حمایت سران گروه هفت از اسرائیل؛ جمهوری اسلامی محکوم کرد
رهبران گروه هفت در بیانیهای، حمایت خود را از اسرائیل اعلام کردند و جمهوری اسلامی را منبع بیثباتی در خاورمیانه خواندند. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در پاسخ گفت که گروه هفت باید از «موضعگیری یکجانبه» دست بردارد و به منبع واقعی تشدید بحران، یعنی اسرائیل، بپردازد.
سخنگوی فارسیزبان ارتش اسرائیل درباره محمد کاظمی، رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران که در حمله اسرائیل کشته شد، به سوابق دستداشتن او در سرکوب شهروندان اشاره کرد و گفت «در نهایت مردی که همیشه دیگران را زیر نظر داشت، نتوانست لحظه حذف خودش را پیشبینی کند.»
جمهوری اسلامی با وجود وضعیت جنگی و حملات پی در پی اسرائیل و در حالی که از تامین ابتداییترین نیازهای روزمره شهروندان به ویژه در تهران ناتوان مانده است، همچنان برای زنان پیامک تهدیدآمیز رعایت حجاب اجباری میفرستد. پیامکهایی که معاون مسعود پزشکیان ارسالشان را «خطای سیستمی» خواند.
شماری از شهروندان تصویری از پیامکهای پلیس را در ۲۶ و ۲۷ خرداد منتشر کردند که همزمان با چهارمین و پنجمین روز از حملات اسرائیل به ایران، حاوی هشدار «کشف حجاب» است.
صدرا محقق، روزنامهنگار، در شبکه اجتماعی ایکس با انتشار این تصاویر نوشت: «همچنان برای مردم بیپناه و در حال فرار از خطر جنگ، پیامک تهدیدآمیز حجاب میفرستند.»
زهرا بهروز آذر، معاون دولت چهاردهم در امور زنان و خانواده، در واکنش به این خبرها در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اگر پیامکی ارسال شده خطای سیستمی است و به زودی رفع میشود. نگران نباشید، هیچ توقیف یا جریمهای در این خصوص اعمال نمیشود.»
او به خبرگزاری ایلنا نیز گفت: «حدود یک ماه پیش دستور توقف این سامانهها داده شد و اکنون موضوع در دست پیگیری است ... بنابراین این پیامکها احتمالا از سیستم ارسال نمیشود.»
جمهوری اسلامی تا چند روز پیش از آغاز حملات اسرائیل نیز تمام ظرفیت خود را صرف ممنوعیت نگهداری سگ در اماکن عمومی و وضع محدودیتهای تازه برای اعمال حجاب اجباری کرده بود.
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، یک هفته پیش از این حملات خواستار رسیدگی به «بدپوششی و بدننمایی» زنان شد و دستوراتی را به دستگاههای ذیربط داد.
ارسال پیامکهای رعایت حجاب اجباری و تهدید به توقیف وسایل نقلیه شهروندان در شرایطی است که زندگی روزمره بسیاری از مردم به طور ویژه در تهران، تحت تاثیر شرایط جنگی قرار گرفته و مختل شده است.
شماری از مخاطبان ایراناینترنشنال از صبح سهشنبه ۲۷ خرداد در پیامهایی گفتند کارتهای بانکهای سپه، انصار و کوثر از صبح کار نمیکنند و نمیشود خریدی با آنها انجام داد.
ساعتی بعد گروه هکری «گنجشک درنده» مسئولیت حمله سایبری به بانک سپه را برعهده گرفت و گفت: «ما تمام دادههای بانک سپه را در یک عملیات سایبری نابود کردیم.»
این گروه آذر ۱۴۰۲ نیز به جایگاههای سوخت شهرهای مختلف ایران حمله سایبری کرد که منجر به توقف کامل عملیات سوخترسانی به وسایل نقلیه شد.
