در آستانه سفر ترامپ به منطقه خلیج فارس، اسرائیل میپرسد جایگاهش در معادلات این منطقه کجاست
مقامهای اسرائیلی تلاش کردهاند خونسردی خود را در برابر تصمیم دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای نادیده گرفتن آنها در سفر این هفتهاش به خاورمیانه حفظ کنند اما این تصمیم، آخرین مورد از اقداماتی است که جایگاه اسرائیل را در اولویتهای واشینگتن زیر سوال برده است.
العربیه گزارش داد مقامهای حزبالله از جمهوری اسلامی خواستهاند فرماندهان سپاه پاسداران مستقر در لبنان را از این کشور خارج کند. حزبالله نگران است اسرائیل برای برهم زدن مذاکرات ایران و آمریکا، بار دیگر نیروهای سپاه را هدف قرار دهد.
العربیه گزارش داد مقامهای حزبالله از جمهوری اسلامی خواستهاند فرماندهان سپاه پاسداران را از لبنان خارج کند. حزبالله نگران است اسرائیل برای برهم زدن مذاکرات ایران و آمریکا، این نیروها را هدف قرار دهد.
العربیه دوشنبه ۲۲ اردیبهشت به نقل از منابع آگاه نوشت حزبالله بیم آن دارد که اسرائیل«برای مختل کردن روند مذاکرات تهران و واشینگتن، یکی از افسران [سپاه] را ترور کند».
این رسانه افزود مقامهای حزبالله معتقدند بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تمام تلاش خود را به کار خواهد بست تا «ایران را تحت فشار قرار دهد، فعالیتهای تاسیسات هستهایاش را مختل کند و روند غنیسازی را متوقف سازد».
دور چهارم مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی و آمریکا ۲۱ اردیبهشت در مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد.
ایراناینترنشنال ۱۸ اردیبهشت به نقل از منابع آگاه گزارش داد دو طرف بر سر موضوع ادامه غنیسازی در خاک ایران با یکدیگر اختلاف نظر دارند و این مساله ادامه گفتوگوها را تحتالشعاع قرار داده است.
انبیسینیوز ۲۱ اردیبهشت گزارش داد اظهارات عمومی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بهویژه درباره موضوع غنیسازی در خاک ایران، در هفته گذشته ناراحتی نتانیاهو را در پی داشته است.
مقامهای اسرائیلی بارها تاکید کردهاند هرگونه توافقی با تهران، باید به برچیدن کامل برنامه هستهای حکومت ایران منجر شود.
العربیه: حزبالله به نتیجه مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا امید دارد
العربیه در ادامه گزارش خود نوشت حزبالله تحولات مربوط به مذاکرات هستهای تهران و واشینگتن را «بهدقت» دنبال میکند، چرا که نتیجه این گفتوگوها میتواند «پیامدهای مهمی برای آینده سلاحهای این گروه و وضعیت کلی لبنان به همراه داشته باشد».
بر اساس این گزارش، حزبالله که بزرگترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی به شمار میرود، به موفقیت مذاکرات هستهای ایران و آمریکا «امید دارد».
العربیه همچنین به حضور فرماندهان سپاه پاسداران در لبنان پرداخت و گزارش داد برخی از آنها «تحت تدابیر امنیتی شدید و حسابشده تردد میکنند و بهشدت مراقب هستند تا از هرگونه خطای اطلاعاتی که ممکن است مورد بهرهبرداری اسرائیل قرار گیرد، پرهیز کنند».
به گزارش این رسانه، اغلب فرماندهان سپاه پاسداران در لبنان در مناطقی «دور از دید» در ضاحیه جنوبی بیروت و بقاع مستقر هستند.
حزبالله در پی نابودی زیرساختهای نظامی خود در حملات اسرائیل و کشته شدن رهبران و فرماندهان برجستهاش، از جمله حسن نصرالله و هاشم صفیالدین، بهشدت تضعیف شده است.
آمریکا در ماههای اخیر بارها بر ضرورت خلع سلاح حزبالله تاکید کرده است.
مدیران عامل شرکتهای همراه اول، ایرانسل و رایتل در نامهای به رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کردند تصمیم دارند تعرفه قیمت خدمات خود را افزایش دهند.
در این نامه به شرایط اقتصادی کسب و کارها، افزایش نرخ دلار، تحریم و تورم اشاره شده است.
در این نامه به شرایط اقتصادی کسب و کارها، افزایش نرخ دلار، تحریم و تورم اشاره شده است. آنها خطاب به قائممقام وزیر ارتباطات نوشتهاند که نیاز دارند در قیمتگذاریها به ویژه برای سرویس اینترنت بازنگری کنند. این سه شرکت نامه زمان افزایش قیمت «حداکثر تا هفته آینده» و میزان آن را ۷۵ درصد عنوان کردهاند.
محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران گفت: «ما در دفاع از کشور و ملت و مکتبمان لحظهای درنگ نمیکنیم و نیروهای مسلح ما در آمادگی کامل و قدرت تمام هستند.»
او اضافه کرد: «اعضای سپاه باوجود مشکلات مختلف اعم از مسائل معیشتی و کار شبانهروزی، همواره با تمام وجود در حال خدمتاند.»
محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران گفت: «ما در دفاع از کشور و ملت و مکتبمان لحظهای درنگ نمیکنیم و نیروهای مسلح ما در آمادگی کامل و قدرت تمام هستند.» او اضافه کرد: «اعضای سپاه باوجود مشکلات مختلف اعم از مسائل معیشتی و کار شبانهروزی، همواره با تمام وجود در حال خدمتاند.»
علی شیرازی، رییس سازمان عقیدتی سیاسی انتظامی کشور گفت: «یگان ویژه نظام جمهوری اسلامی، نگاهی الهی دارد، از دین خدا دفاع میکند و دشمن ظالمان و یاور مظلومان و ستمدیدگان است.»
او ادامه داد: «اعضای یگان ویژه همیشه در صف حمایت از یاران حسین ابن علی هستند.»
علی شیرازی، رییس سازمان عقیدتی سیاسی انتظامی کشور گفت: «یگان ویژه نظام جمهوری اسلامی، نگاهی الهی دارد، از دین خدا دفاع میکند و دشمن ظالمان و یاور مظلومان و ستمدیدگان است.» او ادامه داد: «اعضای یگان ویژه همیشه در صف حمایت از یاران حسین ابن علی هستند.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان گفت: «هیچگاه مشکلی با سرمایهگذاری آمریکا نداشتهایم. آنها هستند که خود را از ظرفیتهای عظیم ایران محروم کردهاند.»
او با اشاره به مذاکرات با آمریکا افزود: «اگر توافقی انجام شود، آمریکا قادر به بهرهمندی از ظرفیت اقتصادی ایران خواهد بود.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان گفت: «هیچگاه مشکلی با سرمایهگذاری آمریکا نداشتهایم. آنها هستند که خود را از ظرفیتهای عظیم ایران محروم کردهاند.» او با اشاره به مذاکرات با آمریکا افزود: «اگر توافقی انجام شود، آمریکا قادر به بهرهمندی از ظرفیت اقتصادی ایران خواهد بود.»
یکشنبه ۲۱ اردیبهشت و تنها چند روز پس از آنکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از گسترش عملیات نظامی در غزه خبر داد، دفتر او اعلام کرد ایالات متحده از طریق مذاکراتی که بدون حضور نمایندگان اسرائیل با حماس انجام شده، توافقی برای آزادی ادان الکساندر، گروگان آمریکایی-اسرائیلی، بهدست آورده است.
پیش از این گزارش شده بود که مقامهای اسرائیلی توقف یکباره حملات هوایی آمریکا به یمن را ضربهای به بازدارندگی علیه گروههای نیابتی تهران دانستهاند.
ایتامار آیشنر، خبرنگار دیپلماتیک رسانه واینت، در این باره نوشت: «پیام به منطقه روشن بود: اسرائیل دیگر اولویت اصلی آمریکا نیست.»
یکی از مقامهای اسرائیلی نیز گفت اعلام توقف عملیات علیه حوثیها «تا حدی مایه شرمساری» بود.
او افزود: «رییسجمهور [ترامپ] بنا به تصمیم خودش عمل میکند، هم در کارهای خوب و هم در کارهای بد.»
هرچند مقامهای اسرائیلی میگویند رایزنیهایشان با آمریکا درباره چشمانداز تحولات منطقهای پس از پایان مناقشه غزه ادامه دارد و روابط رسمی دو کشور همچنان قوی است، اما برخی از آنها اذعان دارند تصمیمهای ناگهانی ترامپ غافلگیرشان کرده است.
یکی از مقامهای بلندپایه نزدیک به نتانیاهو که خواست نامش فاش نشود، به خبرگزاری رویترز گفت: «در دولت ترامپ آشفتگی وجود دارد. همهچیز وابسته به تصمیم لحظهای رییسجمهور است. گاهی این به نفع اسرائیل است، گاهی نه.»
