نشریه نیوزویک، دوشنبه ۱۱ فروردین‌ماه به نقل از وب‌سایت «ماریتایم اگزکیوتیو» گزارش داد کشتی باری «جیران» که تحت تحریم آمریکاست و به انتقال قطعات مرتبط با برنامه موشکی جمهوری اسلامی متهم است، پس از ترک چین وارد آب‌های ایران شده و در بندرعباس پهلو گرفته است.
الشرع دوشنبه ۱۱ فروردین در سخنرانی کاخ ریاست‌جمهوری که پس از نماز عید فطر از تلویزیون سوریه پخش شد، به اظهارنظر درباره واکنشها به معرفی وزرای جدید کابینه پرداخت و گفت هدف دولت جدید، بازسازی کشور است، اما هشدار داد که دولت نمی‌تواند همه را راضی کند.
او تاکید کرد: «هر گامی که برمیداریم به اجماع کامل نخواهد رسید و این امری طبیعی است، اما باید تا حد امکان به اجماع دست یابیم.»
الشرع نهم فروردین و حدود سه ماه پس از سرنگونی حکومت بشار اسد، ۲۳ وزیر کابینه جدید سوریه را معرفی کرد که اکثریت آنها از همپیمانان او به شمار میروند.
یک روز بعد، حکومت خودگران تحت حمایت نیروهای دمکراتیک سوریه، در شمال شرق این کشور با صدور بیانیهای، کابینه جدید سوریه را فاقد مشروعیت خواند که بازتابدهنده تنوع موجود در این کشور نیست.
مخالفان مسلح سوری به رهبری گروه تحریر الشام در یک عملیات غافلگیرکننده ۱۱ روزه که از ادلب و حلب آغاز شد، توانستند ۱۸ آذر سال گذشته به دمشق برسند و به بیش از پنج دهه حکومت خاندان اسد بر سوریه پایان دهند.
از آن زمان، مقام‌های سوری در تلاشاند تا پس از نزدیک به ۱۴ سال جنگ داخلی، کشور و نهادهای آن را دوباره متحد و بازسازی کنند.
اکثر اعضای کابینه جدید را نزدیکان و حامیان اصلی الشرع و دیگر چهرههای همسو با او تشکیل میدهند.
الشرع گفت که وزرا بر اساس شایستگی و تخصص انتخاب شدهاند و «هیچ جهتگیری ایدئولوژیک یا سیاسی خاصی» در این گزینش دخیل نبوده است.
بیشتر اعضای کابینه از مسلمانان سنیمذهب هستند که بازتابی از ترکیب جمعیتی سوریه است؛ کشوری که برای دههها تحت حاکمیت خاندان اسد از اقلیت مذهب علوی قرار داشت.
بیشتر بخوانید: توافق احمد الشرع و مظلوم عبدی برای ادغام دولت و نیروهای دموکراتیک سوریه
در ماههای گذشته سران کشورهای مختلف خواستار انتقال قدرت فراگیر در سوریه شده بودند.
دولت جدید چهار وزیر از گروههای اقلیت در سوریه دارد؛ یک زن مسیحی، یک دروزی، یک کُرد و یک علوی، که البته هیچکدام مسئولیت وزارتخانههای کلیدی را بر عهده نگرفتهاند.
الشرع در سخنرانی عید فطر گفت که ترکیب دولت جدید با در نظر گرفتن «تنوع جامعه سوری» شکل گرفته، اما تاکید کرد که به جای سیستم سهمیهبندی برای اقلیتهای مذهبی، دینی یا قومی، رویکرد «مشارکت» را در نظر گرفته است.
رییس دولت انتقالی سوریه خطاب به حاضران گفت: «تاریخ جدیدی برای سوریه در حال نوشته شدن است... همه ما در حال نوشتن آن هستیم.»
الشرع اواسط اسفند سال گذشته با امضای اعلامیه قانون اساسی، چارچوب دوره انتقالی سوریه را برای مدت پنج سال تنظیم و اعلام کرد.
برخی کارشناسان و گروههای حقوق بشری هشدار داده‌اند که این اعلامیه، قدرت را در دستان الشرع متمرکز می‌کند و حاوی حمایت کافی از اقلیتها نیست.
