دولت دونالد ترامپ اعلام کرد احتمال دارد از برنامه خود برای لغو فوری مجوز دانشگاه هاروارد در زمینه جذب دانشجویان خارجی صرف‌نظر کند و در عوض، اقدام علیه این دانشگاه را از طریق یک روند اداری و زمان‌بر دنبال کند.
خبرگزاری رویترز پنج‌شنبه هشتم خرداد گزارش داد وزارت امنیت داخلی آمریکا اخطاریه‌ای به دانشگاه هاروارد ارسال کرده و قصد دارد گواهی‌نامه این دانشگاه را در چارچوب «برنامه دانشجویی و تبادل بازدیدکنندگان» فدرال لغو کند.
هاروارد ۳۰ روز فرصت دارد تا به این اخطاریه پاسخ دهد.
دولت ترامپ اول خرداد مجوز دانشگاه هاروارد برای ثبت‌نام دانشجویان بین‌المللی را لغو کرد.
وزیر امنیت داخلی ایالات متحده دلیل این تصمیم را «ترویج خشونت، یهودستیزی، و هماهنگی با حزب کمونیست چین در محوطه دانشگاه» عنوان کرد.
در واکنش به این اقدام، دانشگاه هاروارد از دولت ترامپ در یک دادگاه فدرال شکایت کرد و گفت لغو مجوز ثبت نام دانشجویان خارجی «نقض آشکار قانون اساسی و قوانین فدرال» به شمار می‌رود.
در نهایت، یک قاضی فدرال دوم خرداد با صدور حکمی، به‌صورت موقت مانع از اجرای فرمان دولت آمریکا شد.
بیشتر بخوانید: ترامپ: دانشگاه هاروارد باید نام دانشجویان خارجی خود را منتشر کند
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، هشتم خرداد اعلام کرد دولت این کشور به‌زودی به‌صورت «تهاجمی» روند لغو ویزای دانشجویان چینی، از جمله افرادی را که با حزب کمونیست چین ارتباط دارند یا در رشته‌های حساس مشغول تحصیل هستند، آغاز خواهد کرد.
در دهه‌های اخیر، ایالات متحده به مقصدی محبوب برای بسیاری از دانشجویان چینی تبدیل شده است؛ دانشجویانی که به‌دنبال جایگزینی برای نظام آموزشی سخت‌گیر و رقابتی چین و بهره‌مندی از اعتبار علمی دانشگاه‌های آمریکایی هستند.
بیشتر این دانشجویان از خانواده‌های ثروتمند هستند که توان پرداخت شهریه‌های سنگین دانشگاه‌های آمریکا را دارند.
شمار دانشجویان چینی در آمریکا از حدود ۳۷۰ هزار نفر در سال ۲۰۱۹ به حدود ۲۷۷ هزار نفر در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است. دلیل این کاهش، تنش‌های فزاینده میان پکن و واشینگتن، افزایش نظارت دولت آمریکا بر دانشجویان چینی و همه‌گیری کرونا بوده است.
با شدت‌گرفتن رقابت ژئوپلیتیکی میان آمریکا و چین - رقابتی که بسیاری از آن با عنوان «جنگ سرد جدید» یاد می‌کنند - نهادهای دولتی آمریکا و کنگره با نگرانی فزاینده‌ای فعالیت‌های چین را در دانشگاه‌های این کشور زیر نظر گرفته‌اند و تلاش دارند مسیرهای نفوذ پکن و انتقال فناوری‌های حساس به خارج را شناسایی و مهار کنند.
بیشتر بخوانید: دولت ترامپ به سفارتخانه‌های آمریکا دستور داد مصاحبه‌های ویزای دانشجویی را متوقف کنند
ترامپ پنجم خرداد در سخنانی گفت: «من با دانشجویان خارجی مشکلی ندارم. اما نباید ۳۱ درصد باشند. این تعداد زیاد است، چون آمریکایی‌هایی هستند که می‌خواهند به دانشگاه [هاروارد] و سایر دانشگاه‌ها بروند، اما نمی‌توانند.»
پایگاه خبری هیل پیش‌تر گزارش داده بود دانشجویان خارجی حدود ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویی دانشگاه هاروارد را تشکیل می‌دهند.
