اسرائیل در پاسخ به شلیک راکت، جنوب سوریه را هدف قرار داد
ارتش اسرائیل شامگاه سهشنبه اعلام کرد که در پی شلیک دو راکت از خاک سوریه به سوی بلندیهای جولان، مجموعهای از حملات هوایی را علیه اهدافی در جنوب سوریه انجام داده است. این در حالی است که تحولات ساعتهای گذشته بار دیگر تنش بین این دو کشور را افزایش داده است.
ارتش اسرائیل شامگاه سهشنبه ۱۳ خرداد اعلام کرد که دو راکت از منطقه «تسیل» در حدود ۱۲ کیلومتری جنوب مرز سوریه شلیک شده و در اراضی باز نزدیک شهرک «رامات مغشیمیم» در بلندیهای جولان فرود آمدهاند.
پلیس اسرائیل نیز با تأیید این حمله اعلام کرد که محل برخورد هر دو راکت شناسایی شده و خوشبختانه هیچ تلفات انسانی در پی نداشته است. گفتنی است این منطقه پیشتر نیز در ماه آوریل صحنه درگیری میان نیروهای اسرائیلی و افراد مسلح ناشناس بوده است.
تا زمان تنظیم این گزارش، هیچ گروهی مسئولیت شلیک راکتها را برعهده نگرفته است.
همزمان با این حمله راکتی، ارتش اسرائیل اعلام کرد یک فروند موشک را که از خاک یمن بهسوی اسرائیل شلیک شده بود رهگیری و منهدم کرده است.
در همین حال، گروه حوثیهای یمن که از آغاز جنگ غزه اعلام کردهاند در حمایت از فلسطینیها به اسرائیل حمله میکنند، تاکنون واکنشی به این رویداد نشان ندادهاند. جمهوری اسلامی ایران از حامیان اصلی این گروه به شمار میرود؛ گروهی که در ماههای اخیر، علاوه بر شلیک موشک به شهرهای اسرائیل، با حمله به کشتیهای عبوری، امنیت گذرگاههای آبی منطقه را نیز به چالش کشیدهاند.
حملات هوایی ارتش اسرائیل به جنوب سوریه در واکنش به شلیک راکت به بلندیهای جولان
ارتش اسرائیل شامگاه سهشنبه اعلام کرد که در پاسخ به شلیک دو راکت از خاک سوریه بهسوی بلندیهای جولان، حملات هوایی گستردهای را علیه اهدافی در جنوب سوریه انجام داده است.
بر اساس این گزارش، این حملات مواضعی را هدف قرار دادهاند که به گفته ارتش اسرائیل، محل نگهداری «سلاحهای متعلق به حکومت سوریه» بودهاند.
ارتش اسرائیل در بیانیهای تأکید کرد: «رژیم سوریه مسئول هر آنچه در خاک این کشور رخ میدهد است و تا زمانی که اقدامات خصمانه از خاک سوریه ادامه داشته باشد، مسئولیت پیامدهای آن نیز بر عهده دمشق خواهد بود.»
پیشتر یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، احمد الشرع، رهبر جدید سوریه را مسئول مستقیم شلیک راکت از خاک سوریه دانست و هشدار داد که پاسخ اسرائیل در راه است.
او در بیانیهای اعلام کرد: «اسرائیل، احمد الشرع را مسئول مستقیم هرگونه تهدید و شلیک راکت بهسوی خاک خود میداند. پاسخ قاطع ما در راه است. اجازه نخواهیم داد شرایط به وضعیت پیش از هفتم اکتبر بازگردد.»
سوریه: تهدیدی برای هیچ طرفی در منطقه نیستیم؛ در تلاش برای مهار گروههای مسلح غیردولتی هستیم
وزارت خارجه سوریه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که این کشور «هیچگاه تهدیدی برای هیچیک از طرفهای منطقه نبوده و نخواهد بود» و در حال انجام اقداماتی برای مهار گروههای مسلح غیردولتی در جنوب سوریه است.
