نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس: آمریکا باید قدر سخاوتمندی جمهوری اسلامی را بداند
عباس مقتدایی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس در شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت: «حصول توافق با آمریکا مشروط به این است که طرف مقابل فریبکاریهای گذشته را کنار بگذارد.»
او ادامه داد: «بابی برای مذاکره باز شده و امیدواریم آمریکا قدر این سخاوتمندی جمهوری اسلامی را بداند.»
عباس مقتدایی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس در شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت: «حصول توافق با آمریکا مشروط به این است که طرف مقابل فریبکاریهای گذشته را کنار بگذارد.» او با اشاره به آغاز دور دوم مذاکرات در ایتالیا ادامه داد: «بابی برای مذاکره باز شده و امیدواریم آمریکا قدر این سخاوتمندی جمهوری اسلامی را بداند.» سخنان او در خصوص سخاوتمندی جمهوری اسلامی در حالی است که علی خامنهای پیشتر خطاب به حامیان مذاکره با آمریکا گفته بود: «اگر هدف از مذاکره، رفع تحریم است، مذاکره با این دولت آمریکا تحریمها را برنمیدارد، بلکه گره آنها را کورتر میکند. فشار را افزایش خواهد داد. مذاکره با این دولت، فشار را افزایش خواهد داد.»
کاخ کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه، روز سهشنبه در مسکو با سلطان عمان دیدار خواهد کرد.
خبرگزاری دولتی عمان نیز اعلام کرد هیثم بن طارق روز دوشنبه به مسکو سفر خواهد کرد.
این سفر همزمان با آغاز مذاکرات هستهای غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان انجام میشود.
عمان به عنوان واسطه در مذاکرات تهران و واشینگتن نقش ایفا کرده است. در حالی که مقامهای جمهوری اسلامی مذاکرات با آمریکا را غیرمستقیم میخوانند، مقامهای آمریکا بر مستقیم بودن آن تاکید کردهاند.
به دنبال آغاز مذاکرات تهران و واشینگتن، جمهوری اسلامی تماسهای خود را با روسیه و چین برای جلب حمایت بیشتر این کشورها در روند گفتوگوها افزایش داده است.
شبکه العربیه شنبه ۳۰ فروردین گزارش داد تماسهای تهران با مسکو و پکن در شرایطی افزایش یافته که فرانسه از آمریکا خواسته است در مذاکرات به «نقش منطقهای جمهوری اسلامی» هم پرداخته شود.
بر اساس این گزارش، آمریکا نیز با طرفهای اروپایی برای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی از جمله از طریق تحریمها در تماس است.
مذاکرات صرفا هستهای، بازی ایران با کارت روسیه
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پنجشنبه در سفر به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، نامه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را به پوتین تحویل داد و نامهای هم از پوتین برای خامنهای دریافت کرد.
این اولین بار نیست که خامنهای در بزنگاهها با پوتین نامهنگاری میکند.
۲۰ بهمن سال ۱۳۹۹، همزمان با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و در زمانی که جمهوری اسلامی امیدوار بود در دوران پسا ترامپ، دوباره به شرایط پیش از خروج او از برجام بازگردد، خامنهای پیامی کتبی برای پوتین فرستاد.
عراقچی در بدو ورود به مسکو تاکید کرد این سفر از پیش برنامهریزی شده بوده اما با تحولات اخیر نیز مصادف شده است.
او درباره محور مذاکرات خود با مقامهای روس گفت: «ما همیشه در بحث هستهای با دوستان خود در روسیه مشورتهای نزدیک داشتهایم. الان هم فرصت مناسبی است که همین کار با مقامات مسکو صورت گیرد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، جمعه با اشاره به این که تهران از نقش روسیه در برجام بسیار راضی است، گفت: «مشتاقیم این کشور در هر توافق جدیدی نقش مثبت خود را ایفا کند.»
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز همزمان اعلام کرد روسیه آماده است در مذاکرات تهران و واشینگتن نقش ایفا کند.
لاوروف تاکید کرد: «مذاکرات ایران و آمریکا در روز شنبه باید صرفا به موضوع هستهای محدود شود. ایران آماده دستیابی به توافقی در چارچوب معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای است.»
