کمیسیون امنیت ملی مجلس: به جای تهدید، در ایران راکتورهای تولید برق هستهای بسازید
کمیسیون امنیت ملی مجلس در بیانیهای همزمان با روز «فناوری هستهای» در تقویم جمهوری اسلامی و در واکنش به هشدار برای حمله به تاسیسات اتمی، نوشت «هرگونه دستاندازی و ایجاد خطر برای صنعت هستهای صلحآمیز، با واکنش جدی و قاطع و ویرانگر مواجه خواهد شد.»
اعضای این کمیسیون مجلس نوشتند که صنعت هستهای جمهوری اسلامی برای اهدافی «صلحآمیز» از جمله تولید برق به کار میرود.
در بخشی دیگر از بیانیه خطاب به کشورهای غربی نوشته شده است: «کشورهای استکباری دنیا به جای اینکه با زبان زور و تهدید با ملت سرافراز و مستقل ایران اسلامی صحبت کنند، به وعدههای خود عمل کرده و در ازای بدهی ملیاردها دلاری خود به ملت ایران، راکتورهای تولید برق هستهای در ایران بسازند تا هم بدهی آنها پرداخت شود و هم بهانه آنها جهت ایراد اتهامات سراسر کذب به ملت ایران نسبت به غیرصلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای، رفع گردد.»
مهدی محمودیان، فعال مدنی و زندانی سیاسی در نامهای از زندان اوین به علی خامنهای او را «ویرانگر» خواند و نوشت هر تصمیم رهبر جمهوری اسلامی گامی به سوی فروپاشی بوده است. او در این نامه خامنهای را عامل اصلی بحرانهای موجود در ایران دانست و از او خواست از قدرت کنارهگیری کند.
محمودیان در این نامه که در حساب اینستاگرامش منتشر شده است، راه نجات ایران را عقبنشینی بیقید و شرط خامنهای از قدرت دانست و از او خواست این واقعیت که «هیچکس جاودانه نیست» را بپذیرد: «حتی اگر هزاران سپاهی و قاضی و خطیب، هر روز عکس شما را در ادارات آویزان کنند.»
این زندانی سیاسی به رهبر جمهوری اسلامی هشدار داد: «وگرنه آنچه باقی خواهد ماند، نه نظام شماست، نه حتی کشور ما؛ تنها یک ویرانه تلخ از خاطره ملتی که زمانی نامش ایران بود.»
او در نامه خود خامنهای را عامل بحران در ایران دانست و افزود شرایط به گونهای شده که دیگر نهتنها مردم، بلکه «ستونهای اصلی نظام» نیز احساس امنیت نمیکنند.
پیش از این در هفته گذشته مصطفی مهرآیین، جامعهشناس و استاد دانشگاه، در سه نامه متوالی از خامنهای خواست از مردم حلالیت بطلبد و از قدرت کنارهگیری کند.
مهرآیین کمتر از ۲۴ ساعت پس از انتشار نامه نخست خود به رهبر جمهوری اسلامی، به دادسرای فرهنگ و رسانه قوه قضاییه احضار شد. با این حال، او تاکید کرده که در هیچ دادگاهی حاضر نخواهد شد.
محمودیان در بخش دیگری از نامه خود از زندان اوین خطاب به خامنهای نوشت: ««اگر جنگی در بگیرد، دشمن نیازی به حمله از بیرون ندارد؛ شما بذر نفرت را در دلها کاشتهاید و این سرزمین، خود به خود از درون متلاشی خواهد شد.»
این زندانی سیاسی افزود: «امروز اگر کشوری به ایران حمله کند، از کدام ملت متحد انتظار دفاع دارید؟ از مردمی که فرزندانشان را اعدام کردهاید؟ از اقوامی که زبانشان را ممنوع کردهاید؟ از نسل جوانی که تنها راه نجات را در فرار از ایران میبیند؟ شما همه پلها را پشتسرتان خراب کردهاید.»
محمودیان ۲۹ اسفند ۱۴۰۳ نیز در نامهای به خامنهای با اشاره به سخنان او درباره رسیدن به قله، نوشت: «چه پیشرفتی شگرف حاصل کردهایم که نان، دارو و زندگی هر روز از دسترسمان دورتر میشود.»
محمودیان، از ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ دوران محکومیت هشت ماه حبس خود را در زندان اوین سپری میکند.
این حکم با اتهام «تبلیغ علیه نظام» و بهدلیل افشاگری محمودیان درباره وجود حشره ساس در زندان اوین برای او صادر شده بود.