این موضعگیری پس از آن مطرح شد که ارتش اسرائیل اعلام کرد شامگاه سهشنبه دو راکت از جنوب سوریه بهسوی بلندیهای جولان شلیک شده و دولت سوریه را مسئول این حمله دانست.
همزمان، رسانههای رسمی سوریه گزارش دادند که حملات اسرائیل مناطقی در استان درعا در جنوب کشور را هدف قرار داده است. دولت سوریه ضمن ابراز تردید نسبت به ادعای شلیک راکت، این حملات را محکوم و آن را نقض حاکمیت خود عنوان کرد.
در بیانیه وزارت خارجه سوریه آمده است: «ما هنوز شلیک راکتها بهسوی اسرائیل را تأیید نکردهایم، اما حمله نظامی اسرائیل تلفات انسانی سنگین و خسارات مادی فراوانی بهجا گذاشته است. این اقدام در زمانی صورت گرفت که بیش از هر زمان دیگری به آرامش و راهحلهای مسالمتآمیز نیاز داریم.»
دمشق همچنین از جامعه جهانی خواست تا برای توقف این حملات مسئولیتپذیر باشد. در بخش پایانی بیانیه تأکید شده است: «از جامعه بینالمللی انتظار داریم با عمل به مسئولیتهای خود، به این تجاوزات پایان دهد و از تلاشها برای بازگرداندن امنیت و ثبات به سوریه و منطقه حمایت کند.»
در هفتههای گذشته گزارشهایی از تماسهای مستقیم میان اسرائیل و سوریه برای کاهش تنش منتشر شده بود. مقامهای جدید سوریه نیز بارها گفتهاند که خواهان ایجاد تنش با کشورهای همسایه، از جمله اسرائیل، نیستند.
با این حال، افزایش حملات متقابل، بهویژه از مناطق جنوبی سوریه، روند این مذاکرات را با ابهام روبهرو کرده است.
تحلیلگران میگویند تحولات اخیر میتواند مسیر تلاشهای دیپلماتیک را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به تشدید دوباره درگیریها در جبهه شمالی اسرائیل شود. این در حالی است که جنگ در غزه همچنان ادامه دارد و اسرائیل در ماههای اخیر حملات متعددی را به زیرساختهای نظامی در سوریه انجام داده است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، شجاعت مردم چین را که در سرکوب خونین معترضان طرفدار دموکراسی در میدان تیانآنمن ۳۶ سال پیش کشته شدند، ستایش کرد.
روبیو در بیانیهای گفت: «امروز از شجاعت مردم چین که هنگام تلاش برای آزادیهای بنیادین خود کشته شدند، و همچنین از کسانی که همچنان در پی پاسخگویی و عدالت برای وقایع چهارم ژوئن ۱۹۸۹ با آزار و پیگرد روبهرو هستند، یاد میکنیم.»
وزیر خارجه آمریکا افزود حزب کمونیست چین «بهطور فعال تلاش میکند حقیقت را سانسور کند، اما جهان هرگز فراموش نخواهد کرد.»
پکن برای مدت طولانی سعی کرده است از هرگونه مراسم یادبود قربانیان این سرکوب جلوگیری کند.
آمریکا بارها درباره وضعیت نقض حقوق بشر در چین به ویژه نقض حقوق اولیه اویغورها اعتراض کرده است.
وزارت بهداشت غزه که تحت کنترل حماس است، اعلام کرد که در تیراندازی نیروهای اسرائیلی در نزدیکی یک مرکز توزیع کمک در منطقه رفح در جنوب نوار غزه، دستکم ۲۷ فلسطینی کشته و ۹۰ نفر دیگر مجروح شدند.
