کانادا و مکزیک بار دیگر تلاش کردند تا به دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، شواهدی از پیشرفت در مهار جریان ورود مواد مخدر فنتانیل به آمریکا ارائه دهند. هم‌زمان چین نسبت به پیامدهای وضع تعرفه ۱۰ درصدی اضافی بر کالاهای صاداراتی‌اش به آمریکا هشدار داد.
به‌گزارش آکسیوس، هیئت اوکراینی، در حالی‌که همچنان به امضای توافق مربوط به مواد معدنی نادر این کشور که دلیل اصلی سفر زلنسکی بود امیدوار بودند، نزدیک به یک ساعت در اتاق روزولت منتظر ماندند.
اما خیلی زود مشخص شد امید آنها برای نجات این دیدار به جایی نمی‌رسد. برنامه این بود که ترامپ و زلنسکی ناهار مشترک داشته باشند و سپس یک کنفرانس خبری مشترک برگزار کنند.
اما به گفته یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در گفت‌وگو با آکسیوس، «مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی، از دفتر بیضی بیرون آمدند و پیش زلنسکی رفتند و به او گفتند که باید از کاخ سفید برود.»
به گزارش نیویورک‌تایمز، در آن زمان یک نفر از هیئت اوکراینی پیشنهاد کرد که ترامپ و زلنسکی برای آرام کردن اوضاع با یکدیگر دیدار کنند، اما دو مقام ارشد آمریکایی این پیشنهاد را رد کردند و در نتیجه زلنسکی حتی بدون آنکه در ناهار برنامه‌ریزی شده در کاخ سفید شرکت کند، آنجا را ترک کرد.
در نتیجه، این دیدار بدون حصول توافق بر سر مواد معدنی و بدون هیچ تضمینی درباره ادامه حمایت ایالات متحده از اوکراین پایان یافت.
اندکی بعد، ترامپ در حساب خود در شبکه اجتماعی تروث نوشت زلنسکی «به ایالات متحده در دفتر بیضیِ مقدس آن بی‌احترامی کرد. او وقتی آماده صلح باشد، می‌تواند بازگردد.»
دفتر بیضی، نام دفتر و محل کار رسمی رییس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا و بخشی از دفتر اجرایی اوست.
مقام ارشد کاخ سفید به آکسیوس گفت تنش در جلسه «از پیش برنامه‌ریزی‌شده» نبود. او گفت: «برنامه ما امضای توافق مواد معدنی، پیشبرد این شراکت اقتصادی و حرکت به سوی صلح بود.»
درگیری لفظی چگونه آغاز شد
درگیری لفظی وقتی آغاز شد که جی.دی. ونس، معاون رییس‌جمهوری در پاسخ به پرسش یک خبرنگار تاکید کرد که دیپلماسی با روسیه تنها مسیر دست‌یابی به صلح است.
زلنسکی، که به نظر می‌رسید از این برآورد آزرده است، در جواب با لحنی تند درباره نقض توافق‌های پیشین از سوی پوتین سخن گفت و افزود: «ونس عزیز، از کدام دیپلماسی حرف می‌زنید؟»
ترامپ و ونس در واکنش هر دو، سخنان زلنسکی را بی‌احترامی تلقی کردند. زلنسکی چندین بار تلاش کرد صحبت‌ها را قطع کند، در حالی که هم‌زمان لحن ترامپ و معاونش خصمانه‌تر می‌شد.
ترامپ در بخشی از حرف‌هایش با اصرار گفت که زلنسکی در جنگ اوکراین در حال شکست است و افزود: «مردم دارند کشته می‌شوند، دارید از نظر تعداد سرباز کم می‌آورید.»
ترامپ به زلنسکی گفت دارد جهان را به سمت جنگ جهانی سوم می‌برد و ادامه داد: «شما کمبود نیروی نظامی دارید و می‌گویید آتش‌بس نمی‌خواهید.»
رییس‌جمهوری اوکراین که در این دیدار تصاویری از قربانیان جنگ و آسیب‌های وارد شده به کشورش را به ترامپ نشان داد و گفت: «پوتین جنگ را آغاز کرده و بهای آن را باید خودش بپردازد.»
ترامپ به زلنسکی گفت اوکراین در وضعیت خوبی قرار ندارد و کارت برنده‌ای در دستش نیست. او افزود: «شما در حال قمار با زندگی میلیون‌ها آدم هستید.»
