گزارشهای متناقض از مخالفت یا موافقت آمریکا با ادامه غنیسازی در خاک ایران
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، بار دیگر تاکید کرد که در یک توافق احتمالی با جمهوری اسلامی اجازه هیچ نوع غنیسازی در خاک ایران را نخواهد داد. پیش از اظهار نظر ترامپ، برخی از رسانههای آمریکایی از تغییر موضع آمریکا و موافقت واشینگتن با غنیسازی محدود در خاک ایران خبر داده بودند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در پستی در رسانه تروثسوشال درباره «توافق بالقوه» با جمهوری اسلامی نوشت: «اجازه غنیسازی اورانیوم را نخواهیم داد.»
او با انتقاد تلویحی از جو بایدن، رییسجمهوری پیشین آمریکا، گفت «اتوپن» -- ابزاری برای امضای اتوماتیک که سیاستمداران غالبا از آن استفاده میکنند -- «باید مدتها پیش ایران را از غنیسازی بازمیداشت.»
اکسیوس پیشتر در گزارشی اختصاصی نوشته بود دولت ترامپ در پیشنهادی محرمانه به جمهوری اسلامی، اجازه غنیسازی محدود اورانیوم را در خاک ایران داده است.
سیانان به نقل از یک مقام ارشد جمهوری اسلامی گزارش داد پیشنهاد جدید هستهای که در روزهای اخیر به تهران ارائه شده، «ناسازگار و پراکنده» است. منابع آگاه از روند گفتوگوها نیز به سیانان گفتند شتاب مذاکرات برای دستیابی به توافقی جدید در حال فروپاشی است.
در این گزارش آمده: «آمریکا ممکن است در برنامه انرژی هستهای غیرنظامی ایران سرمایهگذاری کند و به کنسرسیومی بپیوندد که بر غنیسازی اورانیوم با غنای پایین در داخل ایران، برای مدت زمانی نامشخص، نظارت خواهد داشت.»
به گفته مقام ارشد ایرانی که نامش فاش نشده، «اینکه آمریکاییها مدام مواضع خود را تغییر میدهند، تاکنون مانع اصلی موفقیت گفتوگوها بوده و اکنون کار را سختتر از همیشه کرده است.»
منابع آگاه هم به سیانان گفتند دور بعدی گفتوگوها اکنون بسیار نامشخص است و ممکن است اصلا برگزار نشود.
مهدی امیدوار، سخنگوی اتاق اصناف ایران گفت: «قیمت نان در روزهای آینده افزایش مییابد و نرخ جدید آن اعلام خواهد شد.»
او ادامه داد: «کمک دولت به بیمه نانوایان قطع و آرد هم گران شده، قیمت مواد اولیه دیگر مثل خمیر مایه هم بالا رفته و دستمزد کارگران هم بیش از ۳۰ درصد افزایش داشته است.»
نصرالله پژمانفر، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفت: «فساد سیستمی در ایران وجود ندارد اما ریشههای فساد در کشور قوی و گسترده است.»
او اضافه کرد: «فسادهای شناسایی و معرفی شده موجود دلالت بر فساد سیستمی ندارد و در کشورمان این موضوع بزرگنمایی شده است.»
مهوش (سایه) صیدال، زندانی سیاسی که در اعتراض به وضعیت بند زنان زندان اوین در اعتصاب غذا و دارو به سر میبرد، در پی وخامت حال ناشی از هشت روز اعتصاب غذا، به بیمارستان طالقانی منتقل شد.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال در روز دوشنبه ۱۲ خرداد، این زندانی سیاسی شامگاه ۱۱ خرداد به بیمارستان طالقانی تهران منتقل و با تشخیص کیست خونی در ناحیه شکم، بستری شده است.
طبق اطلاعات رسیده، صیدال در بیمارستان از دریافت دارو خودداری کرده و جانش در خطر است.
صیدال، پنجم خرداد در نامهای سرگشاده از زندان اوین اعلام کرد بهدلیل نقض حق دسترسی به درمان و تحمیل محدودیتهای تنبیهی از جمله ممنوعیت ملاقات و تماس، وارد اعتصاب غذا و دارو شده است.
در این نامه که خطاب به مردم ایران، شورای حقوق بشر سازمان ملل، گزارشگران ویژه حقوق بشر و سازمانهای بینالمللی حقوق بشری نوشته شده، آمده است: «با آگاهی کامل از عواقب، مسئولیت هرگونه آسیب جسمی و روانی را متوجه مقامات جمهوری اسلامی ایران میدانم و از نهادهای بینالمللی درخواست رسیدگی فوری دارم.»
بسیاری از زندانیان در ایران بهناچار از اعتصاب غذا بهعنوان آخرین راه برای رسیدن به خواستههایشان استفاده میکنند و جان خود را به خطر میاندازند.
آنها اغلب در اعتراض به برآورده نشدن مطالبات خود، از جمله تاخیر در رسیدگی به پرونده و مراعات نشدن حقوقشان بهعنوان زندانی، اعتصاب غذا میکنند.
