شماری از زندانیان فلسطینی آزاد شده، وارد ترکیه شدند
دفتر رسانه‌ای گروه حماس اعلام کرد ۱۵ زندانی فلسطینی که در میان ده‌ها زندانی آزاد شده از سوی اسرائیل بر اساس توافق‌نامه آتش‌بس غزه بودند، پس از اخراج به مصر وارد ترکیه شدند.
دفتر رسانه‌ای گروه حماس اعلام کرد ۱۵ زندانی فلسطینی که در میان ده‌ها زندانی آزاد شده از سوی اسرائیل بر اساس توافق‌نامه آتش‌بس غزه بودند، پس از اخراج به مصر وارد ترکیه شدند.
این افراد اولین زندانیان فلسطینی آزاد شده هستند که از سوی یک کشور ثالث -به جز مصر- پذیرفته می‌شوند.
بر اساس شرایط توافق آتش‌بس غزه، زندانیان محکوم شده از سوی اسرائیل به دلیل حملات خشونت‌آمیز علیه اسرائیلی‌ها، از بازگشت به سرزمین‌های فلسطینی منع می‌شوند.
اسرائیلی‌ها «این افراد را تروریست» و فلسطینی‌ها آنان را «قهرمانان مقاومت» می‌دانند.
یک منبع امنیتی ترکیه سه‌شنبه ۱۶ بهمن به خبرگزاری رویترز گفت که ۱۵ زندانی فلسطینی از طریق مصر وارد ترکیه شدند اما جزییات بیشتری ارائه نکرد.
مرحله اول آتش‌بس غزه منجر به آزادی ۱۸ گروگان از سوی حماس و ۵۸۳ فلسطینی زندانی به دست اسرائیل شد.
حداقل ۷۹ نفر از این زندانیان فلسطینی به مصر اعزام شدند.
منابع حماس می‌گویند علاوه بر کسانی که به ترکیه می‌روند، برخی دیگر از زندانیان فلسطینی آزاد شده ممکن است به الجزایر یا قطر بروند.
مصر و قطر در کنار آمریکا از میانجی‌های توافق آتش‌بس غزه به شمار می‌روند.
هم‌زمان با این تحولات، انتظار می‌رود بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، سه‌شنبه در کاخ سفید با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا دیدار و درباره غزه و جمهوری اسلامی گفت‌وگو کند.
جنگ غزه با حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد.
این حمله منجر به کشته شدن هزار و ۲۰۰ نفر و به گروگان گرفته شدن بیش از ۲۵۰ نفر شد.
عملیات نظامی اسرائیل در پاسخ به این حمله باعث کشته شدن بیش از ۴۷ هزار فلسطینی شد بخشی از آنها، افراد مسلح بوده‌اند.
این حادثه مرگبار ۱۶ کشته و بیش از ۱۳۰ مجروح بر جای گذاشت.
تمیمی نقشی محوری در این رویداد بر عهده داشت و پس از شناسایی مکان پیتزافروشی، عامل حمله را که کمربند انفجاری به خود بسته بود، به محل مورد نظر هدایت کرد.
دادگاهی در اسرائیل در سال ۲۰۰۳ تمیمی را به دلیل نقشش در برنامه‌ریزی این حمله انتحاری مجرم شناخت و او را به ۱۶ بار حبس ابد محکوم کرد.
او در نهایت در سال ۲۰۱۱، در ازای آزادی گیلعاد شالیط، سرباز اسرائیلی اسیر در نوار غزه، از زندان آزاد شد و به اردن رفت.
وزارت دادگستری ایالات متحده در سال ۲۰۱۷ با استناد به تقاضای خانواده مالکی راث، شهروند اسرائیلی-آمریکایی و یکی از قربانیان حمله انتحاری به پیتزافروشی اورشلیم، از اردن خواست تمیمی را به واشینگتن تحویل دهد.
امان در آن مقطع زمانی درخواست استرداد تمیمی را نپذیرفت.
العربی الجدید گزارش داد مقام‌های اطلاعاتی اردن یک‌شنبه ۱۴ بهمن به حماس اطلاع دادند در صورتی که کشوری ثالث حاضر به پذیرش تمیمی نباشد، او را به آمریکا تحویل خواهند داد.
هنوز هیچ مقام رسمی از اردن یا حماس گزارش این روزنامه را تایید نکرده است.