به گزارش واشینگتنپست، این تاخیر ناشی از نگرانیهای حقوقی درباره تصمیم کاخ سفید برای تبدیل این معامله، که در ابتدا به‌صورت فروش میان دو دولت بود، به یک «هدیه» رسمی است.
دولت قطر خواستار آن شده که در تفاهمنامه میان واشینگتن و دوحه تصریح شود که ابتکار عمل برای انتقال هواپیما از سوی دولت ترامپ بوده و قطر مسئولیتی در قبال انتقالهای آتی مالکیت این هواپیما نخواهد داشت.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، چهارشنبه هفت خرداد در دفتر بیضیشکل کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «[من] یک هواپیمای بزرگ، باشکوه و مجانی برای نیروی هوایی ایالات متحده گرفتم. به این موضوع بسیار افتخار میکنم.»
مقامات مطلع گفتهاند که این اختلاف حقوقی مانع اجرای کامل توافق نخواهد شد، اما ممکن است ادعاهای دولت آمریکا درباره نحوه آغاز این توافق را بیشتر زیر ذره‌بین ببرد.
ترامپ پیش‌تر گفته بود که قطر خود این هواپیما را به‌صورت رایگان پیشنهاد داده، اما منابع دولتی فاش کرده‌اند که دولت ترامپ زمستان گذشته برای خرید این هواپیما ابتدا با قطر تماس گرفته بود. پس از گفتوگوهای اولیه، این معامله به «هدیه» تغییر شکل یافت.
در هفتههای اخیر، این توافق با انتقادات تند دموکراتها و شماری از جمهوریخواهان مواجه شده است.
سناتور کریس مورفی و شماری از همحزبیهایش طرحی را ارائه داده‌اند که فروش ۱.۹ میلیارد دلاری تسلیحات به قطر را مشروط به لغو این هدیه می‌کند. مورفی این اقدام را «رشوهای غیرقانونی» توصیف کرده که «نقض قانون اساسی» است.
بیشتر بخوانید: سفر تریلیون دلاری ترامپ به کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس
در مجلس نمایندگان نیز ، گریگوری میکس، نماینده دموکرات، طرحی ارائه کرده که هرگونه استفاده از بودجه فدرال برای انتقال این هواپیما به دولت آمریکا یا کتابخانه ریاستجمهوری ترامپ را ممنوع می‌کند.
با وجود این انتقادات، ترامپ در پاسخ به این نگرانیها گفت: «آنها گفتند این هواپیمای ترامپ است. بله، حتماً. این هواپیما خیلی بزرگ است. واقعاً خیلی بزرگ. بیشازحد بزرگ.»
بر اساس یادداشتی از مشاور حقوقی کاخ سفید، دیوید وورینگتون، وزارت دفاع می‌تواند این هواپیما را طی دو مرحله، ابتدا به دولت آمریکا و سپس به بنیاد کتابخانه ریاستجمهوری ترامپ پس از پایان دوره ریاستجمهوری، تحویل بگیرد.
هفته گذشته، سخنگوی پنتاگون اعلام کرده بود که وزیر دفاع آمریکا این هواپیما را طبق تمامی قوانین فدرال پذیرفته است، اما منابع مطلع تایید کرده‌اند که تیمهای حقوقی دو کشور از ۱۹ ارديبهشت تاکنون مذاکرهای نداشتهاند و توافق هنوز نهایی نشده است.
بر اساس گزارشها، ترامپ در ۲۶ بهمن از این هواپیما در فرودگاه پالم بیچ فلوریدا بازدید کرده و از فضای مدرن و بهروز آن تمجید کرده بود.
منابع کاخ سفید گفتهاند رییسجمهوری آمریکا از طراحی داخلی، فضای بیشتر و تعداد دفاتر کاری موجود در این هواپیما بسیار خوشش آمده است.
به گفته مقامهای کاخ سفید، دولت ترامپ قراردادی با شرکت دفاعی L3Harris امضا کرده تا هواپیمای قطری را در تگزاس برای استفاده ریاستجمهوری ارتقا داده و با استانداردهای امنیتی و ایمنی هماهنگ کند.