در یک ماه گذشته بدترین خشونتهای فرقهای از زمان سرنگونی اسد در سوریه شکل گرفت.
خشونتهای مرگبار در سوریه ۱۶ اسفند و در پی حملات برخی عوامل رژیم اسد به نیروهای حکومت جدید سوریه آغاز شد که بر اثر آن بیش از هزار نفر جان خود را از دست دادند که اکثرشان از شیعیان علوی بودند.
الشرع پیشتر وعده داده بود که عاملان «ریختن خون غیرنظامیان» را تحت پیگرد قرار گیرند و یک کمیته حقیقتیاب تشکیل دهد.
کالاس دوشنبه پیش از نشست وزرای خارجه اروپا در مادرید، گفت که «بازگرداندن کودکان اوکراینی که به روسیه تبعید شدهاند» و «آزاد کردن اسرای جنگی» نمونههایی از اقداماتی هستند که روسیه می‌تواند برای نشان دادن حسن نیت خود انجام دهد.
نشست دوشنبه در مادرید با هدف بررسی تحولات مربوط به جنگ اوکراین برگزار می‌شود.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین از ایالات متحده خواسته که بر کرملین فشار وارد کند تا به این درگیری سهساله پایان دهد.
جنگ اوکراین بیش از سه سال پیش با تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین آغاز شد و از آن زمان تاکنون این جنگ به طور مداوم ادامه داشته است.
در همین حال، ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، اظهار داشت که روسیه باید پاسخی واضح به ایالات متحده بدهد که آیا واقعا می‌خواهد در مسیر صلح گام بردارد یا خیر.
خبرگزاری رویترز دوشنبه نوشت که دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، از عدم پیشرفت در تلاشهایش برای میانجیگری یک توافق صلح به طور فزایندهای ناامید شده است.
او پس از بازگشت به کاخ سفید موضعی آشتیجویانهتر در قبال روسیه اتخاذ کرده، اما این رویکرد با احتیاط و تردید از سوی متحدان اروپاییاش روبهرو شده است.
ترامپ یک‌شنبه ۱۰ فروردین در مصاحبهای تلفنی با شبکه ان‌بی‌سی نیوز گفت از اظهارات هفته گذشته پوتین درباره عدم مشروعیت ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، خشمگین شده است.
او افزود در صورت لزوم، قادر است ظرف یک ماه اقدامات تجاری تنبیهی علیه مسکو را به اجرا بگذارد.
دولت ترامپ بهتازگی تعرفه ۲۵ درصدی موسوم به «تعرفه ثانویه» را بر واردات ایالات متحده از هر کشوری که نفت یا گاز از ونزوئلا خریداری کند، اعمال کرد.
تعرفه ثانویه به وضع عوارض یا مالیاتهای اضافی بر کشورها و شرکتهایی گفته می‌شود که با یک کشور هدف - که معمولا تحت تحریم قرار دارد - روابط تجاری دارند.
پوتین هشتم فروردین پیشنهاد کرد اوکراین تحت نوعی اداره موقت قرار گیرد تا شرایط برای برگزاری انتخابات جدید و امضای توافقنامههای کلیدی برای حل و فصل مناقشه کنونی فراهم شود.
آمریکا هشتم فروردین در پاسخ به این اظهارات تاکید کرد نحوه حکمرانی در اوکراین طبق قانون اساسی این کشور و اراده مردم آن تعیین می‌شود.
همچنین دوشنبه در مادرید، رادوسلاو سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان، در مورد استقرار نیروهای حافظ صلح در اوکراین، که فرانسه و بریتانیا آن را بررسی می‌کنند، گفت که این برعهده دولت اوکراین است که تصمیم بگیرد چه زمانی این کار انجام شود و آیا اصلا اجازه استقرار نیروهای خارجی در خاک خود را می‌دهد یا نه.
موضوع تضمینهای امنیتی مورد درخواست اوکراین برای پس از آتش‌بس احتمالی با روسیه، از موضوعات مورد بحث در هفتههای اخیر بوده است.