وب‌سایت خبری تایمز اسرائیل ۱۵ بهمن نوشت تمیمی که در اردن به دنیا آمده، آزادانه در این کشور زندگی می‌کند، مجری یک برنامه تلویزیونی است و در سخنرانی‌های مختلف، حمله انتحاری سال ۲۰۰۱ را ستایش می‌کند.
تمیمی سال ۲۰۱۷ در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت فلسطینی‌ها حق دارند از هر وسیله‌ای برای «مقاومت در برابر اسرائیل» استفاده کنند.
دیدار پادشاه اردن با ترامپ
ملک عبدالله، پادشاه اردن، قرار است ۲۳ بهمن با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، در کاخ سفید دیدار کند و ممکن است موضوع استرداد تمیمی هم در این دیدار مطرح شود.
هر چند اردن به‌طور رسمی مخالفت خود را با طرح ترامپ برای جابه‌جایی فلسطینی‌ها از نوار غزه اعلام کرده اما در عین حال می‌کوشد روابط دوستانه‌ای با دولت جدید آمریکا برقرار سازد.
ترامپ ششم بهمن از اردن و مصر خواست تعداد بیشتری از فلسطینیان ساکن در غزه را در سرزمین‌های خود بپذیرند.
هنگامی که خبرنگاران از رییس‌جمهوری آمریکا پرسیدند آیا این پیشنهاد موقتی است یا بلندمدت، او پاسخ داد: «می‌تواند هر دو باشد.»
اتحادیه عرب، اردن، مصر، قطر، عربستان سعودی و تشکیلات خودگردان، ۱۳ بهمن با انتشار بیانیه‌ای مشترک، انتقال فلسطینی‌ها از سرزمین‌هایشان را «تحت هر شرایط یا با هر توجیهی» رد کردند.
پس از ماه‌ها رایزنی‌های بین‌المللی و با میانجی‌گری قطر، مصر و ایالات متحده، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتش‌بس سه‌مرحله‌ای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول می‌انجامد، یک‌شنبه ۳۰ دی به اجرا درآمد و تاکنون ۱۸ گروگان در بند حماس در چارچوب آن آزاد شده‌اند.
نتانیاهو صبح یک‌شنبه ۱۴ بهمن پیش از سوار شدن به هواپیمای «بال صهیون» برای پرواز به واشینگتن، در سخنانی گفت که در دیدار با ترامپ به «مسائل مهم و حیاتی پیشِ روی اسرائیل و منطقه» خواهد پرداخت.
او این مسائل را شامل پیروزی بر حماس، بازگشت همه گروگان‌ها و «مقابله با محور تروریسم ایران در تمامی ابعاد آن» دانست و گفت جمهوری اسلامی امنیت اسرائیل، خاورمیانه و کل جهان را تهدید می‌کند.
سران اسرائیل در سال‌های گذشته بارها از جمهوری اسلامی با عنوان «محور شرارت» یا «اختاپوس» یاد کرده‌اند که نیروهای نیابتی آن مانند حماس، حزب‌الله و حشد شعبی، به‌عنوان بازوهایش در سراسر خاورمیانه گسترده شده‌اند.
ترامپ نهم بهمن از نتانیاهو دعوت کرد تا روز ۱۶ بهمن برای دیدار با او به کاخ سفید برود تا در مورد چگونگی برقراری صلح در اسرائیل و کشورهای همسایه آن و همچنین تلاش برای مقابله با دشمنان مشترک، گفت‌وگو کنند.
نخست‌وزیر اسرائیل اولین رهبر خارجی است که بعد از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ در کاخ سفید با او دیدار می‌کند.
نتانیاهو گفت سفرش به واشینگتن به‌عنوان اولین رهبر خارجی، گواهی بر «استحکام اتحاد» میان اسرائیل و آمریکا و نشانه‌ای از «قدرت دوستی شخصی» او و ترامپ است.
او استدلال کرد: «تصمیماتی که در طول جنگ گرفته‌ایم، همراه با شجاعات سربازانمان، چهره خاورمیانه را تغییر داده و نقشه جدیدی ترسیم کرده است. باور دارم که با همکاری نزدیک با رییس‌جمهور ترامپ، می‌توانیم این نقشه را بیش از پیش و به شکلی بهتر، تغییر دهیم.»