مقامات نیروی هوایی پس از بازدید از هواپیما اعلام کردند که این هواپیما در وضعیت مناسبی نگهداری نشده و میلیونها دلار برای رسیدن به شرایط عملیاتی نیاز دارد.
ارزیابیها نشان میدهد که آمادهسازی این هواپیما برای حمل رییسجمهوری ممکن است تا ۱.۵ میلیارد دلار هزینه داشته باشد، و تبدیل آن برای استفاده غیرنظامی پس از پایان ریاستجمهوری نیز حدود ۵۰۰ میلیون دلار دیگر نیاز دارد.
فرانک کندال، وزیر پیشین نیروی هوایی آمریکا، در اینباره گفت: «اگر رییسجمهور ی بگوید من این هواپیما را تا ۱۸ ماه دیگر میخواهم و تنها چیزی که اهمیت دارد لوکس بودن آن است، این پروژه انجام می‌شود، اما او باید برخی از الزامات امنیتی را نادیده بگیرد؛ که می‌تواند چنین کند، چون فرمانده کل قوا است.»
یک هیئت سهنفره از قضات در دادگاه تجارت بینالملل ایالات متحده در منهتن نیویورک چهارشنبه هفت خرداد حکم داد تا به‌طور موقت تعرفه‌های جهانی ترامپ را که به استناد اختیارات اضطراری اقتصادی، از جمله تعرفه‌های «روز رهایی» در ۱۳ فروردین وضع شده بود، متوقف کند.
دادگاه با صدور حکم دائمی، اجرای تعرفه‌های جهانی ترامپ را پیش از دستیابی به «توافق» با اکثر شرکای تجاری متوقف کرد.
سیانان گزارش داد این حکم به این معناست که بخش عمده—ولی نه تمام— تعرفه‌های ترامپ متوقف شده‌اند.
پال چان، وزیر دارایی هنگ‌کنگ، گفت حکم دادگاه فدرال آمریکا علیه تعرفه‌های ترامپ او را «به عقلانیت وامیدارد».
دولت ترامپ پس از مسدود شدن تعرفهها از سوی دادگاهی فدرال درخواست تجدیدنظر ثبت کرد.
کاخ سفید در واکنش به حکم دادگاه فدرال برای توقف تعرفهها اعلام کرد: «این وظیفه قاضیان انتخابنشده نیست که تصمیم بگیرند چگونه باید بهدرستی به یک وضعیت اضطراری ملی رسیدگی شود.»
این پرونده می‌تواند در نهایت به دیوان عالی آمریکا ارجاع شود.
بیشتر بخوانید: ترامپ: وضع تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای اتحادیه اروپا تا ۱۸ تیر به تعویق افتاد
این حکم ضربهای به راهبرد تجاری ترامپ محسوب می‌شود؛ راهبردی که از طریق تعرفه‌های سنگین، هدفش واداشتن شرکای تجاری به امتیازدهی، بازگرداندن مشاغل تولیدی به آمریکا و کاهش کسری تجاری این کشور بوده است.
دولت ترامپ این تعرفهها را با استناد به قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی (IEEPA) وضع کرده بود؛ قانونی که اساسا برای مقابله با تهدیدهای «غیرعادی و فوقالعاده» در شرایط اضطراری طراحی شده، نه تنظیم تعرفه‌های تجاری گسترده.
این حکم در پی شکایت دو گروه حقوقی از جمله پنج شرکت کوچک آمریکایی و ۱۳ ایالت آمریکا صادر شد. این شرکتها استدلال کرده بودند که تعرفهها توان رقابتشان را تضعیف می‌کند.
در متن حکم آمده است: «اگر دستورات تعرفهای برای شاکیان غیرقانونی باشد، برای دیگران نیز همینگونه است.»
در حال حاضر چندین پرونده دیگر علیه این تعرفهها در جریان است.
دن ریفیلد، دادستان کل اورگان، که پرونده ایالتها را رهبری می‌کند، در بیانیه‌ای گفت: «این حکم تاکیدی است بر اینکه قوانین ما اهمیت دارند و تصمیمهای تجاری نمی‌توانند به صلاحدید شخصی رئیسجمهور سپرده شوند.»
