اعتراضات گسترده در خانیونس؛ مردم علیه حماس و ادامه جنگ به خیابان آمدند
صدها تن از ساکنان خانیونس در جنوب نوار غزه در اعتراضاتی کمسابقه علیه حماس و ادامه جنگ با اسرائیل به خیابانها آمدند و علیه این گروه شعار دادند. این نخستین موج اعتراضات عمومی در هفتههای اخیر است که در چند نقطه از شهر برپا شد و معترضان خواهان پایان جنگ و خروج حماس از قدرت شدند.
این اعتراضات در حالی رخ میدهد که ارتش اسرائیل دوشنبه ۲۹ اردیبهشت دستور تخلیه کامل خانیونس را صادر کرد و از ساکنان این منطقه خواست تا فورا به سمت منطقه ساحلی المواسی حرکت کنند.
ارتش اعلام کرده است در حال آمادهسازی برای «حملهای بیسابقه» با هدف نابودی زیرساختهای حماس در این منطقه است.
بهدنبال حملات سنگین اسرائیل به غزه در روزهای گذشته و کشته شدن دهها نفر، شبکه العربیه ۲۸ اردیبهشت گزارش داد جنازه محمد سنوار، فرمانده تیپ خان یونس و گردانهای قسام (شاخه نظامی حماس) در تونلی در خانیونس پیدا شده است؛ همان جایی که او چند روز پیش هدف حمله نیروهای دفاعی اسرائیل قرار گرفته بود.
از اواخر مارس ۲۰۲۵ (اوایل فروردین) اعتراضات علیه حماس در نقاط مختلف غزه از جمله بیتلاهیا، جبالیا، دیرالبلح و خانیونس آغاز شد و معترضان با شعارهایی مانند «حماس باید برود» و «ما میخواهیم زندگی کنیم»، خواستار پایان جنگ و کنارهگیری این گروه از قدرت شدهاند.
ششم فروردین، ویدیوهای منتشر شده در رسانههای اجتماعی نشان دادند دهها نفر از ساکنان غرب خانیونس با برگزاری تجمعی اعتراضی، شعارهایی علیه حماس از جمله «حماس برو بیرون» سر دادند.
اردوگاههای بیتلاهیا و جبالیا در شمال غزه نیز پنجم فروردین صحنه تظاهرات علیه حماس و ادامه جنگ بودند و معترضان با سر دادن شعارهایی، نارضایتی خود را از عملکرد حماس و شرایط در غزه ابراز کردند.
برخی معترضان پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها شعار «جنگ بس است» نوشته شده بود.
اعتراض یا خیانت؟
طرفداران حماس این اعتراضات را کماهمیت جلوه داده و معترضان را به خیانت متهم کردند.
دهم فروردین، شماری از رسانههای اسرائیلی بهنقل از فعالان فلسطینی گزارش دادند نیروهای حماس تعدادی از جوانان نوار غزه را بهدلیل شرکت در اعتراضات علیه این گروه ربودند و پس از شکنجه، آنها را کشتند.
وبسایت خبری واینت بهنقل از ساکنان غزه نوشت که حماس دستکم شش تن از سازماندهندگان اعتراضات را اعدام کرده است.
بر اساس این گزارش، یک شهروند غزه پس از چهار ساعت شکنجه به خانوادهاش بازگردانده شد و اندکی بعد جان باخت. سایر معترضان ربودهشده همچنان مفقود هستند.
نیروهای حماس دیگر معترضان را نیز بهصورت علنی هدف ضرب و شتم قرار دادهاند.
با وجود این سرکوبها، اعتراضات علیه این گروه همچنان ادامه دارد که نشاندهنده نارضایتی فزاینده مردم غزه از حماس و وضعیت بحرانی کنونی است.
برخی معترضان اعلام کردهاند اگر پایان حکومت حماس به پایان جنگ منجر شود، حاضرند برای آن تلاش کنند.
از سوی دیگر محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، سوم اردیبهشت در یکی از تندترین سخنرانیهای سیاسی خود، حماس را به فراهم کردن بهانه برای حملات اسرائیل به غزه متهم کرد و با لحنی خشمگین رهبران حماس را «تولهسگ» خواند.
او خواستار پایان حاکمیت این گروه بر نوار غزه، تحویل سلاحها و آزادی فوری گروگانها شد.
