دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، روز یکشنبه از نیروهای گارد ملی در کالیفرنیا تمجید کرد. در پی اعتراض‌های گسترده در لس‌آنجلس به بازداشت مهاجران، دولت ترامپ اعلام کرده بود برای برقراری نظم، دستور اعزام دو هزار نیروی گارد ملی به این شهر را صادر کرده است.
کاخ سفید شنبه ۱۷ خرداد از استقرار دو هزار نیروی گارد ملی در این شهر خبر داد. تصمیم دولت ترامپ پس از آن اتخاذ شد که عملیات بازداشت مهاجران فاقد مدارک در چند نقطه لس‌آنجلس با موجی از اعتراضات مردمی مواجه شد.
تام هومن، مسئول امور مرزی دولت ترامپ، اعلام کرد نیروهای گارد ملی عصر شنبه در منطقه مستقر می‌شوند. گوین نیوسام، فرماندار کالیفرنیا، با انتقاد از این تصمیم آن را «عامدانه تحریک‌آمیز» خواند.
در منطقه پارامونت در جنوب شرق لس‌آنجلس، حدود ۱۰۰ معترض با پرچم مکزیک و ماسک‌های تنفسی با ماموران فدرال روبه‌رو شدند.
طبق مشاهدات خبرنگاران رویترز، ماموران امنیتی در بعدازظهر اقدام به بازداشت شماری از معترضان کردند. مقام‌های محلی تاکنون جزییاتی درباره تعداد بازداشتی‌ها ارائه نداده‌اند.
از سوی دیگر، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، نیز در ایکس نوشت که پنتاگون آماده است در صورت ادامه خشونت‌ها در لس‌آنجلس، تفنگداران وظیفه نیروی دریایی را نیز به این شهر اعزام کند.
تصاویر منتشرشده نشان می‌دهد که ده‌ها مامور فدرال با لباس سبز و ماسک گاز، در خیابان‌هایی با چرخ‌دستی‌های واژگون و گاز اشک‌آور مستقر شده‌اند. معترضان می‌گویند ماموران قصد دارند در مناطقی با جمعیت مهاجر، افراد را بدون هشدار بازداشت کنند.
ران گوچز، یکی از معترضان، گفت: «آن‌ها نمی‌توانند وارد محله‌های ما شوند و کارگران‌مان را بدون مقاومت سازمان‌یافته بازداشت کنند.»
بازداشت ده‌ها مهاجر در عملیات جمعه‌شب
یورش‌های مهاجرتی از جمعه‌شب آغاز شد و به بازداشت دست‌کم ۴۴ نفر منجر شد. مقامات اداره مهاجرت و گمرک آمریکا (ICE) در این عملیات از خودروهای بدون نشان و نیروهای یونیفرم‌پوش استفاده کردند. این یورش‌ها در نزدیکی فروشگاه‌های زنجیره‌ای، کارخانه پوشاک و انبارهای کارگری صورت گرفت.
وزارت امنیت داخلی آمریکا می‌گوید که در جریان اعتراضات جمعه، حدود هزار نفر ساختمان فدرال را محاصره کرده و به ماموران اداره مهاجرت و گمرک آمریکا حمله کرده‌اند.
این وزارت‌خانه همچنین از آسیب به اموال عمومی خبر داده است. رویترز اعلام کرد تاکنون نتوانسته است به‌طور مستقل این ادعا را تایید کند.
آنخلیکا سالاس، مدیر سازمان حقوق مهاجران چیرلا، گفته که وکلا اجازه ملاقات با بازداشت‌شدگان را نداشته‌اند و این موضوع بسیار نگران‌کننده است.
دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال نوشت: «اگر فرماندار نیوسام و شهردار لس‌آنجلس نتوانند کاری انجام دهند، دولت فدرال وارد می‌شود و با شورش و غارت برخورد می‌کند.»
کارن بس، شهردار دموکرات لس‌آنجلس، این اقدامات را محکوم کرد و گفت: «این تاکتیک‌ها باعث وحشت در محله‌ها می‌شود و امنیت شهر را تهدید می‌کند. ما در برابر آن سکوت نخواهیم کرد.»
استیفن میلر، معاون ترامپ، نیز اعتراضات را «شورش علیه حاکمیت آمریکا» توصیف کرد و خواستار برخورد شدیدتر شد.
ترامپ شنبه ۱۷ خرداد در مصاحبه با شبکه ان‌بی‌سی گفت اگر ماسک از نامزدهای دموکرات برای رقابت با جمهوری‌خواهانی که به لایحه بودجه دولت رای مثبت داده‌اند، حمایت مالی کند، باید «بهایش را بپردازد».