زلنسکی در واکنش، به‌طور آشکار ترامپ را به‌خاطر رویکرد ملایمش در قبال پوتین روسیه به چالش کشید و در پاسخ به او گفت «من دنبال بازی با کارت نیستم، من خیلی جدی هستم جناب رییس‌جمهوری.»
ترامپ در واکنش گفت: «شما در حال بازی هستید و من هم بسیار جدی هستم. شما با جان میلیون‌ها نفر قمار می‌کنید. شما دارید با جنگ جهانی سوم قمار می‌کنید. کاری که شما می‌کنید برای این کشور بسیار توهین‌آمیز است. من خیلی بیش از چیزی که دیگران می‌گفتند باید بکنم، به شما احترام گذاشتم.»
ترامپ خطاب به زلنسکی گفت: «یا توافقی می‌کنید یا ما کنار می‌کشیم؛ و اگر کنار بکشیم، این جنگ ادامه پیدا می‌کند. فکر نمی‌کنم تصویر خوشایندی باشد.»
او ادامه داد: «وقتی این توافق را امضا کنیم، موقعیت بهتری خواهی داشت. اما تو اصلا قدردان نیستی و این کار خوبی نیست. صادقانه بگویم این اصلا خوب نیست.»
واکنش‌های گسترده
متحدان آمریکا در اروپا به سرعت از زلنسکی حمایت کردند و دموکرات‌های کنگره هم، ترامپ را به دلیل تحت فشار قرار دادن رهبر در حال جنگ اوکراین سرزنش کردند.
رهبران فرانسه، آلمان، لهستان، اسپانیا، دانمارک، هلند، پرتغال، جمهوری چک، نروژ، فنلاند، کرواسی، استونی، لتونی، اسلوونی، بلژیک، لیتوانی، لوکزامبورگ و ایرلند یکی پس از دیگری بدون آنکه آشکارا از ترامپ انتقاد کنند، به ستایش از ولودیمیر زلسنکی پرداختند و بر حمایت خود از اوکراین تاکید کردند.
اما در مقابل مشاوران ترامپ تقصیر را به تمامی گردن زلنسکی انداختند. یک مقام کاخ سفید گفت: «او می‌توانست به‌سادگی سخنان معاون رییس‌جمهوری را تایید کند و بگذرد، اما نتوانست چنین کاری بکند.»
صرف‌نظر از این‌که کدام طرف مقصر است، عواقب این درگیری برای اوکراین می‌تواند شدید باشد. زلنسکی اذعان کرده است که ارتش او به کمک آمریکا نیازمند است و اکنون این کمک در وضعیت نامشخصی قرار دارد.
لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه از کارولینای جنوبی، که پیش از دیدار زلنسکی با ترامپ، با او ملاقات کرده بود، به خبرنگاران گفت به زلنسکی توصیه کرده بود «در دام نیفت» و «درباره جنبه‌های مثبت صحبت کن.» گراهام در ادامه گفت با توجه به آنچه رُخ داد «نمی‌دانم دیگر بتوانیم با زلنسکی کاری انجام دهیم.»
به‌گفته دو منبع آگاه در گفتگو با آکسیوس، یکی از عوامل کوچک اما تاثیرگذاری که ترامپ را خشمگین کرد، پوشش ظاهری زلنسکی بود.
به‌گفته این منابع، مشاوران ترامپ بارها به تیم زلنسکی گفته بودند بهتر است هنگام حضور در کاخ سفید، لباس نظامی کنار گذاشته شود تا نشانی از احترام باشد.
زلنسکی در روز دیدار، لباسی رسمی‌تر با رنگ مشکی و نماد ملی اوکراین بر تن داشت، اما کت‌وشلوار نپوشیده بود. ترامپ هنگام دست دادن با زلنسکی در ورودی بال غربی کاخ سفید گفت: «امروز یک‌جورهایی لباس رسمی‌تری پوشیدی.»
زمینه‌های تشدید تنش بین طرفین
به گزارش آکسیوس مقامات آمریکایی با توجه به نحوه پیشبرد مذاکرات توافق مواد معدنی نادر، از قبل احتمال داده بودند که تنش جدیدی میان ترامپ و زلنسکی به‌وجود بیاید.
یک مقام ارشد آمریکایی به آکسیوس گفت: «اوکراینی‌ها چند روزی ما را برای این توافق مواد معدنی معطل کردند و امروز به نقطه عطف رسیدیم. دوران چک سفید برای زلنسکی در واشینگتن تمام شده بود و خودش نمی‌دانست.»