عباس که در افتتاحیه نشست شورای مرکزی فلسطین در رامالله سخنرانی میکرد، در اظهاراتی کمسابقه علیه حماس، این گروه را به «فراهم کردن بهانه برای جنایات اسرائیل در غزه» متهم کرد.
او از حماس خواست تا فورا به سیطره خود بر نوار غزه پایان دهد، سلاحهایش را به تشکیلات خودگردان فلسطین تحویل دهد و به یک حزب سیاسی تبدیل شود. اقدامی که او آن را «تنها راه بازگشت به وحدت فلسطین» توصیف کرد.
فرانسه اعلام کرد یک زندان فوق امنیتی در منطقه فرامرزی گویان فرانسه تاسیس خواهد کرد تا قاچاقچیان مواد مخدر و اسلامگرایان افراطی را نگهداری کند. این زندان در عمق جنگلهای آمازون در منطقه سن-لوران-دو-مارونی ساخته خواهد شد.
به گفته وزیر کشور فرانسه، این زندان با بودجه ۴۰۰ میلیون یورویی ساخته میشود و حداکثر ۵۰۰ زندانی را در خود جای خواهد داد. این زندان بخشی جداگانه برای خطرناکترین مجرمان خواهد داشت. دارمانن تاکید کرد هدف از این طرح، حذف سرکردگان شبکههای قاچاق مواد مخدر در خاک فرانسه است: «فاصله جغرافیایی باعث میشود دیگر نتوانند با شبکههای خود ارتباط داشته باشند.» این تصمیم پس از موجی از خشونتها و حملات به زندانها گرفته شده است.
در پی بروز علائم جسمی، دفتر جو بایدن، رییسجمهوری پیشین آمریکا، اعلام کرد که او به نوعی «سرطان پروستات تهاجمی و پیشرفته» مبتلا شده که به استخوانها سرایت کرده است. بایدن و خانوادهاش در حال بررسی گزینههای درمانی هستند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، بایدن ۸۲ ساله جمعه پس از بروز علائم ادراری تحت آزمایش قرار گرفت و پزشکان ابتلای او را به سرطان مرحله چهارم تایید کردند.
در بیانیه دفتر او آمده است: «با وجود تهاجمی بودن این نوع سرطان، خوشبختانه بیماری به هورمون حساس است و امکان مدیریت درمانی مؤثر وجود دارد.»
بایدن بامداد دوشنبه ۲۹ اردیبهشت در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «سرطان بر زندگی همه ما تاثیر میگذارد. من و جیل هم مثل بسیاری از شما آموختهایم که در لحظات شکست، قویترین هستیم. سپاسگزار حمایت و محبتتان هستم.»
سرطانهایی که به سایر بخشهای بدن گسترش یافتهاند یا متاستاز دادهاند، در مرحله چهارم، یعنی پیشرفتهترین مرحله، طبقهبندی میشوند.
بیشتر موارد سرطان پروستات در مراحل ابتدایی تشخیص داده میشوند.
بر اساس دادههای مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا، از میان بیش از ۲۳۶ هزار مورد سرطان پروستات ثبتشده در سال ۲۰۲۱، حدود ۷۰ درصد در مراحل اولیه تشخیص داده شدند و تنها هشت درصد در مراحل پیشرفته و پس از گسترش به سایر اعضا تشخیص داده شدهاند.
دفتر بایدن همچنین اعلام کرد میزان «گلیسون»، شاخصی که برای سنجش شدت سرطان پروستات بهکار میرود در مورد او عدد ۹ از ۱۰ بوده است.
دکتر هربرت لپور، متخصص اورولوژی در دانشگاه نیویورک، گفت که نمره ۹ «بسیار پرخطر» محسوب میشود اما افزود بسیاری از بیماران با سرطان متاستاتیک، «پنج تا ۱۰ سال یا بیشتر» عمر میکنند.
دکتر کریس جورج، مدیر پزشکی مرکز سرطان در شبکه سلامت نورتوسترن نیز گفت زمانی که سرطان به استخوان سرایت میکند دیگر قابل درمان نیست اما راهکارهایی برای کنترل آن وجود دارد.
بایدن که در سال ۲۰۲۰ با ۷۸ سال سن مسنترین فردی بود که به ریاستجمهوری آمریکا رسید، سال گذشته پس از عملکردی ضعیف در یک مناظره با دونالد ترامپ، از نامزدی دوباره انصراف داد.