رییسجمهوری آمریکا توضیحی درباره پیامدهای احتمالی این اقدام ارائه نداد، اما تاکید کرد اگر ماسک دست به چنین کاری بزند، «عواقب بسیار جدی در انتظارش است».
رابطه ترامپ و ماسک طی یک هفته اخیر در پی جنگ لفظی علنی آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی تحت مدیریتشان یعنی تروث‌سوشال و ایکس، به تیرگی گرایید.
ترامپ در پاسخ به این پرسش شبکه ان‌بی‌سی که آیا مایل است رابطه‌اش را با مالک تسلا و اسپیس‌ایکس ترمیم کند، گفت: «نه.»
او درباره اینکه آیا فکر می‌کند این رابطه به پایان رسیده نیز پاسخ داد: «فکر می‌کنم بله، همین‌طور است.»
این اظهارات، گسترده‌ترین موضع‌گیری ترامپ پس از آغاز درگیری علنی‌اش با ماسک به شمار می‌رود.
ترامپ همچنین گفت حزب جمهوری‌خواه پس از این اختلاف «بیش از هر زمان دیگری متحد شده» و این وحدت «حتی سه روز پیش» هم وجود نداشت.
اختلاف ماسک و ترامپ که به‌طور ناگهانی به اتحاد نزدیک آنان پایان داد، از جدال بر سر لایحه کلیدی جمهوری‌خواهان که اخیرا در مجلس نمایندگان به تصویب رسید، آغاز شد.
ماسک که ۲۹ اردیبهشت از سمت خود به‌عنوان رییس اداره بهره‌وری دولت کناره‌گیری کرد، لایحه مالیاتی جدید دولت را «نفرت‌انگیز و شنیع» خواند و گفت این طرح به افزایش بدهی ملی منجر خواهد شد.
مالک تسلا در پستی خواستار استیضاح ترامپ شد و در پستی دیگر گفت برنامه تعرفه‌ای رییسجمهوری آمریکا باعث رکود اقتصادی می‌شود.
ترامپ در روزهای گذشته گفته بود مخالفت ماسک با «لایحه بزرگ و زیبای» دولت، شانس موفقیت آن را به خطر نمی‌اندازد و مطمئن است که این لایحه پیش از ۱۳ تیر در سنا تصویب خواهد شد.
در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴، ماسک با صرف بیش از ۲۵۰ میلیون دلار در ایالت‌های کلیدی، یکی از حامیان مالی اصلی کارزار ترامپ بود.
در ماه‌های نخست تشکیل دولت، ترامپ ایلان ماسک را به‌عنوان رییس اداره بهره‌وری منصوب کرد؛ نهادی که وظیفه آن نظارت بر کاهش هزینه‌ها، تعدیل نیرو در دستگاه‌های فدرال و تعطیلی برخی نهادهای دولتی بود.
ترامپ تمایلی برای گفت‌وگو با ماسک ندارد
ترامپ در مصاحبه با شبکه ان‌بی‌سی تاکید کرد هیچ قصد و برنامه‌ای برای گفت‌وگو با ماسک ندارد.
او اضافه کرد: «خیلی سرم شلوغ است و کارهای مهم‌تری دارم.»
رییسجمهوری آمریکا پیش‌تر نیز گفته بود آن‌چنان درگیر کار درباره موضوع چین، روسیه و ایران است که به ماسک فکر نمی‌کند.
او در مصاحبه جدید خود، ماسک را به بی‌احترامی نسبت به مقام ریاست‌جمهوری متهم کرد و گفت: «فکر می‌کنم این کار بسیار بدی است. چون او بسیار بی‌احترامی می‌کند.»
ماسک ۱۵ خرداد در پستی به روابط قدیمی ترامپ با جفری اپستین، قاچاقچی بدنام کودکان، اشاره کرد. او ۱۷ خرداد این پست را پاک کرد.
ترامپ در واکنش به این موضوع به ان‌بی‌سی گفت: «این‌ها اخبار قدیمی است. سال‌هاست درباره‌اش صحبت شده. حتی وکیل اپستین هم گفته بود من هیچ ارتباطی نداشتم.»
به گفته ترامپ، اختلاف اخیر باعث شده قانون‌گذاران توجه خود را به مزایای لایحه مالیاتی دولت معطوف کنند: «فکر می‌کنم ایلان عملا نقاط قوت این لایحه را بیشتر نشان داد؛ چون کسانی که قبلا تمرکز نداشتند، حالا توجه‌شان جلب شده و می‌بینند چقدر خوب است.»