عراقچی به چین میرود
عراقچی همزمان با حضور در مسکو اعلام کرد قرار است هفته آینده به چین هم سفر کند.
این سفر در حالی صورت میگیرد که روابط میان چین و آمریکا در پی اعلام تعرفههای جدید از سوی دولت ترامپ به تاریکترین حد خود در سالهای اخیر رسیده است.
هر چند لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، ۱۹ فروردین در واکنش به وضعیت پرونده هستهای جمهوری اسلامی از آمریکا خواست تا «صداقت سیاسی و احترام متقابل» نشان دهد اما در روزها و هفتههای گذشته در مواجهه با پرونده هستهای جمهوری اسلامی چندان فعال نبوده است.
با وجود این، چین در سال ۱۴۰۱ با میانجیگری میان تهران و ریاض توانست روابط قطع شده دو کشور را تا حدی بازسازی کند.
پیشتر و در اسفند ۱۴۰۳، جمهوری اسلامی، چین و روسیه در بیانیهای مشترک در نشست سهجانبه معاونان وزاری خارجه، اعلام کردند: «تعاملات دیپلماتیک و گفتوگوی مبتنی بر احترام متقابل، تنها گزینه عملی و معتبر در خصوص پرونده هستهای ایران است و از اعلام مجدد ایران که برنامه هستهایاش صلحآمیز است، استقبال کردند.»
در چنین شرایطی به نظر میرسد جمهوری اسلامی امیدوار است با کمک گرفتن از چین و روسیه به عنوان رقبای سنتی ایالات متحده، توان رایزنی خود را در برابر فشار کشورهای غربی افزایش دهد.
امیر اویوی، معاون سابق واحد کنترل نظامی ارتش اسرائیل گفت آمریکا و اسرائیل همچنان بهطور کامل در زمینه مقابله با جمهوری اسلامی هماهنگ هستند.
اویوی، شنبه ۳۰ فروردین در گفتوگو با شبکه ایالتیوی با اشاره به این که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا بهدنبال کسب بیشترین دستاورد از مذاکرات دیپلماتیک است، تاکید کرد ترامپ انتظار ندارد این گفتوگوها طولانی شود.
به گفته اویوی دولت آمریکا بهروشنی قصد دارد مذاکراتی بسیار کوتاه داشته باشد: «یا ایران شروع به برچیدن تاسیسات هستهای خود میکند، یا اینکه به نظر من در ماههای آینده شاهد حمله مشترک آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران خواهیم بود.»
به گفته این مقام سابق اسرائیلی اگر اختیار این گفتوگوها با ایرانیها باشد، مذاکرات را برای ماهها و حتی سالها کش میدهند.
تکاپوی نتانیاهو برای اقدام نظامی
خبرگزاری رویترز، شنبه به نقل از منابع اسرائیلی و آمریکایی گزارش داد که دولت اسرائیل همچنان احتمال حمله به تاسیسات هستهای ایران را در ماههای آینده رد نکرده است.
به گفته مقامهای اسرائیلی، آنها در حال بررسی گزینهای برای انجام حملهای محدود به برنامه هستهای ایران هستند که نیاز کمتری به حمایت آمریکا داشته باشد.
این طرح از سناریوهای اولیهای که پیشتر به واشینگتن پیشنهاد شده بود، کوچکتر است.
نیویورک تایمز، چهارشنبه به نقل از منابعی گزارش داد اسرائیل قصد داشته احتمالا در ماه آینده میلادی تاسیسات هستهای ایران را با کمک آمریکا هدف قرار دهد اما پس از بروز اختلافنظر در دولت ترامپ، این برنامهریزی متوقف شده و ترجیح دادهاند برای محدود کردن برنامه هستهای تهران، مذاکره شود.
جزییاتی از طرح حمله اسرائیل
نشریه اسرائیلهیوم پنجشنبه در گزارشی نوشت اجرای طرح اسرائیل در ابتدا شامل گزینههایی برای عملیات ترکیبی کماندویی با حملات هوایی بوده اما بعدا به گونهای اصلاح شده است که منحصرا بر حملات هوایی متمرکز شود.
بر اساس این گزارش، تقریبا تمام نسخههای این استراتژی برای اطمینان از موفقیت عملیاتی و به منظور محافظت از اسرائیل در برابر انتقامجویی احتمالی ایران، مستلزم مشارکت یا کمک آمریکا بوده است.