همزمان سازمان صلیب سرخ اعلام کرد که در تیراندازی نزدیک مرکز توزیع کمکهای بشردوستانه در غزه که سهشنبه ۱۳ خرداد رخ داد، ۲۷ نفر کشته و ۹۳ نفر مجروح شدند.
سخنگوی سازمان ملل در واکنش به کشتهشدن فلسطینیها گفت: «غیرقابلقبول است که غیرنظامیان فقط برای دستیابی به غذا در غزه جان خود را به خطر بیندازند یا از دست بدهند.»
سازمان ملل خواستار تحقیقات فوری و مستقل درباره حوادث اخیر در غزه و پاسخگویی عاملان آن شده است.
در پی تیراندازی مرگبار در منطقه توزیع کمکهای بشردوستانه در غزه، ارتش اسرائیل اعلام کرد که نیروهایش گروهی از افراد مظنون را در فاصلهای حدود نیم کیلومتر از محل توزیع شناسایی کردهاند که به شکلی تهدیدآمیز به آن نزدیک میشدند.
به گفته ارتش، این افراد از مسیرهای تعیینشده برای دسترسی به مرکز کمکها منحرف شده بودند.
کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کردند که از این موضوع اطلاع دارند، اما تا زمان تکمیل تحقیقات از اظهار نظر خودداری میکنند.
در ۱۲ خرداد نیز گزارشی از کشته شدن دستکم سه فلسطینی بر اثر تیراندازی نیروهای اسرائیلی به چند نفر در حدود یک کیلومتری مرکز توزیع کمکها در رفح منتشر شد.
پس از انتشار این گزارش، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با ابراز «شگفتی و انزجار» نسبت به کشته و زخمی شدن غیرنظامیان هنگام دریافت کمکهای غذایی، خواستار انجام تحقیقاتی مستقل در اینباره شد.
ارتش اسرائیل با اشاره به گزارشها درباره تلفات تیراندازی اخیر در رفح اعلام کرد از آمار کشتهها و مجروحان این حادثه آگاه است و بررسی بیشتر آن در دستور کار قرار دارد.
در همین حال، بنیاد بشردوستانه غزه (GHF)، نهادی مورد حمایت آمریکا و اسرائیل که مسئولیت توزیع کمکها در غزه را بر عهده دارد، اعلام کرد که کمکها صبح سهشنبه بدون هیچگونه حادثهای توزیع شدهاند.
این بنیاد پیشتر نیز گزارشها درباره هرجومرج و تیراندازی در اطراف محلهای استقرار خود را که در مناطق نظامی تحت کنترل اسرائیل قرار دارند، رد کرده بود.
از آغاز جنگ غزه و بر اساس گزارش وزارت بهداشت تحت نظر حماس، اسرائیل بیش از ۵۴ هزار فلسطینی را کشته و دو میلیون نفر را در آستانه قحطی و آوارگی قرار داده است.
این جنگ پس از تهاجم هفتم اکتبر حماس به اسرائیل آغاز شد؛ حملهای که در جریان آن هزار و ۲۱۸ نفر کشته و ۲۵۱ نفر گروگان گرفته شدند که ۵۷ نفر، شامل ۳۴ فرد کشتهشده، همچنان در اسارت حماس هستند.
گروه فلسطینی حماس، همانند حزبالله لبنان از گروههایی هستند که تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران قرار دارند.
مراسم تشییع پیکر فلسطینیهای کشتهشده در تیراندازیهای اسرائیل
نیویورک تایمز به نقل از مقامهای ایرانی و اروپایی گزارش داد دولت دونالد ترامپ طرحی را پیشنهاد کرده است که تا مدتی به ایران اجازه میدهد غنیسازی اورانیوم را در سطح پایین ادامه دهد.
بر اساس این طرح، ایالات متحده ساخت راکتورهای نیروگاه هستهای را برای ایران تسهیل میکند و برای ایجاد تاسیسات غنیسازی تحت مدیریت کنسرسیومی از کشورهای منطقه، مذاکره خواهد کرد.