او در پایان افزود: «به هر حال، خیلی متاسفم که ایلان اینقدر افسرده و دل‌شکسته است.»
تلگراف شنبه ۱۷ خرداد در گزارشی، اقدام اخیر ماسک در حذف پست خود را «نشانه‌ای از فروکش کردن» اختلافات میان او و ترامپ توصیف کرد.
با این‌حال، ماسک همچنان یک نظرسنجی را در قسمت بالای پروفایل خود در ایکس قرار داده که در آن از کاربران پرسیده است: «آیا زمان آن فرا نرسیده که یک حزب سیاسی جدید در آمریکا شکل بگیرد؟»
ماسک شامگاه ۱۶ خرداد در پستی نوشت: «مردم نظر خود را گفته‌اند. یک حزب سیاسی جدید در آمریکا لازم است تا نماینده ۸۰ درصد میانه‌روها باشد! سرنوشت این است.»
ماسک علاوه بر حذف پست مربوط به اپستین، ظاهرا از تهدید خود برای از مدار خارج کردن فضاپیمای دراگون نیز عقب‌نشینی کرده است.
مالک شرکت اسپیس‌ایکس پیش‌تر گفته بود دراگون را که ناسا برای انتقال فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی و بازگرداندن آن‌ها استفاده می‌کند، از مدار خارج خواهد کرد.
با این‌حال وقتی یکی از کاربران ایکس پیشنهاد کرد ماسک و ترامپ «برای چند روز از تنش عقب‌نشینی کنند»، مدیرعامل تسلا پاسخ داد: «پیشنهاد خوبی است. خب، فضاپیمای دراگون را از مدار خارج نمی‌کنیم.»
تلگراف نوشت به نظر می‌رسد ترامپ نیز قصد دارد از این مناقشه عبور کند.
رییسجمهوری آمریکا در جریان پرواز به نیوجرسی به خبرنگاران گفت: «راستش من آن‌چنان درگیر کار درباره موضوع چین، روسیه و ایران هستم که به ماسک فکر نمی‌کنم. تنها برایش آرزوی موفقیت دارم.»
باز شدن پای پرونده اپستین به اختلافات
یکی از چالش‌برانگیزترین لحظات درگیری میان این دو نفر، انتشار پست ماسک درباره ارتباط ترامپ با پرونده جفری اپستین، قاچاقچی بدنام کودکان، بود که مالک اسپیس‌ایکس و تسلا هیچ مدرکی درباره آن ارائه نداد.
ماسک ۱۵ خرداد نوشته بود: «وقتش است که بمب اصلی را بیندازم: ترامپ در پرونده اپستین حضور دارد. این دلیل اصلی است که چرا این پرونده‌ها علنی نشده‌اند.»
او در پایان افزوده بود: «روز خوبی داشته باشی، DJT!»
ترامپ و اپستین در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ در محافل اجتماعی مشابهی در نیویورک رفت‌وآمد داشتند و در موارد متعددی در حال جشن گرفتن در کنار یکدیگر دیده شدند.
اپستین در سال ۲۰۱۹ در سلول زندانی در منهتن، در حالی که در انتظار محاکمه به اتهام قاچاق جنسی بود، خودکشی کرد.
پم باندی، دادستان کل آمریکا، اوایل اسفند سال گذشته وعده داد پرونده‌های اپستین را منتشر خواهد کرد.
با این حال، اسناد مرحله اول که تنها در اختیار گروهی گزینش‌شده از چهره‌های محافظه‌کار قرار گرفتند، عمدتا حاوی اطلاعاتی بودند که پیش‌تر به‌صورت عمومی منتشر شده بودند.
جنگ لفظی پر سر و صدای ترامپ و ماسک
اختلاف ماسک و ترامپ که به‌طور ناگهانی به اتحاد نزدیک آنان پایان داد، از جدال بر سر لایحه کلیدی هزینه‌کرد دولت ترامپ آغاز شد.
ماسک که ۲۹ اردیبهشت از سمت خود به‌عنوان رییس اداره بهره‌وری دولت کناره‌گیری کرد، لایحه مالیاتی جدید دولت را «نفرت‌انگیز و شنیع» خواند و گفت این طرح به افزایش بدهی ملی منجر خواهد شد.
ترامپ در واکنش به این اظهارات، دلیل ناراحتی ماسک را این دانست که یکی از متحدانش برای نقش جدیدی در ناسا انتخاب نشده است.
رییسجمهوری آمریکا افزود ماسک از آن ناراحت است که «لایحه بزرگ و زیبای» دولت، معافیت‌های مالیاتی مربوط به خودروهای برقی را حذف می‌کند که میلیاردها دلار برای شرکت تسلا ارزش دارد.