نخست‌وزیر اسرائیل آخرین بار در تابستان سال گذشته به واشینگتن رفت و برای چهارمین بار در جلسه مشترک کنگره سخنرانی کرد. او در جریان این سفر به اقامتگاه دونالد ترامپ در فلوریدا نیز رفت و با او دیدار داشت.
نتانیاهو در آستانه سفر جدیدش به آمریکا گفت: «معتقدم که می‌توانیم امنیت اسرائیل را تقویت کنیم، دایره صلح را گسترش دهیم و دورانی شگفت‌انگیز از رفاه و امنیت را از طریق قدرت رقم بزنیم.»
بر اساس گزارش‌ها، نتانیاهو قرار است روز سه‌شنبه با ترامپ، دیدار کند، اما این برنامه ممکن است تغییر کند.
بنی گانتس، رهبر حزب مخالفان وحدت ملی، برای نتانیاهو آرزوی موفقیت و تاکید کرد که این سفر برای آینده اسرائیل حیاتی است.
او در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «دیدار با رییس‌جمهور ترامپ برای پیشبرد بازگرداندن تمام گروگان‌ها، هماهنگی برای پاسخ به چالش ایران، گسترش دایره عادی‌سازی و حذف حاکمیت حماس از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.»
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل که دارای دیدگاه راست افراطی است، نیز از نتانیاهو خواست در سفر به آمریکا و دیدار با ترامپ، «کنترل و حاکمیت» اسرائیل را بر کرانه باختری تقویت کند.
روزنامه واشینگتن فری‌بیکن ۱۲بهمن گزارش داد نسخه‌ای از طرح جمهوری‌خواهان در کنگره ایالات متحده را به دست آورده که براساس آن دولت آمریکا موظف می‌شود در تمامی ارتباطات، مکاتبات و اسناد رسمی خود از «یهودا و سامره» به جای «کرانه باختری» برای نامیدن این منطقه استفاده کند.
اسرائیل، که این منطقه را در سال ۱۹۶۷ ضمیمه خاک خود کرد، این منطقه را «یهودا و سامره» می‌نامد. اکنون آمریکا و جامعه بین‌المللی از چنین نامی استفاده نمی‌کنند و این منطقه را بخشی از یک دولت فلسطینی می‌دانند که امیدوارند در آینده تشکیل شود.
ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری خود، اورشلیم را به‌عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و حاکمیت اسرائیل را بر بلندی‌های جولان تایید کرد.
حمله به کرانه باختری
ساعاتی پیش از آغاز سفر نتانیاهو به آمریکا، ارتش اسرائیل گزارش داد که شامگاه شنبه در سه حمله هوایی جداگانه به قباطیه و جنین در شمال کرانه باختری، «تروریست‌های فلسطینی» را هدف قرار داده است.
ارتش اسرائیل همچنین گفت در این حملات، عبد الهادی کامل، اسیر آزادشده فلسطینی در چارچوب توافق ۲۰۲۳ با حماس را کشته است.
وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطین گزارش داد که در حمله به قباطیه و جنین، در مجموع پنج نفر از جمله یک نوجوان ۱۶ ساله کشته و چند تن دیگر به شدت زخمی شدند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که «عملیات ضدتروریسم» جاری در شمال کرانه باختری را که وارد دوازدهمین روز شده، گسترش داده و نیروهایش اکنون در شهر طمون فعالیت می‌کنند.
اسرائیل در روزهای گذشته در جریان یک حمله پهپادی به طمون، «۱۰ عضو مسلح گروه‌های فلسطینی» را کشت.
حمله جاری ارتش اسرائیل که با نام «عملیات دیوار آهنین» شناخته می‌شود، عمدتا بر شهر جنین و اردوگاه آن متمرکز بوده، اما هفته گذشته به طولکرم گسترش یافت و اکنون طمون را نیز در بر گرفته است.
حمله اسرائیل به اردوگاه نصیرات غزه
رسانه‌های فلسطینی روز یک‌شنبه گزارش دادند که باوجود برقراری توافق آتش‌بس، هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیلی هدفی را در اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه بمباران کردند.
خبرگزاری فلسطینی شهاب به نقل از منابع محلی نوشت هنوز خبری از تلفات یا زخمی‌ها در این حمله گزارش نشده است.
این خبرگزاری همچنین گزارش داد که تانک‌های اسرائیلی از محور فیلادلفی به سمت فلسطینی‌ها در مناطق جنوبی شهر رفح، در مرز با مصر، شلیک‌های هشداردهنده انجام داده‌اند.