تصمیم در خصوص حوثیها که بدون مشورت قبلی با اسرائیل اتخاذ شد، بر نگرانیهای موجود در اسرائیل درباره مذاکرات آمریکا با جمهوری اسلامی بر سر برنامه هستهای تهران افزوده است؛ گفتوگوهایی که میتواند تهدید نظامی اسرائیل علیه دشمن دیرینهاش را تضعیف کند.
نگرانیها در اسرائیل زمانی بیشتر شد که رویترز گزارش داد ایالات متحده دیگر اصراری به عادیسازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل ندارد و این پیششرط را مذاکرات هستهای غیرنظامی با ریاض حذف کرده است.
گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، ۲۱ اردیبهشت گفت: «ما [با آمریکا] هماهنگی میکنیم، اما این به معنی توافق ۱۰۰ درصدی نیست. آمریکا یک کشور مستقل است و اسرائیل هم همینطور. در عین حال، معتقدم مواضع مشترک بسیاری با این دولت داریم؛ حتی بیش از گذشته.»
در ماه مارس، آدام بوهلر، مذاکرهکننده ویژه ترامپ درباره گروگانها، دیدارهایی با حماس برگزار کرد که به گفته این گروه، «بسیار مفید» بودند.
این گفتوگوها بدون حضور اسرائیل و با تمرکز بر آزادی الکساندر انجام شد.
با این حال، مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، هفته گذشته گزارشها مبنی بر دور شدن ترامپ از اسرائیل را رد کرد.
او گفت روابط آمریکا و اسرائیل «همیشه آهنین توصیف شده و این واژه هنوز هم صادق است».
هاکبی افزود: «رییسجمهور [ترامپ] در حمایت و شراکت خود با اسرائیل ثابتقدم بوده و دلیلی وجود ندارد باور کنم که این رویه ادامه پیدا نخواهد کرد.»
وضعیت آشفته
در حالی که مردم اسرائیل در انتظار آزادی الکساندر بودند، نتانیاهو و دولتش ۲۲ اردیبهشت با انتقاداتی مواجه شدند، زیرا بسیاری از شهروندان این کشور تصور میکنند اولویتهای آمریکا و اسرائیل متفاوت از یکدیگر است.
جک گاتلیب، یک بازنشسته در تلآویو، به رویترز گفت: اکنون در اسرائیل «اصلا رهبری وجود ندارد».
او اضافه کرد: «هیچ تردیدی نیست که این توافق پشت سر نتانیاهو انجام شد و اولویتهای دو کشور متفاوت است. فعلا همه به فکر خودشان هستند.»
نتانیاهو چارهای جز پذیرش تصمیم ترامپ درباره حوثیها نداشت، چرا که آنها چند روز بعد موشک دیگری به سمت اسرائیل شلیک کردند و نشان دادند قصد متوقف کردن حملات خود را ندارند.
اسرائیل از زمان تاسیسش در سال ۱۹۴۸ همواره به حمایت نظامی و دیپلماتیک آمریکا تکیه کرده است. تضعیف این حمایت در شرایطی که اسرائیل با فشارهای بینالمللی در مورد جنگ غزه مواجه است، ضربهای جدی برای این کشور خواهد بود.
تصمیم ایالات متحده برای چشمپوشی از شرط عادیسازی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل -در مقابل برخی اقدامات اسرائیل در مورد فلسطینیان- نشاندهنده عمق بحرانی بینالمللی است که اسرائیل با آن روبهروست.
عادیسازی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل، در امتداد پیمان ابراهیم با امارات متحده عربی و بحرین در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ، یکی از اهداف کلیدی نتانیاهو بود که اکنون بهنظر میرسد تا مدت نامعلومی به تعویق افتاده است.
جو بایدن، رییسجمهوری پیشین آمریکا، از سوی راستگرایان اسرائیل بهشدت مورد انتقاد قرار گرفت، چرا که صادرات تسلیحات سنگین به اسرائیل را متوقف کرد و تحریمهایی علیه شهرکنشینان خشونتطلب در کرانه باختری اعمال کرد.
این در حالی بود که ترامپ در دوره اول ریاستجمهوریاش برخلاف اجماع جهانی، سفارت آمریکا را به اورشلیم منتقل کرد و همچنین حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان را به رسمیت شناخت؛ منطقهای در سوریه که در جنگ ششروزه سال ۱۹۶۷ اشغال شد.
مقامهای اسرائیلی پیشتر گفته بودند آگاه هستند که ریاستجمهوری «فردی غیرقابل پیشبینی» چون ترامپ میتواند برای اسرائیل پرخطر باشد؛ بهویژه که او بارها نشان داده در مقابل متحدان تاریخی آمریکا هم دست به چرخش زده است.
یکی از مقامهای اسرائیلی در این رابطه گفت: «ما چارهای نداریم.»