرگونه توافق با اسرائیل اصرار داشت.
نتانیاهو پیشتر بارها گفته که اسرائیل متعهد به پیروزی بر حماس و بازگرداندن همه گروگانهای اسیر شده در حمله هفتم اکتبر حماس است.
ترامپ نیز که از حامیان سرسخت اسرائیل است، متعهد شده به جنگها در خاورمیانه پایان دهد و به میانجیگری در توافق آتشبس غزه کمک کند.
دیدار سهشنبه با نتانیاهو، اولین دیدار ترامپ با یک رهبر خارجی از زمان بازگشت او به کاخ سفید خواهد بود.
نتانیاهو صبح یکشنبه ۱۴ بهمن پیش از سوار شدن به هواپیمای «بال صهیون» برای پرواز به واشینگتن، در سخنانی گفت که در دیدار با ترامپ به «مسائل مهم و حیاتی پیشِ روی اسرائیل و منطقه» خواهد پرداخت.
او این مسائل را شامل پیروزی بر حماس، بازگشت همه گروگانها و «مقابله با محور تروریسم ایران در تمامی ابعاد آن» دانست و گفت جمهوری اسلامی امنیت اسرائیل، خاورمیانه و کل جهان را تهدید میکند.
سران اسرائیل در سالهای گذشته بارها از جمهوری اسلامی با عنوان «محور شرارت» یا «اختاپوس» یاد کردهاند که نیروهای نیابتی آن مانند حماس، حزبالله و حشد شعبی، بهعنوان بازوهایش در سراسر خاورمیانه گسترده شدهاند.
ترامپ نهم بهمن از نتانیاهو دعوت کرد تا روز ۱۶ بهمن برای دیدار با او به کاخ سفید برود تا در مورد چگونگی برقراری صلح در اسرائیل و کشورهای همسایه آن و همچنین تلاش برای مقابله با دشمنان مشترک، گفتوگو کنند.
روزنامه العربی الجدید گزارش داد اردن به گروه حماس اطلاع داده است که قصد دارد احلام تمیمی، طراح اصلی حمله انتحاری مرگبار به یک پیتزافروشی در مرکز اورشلیم در سال ۲۰۰۱ را از این کشور اخراج کند.
این حادثه مرگبار ۱۶ کشته و بیش از ۱۳۰ مجروح بر جای گذاشت.
تمیمی نقشی محوری در این رویداد بر عهده داشت و پس از شناسایی مکان پیتزافروشی، عامل حمله را که کمربند انفجاری به خود بسته بود، به محل مورد نظر هدایت کرد.
دادگاهی در اسرائیل در سال ۲۰۰۳ تمیمی را به دلیل نقشش در برنامهریزی این حمله انتحاری مجرم شناخت و او را به ۱۶ بار حبس ابد محکوم کرد.
او در نهایت در سال ۲۰۱۱، در ازای آزادی گیلعاد شالیط، سرباز اسرائیلی اسیر در نوار غزه، از زندان آزاد شد و به اردن رفت.
وزارت دادگستری ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ با استناد به تقاضای خانواده مالکی راث، شهروند اسرائیلی-آمریکایی و یکی از قربانیان حمله انتحاری به پیتزافروشی اورشلیم، از اردن خواست تمیمی را به واشینگتن تحویل دهد.
امان در آن مقطع زمانی درخواست استرداد تمیمی را نپذیرفت.
حمله انتحاری به یک پیتزافروشی در اورشلیم، آگوست ۲۰۰۱
العربی الجدید گزارش داد مقامهای اطلاعاتی اردن یکشنبه ۱۴ بهمن به حماس اطلاع دادند در صورتی که کشوری ثالث حاضر به پذیرش تمیمی نباشد، او را به آمریکا تحویل خواهند داد.
هنوز هیچ مقام رسمی از اردن یا حماس گزارش این روزنامه را تایید نکرده است.
وبسایت خبری تایمز اسرائیل ۱۵ بهمن نوشت تمیمی که در اردن به دنیا آمده، آزادانه در این کشور زندگی میکند، مجری یک برنامه تلویزیونی است و در سخنرانیهای مختلف، حمله انتحاری سال ۲۰۰۱ را ستایش میکند.
تمیمی سال ۲۰۱۷ در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت فلسطینیها حق دارند از هر وسیلهای برای «مقاومت در برابر اسرائیل» استفاده کنند.
دیدار پادشاه اردن با ترامپ
ملک عبدالله، پادشاه اردن، قرار است ۲۳ بهمن با دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در کاخ سفید دیدار کند و ممکن است موضوع استرداد تمیمی هم در این دیدار مطرح شود.