طبق این طرح، بهمحض آنکه این وعدهها محقق و تهران از آن بهرهمند شود، باید همه فعالیتهای غنیسازی در کشور را متوقف کند.
موضوع تشکیل کنسرسیومی متشکل از کشورهای خاورمیانه از جمله ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی با مشارکت ایالات متحده، برای غنیسازی اورانیوم، در هفتههای گذشته نیز مطرح شده است.
مسعود منیری، کارشناس انرژی هستهای، ۱۱ خرداد در گفتوگو با ایراناینترنشنال گفت: «اگر کنسرسیومی از سوی غربیها پیشنهاد میشود، هدف آن حل مسئله غنیسازی در داخل ایران است اما طبیعتا طرف غربی میخواهد این کنسرسیوم خارج از خاک ایران مستقر باشد.»
منیری گفت پیشنهاد تعلیق موقت غنیسازی در برابر به رسمیت شناختن حق غنیسازی از سوی آمریکا شاید در کوتاهمدت راهحلی برای بحران هستهای ایران باشد اما با پایان یافتن دوره تعلیق، این مسئله دوباره به یک چالش سیاسی تبدیل میشود.
پیش از این و در ۱۲ خرداد، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، با تایید دریافت متن پیشنهادی آمریکا برای توافق، گفت: «تحویل گرفتن یک متن به معنای پذیرش آن نیست و دلالتی بر قابل پذیرش بودن آن نیز ندارد.»
باراک راوید، خبرنگار وبسایت اکسیوس نیز ۱۰ خرداد گزارش داد یکی از موارد پیشنهادی آمریکا به جمهوری اسلامی این است که آمریکا حق ایران برای غنیسازی اورانیوم را به رسمیت بشناسد، ولی جمهوری اسلامی بهطور کامل غنیسازی اورانیوم را تعلیق کند.
ساعاتی پس از این گزارش، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در اظهاراتی در تضاد با گزارش اکسیوس اعلام کرد اجازه هیچ غنیسازیای را در خاک ایران نمیدهد.
همزمان، روزنامه نیویورک تایمز به نقل از منابع آگاه گزارش داد پیشنهاد ارائه شده آمریکا به جمهوری اسلامی برای توافق هستهای، مجموعهای از نکات کلیدی است و پیشنویس کامل توافق نیست.
این رسانه با اشاره به اینکه در این پیشنهاد از تهران خواسته شده تمامی فعالیتهای غنیسازی اورانیوم را متوقف کند، نوشت واشینگتن پیشنهاد تشکیل یک کنسرسیوم منطقهای برای تولید انرژی هستهای را مطرح کرده است.
کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، ۱۳ خرداد از ارائه پیشنهادی «دقیق و قابل قبول» به جمهوری اسلامی خبر داد و تاکید کرد در صورت رد آن از سوی تهران، حکومت ایران با پیامدهای جدی روبهرو خواهد شد.
او ۱۰ خرداد نیز گفت استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، پیشنهادی «روشن و قابل قبول» برای توافق هستهای به جمهوری اسلامی ارائه کرده و به نفع ایران است که آن را بپذیرد.
پس از آن و در ۱۱ خرداد، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با بیان اینکه «پاسخ این نامه در دست تهیه است»، در حساب ایکس خود نوشت: «این پیشنهاد بهگونهای شایسته و در چارچوب اصول، منافع ملی و حقوق مردم، پاسخ داده خواهد شد.»
تاکنون پنج دور از مذاکرات میان واشینگتن و تهران برای حل پرونده هستهای جمهوری اسلامی برگزار شده و انتظار میرود دور ششم مذاکرات به زودی برگزار شود؛ هرچند تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، ۱۳ خرداد گفت که اطلاعی درباره زمان و محل برگزاری دور بعدی مذاکرات آمریکا با جمهوری اسلامی ندارد.