منابع آگاه به جزییات، اشاره کردند که اسرائیل به حمایت آمریکا در قالب استفاده از هواپیما، سیستمهای دفاعی و به اشتراکگذاری اطلاعات امیدوار بوده است.
در مقطعی، طراحان حتی به فکر استقرار هواپیماهای تهاجمی آمریکایی در خاک اسرائیل بودهاند.
انتقادها در اسرائیل به افشای طرح حمله
اسرائیلهیوم به نقل از یک مقام آگاه نظامی اسرائیلی نوشت: «برای همه روشن بود که در حال انجام آمادگیهایی برای حمله هستیم اما انتشار این خبر بسیار غیرمعمول است.»
یک منبع امنیتی اسرائیلی دیگر گفت که انتشار گزارش نیویورکتایمز به تلاشهای دیپلماتیک بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بهویژه در زمینه ایجاد اهرمهای فشار بینالمللی علیه ایران «آسیب اساسی زده» است.
او تاکید کرد: «مقامهای سیاسی در اسرائیل همواره تهدید نظامی را به عنوان یک گزینه در دسترس حفظ کردهاند اما حالا ترامپ روشن میکند که او صاحبخانه است.»
همه منتظر دور دوم مذاکرات
دومین دور مذاکرات تهران و واشینگتن در حالی شنبه در رم، پایتخت ایتالیا، انجام میشود که ترامپ هشدار داده جمهوری اسلامی باید به سرعت عمل کند و نباید به سلاح اتمی دست یابد.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال و به نقل از منابع آگاه، اجرای یک توافق جدید با جمهوری اسلامی بدون فهرستی شفاف از مواد و زیرساختهای هستهای تهران، بسیار پرریسک خواهد بود زیرا بدون چنین مبنایی، اطمینان از پایبندی ایران به محدودیتهای دقیق غنیسازی امکانپذیر نیست.
بر اساس گزارش خبرنگار اکسیوس، دور دوم مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا در شهر رم آغاز شد. دور اول مذاکرات شنبه گذشته در عمان برگزار شده بود. رهبران جمهوری اسلامی و آمریکا نسبت به آن دور از مذاکرات ابراز رضایت کردند اما در روزهای بعد آمریکا خواستار نابودی کامل برنامه اتمی تهران شد.
بر اساس گزارش خبرنگار اکسیوس، دور دوم مذاکرات بین جمهوری اسلامی و آمریکا در شهر رم آغاز شد. دور اول مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا شنبه هفته گذشته در عمان برگزار شده بود. رهبران جمهوری اسلامی و آمریکا نسبت به آن دور از مذاکرات ابراز رضایت کردند اما در روزهای بعد نماینده آمریکا خواستار نابودی کامل برنامه اتمی تهران شد و وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت که اصل غنیسازی اورانیوم در ایران قابل مذاکره نیست.
والاستریتژورنال در گزارشی نوشت که درک جهانیان از وضعیت و ذخایر برنامه هستهای جمهوری اسلامی با خلاءهای مهمی مواجه است. اجرای توافقی جدید بدون داشتن تصویری شفاف از مواد و زیرساختهای هستهای موجود ایران، بسیار پرخطر خواهد بود.
این روزنامه نوشت ایران در سالهای اخیر نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر فعالیتهای هستهای خود را محدود کرده و همچنین تحقیقات آژانس درباره مواد هستهای اعلامنشده کشفشده در کشور را مختل کرده است.
این نشریه نوشت بر اساس گفته مقامهای آمریکایی و ایرانی، انتظار میرود گفتوگوهای روز شنبه شامل بحث درباره جدول زمانی مذاکرات و شاید تدوین یک چارچوب کلی برای توافق جدید باشد.
در ادامه این گزارش اشاره شده است که اجرای توافقی جدید بدون داشتن تصویری شفاف از مواد و زیرساختهای هستهای موجود ایران، بسیار پرخطر خواهد بود. این نشریه نوشت بدون داشتن چنین خط پایهای، عملا نمیتوان اطمینان یافت که جمهوری اسلامی به محدودیتهای دقیق مربوط به غنیسازی هستهای پایبند است.