هر چند اردن بهطور رسمی مخالفت خود را با طرح ترامپ برای جابهجایی فلسطینیها از نوار غزه اعلام کرده اما در عین حال میکوشد روابط دوستانهای با دولت جدید آمریکا برقرار سازد.
ترامپ ششم بهمن از اردن و مصر خواست تعداد بیشتری از فلسطینیان ساکن در غزه را در سرزمینهای خود بپذیرند.
هنگامی که خبرنگاران از رییسجمهوری آمریکا پرسیدند آیا این پیشنهاد موقتی است یا بلندمدت، او پاسخ داد: «میتواند هر دو باشد.»
اتحادیه عرب، اردن، مصر، قطر، عربستان سعودی و تشکیلات خودگردان، ۱۳ بهمن با انتشار بیانیهای مشترک، انتقال فلسطینیها از سرزمینهایشان را «تحت هر شرایط یا با هر توجیهی» رد کردند.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و ایالات متحده، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتشبس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول میانجامد، یکشنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون ۱۸ گروگان در بند حماس در چارچوب آن آزاد شدهاند.
بنیامین نتانیاهو برای دیدار با دونالد ترامپ راهی آمریکا شد. نخستوزیر اسرائیل پیش از سفر، گفت با رییسجمهوری آمریکا درباره مسائل حساس از جمله برخورد با جمهوری اسلامی و تهدیداتش برای جهان بحث خواهد کرد. همزمان با این سفر، اسرائیل به غزه و کرانه باختری حمله کرد.
نتانیاهو صبح یکشنبه ۱۴ بهمن پیش از سوار شدن به هواپیمای «بال صهیون» برای پرواز به واشینگتن، در سخنانی گفت که در دیدار با ترامپ به «مسائل مهم و حیاتی پیشِ روی اسرائیل و منطقه» خواهد پرداخت.
او این مسائل را شامل پیروزی بر حماس، بازگشت همه گروگانها و «مقابله با محور تروریسم ایران در تمامی ابعاد آن» دانست و گفت جمهوری اسلامی امنیت اسرائیل، خاورمیانه و کل جهان را تهدید میکند.
سران اسرائیل در سالهای گذشته بارها از جمهوری اسلامی با عنوان «محور شرارت» یا «اختاپوس» یاد کردهاند که نیروهای نیابتی آن مانند حماس، حزبالله و حشد شعبی، بهعنوان بازوهایش در سراسر خاورمیانه گسترده شدهاند.
ترامپ نهم بهمن از نتانیاهو دعوت کرد تا روز ۱۶ بهمن برای دیدار با او به کاخ سفید برود تا در مورد چگونگی برقراری صلح در اسرائیل و کشورهای همسایه آن و همچنین تلاش برای مقابله با دشمنان مشترک، گفتوگو کنند.
نخستوزیر اسرائیل اولین رهبر خارجی است که بعد از آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ در کاخ سفید با او دیدار میکند.
نتانیاهو گفت سفرش به واشینگتن بهعنوان اولین رهبر خارجی، گواهی بر «استحکام اتحاد» میان اسرائیل و آمریکا و نشانهای از «قدرت دوستی شخصی» او و ترامپ است.
او استدلال کرد: «تصمیماتی که در طول جنگ گرفتهایم، همراه با شجاعات سربازانمان، چهره خاورمیانه را تغییر داده و نقشه جدیدی ترسیم کرده است. باور دارم که با همکاری نزدیک با رییسجمهور ترامپ، میتوانیم این نقشه را بیش از پیش و به شکلی بهتر، تغییر دهیم.»
نخستوزیر اسرائیل آخرین بار در تابستان سال گذشته به واشینگتن رفت و برای چهارمین بار در جلسه مشترک کنگره سخنرانی کرد. او در جریان این سفر به اقامتگاه دونالد ترامپ در فلوریدا نیز رفت و با او دیدار داشت.
نتانیاهو در آستانه سفر جدیدش به آمریکا گفت: «معتقدم که میتوانیم امنیت اسرائیل را تقویت کنیم، دایره صلح را گسترش دهیم و دورانی شگفتانگیز از رفاه و امنیت را از طریق قدرت رقم بزنیم.»
بر اساس گزارشها، نتانیاهو قرار است روز سهشنبه با ترامپ، دیدار کند، اما این برنامه ممکن است تغییر کند.
بنی گانتس، رهبر حزب مخالفان وحدت ملی، برای نتانیاهو آرزوی موفقیت و تاکید کرد که این سفر برای آینده اسرائیل حیاتی است.