پنجشنبه، سران ستاد کل ارتش حدود ۳۰ کشور که آماده ارائه تضمینهای امنیتی به کی‌یف هستند، در بریتانیا گرد هم آمدند تا درباره طرحی برای حفظ صلح در صورت آتش‌بس میان اوکراین و روسیه گفت‌وگو کنند.
اما کرملین به این نشست واکنش نشان داد و آنچه را «برنامههای نظامیسازی» اروپا خواند، محکوم کرد.
اداره امنیت کل لبنان دوشنبه ۹ فروردین از بازداشت تعدادی مظنون در رابطه با شلیک راکت به اسرائیل خبر داد و اعلام کرد نهادهای ذیربط تحقیقات خود را برای «مشخص شدن مسئولیتها و اجرای اقدامات قانونی» آغاز کردهاند.
این راکتها دوم و هشتم فروردین شلیک شدند. حزب‌الله لبنان که سال گذشته درگیر جنگی سنگین با اسرائیل بود، اعلام کرده در این حملات نقشی نداشته است.
حملات راکتی اخیر باعث شد ارتش اسرائیل برای نخستین بار از زمان برقراری آتش‌بس، مواضع حزب‌الله را در منطقه تحت نفوذ این گروه در بیروت هدف قرار دهد.
ارتش اسرائیل ۹ فرودین در حملهای به ضاحیه در حومه جنوبی پایتخت لبنان، انبار پهپادهای این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی را هدف قرار داد.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، با حمایت از حمله به مواضع حزب‌الله اعلام کرد اسرائیل در حال دفاع از خود در برابر حملات راکتی از لبنان است و دولت لبنان موظف است گروههای شبهنظامی مانند حزب‌الله را خلع سلاح کند.
دستگیری شش نفر به اتهام تلاش برای بمبگذاری در کرانه باختری
سازمان امنیت داخلی اسرائیل (شینبت) اعلام کرد تلاش حماس را برای انجام حمله و بمبگذاری در کرانه باختری رود اردن خنثی کرده است.
بنا بر اعلام شینبت، شش عضو این گروه که همگی از ساکنان نابلس هستند، دی و بهمن ۱۴۰۳ بهدست نیروهای اسرائیلی بازداشت شدند.
طبق تحقیقات، این افراد «از سوی اعضای حماس در ترکیه هدایت و تامین مالی میشدند» و دهها هزار دلار برای انجام حملات علیه نیروهای امنیتی و اهداف دیگر در کرانه باختری دریافت کرده بودند که در جریان بازداشت سه نفر از آنها در ۱۰ بهمن سال گذشته، یک قبضه اسلحه و ۴۰ هزار دلار پول نقد کشف و ضبط شد.
در همان روز، هنگام بازداشت مظنون دیگری، ۲۰ هزار دلار دیگر به دست آمد.
پس از بازجویی از یکی از مظنونان، نیروهای امنیتی یک بمب کار گذاشتهشده در نزدیکی تقاطع «گیتای آویسار» در کرانه باختری را شناسایی و خنثی کردند.
شینبت اعلام کرد کیفرخواست علیه این شش نفر طی هفتههای آینده صادر خواهد شد.
دیمیتریِف دوشنبه ۱۱ فروردین در گفت‌وگو با روزنامه ایزویستیا گفت: «فلزات خاکی کمیاب حوزه‌ای مهم برای همکاری هستند و ما گفت‌وگو درباره پروژه‌های مرتبط با این فلزات و دیگر پروژه‌ها را در روسیه آغاز کرده‌ایم.»
او که در مذاکرات بهمن ۱۴۰۳ با مقام‌های آمریکایی در عربستان سعودی حضور داشته، تاکید کرد برخی شرکت‌ها علاقه خود را به این پروژه‌ها نشان داده‌اند. با این حال، نامی از این شرکت‌ها نبرد و جزییات بیشتری ارائه نکرد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، یک‌شنبه به شبکه ان‌بی‌سی گفت که از رفتار پوتین «عصبانی» است و در صورت سنگ‌اندازی روسیه در مسیر پایان دادن به جنگ اوکراین، تعرفه‌های ثانویه‌ای بین ۲۵ تا ۵۰ درصد برای خریداران نفت روسیه وضع خواهد کرد.