عدم رسیدگی درمانی، سیاستی برای فرسودن روان زنان زندانی
صیدال، ۳۰ اردیبهشت در نامهای با انتقاد از وضعیت درمانی زنان در اوین نوشت نظام درمانی حاکم بر بند زنان زندان اوین «نه صرفا ناکارآمد، بلکه در خدمت یک سیاست مشخص به منظور فرسایش جسمی و روانی زنان زندانی، خصوصا مخالفان سیاسی» قرار گرفته است.
این زندانی سیاسی که دکترای حقوق بینالملل دارد، در این زمینه به مواردی از جمله فقدان مستمر پزشک عمومی در بند زندان، عدم حضور پرستار در بند در مدت قابل توجهی از هفته، محدودسازی زندانیان سیاسی در دسترسی به متخصصین پزشکی، مراکز درمانی فاقد استاندارد، روند اعزام فرسایشی و هزینههای درمانی نامتوازن اشاره کرد.
او خواستار ثبت و مستندسازی وضعیت درمانی بند زنان زندان اوین، فشار برای اعمال اصل تضمین حق بر سلامت و جلوگیری از مرگ خاموش زندانیان، گشودن مسیرهای نظارت بینالمللی و مستقل بر وضعیت بهداشتی زندانها، بهویژه زندان اوین، الزام جمهوری اسلامی به رعایت استانداردهای حداقلی سلامت در زندانها و رفع تبعیض سیاسی در دسترسی به خدمات درمانی شد.
صیدال که بهدلیل فعالیتهایش در شبکه اجتماعی «کلابهاوس» در دو پرونده مجزا به سه سال حبس محکوم شده، از ۱۵ مهر ۱۴۰۳ دوران محکومیت خود را در بند زنان زندان اوین سپری میکند.
در سالهای گذشته گزارشهای متعددی درباره عدم رسیدگی پزشکی به زندانیان سیاسی و زیر پا گذاشتن حق دسترسی آنان به درمان مناسب از سوی مسئولان زندانها در ایران منتشر شده است.
طی این سالها زندانیان سیاسی زیادی در زندان جان خود را از دست دادهاند اما جمهوری اسلامی هیچ مسئولیتی در قبال مرگ آنها که به دلیل فشار، شکنجه و ارائه ندادن خدمات پزشکی بوده، نپذیرفته است.
ایراناینترنشنال، فروردین ۱۴۰۳ در گزارشی با اشاره به ادامه فشارهای امنیتی و قضایی بر زنان زندانی سیاسی محبوس در بند زنان زندان اوین، نوشت شماری از آنها از رسیدگی پزشکی محروم هستند و برخی دیگر به دلیل کهولت سن از مشکلات بسیاری رنج میبرند.
دونالد ترامپ بعدازظهر دوشنبه ۱۲ خرداد، در پستی در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، با انتقاد از عملکرد جو بایدن، رییسجمهوری پیشین آمریکا، تاکید کرد که در یک توافق احتمالی با جمهوری اسلامی، آمریکا اجازه هیچگونه غنیسازی اورانیوم را به حکومت ایران نخواهد داد.
این در حالی است که ساعاتی پیش از انتشار این پست، وبسایت آکسیوس گزارش داده بود که دولت دونالد ترامپ در پیشنهادی محرمانه به جمهوری اسلامی، اجازه غنیسازی محدود اورانیوم را در خاک ایران داده است.
آکسیوس در گزارش خود این را اقدام را متضاد و مغایر با مواضع علنی مقامهایی چون استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، خوانده بود.
سایت خبری اکسیوس بهنقل از دو منبع آگاه که نام آنها را اعلام نکرد، نوشت که ایران در قالب این پیشنهاد اجازه دارد غنیسازی را تا سقف سه درصد ادامه دهد اما باید تاسیسات زیرزمینی خود را برای مدتی معین غیرفعال و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف کند.
منابع مطلع به اکسیوس گفتهاند این پیشنهاد مسیر جدیدی را برای دستیابی به توافق باز میکند؛ اگرچه با خطر واکنش منفی متحدان آمریکا، بهویژه اسرائیل و سناتورهای جمهوریخواه در کنگره همراه است.
گزارش سیانان از مخالفت تهران با پیشنهاد آمریکا و احتمال فروپاشی مذاکرات
از سوی دیگر، یک مقام ارشد جمهوری اسلامی دوشنبه ۱۲ خرداد در گفتوگو با شبکه سیانان، پیشنهاد جدید آمریکا در خصوص توافق هستهای را «ناسازگار و گسیخته» خواند.
سیانان نام این مقام ارشد جمهوری اسلامی را نگفت اما بهنقل از او گزارش داد که حکومت ایران پیشنهاد جدید آمریکا را رد میکند.
او گفت: «در نگاه نخست، این پیشنهاد ناسازگار و گسیخته، بسیار غیرواقعبینانه و همراه با مطالبات بیش از حد ارزیابی میشود.»
این مقام ارشد جمهوری اسلامی به سیانان گفت همچنین افزود که مهمترین مانع پیشرفت در مذاکرات، تغییر مداوم مواضع آمریکا بوده است.