در هفتههای گذشته، برخی از دموکراتها بهصراحت گفتند که معرفی بایدن بهعنوان نامزد انتخابات ۲۰۲۴ اشتباه بود.
سناتور کریس مورفی، نماینده دموکرات آمریکا، در مصاحبهای پیش از اعلام خبر بیماری بایدن به شبکه انبیسی گفت: «دموکراتها باید زودتر به هشدار رایدهندگان گوش میدادند.»
بایدن پس از خروج از کاخ سفید حضور چندانی در انظار عمومی نداشت و تنها در چند مناسبت، از جمله مراسم خاکسپاری پاپ فرانسیس و یک سخنرانی در آوریل درباره برنامه تامین اجتماعی، دیده شد.
او همچنین در مصاحبههایی از عملکرد دولتش دفاع و گزارشها درباره افت شناختی در سال آخر ریاستجمهوریاش را رد کرد.
بایدن اوایل ماه جاری در برنامه تلویزیونی «ویو» درباره این گزارشها گفت: «نویسندگان اشتباه میکنند.»
کامالا هریس، معاون بایدن در زمان ریاستجمهوری، در بیانیهای نوشت: «او یک مبارز است و میدانم که این چالش را هم با همان قدرت، پایداری و امیدی که همیشه داشته، پشت سر خواهد گذاشت.»
واکنش مقامات آمریکایی به بیماری بایدن
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در واکنش به این خبر در شبکه اجتماعی تروث نوشت: «ملانیا و من از شنیدن این خبر ناراحت شدیم. برای جیل و خانوادهاش گرمترین آرزوها را داریم و آرزو میکنیم جو بهسرعت بهبود یابد.»
دِبی واسِرمَن شولتز، نماینده دموکرات مجلس نمایندگان از ایالت فلوریدا که خود نجاتیافته سرطان است، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بهعنوان کسی که این مسیر را طی کرده، میدانم شنیدن چنین خبری چقدر سخت است. بایدن یک جنگجوی بیباک است و مطمئنم با قدرت و متانت از پس این نبرد بر خواهد آمد. برای او و خانوادهاش مهر و حمایت میفرستم.»
مارجوری تیلور گرین، نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان هم در همین شبکه اجتماعی از شنیدن این خبر ابراز تاسف کرد و افزود: « سرطان حقیقتا وحشتناک است. پدرم را در سال ۲۰۲۱ در اثر سرطان از دست دادم. برای جو و خانوادهاش دعا میکنم.»
گروهی از فعالان حقوق بشر آرژانتینی با مقامهای اتحادیه اروپا در بروکسل دیدار میکنند تا برای گسترش آزمایشهای دیانای جهت شناسایی کودکان مفقودشده در دوران دیکتاتوری نظامی در این کشور درخواست کمک کنند.
این دیدار در حالی انجام میشود که خاویر میلی، رییسجمهور راستگرای آرژانتین، بودجه نهادهای مسئول جستوجوی ناپدیدشدگان را کاهش داده و برخی از آنها را تعطیل کرده است.
به گزارش گاردین، هیاتی از گروه «مادربزرگهای میدان مایو»، در تلاش برای یافتن نوههای ربودهشده خود، دوشنبه ۲۹ اردیبهشت راهی مقر اتحادیه اروپا در بروکسل میشوند.
این فعالان ضمن محکوم کردن تلاشهای میلی برای تعطیلی سازمانهای مسئول جستوجوی ناپدیدشدگان، از اتحادیه اروپا خواستند برای یافتن کودکانی که ربوده شده و بهطور غیرقانونی به فرزندخواندگی سپرده شدهاند، به آنها کمک کند.
بسیاری از این کودکان اکنون در قاره اروپا زندگی میکنند و از گذشته واقعی خود اطلاعی ندارند.
تضعیف نهادهای حقوق بشری
کلودیا پوبلته یکی از ۱۳۹ «نوه» آرژانتینی است که پس از قتل و ناپدید شدن والدینش در دوران دیکتاتوری نظامی ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳، شناسایی و پیدا شده است.
پوبلته گفت دولت آرژانتین با دستاویز اجرای اصلاحات اقتصادی، بسیاری از نهادهایی را که به جستوجوی ناپدیدشدگان اختصاص داشتند، از جمله «کمیسیون ملی حق هویت»، منحل و بودجه آنها را قطع کرده است.