از سوی دیگر، اوکراینی‌ها نیز خشمگین بودند، زیرا ترامپ قصد داشت در بحبوحه گفت‌وگوهای محرمانه با روسیه پیرامون آینده اوکراین، توافقی یک‌جانبه و کاملا به سود آمریکا را به آنها تحمیل کند.
همچنین، زلنسکی در ابتدای دیدار روز جمعه آشکارا از این‌که دائما به‌خاطر اوضاع نابسامان کشورش مورد سرزنش قرار می‌گرفت، ناراضی به نظر می‌رسید.
زلنسکی پس از خروج از کاخ سفید، دو برنامه عمومی بعدی خود را لغو کرد و بیانیه کوتاهی در پلتفرم ایکس منتشر کرد و از مردم آمریکا، کنگره و ترامپ بابت حمایت‌شان سپاسگزاری کرد.
او نوشت: «اوکراین به صلحی عادلانه و پایدار نیاز دارد و ما دقیقا در همین مسیر قدم برمی‌داریم.»
زلنسکی: «عذرخواهی» نمی‌کنم
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، در یک گفت‌وگوی زنده با شبکه فاکس در پاسخ به این سوال که آیا برای آنچه ساعاتی پیش در کاخ سفید و دیدارش با دونالد ترامپ رُخ داد، عذرخواهی خواهد کرد، گفت: «من به رییس‌جمهوری آمریکا و مردم آمریکا احترام می‌گذارم و از آنها به‌خاطر کمک‌هایشان سپاسگزارم. ما باید بسیار باز و بسیار صادق باشیم، اما مطمئن نیستم که ما کار بدی انجام داده‌ایم.»
او در عین حال تاکید کرد که آنچه اتفاق افتاد، خوب نبود. زلنسکی در پاسخ به این سوال که «آیا همان‌طور که برخی از دموکرات‌ها مدعی شده‌اند، او نیز فکر می‌کند که این رویارویی از قبل برنامه‌ریزی شده بود؟» گفت: «نمی دانم. فقط فکر می‌کنم وضعیت بسیار سختی بود. من نمی‌خواهم شرکای بزرگ خود را در ایالات متحده از دست بدهم.»
زلنسکی همچنین تاکید کرد که در جریان این سفر دیگر به کاخ سفید باز نخواهد گشت. دونالد ترامپ نیز عصر جمعه واشینگتن را ترک کرد و به فلوریدا رفت.
زلنسکی همچنین گفت بدون حمایت ایالات متحده پیروزی در جنگ برای اوکراین بسیار دشوار خواهد بود و اساسا به‌همین دلیل به آمریکا سفر کرده است.
او گفت اوکراین صلح و دیپلماسی می خواهد، اما مذاکرات صلح باید اوکراین، روسیه، ایالات متحده و اروپا را در بر بگیرد.
رییس‌جمهوری اوکراین افزود: «من نمی‌توانم نگاه خود را نسبت به روسیه تغییر دهیم. آنها از نظر ما قاتل هستند.»
زلنسکی در ادامه گفت‌وگوی خود با فاکس نیوز، پیشنهاد سناتور لیندزی گراهام برای استعفا را رد کرد.پاو گفت که می‌تواند و می‌خواهد که رابطه‌اش با دونالد ترامپ را ترمیم کند.
رییس‌جمهوری اوکراین افزود: «ای کاش رییس‌جمهوری ترامپ به‌جای تلاش برای ایفای نقش میانجی، از اوکراین حمایت بیشتری می کرد. روسیه درگیری را با حمله به اوکراین آغاز کرد و من واقعا می خواهم رییس‌جمهوری ترامپ بیشتر در کنار ما باشد و از ما حمایت کند.»
آمریکا اعلام کرده است که که در صورت عدم کاهش ورود این مواد، از سه‌شنبه ۱۴ اسفند تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از این دو کشور اعمال خواهد کرد.
چین که قرار است از روز سه‌شنبه آینده با تعرفه ۱۰ درصدی اضافی بر واردات کالاهایش به ایالات متحده مواجه شود، واشینگتن را به «فشار تعرفه‌ای و باج‌گیری» بر سر فنتانیل متهم کرد و هشدار داد که این اقدام نتیجه معکوس خواهد داشت.
«لین جیان»، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، جمعه ۱۰ اسفند در یک نشست خبری در پکن اعلام کرد که تهدید جدید ترامپ برای اعمال تعرفه، که پس از اعمال تعرفه ۱۰ درصدی بر کالاهای چینی در چهارم فوریه مطرح شده، «تاثیری جدی، فشار، اجبار و تهدیدی برای گفت‌وگو و همکاری دو کشور در حوزه کنترل مواد مخدر» ایجاد کرده است.