ترامپ پیش‌تر اعلام کرده بود کسری تجاری با چین و سایر کشورها یک وضعیت اضطراری ملی است و این مسئله، تعرفه‌های تا ۵۴ درصد را توجیه می‌کند. اما برخی از این تعرفهها مدت کوتاهی پس از اجرا تعلیق شدند.
وزارت دادگستری در دفاع از این سیاست، استدلال کرده بود که شاکیان هنوز تعرفهای پرداخت نکردهاند و تنها کنگره صلاحیت قانونی برای به چالش کشیدن وضعیت اضطراری اعلامشده توسط رییسجمهوری را دارد.
دولت ترامپ همچنین در ۲۲ ارديبهشت اعلام کرد که در تلاش برای دستیابی به توافقی بلندمدت با چین، تعرفهها علیه این کشور را به‌طور موقت کاهش میدهد. دو کشور توافق کردند دستکم برای ۹۰ روز تعرفه‌های متقابل را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: جنگ تعرفهها به صلح رسید؛ ترامپ و استارمر از نهایی شدن توافق تجاری خبر دادند
بر اساس بیانیه رسمی وزارت امنیت داخلی آمریکا، نوم در این دیدار تاکید کرد که رییسجمهوری ترامپ خواهان دستیابی به صلح در منطقه و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
با این حال، جزییات کامل این گفت‌وگو منتشر نشده و بعضی منابع گزارش داده‌اند اسراییل در حال بررسی گزینه حمله به تاسیسات هستهای ایران در صورت ناکامی مذاکرات با تهران است.
کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، پیش‌تر اعلام کرده بود ترامپ ترجیح میدهد این مسئله به‌صورت دیپلماتیک حل شود تا از راههایی که «شدیدتر و پرهزینهتر» هستند.
نوم در مصاحبهای با شبکه فاکسنیوز گفت: «رییسجمهوری ترامپ مرا به‌طور خاص برای گفت‌وگو با نخستوزیر اسراییل درباره روند این مذاکرات و اهمیت حفظ اتحاد در این مسیر فرستاده است. این گفتوگویی کاملا صریح بود.»
بیشتر بخوانید: هشدار ترامپ، نگرانی نتانیاهو؛ آمریکا از اسرائیل خواست روند مذاکرات هستهای را مختل نکند
این دیدار در چارچوب سفر نوم به کشورهای ایتالیا، بحرین و لهستان انجام شد. نوم و نتانیاهو در جریان سفرش به اسرائیل، از مرز غزه نیز بازدید کردند.
کانال ۱۳ اسرائیل: تلآویو نگران اقدامات غیرقابل پیشبینی ترامپ درباره ایران است
در بحبوحه افزایش تنشها میان اسرائیل و آمریکا بر سر مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی، کانال ۱۳ تلویزیون اسرائیل گزارش داد که تلآویو از روند کنونی گفتوگوها میان واشینگتن و تهران رضایت ندارد.
بر اساس این گزارش، بنیامین نتانیاهو در هفتههای اخیر به‌طور فشرده در حال بررسی راههایی است که بتواند از طریق آنها بر توافق احتمالی میان جمهوری اسلامی و آمریکا تاثیر بگذارد.
منابع ارشد در دولت اسرائیل به کانال ۱۳ گفتند که در اورشلیم نگرانی اصلی نه از احتمال جنگ، بلکه از «اقدامات غیرقابل پیشبینی» دونالد ترامپ در قبال ایران است.
بر اساس این گزارش، در جلسات مشورتی نخستوزیر اسرائیل درباره این موضوع، تنها گروه محدودی از وزرا از جمله کاتز، اسموتریچ و درمر حضور دارند. همچنین روسای نهادهای امنیتی اسرائیل نیز در این گفتوگوها مشارکت دارند.
کانال ۱۳ همچنین گزارش داد که با وجود نگرانیها، تماسهای منظم و تبادل اطلاعات میان دولت اسرائیل و اطرافیان ترامپ ادامه دارد.
بیشتر بخوانید: خبرنگار اکسیوس: روسای موساد و سیا در دیداری درباره ایران گفت‌وگو کردند