او اضافه کرد گروه «مادربزرگها» بیش از دو دهه برای ادامه جستوجوی نوههای ربودهشده خود از حمایت مالی دولت برخوردار بودند، چرا که به گفته او، شناسایی ناپدیدشدگان وظیفهای بر عهده دولت است.
یکی از اهداف سفر مادربزرگهای میدان مایو به بروکسل بررسی امکان دسترسی به منابع مالی جدید برای ادامه جستوجوها است.
پوبلته تاکید کرد صدها نفر بین سنین ۴۵ تا ۴۹ سال در سراسر جهان، از جمله اروپا، زندگی میکنند که احتمالا در کودکی ربوده شدهاند، اما خودشان هیچ اطلاعی از این موضوع ندارند.
جستوجویی که متوقف شد
پس از کودتای سال ۱۹۷۶، ارتش آرژانتین ۳۰ هزار نفر را در جریان سرکوب مخالفان به تقل رساند یا ناپدید کرد که اکثر آنها غیرنظامی بودند.
در دوران دیکتاتوری نظامی آرژانتین، زنان باردار زندانی را تا زمان زایمان زنده نگه میداشتند و پس از به دنیا آمدن نوزاد، آنها را اعدام میکردند.
نوزادان این زنان که شمارشان دستکم به ۵۰۰ نفر میرسد، از مادرانشان جدا و به خانوادههای نظامیان یا وابستگان حکومت سپرده میشدند.
تا سال ۱۹۸۳ صدها مورد از این فرزندخواندگیهای اجباری کشف شد، اما تلاش جدی برای یافتن کودکان ربودهشده از سال ۲۰۲۱ کلید خورد.
دولت آرژانتین در آن سال صدها کیت آزمایش دیانای را به کنسولگریهای این کشور در سراسر جهان فرستاد تا هویت قربانیان ناشناس را شناسایی کند.
اما با به قدرت رسیدن میلی در سال ۲۰۲۳، این رویکرد دستخوش تغییر شد. گروههای حقوق بشری ابراز نگرانی کردهاند که او در پی بازنویسی روایت تاریخی از جنایات دیکتاتوری نظامی و کمرنگ کردن مسئولیتهای آن دوره است.
میلی واحد تحقیقات ویژه «کمیسیون ملی حق هویت» را منحل، بودجه «بانک اطلاعات ژنتیک ملی» را قطع و دسترسی به آرشیو نظامی و اسناد وزارتخانههای دفاع و امنیت را محدود کرده است.
خاویر میلی، رییسجمهوری آرژانتین
حمایتهای اروپایی
سفر به بروکسل در پی درخواست کمک استلا د کارلوتو، بنیانگذار ۹۴ ساله گروه «مادربزرگهای میدان مایو»، در دسامبر ۲۰۲۴ انجام شد.
به گفته هوراسیو کورتی پیتراگالا، وزیر سابق حقوق بشر آرژانتین که خود از جمله کودکان ربودهشده است، بیش از ۲۵۰ نفر وجود دارند که از هویت واقعی خود بیخبرند و بسیاری از آنها در کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، فرانسه و بهویژه ایتالیا زندگی میکنند.
احتمالا دهها کودک مفقودشده در ایتالیا که روابط فرهنگی نزدیکی با آرژانتین دارد، زندگی میکنند. حزب دموکرات ایتالیا دو طرح به پارلمان ارائه کرده تا دولت این کشور میلی را برای لغو کاهش بودجهها تحت فشار قرار دهد.
مارتین موزه، هماهنگ کننده گروه «مادربزرگها» در بارسلونا، تاکید کرد این گروه به جستوجوی خود در سراسر اروپا ادامه خواهد داد.
موزه افزود صدای مادربزرگها را به هر گوشه از جهان خواهیم رساند و پیامشان را در خیابانها فریاد میزنیم: «نوهها، ما دنبال شما میگردیم.»
آخرین کودکانی که با تلاشهای گروه «مادربزرگها» شناسایی شدند، شهروندان اروپایی هستند که در هلند، اسپانیا و بریتانیا زندگی میکنند.