او افزود: «این واقعیت که آمریکاییها مدام موضع خود را تغییر میدهند، تاکنون مانع اصلی موفقیت مذاکرات بوده و اکنون کار را سختتر از همیشه کرده است.»
این مقام همچنین ادعا کرد که متن جدید، با توافقات پیشین در تضاد آشکار است.
او بهسیانان گفت: «این متن آشکارا با توافق اخیر حاصلشده در دور پنجم مذاکرات در تضاد است. موضع ایران درباره غنیسازی، قاطع و غیرقابل تغییر است.»
این شبکه همچنین بهنقل از منابع آگاه از روند مذاکرات گزارش داد که تحرک و شتاب مذاکرات برای دستیابی به توافقی تازه در حال فروپاشی است.
بهگفته سیانان، این بدبینی پشتپرده در تضاد کامل با اظهارات خوشبینانه و علنی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، است. او هفته گذشته گفته بود دولت او «به یک راهحل بسیار نزدیک شده است.»
در گزارش شبکه سیانان گفته شده است که آمریکا در پیشنهاد جدیدش موضع خود درباره غنیسازی اورانیوم را تغییر داده است. طبق این پیشنهاد، ایالات متحده ممکن است در برنامه انرژی هستهای غیرنظامی ایران سرمایهگذاری کند و به کنسرسیومی بینالمللی بپیوندد که وظیفه نظارت بر غنیسازی سطح پایین اورانیوم در داخل خاک ایران را برعهده خواهد داشت. این کنسرسیوم احتمالی شامل کشورهای خاورمیانه و همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود.
در گزارش سیانان نیز بر این نکته تاکید شده که مقامات ارشد آمریکایی پیش از این تاکید کرده بودند که اجازه هیچگونه غنیسازی در داخل ایران را نمیدهند و خواستار آن هستند که ایران تنها مجاز به واردات اورانیوم غنیشده باشد. تهران این پیشنهاد را قاطعانه رد کرده بود.
سیانان در گزارش خود افزوده که دادن اجازه غنیسازی سطح پایین در داخل ایران، که یادآور توافق هستهای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام است که ترامپ از آن خارج شد، احتمالاً با مخالفت شدید اسرائیل و جمهوریخواهان در آمریکا مواجه خواهد شد.
مقامات جمهوری اسلامی گفتهاند که با اصل کنسرسیوم نظارت بر غنیسازی مخالفتی ندارند، اما ایران باید کنترل کامل توانمندیهای غنیسازی خود را حفظ کند.
مذاکرات هستهای بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده در سوم خرداد با برگزاری پنجمین دور گفتگوها در رم به پایان رسید. پس از آن، یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که دو طرف توافق کردهاند که بهزودی دوباره دیدار کنند. اما سیانان بهنقل از منابع آگاه گزارش داد که برگزاری دور بعدی مذاکرات با تردید جدی مواجه است و شاید اصلاً چنین اتفاقی روی ندهد.
رویترز: تهران در حال آماده کردن جواب منفی خود است
خبرگزاری رویترز نیز دوشنبه ۱۲ خرداد بهنقل از یک دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی گزارش داد که جمهوری اسلامی در آستانه رد پیشنهاد تازهای از سوی ایالات متحده برای حل مناقشه هستهای چند دههای است.
این دیپلمات ارشد که نامش اعلام نشده، به رویترز گفت که طرح آمریکا «غیربدیهی» و فاقد ملاحظات منافع ایران است و هیچ انعطافی در موضع آمریکا نسبت به موضوع غنیسازی اورانیوم در خاک ایران نشان نمیدهد.
این دیپلمات ارشد، که بهگفته رویترز به تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی نزدیک است، افزود:«تهران در حال تدوین پاسخی منفی به پیشنهاد آمریکاست؛ پاسخی که میتواند بهعنوان رد رسمی این پیشنهاد تفسیر شود.»
این دیپلمات جمهوری اسلامی گفت که ارزیابی کمیته مذاکرات هستهای که زیر نظر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی فعالیت میکند، این است که «پیشنهاد آمریکا کاملاً یکطرفه است و نمیتواند منافع تهران را تامین کند.»
او افزود:«تهران این پیشنهاد را یک طرح غیربدیهی میداند که صرفاً تلاش دارد از طریق خواستههای افراطی، یک توافق بد را به ایران تحمیل کند.»
او گفت: «در این پیشنهاد، موضع آمریکا در خصوص غنیسازی در خاک ایران بدون تغییر باقی مانده و هیچ توضیح روشنی درباره رفع تحریمها ارائه نشده است.»
پیشنهاد جدید ایالات متحده برای توافق هستهای، شنبه۱۰ خرداد از سوی بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان که میانجیگری میان تهران و واشینگتن را برعهده دارد، در جریان سفری کوتاه به تهران به مقامات جمهوری اسلامی ارائه شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز پیشتر گفته بود که پاسخ رسمی حکومت ایران به پیشنهاد آمریکا بهزودی ارائه خواهد شد.