در واشینگتن، «مارسلو ابرارد»، وزیر اقتصاد مکزیک، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس دیدار خود با «هاوارد لوتنیک»، وزیر بازرگانی ایالات متحده، و «جیمیسون گریر»، نماینده تجاری آمریکا را «نشستی کاری و صمیمانه» توصیف کرد.
او گفت: «ایالات متحده و مکزیک آینده درخشانی در همکاری با یکدیگر دارند.»
با این حال وزیر اقتصاد مکزیک جزییاتی درباره مذاکرات مربوط به ضرب‌الاجل تعرفه‌ای ارائه نداد.
ترامپ پنج‌شنبه، ۹ اسفند، بار دیگر تاکید کرد که ضرب‌الاجل اعمال تعرفه‌ها بر واردات بیش از ۹۰۰ میلیارد دلار کالا از کانادا و مکزیک در روز سه‌شنبه پابرجاست و دلیل آن را عدم پیشرفت کافی در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از مصرف فنتانیل در آمریکا عنوان کرد.
مکزیک پنج‌شنبه بزرگ‌ترین عملیات استرداد مظنونان به‌عضویت در کارتل‌های مواد مخدر در ۱۰ سال اخیر را انجام داد که در میان آنها یک قاچاقچی مشهور دهه ۱۹۸۰ نیز دیده می‌شد که دهه‌ها به‌دلیل قتل یکی از ماموران مبارزه با مواد مخدر آمریکا در زندان به سر برده بود. همچنین، ۲۸ مظنون دیگر که از رهبران جوان‌تر متهم به قاچاق فنتانیل به آمریکا بودند، در این عملیات مسترد شدند.
«رافائل کارو کوینترو»، ۷۲ ساله، جمعه در دادگاه فدرال نیویورک اتهام قاچاق مواد مخدر را رد کرد. در صورت محکومیت، ممکن است او با مجازات اعدام روبه‌رو شود.
«ویدال یرناس»، معاون وزیر اقتصاد مکزیک، پنج‌شنبه اعلام کرده بود که مکزیک ممکن است فراتر از تعرفه‌های اخیر خود بر برخی واردات، اقدامات تجاری دیگری را برای کاهش ورود محموله‌های کم‌ارزش از چین اتخاذ کند.
ایالات متحده اوایل ماه جاری تصمیم گرفت معافیت تعرفه‌ای موسوم به «دی مینیمیس» را که اجازه می‌داد بسته‌های زیر ۸۰۰ دلار بدون کنترل از طریق فرودگاه‌ها و گذرگاه‌های مرزی وارد کشور شوند، به حالت تعلیق درآورد. این معافیت به ورود فنتانیل و مواد شیمیایی پیش‌ساز آن کمک می‌کرد. اما پس از انباشت حجم زیادی از بسته‌ها، اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا این تعلیق را متوقف کرد تا بتواند تدابیر غربالگری مؤثرتری را اعمال کند.
ضرب‌الاجل تعرفه‌ای برای چین در روز سه‌شنبه با آغاز جلسات سالانه پارلمان این کشور هم‌زمان است. در این جلسات که از رویدادهای سیاسی مهم در چین محسوب میشود، قرار است اولویتهای اقتصادی پکن برای سال ۲۰۲۵ مشخص شود.
اعلام تصمیم ترامپ، کمتر از یک هفته به چین فرصت میدهد تا اقدامات متقابل خود را اعلام کند. این در حالی است که دولت ترامپ نشانههایی از اتخاذ مواضع سختتر علیه رقیب استراتژیک خود بروز داده، هرچند تهدید تعرفه ۶۰ درصدی که در زمان آغاز دوره ریاستجمهوریاش در ۲۰ ژانویه مطرح شده بود، به عقب رانده شده است.
یکی از مقامات کاخ سفید پنج‌شنبه به خبرگزاری رویترز گفت: «گفت‌وگوهای جاری با چین، مکزیک و کانادا ادامه دارد. ما کنترل خوبی بر مسئله مهاجرت به دست آوردهایم، اما همچنان نگرانیهایی درباره موضوع مرگ‌ومیر ناشی از فنتانیل وجود دارد.»
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، در سال ۲۰۲۳، تعداد ۷۲ هزار و ۷۷۶ نفر در آمریکا در اثر مصرف مواد افیونی مصنوعی، عمدتا فنتانیل، جان خود را از دست دادند.