تصاویر ماهوارهای از یک پایگاه هوایی روسیه که اندکی پس از حمله پهپادی اوکراین به آن در آخر هفته گذشته ثبت شده، نشان میدهد چندین بمبافکن راهبردی روسیه در این پایگاه نابود شدهاند یا بهشدت آسیب دیدهاند.
خبرگزاری رویترز سهشنبه ۱۳ خرداد در گزارشی نوشت شرکت آمریکایی «کاپلا اسپیس» تصویری از یکی از پایگاههای هدف قرار داده شده روسیه واقع در منطقه ایرکوتسک سیبری، در اختیار این رسانه قرار داده است.
این تصویر ۱۲ خرداد و یک روز پس از یکی از پیچیدهترین و موثرترین اقدامات نظامی اوکراین علیه روسیه در بیش از سه سال جنگ گرفته شده است.
اوکراین دستکم چهار پایگاه هوایی در سراسر روسیه را با استفاده از ۱۱۷ پهپاد که از کانتینرهایی نزدیک اهداف پرتاب شدند، هدف قرار داد.
ویدیوهای هوایی تاییدشده از سوی رویترز نشان میدهند در دستکم دو محل، چندین هواپیما مورد اصابت قرار گرفتند.
برخلاف تصاویر ماهوارهای معمول که ممکن است با پوشش ابر مختل شوند، این دادهها از ماهوارههای راداری با دیافراگم مصنوعی (SAR) بهدست آمدهاند که با ارسال پرتوهای انرژی به سطح زمین و تحلیل بازتاب آن، امکان شناسایی جزییات دقیقتری را فراهم میکنند.
در تصویر سیاهوسفید و با وضوح کمتر از عکسهای عادی، لاشه چند هواپیما در امتداد باند فرودگاه نظامی بِلایا، یا در پناهگاههای بتنی اطراف آن دیده میشود.
جان فورد، پژوهشگر مرکز مطالعات عدم اشاعه تسلیحات جیمز مارتین در کالیفرنیا، گفت: «بر اساس لاشههای قابل مشاهده، مقایسه با تصاویر اخیر ماهوارهای و ویدیوهای منتشرشده در تلگرام، من تخریب چندین هواپیما را تایید میکنم.»
او گفت که تصویر راداری ارائهشده به او از سوی رویترز، بقایای دستکم دو بمبافکن مافوق صوت و دوربرد توپولف-۲۲ را نشان میدهد که در گذشته برای حمله موشکی به اوکراین استفاده شده بودند.
او همچنین افزود بر اساس تصاویر، چهار بمبافکن سنگین تییو-۹۵ یا نابود شدهاند یا بهشدت آسیب دیدهاند.
برَیدی آفرِک، تحلیلگر اطلاعاتی منابع باز نیز تایید کرد در تصاویر پایگاه ایرکوتسک، چندین هواپیمای تییو-۹۵ و تییو-۲۲ آسیب دیده یا نابود شدهاند. هرچند برای ارزیابی نهایی به تصاویر بیشتری نیاز است.
او افزود: «واضح است که این حمله بسیار موفقیتآمیز بوده است.»
به گفته آفرک، هواپیماهای هدفگرفتهشده در این حمله، ترکیبی از بمبافکنهایی بودهاند که روسیه از آنها برای حمله به اوکراین استفاده میکند.
او افزود پایگاه بلایا دارای چندین ماکت هواپیمای تختشکل است که ظاهرا در این عملیات نتوانستهاند پهپادهای اوکراینی را گمراه کنند.
انفجار بزرگ در شمال روسیه
رویترز هنوز تصویری از نوع اسایآر از پایگاه اولنیا در منطقه مورمانسک، شمال غربی روسیه، بهدست نیاورده، اما ویدیوهای پهپادی که از سوی مقامات اوکراینی منتشر و از سوی رویترز تایید شدهاند، نشان میدهند دو بمبافکن در حال سوختن و یک بمبافکن دیگر (احتمالا تییو-۹۵) در آستانه انفجار هستند.
