بنیامین نتانیاهو گفت اسرائیل با طرح ترامپ و نماینده ویژه او برای تمدید مرحله اول آتش‌بس با حماس به مدت ۵۰ روز دیگر، کاملا موافق است، اما حماس، طرح پیشنهادی استیو ویتکاف را مغرضانه و جانبداری از اسرائیل توصیف کرد.
این نظرسنجی، در تاریخ اول و دوم اسفند ۱۴۰۳ در آمریکا انجام شده و موضوعات گسترده‌ای را در حوزه سیاست داخلی و خارجی آمریکا مورد توجه قرار داده است. بخشی از این نظرسنجی و پرسش‌های مطرح‌شده در آن به حمله احتمالی به تاسیسات اتمی ایران، جنگ غزه و مسئله اسرائیل و حماس اختصاص دارد.
نظرسنجی هاروارد-هریس یک نظرسنجی ماهانه مشترک است که از سوی مرکز مطالعات سیاسی آمریکا در دانشگاه هاروارد (CAPS)، موسسه نظرسنجی هریس و شرکت هریس ایکس انجام می‌شود. هدف این نظرسنجی بررسی دیدگاه‌های عمومی درباره مسائل سیاسی و اجتماعی مختلف از طریق نظرسنجی از بیش از دو هزار رای‌دهنده ثبت‌شده در سراسر ایالات متحده است. نتایج این نظرسنجی با در نظر گرفتن ویژگی‌های جمعیتی، به‌گونه‌ای تنظیم می‌شود که منعکس‌کننده ترکیب واقعی جمعیت آمریکا باشد.
حمایت از حملات پیشگیرانه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران
براساس نتایج نظرسنجی هاروارد-هریس، ۷۶ درصد از کسانی که در نظرسنجی اول و دوم اسفند شرکت کردند، معتقد بودند که تاسیسات هسته‌ای ایران باید نابود شوند، زیرا مقامات آمریکا و اسرائیل این تاسیسات را بخشی از برنامه جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هسته‌ای می‌دانند.
در مقابل، ۲۴ درصد از شرکت‌کنندگان بر این باور بودند که این تاسیسات، که حکومت ایران میگوید اهدافی صلح‌آمیز دارند، باید حفظ شوند.
همچنین، ۵۷ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی موافق بودند که ایالات متحده باید از حملات هوایی اسرائیل برای نابودی تاسیسات هسته‌ای ایران حمایت کند، در حالی که ۴۳ درصد با این رویکرد مخالف بودند.
۵۴ درصد از پاسخ‌دهندگان به این نظرسنجی نیز سیاست دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در قبال ایران و نحوه مواجهه دولت او با ایران را تایید کردند.
حمایت گسترده از حذف حماس از غزه
براساس این نظرسنجی، ۷۸ درصد از آمریکایی‌ها بر این باورند که حماس باید به‌طور دائمی از نوار غزه حذف شود و دیگر اجازه حکومت بر این منطقه را نداشته باشد. در مقابل، ۲۲ درصد از شرکت‌کنندگان معتقدند که حماس باید همچنان کنترل غزه را حفظ کند.
این دیدگاه در میان طرفداران هر دو حزب سیاسی آمریکا مشاهده شد. براساس نتایج نظرسنجی، ۸۱ درصد از جمهوری‌خواهان و ۷۴ درصد از دموکرات‌ها تاکید کردند که حماس نباید بر غزه حکومت کند.
۱۹ درصد از جمهوری‌خواهان و ۲۶ درصد از دموکرات‌ها نیز معتقد بودند که حماس می‌تواند همچنان به حکومت خود در غزه ادامه دهد.
اسرائیل، حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی
۴۳ درصد از آمریکایی‌هایی که در نظرسنجی هاروارد-هریس شرکت کردند اسرائیل را به‌طور کلی «مثبت» ارزیابی کردند، در حالی که ۳۰ درصد دیدگاهی «منفی» نسبت به این کشور داشتند.
براساس این نظرسنجی، حماس با تنها ۸ درصد محبوبیت، به‌شدت در میان شرکت‌کنندگان در نظرسنجی نامحبوب بود، در حالی که ۶۳ درصد از پاسخ‌دهندگان دیدگاهی «منفی» نسبت به این گروه داشنند.
تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) نیز محبوبیت پایینی در میان شرکت‌کنندگان در نظرسنجی داشت. در حالی که تنها ۱۳ درصد از پاسخ‌دهندگان دیدگاهی «مثبت» نسبت به آن داشتند، ۴۶ درصد نظری «منفی» نسبت به آن ابراز کردند.
حمایت از اسرائیل در جنگ غزه و آزادی گروگان‌ها
براساس نتایج این نظرسنجی، بیش از سه‌چهارم پاسخ‌دهندگان از اسرائیل در جنگ غزه حمایت کردند و معتقد بودند که حماس باید فورا گروگان‌هایی را که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ ربوده است، آزاد کند.
۷۷ درصد از پاسخ‌دهندگان آمریکایی از اسرائیل حمایت کردند، در حالی که تنها ۲۳ درصد حامی حماس بودند.
در این میان حزب جمهوری‌خواه حمایت قوی‌تری از اسرائیل نشان داده است: ۸۵ درصد از جمهوری‌خواهان از اسرائیل حمایت کردند، در حالی که تنها ۱۵ درصد حامی حماس بودند.
در مقابل، ۶۹ درصد از دموکرات‌ها از اسرائیل حمایت و ۳۱ درصد از حماس حمایت کردند.
۷۹ درصد از پاسخ‌دهندگان نیز بر این باور بودند که حماس باید فورا و بدون هیچ قید و شرطی تمامی گروگان‌های باقی‌مانده را آزاد کند، و در غیر این‌صورت باید با عواقبی جدی روبه‌رو شود.
این مقام اسرائیلی افزود تابوتهای آن‌ها در حال انتقال به گذرگاه کرم شالوم در مرز نوار غزه است تا به ارتش اسرائیل تحویل شود.
بر اساس گزارشها، اسرائیل روند شناسایی و احراز هویت اجساد را در منطقه مرزی با غزه انجام خواهد داد تا مشخص شود که آیا حماس گروگان‌ها را مطابق تعهدات خود تحویل داده است یا خیر.
پیش از این، تحویل پیکر یک گروگان زن اسرائیلی با نام شیری بیباس از سوی حماس با حواشی فراوانی همراه شده بود.
اسرائیل سوم اسفند حماس را متهم کرد که جنازه دیگری را به جای پیکر بیباس تحویل داده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در همین رابطه به حماس هشدار داد بهای این اقدام خود را پرداخت خواهد کرد.
در نهایت، پیکر بیباس پس از کش و قوسهای فراوان به اسرائیل تحویل داده شد.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری مصر، قطر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتش‌بس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که شش هفته به طول خواهد انجامید، از ۳۰ دی به اجرا درآمد.
تایمز اسرائیل در ادامه گزارش خود نوشت صدها زندانی فلسطینی در نیمه شب ۹ اسفند در چارچوب توافق آتش‌بس آزاد میشوند.
به گزارش این رسانه، از مجموع ۱۵۱ «زندانی امنیتی»، ۹۷ نفر راهی تبعید خواهند شد و ۱۲ تن به نوار غزه انتقال مییابند.
رسانههای عربی نیز گزارش دادند ۳۷ زندانی فلسطینی به کرانه باختری رود اردن بازگشتند و مورد استقبال ساکنان این منطقه واقع شدند.
۴۶۷ زندانی فلسطینی دیگر نیز به نوار غزه باز میگردند که در میان آنان یک زن و ۲۳ فرد زیر سن قانونی دیده میشوند.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر ۲۰۲۳) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گسترده‌ای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، بیش از ۴۸ هزار کشته و ۱۱۱ هزار زخمی بر جای گذاشت.
خبرگزاری رسمی مصر چهارشنبه هشتم اسفند به نقل از تمیم خلاف، سخنگوی وزارت خارجه این کشور، نوشت طرح لاپید «غیرقابل قبول» است و با رویکرد قاهره در قبال مساله فلسطین مغایرت دارد.
خلاف تاکید کرد: «هرگونه ایده یا پیشنهادی که اصول ثابت موضع مصر و جهان عرب را در قبال غزه نادیده بگیرد، مردود است.»
طرح رهبر اپوزیسیون اسرائیل درباره نوار غزه چه بود؟
رهبر اپوزیسیون اسرائیل هفتم اسفند در جریان یک سخنرانی در واشینگتن اعلام کرد اسرائیل نمیتواند اجازه دهد حماس بار دیگر قدرت را در نوار غزه به دست بگیرد.