وزارت خارجه بریتانیا، علی موسوی، سفیر جمهوری اسلامی در لندن را در پی بازداشت اتباع ایرانی به دلیل دستداشتن در «اقدامات تروریستی و ضد امنیت ملی»، دوباره احضار کرد. این افراد به اتهام طرحریزی برای حمله به روزنامهنگاران ایراناینترنشنال بازداشت شدهاند.
احضار سفیر جمهوری اسلامی در واکنش به اتهام سه تبعه ایرانی به جرائم امنیتی صورت گرفت و جمهوری اسلامی نیز کاردار سفارت بریتانیا در تهران را در همین زمینه احضار کرد.
بر اساس بیانیه وزارت خارجه بریتانیا، دولت این کشور «بهروشنی اعلام میکند حفظ امنیت ملی بالاترین اولویت دولت است و «ایران باید در قبال اقداماتش پاسخگو باشد».
بنا بر اعلام پلیس لندن، سه تبعه ایرانی به همکاری با نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی متهم شدهاند و حکومت ایران بهعنوان تهدید امنیت ملی بریتانیا به دادگاه معرفی شده است.
از جمله اقدامات این افراد پایش و شناسایی با هدف یافتن خبرنگاران مرتبط با ایراناینترنشنال بوده است.
ایوت کوپر، وزیر کشور بریتانیا، ۲۷ اردیبهشت تاکید کرد ایران باید پاسخگو باشد و افزود لندن تهدیدهای حکومتی را در خاک خود تحمل نمیکند.
جاناتان هال، مشاور دولت بریتانیا نیز یک روز بعد اعلام کرد افرادی که به سپاه پاسداران کمک میرسانند، باید با استفاده از «تمام قدرت قانون» مجازات شوند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، دوشنبه ۲۹ اردیبهشت دستگیری تعدادی از اتباع ایرانی در بریتانیا را «مصداق بارز بازداشت خودسرانه» خواند.
بقایی در نشستی خبری گفت اتهامات ایرانیان بازداشتشده هنوز مشخص نیست اما «بر سر آن هیاهو راه انداختهاند».
او افزود تهران کاردار سفارت بریتانیا را احضار و اعتراض خود را در رابطه با این بازداشتها اعلام کرده است.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی شامگاه ۲۸ اردیبهشت خبر داد در اعتراض به «بازداشت مشکوک و ناموجه تعدادی از اتباع ایرانی در انگلیس»، کاردار بریتانیا به این وزارتخانه احضار شده است.
پلیس بریتانیا ۲۰ اردیبهشت اعلام کرد در مجموع ۹ نفر، از جمله هشت ایرانی، در ارتباط با دو پرونده جداگانه مرتبط با اقدامات مشکوک به تروریسم در سراسر بریتانیا دستگیر شدند.
شهرام قاضیزاده، رییس اداره سوم غرب اروپا در وزارت خارجه جمهوری اسلامی، این بازداشتها را «اتهامزنی بدون ارائه هرگونه ادله و شواهد» خواند و به «خودداری عامدانه بریتانیا از اطلاعرسانی بههنگام به سفارت ایران» اعتراض کرد.
پلیس بریتانیا پیش از این اعلام کرد چهار مرد از مجموع هشت ایرانی که با استناد به قانون مبارزه با تروریسم و به اتهام توطئه برای حمله به «مکانی خاص» بازداشت شده بودند، آزاد شدند.
بر اساس گزارشها، این مکان خاص سفارت اسرائیل در لندن بود و سپاه پاسداران قصد داشت با طراحی چنین حملهای، مذاکرات میان تهران و واشینگتن را به شکست بکشاند.
بقائی: اسرائیل شاید دست به اقدام خرابکارانه بزند
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بخشی از نشست خبری خود گفت اسرائیل ممکن است به یک «اقدام خرابکارانه و ایذایی» متوسل شود تا «انگشت اتهام به سمت جمهوری اسلامی دراز شود».
بقایی افزود اسرائیل پیش از این نیز اقداماتی برای «تخریب روندهایی که فکر کرده به ضرر مطامع خودش است»، انجام داده و اینبار هم احتمال دارد برای تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات تهران و واشینگتن و پیدا کردن «بهانه و مبنایی برای ایجاد درگیری در منطقه» دست به «خرابکاری» بزند.
او از جامعه بینالمللی خواست «مراقب رفتار اسرائیل و اقدامات خلاف صلح آنان باشد».