ترامپ در نشستی خبری پس از استعفای ماسک همچنین تهدید کرد یارانه خودروهای برقی و قراردادهای ناسا با اسپیس‌ایکس را ملغی خواهد کرد.
این تهدیدها ممکن است به از بین رفتن میلیاردها دلار از ارزش بازار تسلا بینجامد و حدود ۲۲ میلیارد دلار از قراردادهای دولتی اسپیس‌ایکس را با خطر لغو مواجه کند.
برخی از برنامه‌های کلیدی فضایی آمریکا هم ممکن است دستخوش تغییرات اساسی شوند.
نشریه فارین پالیسی، در گزارشی نوشت این گفت‌وگو پس از نشست ژنو (در ۲۲ اردیبهشت گذشته) برگزار شد که در آن تیم‌های تجاری دو کشور توافق کرده بودند تعرفه‌هایی را که در درگیری تجاری میان پکن و واشینگتن به سطح بالایی رسیده بود، کاهش دهند.
در آن دور از گفت‌و‌گو‌ها آمریکا نرخ تعرفه را از ۱۴۵ درصد به ۳۰ درصد و چین به ۱۰ درصد کاهش داد و دو کشور بر سر ۹۰ روز توقف اعمال تعرفه‌های بیشتر توافق کردند؛ هرچند در هفته‌های پس از نشست ژنو، واشینگتن محدودیت‌های جدیدی بر تراشه‌های هواوی و صادرات فناوری نیمه‌هادی و هوانوردی به چین اعمال کرد.
مسئله فلزات معدنی کمیاب
فلزات معدنی کمیاب یکی از محورهای اصلی گفت‌وگوی تلفنی ترامپ و شی بود.
چین از فروردین گذشته کنترل صادرات این مواد حیاتی را آغاز و صادرات به آمریکا را محدود کرده است.
این تصمیم پکن شرکت‌های آمریکایی همچون فورد را که در صنایع دفاعی و خودروسازی به این زنجیره تامین چین وابسته‌اند، دچار کمبود شدید کرده است.
ترامپ پس از این گفت‌وگو در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال نوشت که «دیگر نباید هیچ پرسشی درباره پیچیدگی محصولات فلزات معدنی کمیاب وجود داشته باشد».
بیانیه چین اما هیچ اشاره‌ای به این موضوع نکرد.
دانیل راسل از موسسه انجمن آسیا، اظهارات ترامپ را «مبهم» خواند و گفت که نتیجه مشخصی حاصل نشده است.
او تاکید کرد: «واقعیت امر در هفته‌های آینده در بنادر چین مشخص خواهد شد.»
تغییر موضع در قبال دانشجویان چینی
پکن نیز در این گفت‌وگو پیروزی مهمی به دست آورده است.
بیانیه چین تاکید کرد که آمریکا از دانشجویان چینی برای تحصیل استقبال می‌کند.
این موضع، تغییر چشمگیری نسبت به اظهارات مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا است.
روبیو هفته گذشته اعلام کرده بود وزارت خارجه به طور گسترده ویزای دانشجویان چینی را لغو خواهد کرد. موضعی که جامعه دانشجویی چین را به شدت نگران کرده بود.
ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی با فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، این تغییر سیاست را تایید کرد و گفت: «دانشجویان چینی می‌آیند، مشکلی هم نیست. صراحتا بگویم افتخار ماست که آن‌ها را داشته باشیم.»
هشدارهای پکن و پیام‌های پنهان
فضای کلی گفت‌وگو میان ترامپ و شی مثبت اعلام شده و هر دو رهبر از یکدیگر برای دیدار دعوت کرده‌اند. ترامپ این مکالمه را «تماس تلفنی بسیار مفیدی» خواند.
بیانیه پکن اما حاوی هشدارهای واضحی بود. چین از آمریکا خواست تا «هرگونه دخالت و خرابکاری علیه این کشور» را متوقف کرده و در مورد تایوان با احتیاط رفتار کند.
این بیانیه همچنین تاکید کرد تماس میان دو رییسجمهوری، به پیشنهاد ترامپ صورت گرفته است.
اسکات کندی از مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل این موضوع را «نشانه موقعیت ضعیف واشینگتن» دانست.
چالش‌های پیش رو
کارشناسان معتقدند چین با اعمال فشار اقتصادی، ترامپ را مجبور به اتخاذ لحن مثبت کرده است.