لاپید گفت: «تشکیلات خودگردان فلسطین نه تمایل دارد و نه قادر است مدیریت غزه را در آینده نزدیک بر عهده بگیرد. اشغالگری اسرائیل نه مطلوب است و نه امکانپذیر. تداوم هرج و مرج، هم تهدیدی امنیتی و هم فاجعهای انسانی خواهد بود.»
او که پیش از این در سال ۲۰۲۲ نخست‌وزیر اسرائیل بود، پیشنهاد داد اداره غزه بهمدت هشت سال پس از پایان جنگ، به مصر سپرده شود. بر اساس طرح لاپید، این دوره می‌تواند تا ۱۵ سال تمدید شود.
رهبر اپوزیسیون اسرائیل افزود در صورت پذیرش این طرح از سوی مصر و اجرایی شدن آن، جامعه جهانی بدهیهای خارجی قاهره را تسویه خواهد کرد.
این اظهارات در حالی مطرح شدند که اسکاینیوز عربی ۲۸ بهمن به نقل از منابع آگاه گزارش داد حماس آماده است کنترل نوار غزه را به تشکیلات خودگردان واگذار کند.
در هفتههای اخیر، طرح دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، درباره آینده غزه واکنشهای بسیاری را برانگیخته است.
ترامپ ۱۶ بهمن در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واشینگتن از طرح خود برای مالکیت ایالات متحده بر نوار غزه و جابهجایی ساکنان آن خبر داد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه رییس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، هشتم اسفند اعلام کرد بهزودی نشستی با حضور سازندگان املاک و شهرسازان خاورمیانه، درباره طرح ترامپ برای در اختیار گرفتن و بازسازی غزه برگزار خواهد شد.
مصر، اردن، عربستان سعودی و شماری از کشورهای عربی ضمن مخالفت با کوچ اجباری فلسطینیها، بر لزوم تلاش برای تحقق راهحل دو کشوری بهعنوان راهکاری جهت پایان دادن به منازعات منطقهای تاکید کرده‌اند.
خبرگزاری رویترز ۲۹ بهمن گزارش داد اتحادیه اروپا تمایلی به پذیرش طرح ترامپ درباره غزه ندارد و خواهان بازگشت آوارگان فلسطینی به این باریکه است.
نتانیاهو یکشنبه ۱۲ اسفند گفت پس از آنکه استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا به خاورمیانه، متوجه شد هیچ راهی برای نزدیک کردن مواضع اسرائیل و حماس درباره مرحله دوم توافق وجود ندارد، پیشنهاد تمدید مرحله کنونی آتش‌بس را ارائه کرد.
بر اساس این اظهارات، این پیشنهاد شامل آتش‌بس در ماه رمضان و عید پسح یهودیان و آزادی یک‌باره نیمی از گروگان‌های اسرائیلی از سوی حماس است. حماس همچنان ۵۹ گروگان در اختیار دارد که ۲۴ نفر از آن‌ها زنده هستند.
نتانیاهو گفت: «اگر حماس با تمدید مرحله نخست توافق موافقت کند، اسرائیل فورا وارد مذاکرات خواهد شد اما اگر این گروه فکر می‌کند که می‌تواند آتش‌بس را بدون آزادی گروگان‌ها ادامه دهد، کاملا در اشتباه است.»
این در حالی است که حماس، طرح پیشنهادی استیو ویتکاف، فرستاده ترامپ به خاورمیانه را در مورد آزادسازی نیمی از گروگان‌ها، مغرضانه و جانبداری از اسرائیل توصیف کرد.
حماس گفت این طرح، با توافق آتش‌بس غزه که تحت نظارت آمریکا امضا شده، مغایرت دارد.
همچنین گروه جهاد اسلامی فلسطین توقف ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه را نقض توافق آتش‌بس از سوی اسرائیل خواند و گفت نتانیاهو می‌خواهد سیاست ایجاد قحطی در غزه را اجرا کند.
همزمان بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر از هماهنگی با آمریکا و قطر برای تضمین تداوم آتش‌بس در غزه و آغاز مرحله دوم مذاکرات آتش‌بس خبر داد عبدالعاطی خواستار اجرای مفاد باقی‌مانده از تعهدات مرحله نخست توافق و تداوم فشار اتحادیه اروپا برای تثبیت آتش‌بس در غزه شد.