پیشتر در ۲۲ اردیبهشت، شبکه العربیه گزارش داده بود حزبالله نگران است اسرائیل برای اخلال در مذاکرات هستهای ایران و آمریکا، به اعضای سپاه پاسداران در لبنان حمله کند.
بر اساس این گزارش، مقامهای حزبالله به همین دلیل از جمهوری اسلامی خواستند فرماندهان سپاه پاسداران را از لبنان خارج کند.
انبیسینیوز ۲۱ اردیبهشت گزارش داد اظهارات عمومی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بهویژه درباره موضوع غنیسازی در خاک ایران، ناراحتی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، را در پی داشته است.
مقامهای اسرائیلی بارها تاکید کردهاند هرگونه توافقی با تهران باید به برچیدن کامل برنامه هستهای حکومت ایران منجر شود.
بر اساس اسناد مربوط به یک نشست سطح بالا در غزه که ارتش اسرائیل آن را در تونلی در زیر این منطقه یافته، رهبران ارشد حماس، حمله هفتم اکتبر به اسرائیل را با هدف جلوگیری از مذاکرات صلح میان اسرائیل و عربستان سعودی آغاز کردند.
این سند که روزنامه والاستریت ژورنال آن را بررسی کرده، نشان میدهد یحیی سنوار، از رهبران حماس، دوم اکتبر سال ۲۰۲۳ و تنها چند روز پیش از حملهای که به کشته شدن نزدیک به هزار و ۲۰۰ نفر در اسرائیل انجامید، به دیگر اعضای این گروه گفته بود برای متوقف کردن مذاکرات عادیسازی روابط که به گفته او خطر به حاشیه راندن مسئله فلسطین را داشت، «اقدامی فوقالعاده» لازم است.
پیش از این یک منبع نزدیک به ایراناینترنشنال از افشای روند صلح عربستان سعودی و اسرائیل در دولت جو بایدن خبر داده بود.
جف سوننفلد، یک چهره دانشگاهی در آمریکا و از نزدیکان دونالد ترامپ، رییسجمهوری این کشور که در تهیه و پیشبرد «توافق ابراهیم» برای عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی، با جرد کوشنر همکاری داشت، در گفتوگویی اختصاصی با ایراناینترنشنال، اطلاعات تازهای را در پیوند با این توافقنامههای صلح فاش کرد.
سوننفلد در گفتوگو با پادکست «Eye for Iran» گفت که به احتمال فراوان، یکی از معاونان جیک سالیوان (مشاور امنیت ملی آمریکا)، اطلاعات محرمانهای را افشا کرده است.
درز این اطلاعات که مربوط به مذاکرات دولت بایدن با عربستان سعودی و اسرائیل درباره گسترش توافقنامه ابراهیم بوده، درست پیش از حمله هفتم اکتبر حماس صورت گرفته است.
سوننفلد بدون افشای هویت این فرد به ایراناینترنشنال گفت: «این شخص قصد بدی نداشته اما با لافزنیهای بیش از حد در واقع به حماس درباره برنامههای آینده هشدار داده است.»
به گفته او، یکی از معاونان سالیوان در روزهای پنجم یا ششم اکتبر، با افشای نابههنگام اطلاعات حساس، موقعیت خطیری ایجاد کرده است.
رییسجمهوری آمریکا که ۲۳ اردیبهشت در ریاض حضور داشت نیز به این موضوع اشاره کرد و با درخواست از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، برای برقراری روابط با اسرائیل، تاکید کرد: « این کار را در فرصتی که خودتان لازم میبینید، انجام خواهید داد.»
در جلسه دوم اکتبر حماس چه گذشت؟
در صورتجلسه نشست دوم اکتبر ۲۰۲۳ دفتر سیاسی حماس در غزه، به نقل از سنوار آمده است تردیدی نیست که توافق عادیسازی سعودی-اسرائیل «پیشرفت چشمگیری» داشته است.
او هشدار داده که این توافق در را به روی اکثریت کشورهای عربی و اسلامی برای حرکت در همین مسیر باز میکند.
به نوشته والاستریت ژورنال، برای سنوار و حماس که خواستار نابودی کامل اسرائیل و تاسیس دولتی فلسطینی از رود اردن تا دریای مدیترانه هستند، این روند غیرقابل قبول بود. سنوار در این نشست گفت که زمان اجرای حملهای فرا رسیده که دو سال در حال برنامهریزی بوده است.