دفتر نخست‌وزیر اسرائیل روز شنبه اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، توافق کردند که دوشنبه ۱۵ بهمن در واشینگتن برای آغاز مذاکرات در مورد مرحله دوم آتش‌بس غزه دیدار کنند.
این توافق از سه مرحله شامل توقف فعالیت‌های نظامی و عقب‌نشینی اسرائیل از مناطق مسکونی در نوار غزه تشکیل شده است.
در مرحله اول توافق آتش‌بس که به مدت شش هفته به طول می‌انجامد، قرار است در مجموع ۳۳ گروگان اسرائیلی با حدود هزار و ۹۰۰ زندانی فلسطینی به اسرائیل مبادله شوند.
در توافق آمده است که مذاکرات باید پس از ۱۶ روز از اجرای آن از سر گرفته و سازوکارهای مرحله دوم بررسی شود. هدف از این مرحله آزادسازی آخرین اسرای اسرائیلی و پایان جنگ است. موضوعی که با مخالفت برخی اعضای دولت اسرائیل مواجه شده است.
مرحله سوم قرار است امکان بازسازی غزه را فراهم و مدل حکومتی برای این منطقه تعیین می‌کند.
وزیران خارجه و مقاماتی از اتحادیه عرب، اردن، تشکیلات خودگردان فلسطین، عربستان سعودی، قطر و مصر، شنبه ۱۳ بهمن و پس از نشستی در قاهره، در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند «مشتاق همکاری با دولت ترامپ برای دست‌یابی به صلحی عادلانه و فراگیر در خاورمیانه، مبتنی بر راه‌حل دو کشوری» هستند.
هفتم بهمن ترامپ گفت اردن و مصر «باید به شکل موقتی یا بلندمدت» تعداد بیشتری از فلسطینیان غزه را بپذیرند.
رییس‌جمهوری آمریکا از نوار غزه با حدود ۲/۳ میلیون نفر جمعیت با عنوان «یک ویرانه کامل» یاد کرد.
مقام‌های مصر و اردن پیشتر بارها مخالفت خود را با کوچ اجباری فلسطینیان از غزه ابراز کرده بودند. واشینگتن هم سال گذشته گفته بود با جابه‌جایی اجباری فلسطینیان مخالف است.
در بیانیه جدید کشورهای عربی آمده است چنین اقدامی، «موجب گسترش درگیری‌ها شده، ثبات منطقه را تهدید و چشم‌انداز صلح را تضعیف» خواهد کرد.
این بیانیه تاکید کرد: «ما بر رد هر گونه تلاش برای خدشه وارد کردن به حقوق غیرقابل انکار فلسطینی‌ها به هر شکل و تحت هر شرایط یا توجیهی اصرار می‌ورزیم؛ چه از طریق شهرک‌سازی باشد یا اخراج، الحاق سرزمین یا تخلیه زمین از مالکان آن.»
وزیران خارجه کشورهای عربی از برنامه‌های مصر برای برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی با همکاری سازمان ملل استقبال کردند. این کنفرانس قرار است بر بازسازی غزه متمرکز باشد اما هنوز تاریخی برای آن تعیین نشده است.
عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهوری مصر، دهم بهمن ایده پذیرش ساکنان غزه را رد کرد و گفت مردم مصر برای ابراز مخالفت خود به خیابان‌ها خواهند آمد.
ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه اردن، هفتم بهمن با انتشار بیانیه‌ای تاکید کرد: «مخالفت ما با جابه‌جایی فلسطینیان ثابت و غیرقابل تغییر است. اردن برای اردنی‌ها و فلسطین برای فلسطینی‌هاست.»
با این حال، ترامپ پنج‌شنبه ۱۱ بهمن بار دیگر بر ایده جابه‌جایی فلسطینیان تاکید کرد و گفت: «ما کارهای زیادی برای آنها انجام می‌دهیم و آنها این کار را خواهند کرد.»
این سخنان او احتمالا اشاره‌ای است به کمک‌های گسترده آمریکا؛ از جمله کمک‌های نظامی به مصر و اردن.
اردن هم‌اکنون میزبان چندین میلیون فلسطینی است و ده‌ها هزار نفر از فلسطینیان هم در مصر زندگی می‌کنند.