حملات هوایی اسرائیل به اطراف فرودگاه مهرآباد، ۲۶ خرداد
کمبود نان، بنزین و اقلام غذایی
نگرانی فزاینده مردم از احتمال کمیاب شدن سوخت به وضعیت بغرنج پمپ بنزینها دامن زده و برخی شاهدان عینی از درگیری در صفهای انتظار سوخت خبر میدهند.
شهروندان با ارسال ویدیوهایی به ایراناینترنشنال در ساعتهای سه و چهار صبح سهشنبه ۲۷ خرداد، صف طولانی خودروها در شهر پرند را برای دریافت بنزین نشان دادند.
یک شهروند گفت: «مردم درون خودروها خوابیدهاند.»
از سوی دیگر، بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، مردم در بسیاری از استانها، به خصوص در تهران، گیلان و مازندران با مشکل تهیه نان مواجه شدهاند.
بنا بر این گزارش، صفهای طولانی نانواییها در بسیاری از استانها تشکیل شده و برخی نانواییها با کمبود آرد دست و پنجه نرم میکنند.
با وجود این گزارشها، عباسعلی حسنپورنژاد، نایبرییس اتحادیه نان سنگک تهران، ۲۶ خرداد مشکل تامین و کمبود آرد و نان را رد کرد و گفت صفهای طولانی روزهای گذشته به دلیل «خرید مازاد مردم برای ذخیرهسازی» بود.
بر اساس گزارشها، برخی مناطق مشهد با کمبود شدید روغن و شکر مواجه شده و فروش کنسرو نیز بهصورت جیرهبندی و محدود به دو عدد برای هر نفر انجام میشود.
منابع محلی در مرکز استان خراسان رضوی میگویند اوضاع بهسرعت در حال خارج شدن از کنترل است.
با وجود این بحرانها، خبرگزاری جماران با انتشار مطلبی نوشت که مردم ایران، با وجود صدای انفجارها و حملات، هیچ اضطرابی از خود نشان ندادهاند، چون «به دولت و مدیریت کشورشان اعتماد دارند»، فرهنگشان «اسلامی» است و «به مقاومت و پیامدهای آن ایمان دارند».
اینترنت ضعیف یا قطع شده است
اختلال در اینترنت که از نخستین ساعات حمله اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در ایران در شماری از شهرها گزارش شده بود نیز همچنان برقرار است.
مردم از آنتندهی ضعیف تلفن همراه در پایتخت و کندی سرعت اینترنت و قطع و وصل شدن آن در نقاط مختلف به ایراناینترنشنال خبر دادند.
قطع مکرر برق نیز از دیگر مشکلاتی است که زندگی روزمره ساکنان تهران و برخی دیگر از شهرهای ایران را بهطور چشمگیری تحت تاثیر قرار داده است.
روزنامه کیهان، زیر نظر نماینده خامنهای، درباره جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی نوشت: «جنگی که این روزها در غرب آسیا شعلهور شده، چیزی فراتر از یک نزاع نظامی معمولی است. این یک نبرد تمدنی است؛ نبردی که پایانش نه با یک آتشبس، بلکه تنها با فروپاشی کامل» اسرائیل رقم خواهد خورد.
خبرگزاری رویترز به نقل از پنج منبع آگاه از روند تصمیمگیریهای علی خامنهای نوشت که کشته شدن مقامهای ارشد نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی، شکافهای جدی در حلقه نزدیکان خامنهای ایجاد کرده که خطر بروز اشتباهات راهبردی را افزایش میدهد.
قیمت نفت با تشدید تنش میان جمهوری اسلامی و اسرائیل و درخواست دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا برای تخلیه فوری تهران، بیش از دو درصد افزایش یافت.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در پی تحولات بامداد سهشنبه ۲۷ خرداد در منطقه، قیمت نفت برنت ۱.۱۷ دلار (معادل ۱.۶ درصد) افزایش یافت و به ۷۴.۴ دلار در هر بشکه رسید.
نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز ۱.۳۴ دلار معادل ۱.۸۷ درصد افزایش یافت و به ۷۳.۱۱ دلار رسید.
این افزایش بسیار کمتر از میزانی است که جمهوری اسلامی و طرفدارانش میگفتند در صورت بروز درگیری نظامی با اسرائیل پیش خواهد آمد.
هواداران جمهوری اسلامی و نهادهای حکومتی میگفتند با آغاز یک جنگ میان اسرائیل و جمهوری اسلامی، قیمت نفت به ۴۰۰ دلار در هر بشکه خواهد رسید.
تحولات میدانی تهدید کننده
معاملات دوشنبه ۲۶ خرداد بازارهای نفتی پس از انتشار گزارشهایی از تلاش جمهوری اسلامی برای پایان دادن به خصومتها و افزایش امیدواری به کاهش تنشهای ژئوپلیتیک، با کاهش بیش از یک درصدی قیمتها همراه بود.
وضعیت جنگی اما در طول روز دوشنبه وخیمتر شد. رسانهها از وقوع انفجارهایی در پایتخت ایران و فعالیت شدید سامانههای پدافند هوایی خبر دادند و صداوسیمای جمهوری اسلامی هدف قرار گرفت.
در همین حال در اسرائیل نیز آژیر خطر در تلآویو به صدا درآمد که نشان از شلیک موشک از سوی جمهوری اسلامی بود.
ایران که سومین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک محسوب میشود، در صورت تداوم جنگ ممکن است با اختلال در تولید و صادرات نفت مواجه شود.
این وضعیت میتواند عرضه جهانی نفت را کاهش داده و قیمتها را افزایش دهد.
حملات اسرائیل و آسیب به تاسیسات حیاتی
به دنبال حملات اسرائیل، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تایید کرد که سایت نظنز، بزرگترین مرکز غنیسازی اورانیوم ایران، دچار خسارات گسترده شده است.
از سوی دیگر ترامپ تاکید کرد که جمهوری اسلامی باید پیش از شروع حملات اسرائیل، با واشینگتن به توافق هستهای میرسید.
رییسجمهوری آمریکا معتقد است تهران اکنون آماده مذاکره و دستیابی به توافق است.
به گزارش رویترز، هرگونه کاهش تحریمهای آمریکا در صورت دستیابی به توافق، امکان افزایش صادرات نفت از ایران را فراهم خواهد کرد و این امر میتواند قیمتهای جهانی نفت را کاهش دهد.
وضعیت بازار جهانی نفت
در تحولات دیگر، گروه اوپک پلاس که شامل اوپک و متحدانش از جمله روسیه است، دوشنبه اعلام کرد انتظار دارد اقتصاد جهانی در شش ماهه دوم سال جاری رشد مناسبی داشته باشد.
این گروه که نزدیک به نیمی از تولید نفت جهان را در اختیار دارد، همزمان در برآورد خود از رشد تولید نفت آمریکا و سایر کشورها در سال ۲۰۲۶ تجدیدنظر کرد و آن را کمتر از پیش تخمین زد.
گروه هفت سهشنبه ۲۷ خرداد در بیانیهای در ارتباط با درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل، حکومت ایران را «منبع اصلی بیثباتی و تروریسم در منطقه» خواند و با «قاطعیت و روشنی» تاکید کرد تهران هرگز نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند.
این گروه افزود: «ما تایید میکنیم که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد و بار دیگر بر حمایت خود از امنیت اسرائیل تاکید میکنیم.»
اسرائیل بامداد جمعه ۲۳ خرداد حمله به مواضع جمهوری اسلامی را آغاز کرد و آن را «ضربه پیشدستانه» برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای خواند.
حملات اسرائیل به مواضع جمهوی اسلامی در شهرهای مختلف ایران، ۲۷ خرداد وارد پنجمین روز خود شد.