این رویکرد نشان‌دهنده الگوی آشنای ترامپ است که در عین حفظ روابط دوستانه با شی، بخش‌های دیگر دولتش سیاست سختگیرانه‌تری در پیش گرفته‌اند.
دو کشور قرار است در دور جدید مذاکرات تجاری که در این تماس بر سر آن توافق کردند، روابط خود را آزمایش کنند. گرچه موانع اساسی همچنان پابرجاست؛ از جمله تعارض میان اقتصاد صادرات‌محور چین و هدف ترامپ برای انتقال تولید به آمریکا.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، پیش‌تر در ژنو امیدواری خود را درباره رسیدن به تعادل ابراز کرده بود اما کارشناسان مسیر دشواری را پیش‌بینی می‌کنند.
در دوره قبلی ریاست‌جمهوری ترامپ نیز رسیدن به توافق تجاری سال‌ها به طول انجامید که چین در نهایت آن را اجرا نکرد.
او در پستی در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال نوشت: «خشونت و تخریب علیه ماموران فدرال و تاسیسات فدرال تحمل نخواهد شد. این عقل سلیم است.»
کارن باس، شهردار لس‌آنجلس ۱۸ خرداد دقایقی پس از انتشار پست ترامپ، در حساب ایکس خود نوشت: «صرفا جهت اطلاع، گارد ملی در شهر لس‌آنجلس مستقر نشده است.»
بیل اسیلی، دادستان ایالات متحده در ناحیه مرکزی کالیفرنیا، اواخر روز شنبه گفت که انتظار می‌رود گارد ملی ظرف ۲۴ ساعت آینده از راه برسد.
اسیلی از تصمیم ترامپ برای استقرار نیرو در لس‌آنجلس دفاع کرد و گفت گوین نیوسام، فرماندار دموکرات کالیفرنیا، «نمی‌تواند ایالت خود را کنترل کند».
نیوسام استقرار نیروها را «عمدی و تحریک‌آمیز» خواند و گفت که این کار فقط تنش‌ها را تشدید می‌کند. او گفت: «این ماموریت اشتباهی است و اعتماد عمومی را از بین می‌برد.»
تاکید ترامپ بر ممنوعیت استفاده از ماسک در اعتراضات
ترامپ همچنین اعلام کرد که پوشیدن ماسک در اعتراضات از این پس ممنوع است.
کاخ سفید شنبه ۱۷ خرداد از استقرار دو هزار نیروی گارد ملی در این شهر خبر داد. تصمیم دولت ترامپ پس از آن اتخاذ شد که عملیات بازداشت مهاجران فاقد مدارک در چند نقطه لس‌آنجلس با موجی از اعتراضات مردمی مواجه شد.
تام هومن، مسئول امور مرزی دولت ترامپ، اعلام کرد نیروهای گارد ملی عصر شنبه در منطقه مستقر می‌شوند. در منطقه پارامونت در جنوب شرق لس‌آنجلس، حدود ۱۰۰ معترض با پرچم مکزیک و ماسک‌های تنفسی با ماموران فدرال روبه‌رو شدند.
توم هومن، مسئول سیاست‌های مرزی کاخ سفید، در لس‌آنجلس اعلام کرد که هیچ‌گونه خشونت یا تخریب اموال خصوصی تحمل نخواهد شد.
آنجلیکا سالاس، رییس ائتلاف برای حقوق انسانی مهاجران، در یک تجمع گفت: «جامعه ما تحت حمله است و وحشت‌زده شده. این‌ها کارگران، پدران و مادران هستند و این باید متوقف شود.»
در ژوئن سال ۲۰۲۴، قانون‌گذاران ایالت کارولینای شمالی قانون جدیدی را تصویب کردند که پوشیدن ماسک در تجمعات عمومی، از جمله اعتراضات، را با هدف مخفی کردن هویت ممنوع میکرد.
این قانون در پاسخ به اعتراضات طرفداران فلسطین در دانشگاهها وضع شد، جایی که معترضان از ماسک برای محافظت از هویت خود استفاده می‌کردند. این قانون استثناهایی برای استفاده پزشکی یا مذهبی داشت، اما به‌طور خاص برای جلوگیری از مخفی کردن هویت در اعتراضات طراحی شده بود.
همچنین در اوت ۲۰۲۴، ناسائو کانتی در نیویورک قانونی به نام «قانون شفافیت ماسک» تصویب کرد که پوشیدن ماسک برای مخفی کردن هویت در اماکن عمومی، از جمله اعتراضات، را جرمانگاری کرد، مگر در موارد پزشکی یا مذهبی. این قانون نیز در واکنش به اعتراضات طرفداران فلسطین بود.