این زندانی سیاسی پیش از این نیز بهدلیل اعتراض به سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشکهای سپاه و شکایت از خامنهای در زمینه مرگ شهروندان بهدلیل ممنوعیت واکسن کرونا محکوم به حبس و زندانی شده بود.
او در سالهای گذشته ۱۳ بار به دادسرا احضار و به «تبلیغ علیه نظام» متهم شده است.
دانشگاه علوم پزشکی کاشان به گزارشها از پیدا شدن یک مارمولک در غذای دانشجویان واکنش نشان داد.
معاونت دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی کاشان در واکنش به انتشار تصاویری از وجود یک مارمولک در غذای سلف یکی از دانشگاههای این شهر گفت: «این اتفاق هیچگونه ارتباطی با دانشگاه کاشان ندارد و نوع غذای روز و نوع ظرف گواه آن است.»
این مقام دانشگاهی افزود «دانشگاه کاشان سعی دارد فرآیندهای تغذیه دانشجویی را با رعایت اصول بهداشتی و تحت نظارت کارشناسان انجام دهد.»
او با بیان اینکه «مسئولیت غذا با پیمانکار است»، ادامه داد: «این موضوع در فرایند طبخ برنج نبوده و احتمالا در توزیع اتفاق افتاده است.»
شعله امامی، همسر شهرام دبیری، معاون مسعود پزشکیان، که بهدنبال انتشار تصاویری از سفرشان به قطب جنوب از سمت خود برکنار شده بود، یک استوری اینستاگرامی را بازنشر کرد که در آن، ایرانیان «ملتی حسود که تحمل درستی و صداقت را ندارند» توصیف شده بودند.
او همچنین در یک استوری دیگر نوشت: «یک عمر منابع را حرام کردید و این کشور ثروتمند را با شعب ابی طالب مقایسه کردید و به ثروتمندان درستکار فحش دادید یا این ایدئولوژی را جا انداختید که پول فقرا در جیب ثروتمندان است.»
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، شهرام دبیری، معاون پارلمانی خود را به دنبال واکنشها به سفر او به قطب جنوب، برکنار کرد.
پزشکیان شنبه ۱۶ فروردین در حکم برکناری دبیری، خطاب به معاون خود نوشت: «در این ایام پس از بررسی خبر، قطعی شد که در نوروز در سفر تفریحی قطب جنوب بودید. در دولتی که مفتخر به اقتدا به مولای متقیان است و در شرایطی که هنوز در کشورمان فشارهای اقتصادی بر مردم زیاد و محرومان پرشمارند، سفر پرهزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینههای شخصى، قابل دفاع و توجیهپذیر نبوده و با معیار سادهزیستی مسئولان سازگار نیست.»
اقدام پزشکیان در برکناری دبیری به دلیل سفری خارجی با هزینه شخصی در شرایطی انجام شده است که رییس دولت چهاردهم پیشتر به اعتراضها در زمینه فساد اقتصادی معاون پارلمانی خود توجهی نکرده بود.
سخنگوی وزارت خارجه روسیه در یک موضعگیری درباره تقابل تهران و واشینگتن گفت که جهان از تهدیدهای مداوم علیه حکومت ایران خسته شده و بمباران مواضع جمهوری اسلامی به صلح نخواهد انجامید. مسکو در عین حال هشدار داد که تهران پیشاپیش در حال اتخاذ تدابیر بازدارنده است.
بر اساس گزارش چهارشنبه ۲۰ فروردین خبرگزاری رویترز، این اظهارات در حالی مطرح میشوند که مقامهای ایرانی میگویند «با بیاعتمادی عمیق نسبت به نیت آمریکا و با تردید نسبت به حصول پیشرفت»، خود را برای مذاکرات آخر هفته با ایالات متحده بر سر برنامه هستهای آماده میکنند.
انجام این مذاکرات، دوشنبه از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام شد.
ترامپ که در ژانویه بار دیگر به کاخ سفید بازگشت، بارها جمهوری اسلامی را به اقدام نظامی تهدید کرده و خواستار توافقی جدید با تهران شده است.
رویترز نوشت که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفته است مسکو از «زبان تند و تیز» [طرف آمریکایی] مطلع است و تایید کرده که ایران «تدابیری پیشگیرانه» در دستور کار دارد.
او پیشنهاد کرد: «تمرکز باید بر گفتوگو باشد، نه تقابل.»
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در پاسخ به پرسش رویترز گفت: «واقعا جهان دارد از تهدیدهای بیپایان علیه ایران خسته میشود. این درک روزبهروز در حال گسترش است که بمباران نمیتواند راهی بهسوی صلح باز کند.»