او توضیح داده بود که هدف این حمله «ایجاد یک تحول عمده یا تغییر راهبردی در مسیرها و توازنهای منطقه در قبال مسئله فلسطین» است.
طبق این گزارش، او انتظار داشت از دیگر نیروهای«محور مقاومت» علیه اسرائیل کمک بگیرد.
حماس به درخواست اظهارنظر درباره اصالت این سند یا محتوای آن پاسخی نداد. مقامهای اطلاعاتی عربی که با ساختار حماس آشنا هستند، گفتهاند این سند، همانند دیگر اسنادی که ارتش اسرائیل در غزه یافته است، به نظر اصل است.
اسناد مذکور نشان میدهند رهبران حماس نگرانی فزایندهای درباره پیشرفت مذاکرات تحت میانجیگری آمریکا میان اسرائیل و عربستان سعودی داشتهاند.
در سال ۲۰۲۳ مقامهای سه کشور گفته بودند که اختلافها در حال کاهش است.
این مجموعه جدید اسناد داخلی حماس، حلقهای دیگر به زنجیره حوادث منتهی به هفتم اکتبر که مرگبارترین روز برای اسرائیلیها از زمان تاسیس این کشور بهشمار میرود، اضافه میکند.
اطلاع و کمک جمهوریاسلامی به حماس در حملات هفتم اکتبر
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، دوم اکتبر در بیروت نشستی دیگر مربوط به حمله هفتم اکتبر، میان نمایندگان حماس و مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی برگزار شد. اعضای حزبالله و حماس که گزارش والاستریت ژورنال بر اساس گفتههای آنان تهیه شده، تایید کردند جمهوری اسلامی با حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل موافقت کرده بود.
تهران همواره اطلاع از حملات هفتم اکتبر را رد کرده و در موارد قبلی، اسناد یافت شده در تونلهای غزه را غیر معتبر خوانده است.
با این حال، برخی دیگر از مقامهای حماس و حزبالله این ادعا را رد کردهاند و گفتهاند جزییات حمله، از جمله ابعاد و تاریخ آن، تنها در حلقه بستهای از شاخه نظامی حماس در غزه محفوظ بود.
این ادعا را گزارش نهادهای اطلاعاتی چندین کشور رد میکند. بر اساس این گزارشها، جمهوری اسلامی و مقامهای ارشد آن بهعلاوه حزبالله لبنان، از تابستان ۲۰۲۱ میلادی در حال گفتوگو با حماس درباره گزینههای حمله بودهاند.
جمهوری اسلامی طی مدتی طولانی به حماس تسلیحات، بودجه و آموزش داده و در هفتههای منتهی به هفتم اکتبر نیز آموزشهای رزمی ارائه کرده است.
با این حال، اطلاعات اسرائیل و گفته مقامهای «محور مقاومت» نشان میدهد تهران و حزبالله به حماس گفته بودند که نمیخواهند وارد جنگی تمامعیار و مستقیم با اسرائیل شوند.
در میان دیگر اسناد داخلی حماس که از تونلهای غزه کشف شده، گزارشی از سپتامبر ۲۰۲۳ و پیش از حملات هفتم اکتبر وجود دارد که پیشنهاد داده تنشها در کرانه باختری و اورشلیم افزایش یابد تا عادیسازی روابط میان سعودیها و اسرائیل دشوارتر شود.
کرانه باختری به دست تشکیلات خودگردان، به رهبری محمود عباس اداره میشود که در مجامع بینالمللی، عمدتا نقش نماینده فلسطین را ایفا میکند.
این گزارش، وعدههای عربستان سعودی در حمایت از منافع فلسطین را با بیاعتمادی نگریسته و آنها را «گامهایی ضعیف و محدود برای خنثیسازی حماس و جلوگیری از مقابله آن با عادیسازی» خوانده است.
روابط عربستان سعودی با حماس از زمانی که این گروه کنترل غزه را از فتح گرفت، سرد شد.
در گزارشی داخلی با طبقهبندی «محرمانه» از اوت ۲۰۲۲ که از سوی رهبری نظامی حماس ارائه شده، آمده است: «وظیفه جنبش است که جایگاه خود را بازتعریف کند تا ... بقای مسئله فلسطین را در برابر موج گسترده عادیسازی کشورهای عربی، که هدف اصلیاش پاکسازی مسئله فلسطین است، حفظ کند.»