او تاکید کرد که از اظهارات پوتین درباره ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، «بسیار ناراحت» شده اما مذاکرات «گام به گام در حال پیشرفت» است.
پوتین اسفند ۱۴۰۳ پیشنهاد داده بود که آمریکا می‌تواند در اکتشاف ذخایر فلزات خاکی کمیاب در روسیه مشارکت کند. روسیه پنجمین دارنده بزرگ ذخایر این فلزات در جهان است؛ موادی که در ساخت لیزرها و تجهیزات نظامی کاربرد دارند.
طبق برآورد اداره زمین‌شناسی آمریکا، ذخایر فلزات خاکی کمیاب در روسیه حدود ۳.۸ میلیون تُن است اما وزارت منابع طبیعی روسیه برآورد بسیار بالاتری ارائه کرده و گفته که این کشور ۲۸.۷ میلیون تُن ذخیره از ۱۵ نوع فلز خاکی کمیاب دارد که بخشی از آنها آماده استخراج هستند.
توافق مواد معدنی کی‌یف و واشینگتن
ترامپ یک‌شنبه به شبکه ان‌بی‌سی گفت زلنسکی ظاهرا می‌خواهد از توافق پیشنهادی درباره فلزات خاکی کمیاب عقب‌نشینی کند.
پایگاه خبری بلومبرگ ۹ فروردین به نقل از منابع آگاه گزارش داد که کی‌یف در چارچوب تلاش‌های خود برای دست‌یابی به یک قرارداد اقتصادی گسترده با واشینگتن، خواستار افزایش سرمایه‌گذاری آمریکا در اوکراین شده است.
بلومبرگ نوشت طبق پیش‌نویس این توافق، ایالات متحده برای مدتی نامحدود، اختیار کامل سرمایه‌گذاری‌های آتی در حوزه زیرساخت و معادن اوکراین را در دست خواهد داشت.
کی‌یف نگران است که این توافق نه‌تنها روند پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا را تضعیف کند، بلکه این کشور را وادار سازد تا تمام کمک‌های نظامی و اقتصادی دریافت‌شده از آمریکا از آغاز جنگ تاکنون را بازپرداخت کند.
وضعیت صنعت مواد معدنی اوکراین چگونه است؟
عناصر خاکی کمیاب اوکراین به دلیل جنگ و به خاطر سیاست‌های دولتی که سیاست‌گذاری صنایع معدنی را تنظیم می‌کند، تا حد زیادی استفاده نشده و این کشور همچنین اطلاعات مناسبی برای هدایت توسعه معادن خاکی کمیاب ندارد.
به طور کلی، چشم‌انداز منابع طبیعی اوکراین امیدوارکننده است و گمان می‌رود ذخایر تیتانیوم اوکراین که برای صنایع هوافضا، پزشکی و خودروسازی حیاتی است، از بزرگترین ذخایر اروپا باشد.
اوکراین همچنین دارای برخی از بزرگترین ذخایر لیتیوم شناخته شده اروپاست که برای تولید باتری، سرامیک و شیشه مورد نیاز است.
در سال ۲۰۲۱، صنعت معدنی اوکراین ۶.۱ درصد از تولید ناخالص داخلی و ۳۰ درصد از صادرات این کشور را به خود اختصاص داد.
بر اساس داده‌های یک اندیشکده مستقر در کی‌یف، ۴۰ درصد از منابع معدنی فلزی اوکراین به دلیل اشغال روسیه غیرقابل دسترسی است.
اوکراین استدلال کرده که به نفع ترامپ است تا قبل از این‌که روسیه پیشرفت‌های بیشتری در میدان جنگ به دست بیاورد، وارد توسعه این معادن شود.
این کشتی باری که تحت مالکیت شرکت کشتیرانی ایران فعالیت می‌کند، با تلاش ایران برای تهیه پرکلرات سدیم مرتبط دانسته شده است.