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد اوکراین پایگاههای هوایی در مناطق مورمانسک، ایرکوتسک، ایوانوو، ریازان و آمور را هدف حمله پهپادی قرار داده است.
طبق این بیانیه، پدافند هوایی روسیه حملات در سه منطقه را دفع کرده اما در مورمانسک و ایرکوتسک، چندین هواپیما دچار حریق شدهاند.
کرملین سهشنبه اعلام کرد تحقیقات رسمی درباره حملات پهپادی آخر هفته آغاز شده است.
دیمیتری مدودف، مقام ارشد امنیتی روسیه، در واکنش به این حملات هشدار داد: «انتقام حتمی است.»
اوکراین: ۴۱ هواپیمای نظامی را هدف قرار دادیم
سازمان امنیت داخلی اوکراین مسئولیت این عملیات را که با عنوان «تار عنکبوت» شناخته میشود بر عهده گرفت و اعلام کرد در مجموع ۴۱ هواپیمای جنگی روسیه هدف حمله قرار گرفتند.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، این عملیات که اهدافی تا فاصله چهار هزار و ۳۰۰ کیلومتری از خط مقدم جنگ را در بر میگرفت، «کاملا درخشان» توصیف کرد.
ارتش اوکراین در ابتدا اعلام کرد ۱۲ هواپیمای دیگر به فهرست تلفات نظامی روسیه اضافه شده است اما بعد، در بهروزرسانی تازهای اعلام کرد پس از بررسی دادههای بیشتر و تایید منابع، «مجموع تلفات به ۴۱ هواپیمای نظامی از جمله بمبافکنهای راهبردی و انواع دیگر هواپیماهای جنگی رسیده است».
سازمان امنیت داخلی اوکراین همچنین گفت میزان خسارت وارده در این عملیات بالغ بر هفت میلیارد دلار است و ۳۴ درصد از ناوگان بمبافکنهای حامل موشک کروز راهبردی روسیه آسیب دیدهاند.
رویترز نتوانسته است این گزارشها را بهطور مستقل تایید کند.
برخی کارشناسان گفتند که این عملیات بهتنهایی مانع از ادامه حملات مسکو با استفاده از بمبافکنهای راهبردی نخواهد شد اما جایگزینی برخی از هواپیماهای آسیبدیده که دیگر تولید نمیشوند، ممکن است دشوار یا غیرممکن باشد.
موسسه مطالعات جنگ نیز اعلام کرد این عملیات احتمالا روسیه را وادار خواهد کرد تا آرایش سامانههای پدافند هوایی خود را بازتنظیم کند.
این نهاد نوشت: «این عملیات روسیه را مجبور خواهد کرد پدافند هوایی خود را در گستره وسیعتری از خاک کشور مستقر کند و احتمالا واحدهای پدافند هوایی متحرک را به کار بگیرد تا بتوانند سریعتر به حملات پهپادی مشابه پاسخ دهند.»
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت که خوشبینی دونالد ترامپ نسبت به دستیابی به توافق هستهای با جمهوری اسلامی همچنان پابرجاست و تاکید کرد که ترامپ وارد کاری که به او باور نداشته باشد، نمیشود.
بروس در پاسخ به پرسشی درباره ادامه خوشبینی ترامپ نسبت به توافق با جمهوری اسلامی گفت: «خوشبینی او درباره ایران واقعیست. منظورم این است که تصمیمات و اظهارات او بر پایه ماهیت گفتوگوهاییست که خودش داشته و از آنها آگاه است.»
او افزود: «ترامپ وارد کاری نمیشود مگر اینکه باور داشته باشد میتواند به نتیجه برسد. به نظرم این باور، تا حدی ریشه در همان خوشبینی دارد.»