بیاعتمادی تهران؛ از همکاری تا دشمنی
برنامه هستهای ایران که در دهه ۱۹۵۰ میلادی با حمایت آمریکا، متحد آن زمان حکومت پهلوی آغاز شد، دهههاست به موضوع اختلاف میان قدرتهای جهانی و جمهوری اسلامی بدل شده است. انقلاب سال ۵۷ در ایران، این کشور را به یکی از دشمنان اصلی واشینگتن تبدیل کرد.
ایالات متحده، اسرائیل و برخی کشورهای اروپایی میگویند ایران بهطور پنهانی در پی توسعه سلاح هستهای است؛ ادعایی که تهران آن را رد میکند.
ایران در سالهای اخیر بهتدریج همکاریهای راهبردی خود را با روسیه، بزرگترین قدرت هستهای جهان، گسترش داده است.
رویترز نوشت: «در حالی که مسکو از ایران برای جنگ در اوکراین سلاح خریده و در اوایل امسال توافق مشارکت راهبردی ۲۰ سالهای با تهران امضا کرده است، روابط تاریخی دو کشور با تنشهایی عمیق نیز همراه بوده است؛ از زمان برقراری روابط رسمی مسکووی با امپراتوری ایران در قرن شانزدهم میلادی تا به امروز.»
به گفته مقامهای ایرانی، روسیه اغلب مواضعی تند اتخاذ میکند اما در عمل تمایلی به گرفتار شدن در یک جنگ بزرگ در خاورمیانه ندارد.
گفتنیست که توافق مشارکت اخیر میان ایران و روسیه، شامل بند دفاع متقابل نیست.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، «روابط خوب» خود را با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بهویژه در سالهای اخیر حفظ کرده است؛ بهویژه از زمانی که هر دو کشور بهعنوان «دشمنان غرب» معرفی میشوند.
با این حال مسکو تمایلی به آغاز یک رقابت هستهای تازه در خاورمیانه ندارد.
زاخارووا گفت که روسیه خواهان «راهحلهای قابل مذاکره و مؤثر» است؛ راهکارهایی که هم نگرانیهای غرب را درباره برنامه غنیسازی اورانیوم ایران کاهش دهد، هم اعتماد را احیا کند و هم توازن منافع برقرار سازد و در عین حال از وقوع یک بحران جدید جلوگیری کند.
خروج آمریکا از برجام و تسریع غنیسازی تهران
ایالات متحده در دوران نخست ریاستجمهوری ترامپ بهطور یکجانبه از توافق برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) خارج شد. توافقی که در آن محدودیتهایی بر فعالیتهای هستهای ایران اعمال شده بود و قرار بود بازرسیها و کاهش تحریمها ممکن شود.
پیش از خروج واشینگتن از برجام، جمهوری اسلامی به روح این توافق پایبند نماند و آزمایشهای موشکی قابل توجهی انجام داد. پس از خروج آمریکا نیز تهران برخی مفاد توافق را کنار گذاشت و بهشکلی گسترده از محدودیتهای مربوط به غنیسازی اورانیوم عبور کرد.
مسیری که به باور بسیاری از کارشناسان، راه را برای تولید مواد لازم به منظور ساخت سلاح هستهای باز میکند.
زاخارووا در این باره گفت: «نمیشود تهران را مسئول پیامدهای اقدامات غیرقانونی کسانی دانست که با کوتهنگری و پیشبینیهای نادرست، توافقها را تضعیف کردند.»
اسحاق جهانگیری، معاول اول دولت روحانی، با اشاره به مذاکره جمهوری اسلامی و آمریکا گفت: «در این مقطع باید از این تصمیمات و تدابیر به ویژه سیاستهایی که رهبری در این مسیر پیش گرفته، حمایت کرد.»
این چهره اصلاحطلب افزود: «علاوه بر آن باید از تیم مذاکرهکننده حمایت کرد تا بتواند به نحو مطلوب مذاکره را پیش ببرد و از هر اقدامی جناحی و غیر ملی هم که تضعیف سیاست کلان کشور باشد، باید پرهیز شود.»
جهانگیری اضافه کرد: «در سالهای اخیر و خصوصا امسال، ناترازیها همانند چالش آب به ویژه آب شرب در شهرهای بزرگ، برق و سوخت ملموستر از هر زمان دیگر شده است.»
این وزیر دولت خاتمی خطاب به حامیان پزشکیان در انتخابات گفت: «نباید به واسطه مسائل جزئی یا حتی برخی دلخوریها یا موانع پیش رو و برخی انتقادات، از دولت فاصله بگیرند یا حمایت خود را کمرنگ کنند.»