جمهوری اسلامی نیز در مقابل، در روزهای گذشته با حملات موشکی، اسرائیل را هدف قرار داده است.
در واکنش به این درگیریها، رهبران گروه هفت شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کانادا و ژاپن، تاکید کردند حلوفصل بحران ایران باید به کاهش تنشهای گستردهتر در خاورمیانه، از جمله آتشبس در غزه، منجر شود.
آنها بر اهمیت حفاظت از جان غیرنظامیان نیز تاکید کردند.
در بیانیه آنها آمده که کشورهای عضو گروه هفت آمادگی دارند برای حفظ ثبات در بازارهای جهانی انرژی همکاری کنند.
واکنش وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی به بیانیه گروه هفت
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، به بیانیه گروه هفت واکنش نشان داد و گفت: «سران این گروه، آشکارا چشم خود را بر تجاوز اسرائیل به ایران، حملات غیرقانونی به زیرساختهای صلحآمیز هستهای و همچنین هدفگیری کور مناطق مسکونی و کشتار شهروندانمان بسته است.»
او صبح سهشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت کشورهای عضو گروه هفت، بهویژه سه عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، باید «مسئولیت حقوقی و اخلاقی» خود را در قبال این «اقدام فاحش تجاوز به یک عضو سازمان ملل» بر عهده بگیرند و «واقعیت را همانگونه که هست، به زبان بیاورند».
بقائی حمله اسرائیل را «نقض بیسابقه اصول معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای» (انپیتی) خواند.
یک روز پیش از بیانیه گروه هفت و در ۲۶ خرداد، بقائی اعلام کرد نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حال تهیه لایحهای هستند که میتواند تهران را به سمت خروج از این معاهده سوق دهد.
معاهده انپیتی که ایران در سال ۱۹۷۰ آن را تصویب کرد، به کشورها اجازه میدهد انرژی هستهای صلحآمیز را دنبال کنند، مشروط بر آنکه از ساخت سلاح هستهای صرفنظر کنند و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری داشته باشند.
جمهوری اسلامی همواره تاکید کرده برنامه هستهای صلحآمیز دارد اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته اعلام کرد تهران تعهدات خود را در چارچوب انپیتی نقض کرده است.
بقائی در اظهارات جدید خود درباره بیانیه گروه هفت افزود: «شورای امنیت و اعضای آن نباید هدف اصلی سازمان ملل را زیر پا بگذارند. اعضای شورای امنیت باید همین حالا اقدام کنند و مسئولیت اصلی خود را در جلوگیری از ادامه جنایات متجاوز به انجام برسانند.»
او افزود: «گروه هفت باید از موضعگیری یکجانبه دست بردارد و به منبع واقعی تشدید بحران، یعنی تجاوز اسرائیل، بپردازد.»
اظهارات ترامپ پس از ترک نشست گروه هفت
پس از انتشار بیانیه گروه هفت در نشست کانادا، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، این نشست را یک روز زودتر از موعد ترک کرد و گفت باید در کاخ سفید باشد؛ جایی که بتواند بهخوبی در جریان امور قرار گیرد و به تلفن برای اطلاع از وضعیت تکیه نکند.
او درباره گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی در حال ساخت سلاح هستهای نیست، گفت: «برایم مهم نیست که آنها چه گفتهاند. بهنظر من ایران بهشدت به دستیابی به سلاح هستهای نزدیک شده بود.»
ترامپ که از آغاز حملات اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی، بارها درباره این موضوع صحبت کرده، گفت به دنبال چیزی بهتر از آتشبس در ایران و خواهان پایان واقعی درگیری و پایان «مشکل هستهای» است.
رییسجمهوری آمریکا پیشبینی کرد اسرائیل از شدت حملات خود علیه ایران نخواهد کاست و بار دیگر به ساکنان تهران توصیه کرد برای امنیت خودشان، از پایتخت خارج شوند.