پیشتر، روزنامه فایننشال تایمز در بهمن‌ماه هم گزارش داده بود که کشتی «جیران» به همراه کشتی دیگری به نام «گلبن» در حال انتقال بیش از هزار تن سدیم پرکلرات از چین به ایران هستند؛ ماده‌ای شیمیایی که در تولید سوخت جامد موشکی کاربرد دارد.
بر اساس گزارش نیوزویک، با توجه به کاربرد این مواد در صنایع موشکی و تاثیری که بر توان نظامی جمهوری‌اسلامی می‌گذارد، اگر چین در تهیه این مواد به تهران کمک کرده باشد، احتمال دارد تنش این کشور با ایالات متحده و متحدان منطقه‌ای آن افزایش یابد.
در اواخر هفته گذشته، کشتی که به کشتی جیران شباهت داشت، در لنگرگاه بندرعباس، در نزدیکی تنگه استراتژیک هرمز شناسایی شد. ابعاد و جرثقیل‌های عرشه این کشتی با کشتی ۱۶٬۶۹۴ تُنی جیران مطابقت دارد. داده‌های ردیابی نیز تایید می‌کند این کشتی از چین حرکت کرده است.
پیشتر در سوم بهمن سال گذشته، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی اعلام کرد دو کشتی ایرانی با نام‌های «گلبن» و «جیران» با پرچم جمهوری اسلامی، حامل بیش از هزار تن سدیم پرکلرات هستند که جز مواد لازم برای تهیه سوخت جامد موشک، در حال حرکت از چین به سوی ایران هستند.
در آن گزارش گفته شده بود قرار است این محموله در بندرعباس به سپاه پاسداران تحویل داده شود.
براساس گزارشی که فایننشال‌تایمز چهارشنبه سوم بهمن منتشر کرد، اطلاعات امنیتی دو کشور غربی نشان می‌دهد دو کشتی با نام‌های «گلبن» و «جیران» با پرچم جمهوری اسلامی، حامل بیش از هزار تن سدیم پرکلرات هستند.از سدیم پرکلرات برای تولید آمونیوم پرکلرات استفاده می‌شود که ماده اصلی پیشران جامد موشک‌هاست.
ارتش اسرائیل پس از حملات روز پنجم آبان ۱۴۰۳ به اهدافی در ایران اعلام کرد که کارخانه‌های تولید سوخت جامد موشک را در نزدیکی تهران و غرب ایران نابود کرده است.
این روزنامه به نقل از دو مقام رسمی که نامشان را اعلام نکرد، نوشت که این مقدار سدیم پرکلرات می‌تواند ۹۶۰ تن آمونیوم پرکلرات تولید کند؛ ماده‌ای که ۷۰ درصد پیشران موشک‌های سوخت جامد را تشکیل می‌دهد. به گفته آنها، این میزان آمونیوم پرکلرات می‌تواند ۱۳۰۰ تن پیشران تولید کند که برای سوخت‌رسانی به ۲۶۰ موشک میان‌برد ایرانی مانند «خیبر شکن» یا «حاج قاسم» کافی است.
بر اساس داده‌های سایت ردیابی کشتی «مارین ترافیک»، کشتی «گلبن» چند روزی در نزدیکی جزیره دایشان مستقر بود و روز سهشنبه عازم بندرعباس شد. کشتی «جیران» نیز صبح چهارشنبه، سوم بهمن، در ۷۵ کیلومتری جنوب دایشان، در نزدیکی شهر نینگبو در استان ژجیانگ چین، دیده شده است.
مقامات گفتند که نمیتوانند بگویند آیا دولت چین از این حملونقلها آگاهی دارد یا خیر. ایالات متحده و متحدانش بارها چین را به حمایت از حکومتهای ایران و روسیه متهم کردهاند.
سفارت چین در واشینگتن اعلام کرد که از این موضوع آگاه نیست و تأکید کرد که پکن به حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه متعهد است و برای حل دیپلماتیک مسئله هستهای ایران تلاش می‌کند.
دولت ایران از اظهار نظر در این باره خودداری کرد و به پرسشهای فایننشال‌تایمز پاسخ نداده است.