وزیر خارجه مصر، از تکمیل طرح بازسازی غزه خبر داد و گفت این طرح، روز سه‌شنبه برای تصویب به نشست فوق‌العاده اتحادیه سران عرب ارائه خواهد شد.
کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل خبر داد یک هیئت مذاکره‌کننده اسرائیلی به قاهره می‌روند تا درباره طرح پیشنهادی جدید برای آتش‌بس در غزه گفت‌وگو کنند.
در این طرح، آزادی سه گروگان زنده و بازگرداندن پیکر سه گروگان کشته‌شده در ازای تمدید آتش‌بس غزه به مدت دو هفته پیشنهاد شده است.
ورود کمک‌ها به غزه متوقف شد
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرد به دلیل امتناع حماس از پذیرش طرح استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا به خاورمیانه، برای تمدید مرحله اول توافق آتش‌بس، اسرائیل دیگر اجازه ورود کمک‌ها به نوار غزه را نخواهد داد.
دفتر نتانیاهو یکشنبه در بیانیهای تاکید کرد اسرائیل آتش‌بس را بدون آزادی گروگان‌های خود نمیپذیرد.
در این بیانیه آمده است در صورت ادامه مخالفت حماس، «پیامدهای بیشتری» در پیش خواهد بود.
اسرائیل معتقد است کمک‌های بشردوستانه وارد شده به غزه در هفتههای اخیر، برای چند ماه کافی خواهد بود.
گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، در همین رابطه گفت مقامهای آمریکایی تصمیم اسرائیل را در مورد توقف کمکرسانی به غزه درک می‌کنند.
او افزود: «تعهد ما برای ورود کالاها به غزه تنها برای مرحله اول توافق آتش‌بس بود و اکنون این مرحله به پایان رسیده است.»
دفتر نتانیاهو بامداد ۱۲ اسفند، ساعاتی پس از پایان مرحله نخست توافق آتش‌بس، اعلام کرد اسرائیل پیشنهاد فرستاده ویژه آمریکا را برای تمدید موقت آتش‌بس در غزه، به مناسبت ماه رمضان و عید پسح، دو رویداد مذهبی مسلمانان و یهودیان، پذیرفته است.
حازم قاسم، سخنگوی حماس، ۱۱ اسفند خبر داد این گروه «فرمولبندی» اسرائیل برای تمدید مرحله اول آتش‌بس در غزه را رد کرده است.
با این حال، قاسم به‌طور مشخص به طرح ویتکاف اشارهای نکرد.
بر اساس این پیشنهاد، قرار بود آتش‌بس تا عید پسح یهودیان و پایان ماه رمضان مسلمانان، ادامه داشته باشد و گروگان‌های بیشتری در این بازه زمانی آزاد شوند.
حماس: تصمیم نتانیاهو «کودتا علیه توافق» بود
حماس ۱۲ اسفند با انتشار بیانیهای، تصمیم نتانیاهو برای توقف ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه را «باجخواهی سخیف» و «کودتا علیه توافق» توصیف کرد.
حماس تنها راه بازگرداندن گروگان‌ها را آغاز مذاکرات مرحله دوم آتش‌بس خواند و از میانجیها خواست که برای اجرای تعهدات توافق بر اسرائیل فشار وارد کنند.
به گفته حماس، پیشرفتی در مذاکرات مرحله دوم آتش‌بس با اسرائیل حاصل نشده است.
بر اساس مفاد توافق آتش‌بس، در صورت ادامه مذاکرات بر سر اجرای مرحله دوم، جنگ نباید از سر گرفته شود.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری مصر، قطر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری یک آتش‌بس سهمرحلهای در غزه به توافق دست یافتند.
مرحله نخست این توافق که قرار بود شش هفته به طول بینجامد، از ۳۰ دی به اجرا درآمد.
در این مرحله، امکان مبادله ۳۳ گروگان اسرائیلی و پنج گروگان تایلندی با حدود دو هزار زندانی فلسطینی فراهم شد.
حماس اعلام کرده بدون برقراری آتش‌بس پایدار و خروج کامل اسرائیل از غزه، سایر گروگان‌ها را آزاد نخواهد کرد.
در سوی مقابل، نتانیاهو که از حمایت دولت ترامپ برخوردار است، تاکید کرده خود را به نابودی تواناییهای نظامی و ساختار حکومتی حماس و همچنین بازگرداندن تمامی گروگان‌ها متعهد میداند.