او در پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: «دیدار با رییسجمهور ترامپ برای پیشبرد بازگرداندن تمام گروگانها، هماهنگی برای پاسخ به چالش ایران، گسترش دایره عادیسازی و حذف حاکمیت حماس از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.»
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل که دارای دیدگاه راست افراطی است، نیز از نتانیاهو خواست در سفر به آمریکا و دیدار با ترامپ، «کنترل و حاکمیت» اسرائیل را بر کرانه باختری تقویت کند.
روزنامه واشینگتن فریبیکن ۱۲بهمن گزارش داد نسخهای از طرح جمهوریخواهان در کنگره ایالات متحده را به دست آورده که براساس آن دولت آمریکا موظف میشود در تمامی ارتباطات، مکاتبات و اسناد رسمی خود از «یهودا و سامره» به جای «کرانه باختری» برای نامیدن این منطقه استفاده کند.
اسرائیل، که این منطقه را در سال ۱۹۶۷ ضمیمه خاک خود کرد، این منطقه را «یهودا و سامره» مینامد. اکنون آمریکا و جامعه بینالمللی از چنین نامی استفاده نمیکنند و این منطقه را بخشی از یک دولت فلسطینی میدانند که امیدوارند در آینده تشکیل شود.
ترامپ در دور اول ریاستجمهوری خود، اورشلیم را بهعنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و حاکمیت اسرائیل را بر بلندیهای جولان تایید کرد.
حمله به کرانه باختری
ساعاتی پیش از آغاز سفر نتانیاهو به آمریکا، ارتش اسرائیل گزارش داد که شامگاه شنبه در سه حمله هوایی جداگانه به قباطیه و جنین در شمال کرانه باختری، «تروریستهای فلسطینی» را هدف قرار داده است.
ارتش اسرائیل همچنین گفت در این حملات، عبد الهادی کامل، اسیر آزادشده فلسطینی در چارچوب توافق ۲۰۲۳ با حماس را کشته است.
وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطین گزارش داد که در حمله به قباطیه و جنین، در مجموع پنج نفر از جمله یک نوجوان ۱۶ ساله کشته و چند تن دیگر به شدت زخمی شدند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که «عملیات ضدتروریسم» جاری در شمال کرانه باختری را که وارد دوازدهمین روز شده، گسترش داده و نیروهایش اکنون در شهر طمون فعالیت میکنند.
اسرائیل در روزهای گذشته در جریان یک حمله پهپادی به طمون، «۱۰ عضو مسلح گروههای فلسطینی» را کشت.
حمله جاری ارتش اسرائیل که با نام «عملیات دیوار آهنین» شناخته میشود، عمدتا بر شهر جنین و اردوگاه آن متمرکز بوده، اما هفته گذشته به طولکرم گسترش یافت و اکنون طمون را نیز در بر گرفته است.
حمله اسرائیل به اردوگاه نصیرات غزه
رسانههای فلسطینی روز یکشنبه گزارش دادند که باوجود برقراری توافق آتشبس، هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیلی هدفی را در اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه بمباران کردند.
خبرگزاری فلسطینی شهاب به نقل از منابع محلی نوشت هنوز خبری از تلفات یا زخمیها در این حمله گزارش نشده است.
ویرانههای شمال غزه
این خبرگزاری همچنین گزارش داد که تانکهای اسرائیلی از محور فیلادلفی به سمت فلسطینیها در مناطق جنوبی شهر رفح، در مرز با مصر، شلیکهای هشداردهنده انجام دادهاند.
دفتر نخستوزیر اسرائیل روز شنبه اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، توافق کردند که دوشنبه ۱۵ بهمن در واشینگتن برای آغاز مذاکرات در مورد مرحله دوم آتشبس غزه دیدار کنند.
این توافق از سه مرحله شامل توقف فعالیتهای نظامی و عقبنشینی اسرائیل از مناطق مسکونی در نوار غزه تشکیل شده است.
در مرحله اول توافق آتشبس که به مدت شش هفته به طول میانجامد، قرار است در مجموع ۳۳ گروگان اسرائیلی با حدود هزار و ۹۰۰ زندانی فلسطینی به اسرائیل مبادله شوند.
در توافق آمده است که مذاکرات باید پس از ۱۶ روز از اجرای آن از سر گرفته و سازوکارهای مرحله دوم بررسی شود. هدف از این مرحله آزادسازی آخرین اسرای اسرائیلی و پایان جنگ است. موضوعی که با مخالفت برخی اعضای دولت اسرائیل مواجه شده است.
مرحله سوم قرار است امکان بازسازی غزه را فراهم و مدل حکومتی برای این منطقه تعیین میکند.