واکنش احتمالی جمهوری اسلامی به حمله آمریکا چه خواهد بود؟
شبکه خبری اسکاینیوز بریتانیا با اشاره به حمله آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی نوشت ترس عمیقی وجود دارد که جنگ وارد مرحلهای خطرناک و بالقوه غیرقابل کنترل شده باشد و اکنون سوال این نیست که آیا ایران پاسخ خواهد داد یا خیر، بلکه این است که چگونه واکنش نشان میدهد؟
در پی حمله آمریکا به تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی، تحلیلگران میگویند تهران با تصمیمی حیاتی در مسیر دیپلماسی یا اقدام متقابل روبهروست؛ تصمیمی که پیامدهای آن میتواند آینده حکومت جمهوری اسلامی را تعیین کند.
شبکه تلویزیونی سیانان با اشاره به حمله هوایی آمریکا به تاسیسات هستهای ایران نوشت که این اقدام منطقه خاورمیانه را در موقعیتی ناپایدار قرار داده و همه نگاهها اکنون به واکنش احتمالی تهران دوخته شده است.
آموس یادلین، رییس پیشین اطلاعات نظامی اسرائیل در گفتوگو با سیانان گفت: «این حمله میتواند انگیزهای جدی برای پایان جنگ و حفظ نظام جمهوری اسلامی باشد.»
به گفته او، یکی از گزینههای ایران این است که «اعلام کند آماده مذاکره برای پایان جنگ است؛ مذاکرهای که بر پایه توقف کامل غنیسازی اورانیوم صورت گیرد.»
یادلین همچنین احتمال خروج ایران از معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای انپیتی را مطرح کرد، اما تاکید کرد که توانایی ایران برای ساخت بمب هستهای در یک تا دو سال آینده وجود ندارد.
گزینه حمله متقابل
بر اساس این گزارش، گزینه دیگر برای ایران اقدام تلافیجویانه است؛ اقدامی که میتواند آمریکا و کل منطقه را وارد یک درگیری پیچیده و طولانی کند.
باراک راوید، خبرنگار سیاسی سیانان گفت: «ایران چندین بار اعلام کرده که در صورت حمله آمریکا به تاسیسات هستهایاش، به نیروها و منافع آمریکا در منطقه حمله خواهد کرد و این اهداف کم نیستند.»
او همچنین احتمال بستن تنگه هرمز را مطرح کرد؛ مسیری حیاتی برای انتقال نفت که میتواند تجارت دریایی منطقه را مختل کرده و بر اقتصاد جهانی تاثیر بگذارد.
راوید گفت: «این اقدام باعث افزایش قیمت انرژی و تاثیرگذاری بر اقتصاد جهانی خواهد شد.»
حسین شریعتمداری، سردبیر روزنامه کیهان و مشاور رهبر جمهوری اسلامی در واکنش به این حمله گفته است: «پس از حمله آمریکا به تاسیسات فردو، اکنون نوبت ماست.»
به گفته محمدعلی شعبانی، پژوهشگر مسائل خاورمیانه، موقعیت جغرافیایی ایران در کنترل مسیرهای کشتیرانی میتواند «شوک بزرگی به بازار نفت وارد کند، قیمتها را بالا ببرد، تورم جهانی ایجاد کند و برنامه اقتصادی ترامپ را با چالش مواجه کند.»
تصمیم سخت برای رهبری
آرون دیوید میلر، تحلیلگر سیانان، معتقد است که علی خامنهای نمیتواند بدون واکنش بماند.
او گفت: «خامنهای تصمیم مهمی در پیش دارد. تقریبا غیرممکن است تصور کنیم که این رهبر ۸۶ ساله که هدف اصلیاش حفظ انقلاب و انتقال آن به جانشینانش است، بدون واکنش باقی بماند.»
این تحلیلگر افزود: «ممکن است واکنش ایران حسابشده باشد، اما بعید است که این پایان ماجرا باشد.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، شامگاه شنبه به وقت محلی در یک سخنرانی رسمی، عملیات نظامی آمریکا علیه سه سایت کلیدی هستهای در ایران را «دقیق، موفق و تاریخی» خواند و تأکید کرد که اگر جمهوری اسلامی به مسیر خود ادامه دهد، حملات بعدی «بسیار شدیدتر» خواهد بود.
او اعلام کرد: «یک عملیات بسیار دقیق علیه سه سایت کلیدی برنامه هستهای رژیم ایران—فردو، نطنز و اصفهان—انجام گرفت. همان سایتهایی که رژیم ایران در آنها بیوقفه و پنهانی، برنامهای بسیار خطرناک را برای تهدید جهان پیش میبرد. ما این روند را متوقف کردیم.»
ترامپ افزود که زیرساختها و توانمندیهای هستهای ایران «بهطور کامل نابود شدهاند» و هشدار داد: «اگر چنین نباشد، حملات بعدی ما بسیار شدیدتر و آسانتر خواهد بود.»
رئیسجمهوری آمریکا در این سخنرانی بار دیگر به سوابق اقدامات جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: «سالهاست که ایران شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل سر داده، مردم بیگناه را کشته و نیروهای ما را هدف قرار داده. اقدامات این رژیم، از جمله توسط قاسم سلیمانی، به کشتهشدن صدها هزار نفر در خاورمیانه و نقاط دیگر جهان منجر شده است.»
ترامپ با قدردانی از نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، گفت که تیم او همکاری نزدیکی با آمریکا داشته و اسرائیل «کار بزرگی انجام داده است.» او همچنین از نیروهای نظامی آمریکا بابت اجرای این عملیات، بهویژه «تجهیزات فوقالعادهای که شبانه بهکار بردند»، تقدیر کرد.
او تأکید کرد: «در دهههای اخیر، چنین عملیات موفقی بیسابقه بوده. امیدوارم نیازی به تکرار چنین اقداماتی نباشد، اما اگر لازم باشد، آمادهایم.»
ترامپ با اشاره به نشست خبری فردای رئیس ستاد مشترک و وزیر دفاع آمریکا در پنتاگون گفت: «این وضعیت نمیتواند ادامه یابد: یا باید صلحی فوری برقرار شود، یا ایران با فاجعهای بسیار بزرگتر روبهرو خواهد شد.»
او هشدار داد که «اهداف زیادی در ایران باقی ماندهاند—اهدافی مرگبارتر، دقیقتر و مخربتر» و در صورت عدم تحقق صلح، ایالات متحده میتواند در «چند دقیقه» آنها را منهدم کند. ترامپ گفت: «هیچ ارتشی در جهان توان انجام چنین کاری را ندارد—حتی نزدیک هم نیستند.»
او در پایان سخنان خود گفت: «ما خدا را دوست داریم، و ارتشمان را هم. خداوند پشت و پناه ما، اسرائیل، و ایالات متحده آمریکا باشد.»
دونالد ترامپ در شبکه ایکس نوشت که ساعت ۱۰ شب در کاخ سفید، خطاب به مردم آمریکا سخنرانی و درباره «عملیات بسیار موفق نظامی» در ایران صحبت میکند. او افزود: «این یک لحظه تاریخی برای ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و جهان است. ایران اکنون باید با پایان دادن به این جنگ موافقت کند.»
ونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در شبکه اجتماعی تروث سوشیال نوشت: حمله بسیار موفق به سه سایت هستهای ایران — فردو، نطنز و اصفهان — را به پایان رساندیم. تمامی هواپیماها اکنون از حریم هوایی ایران خارج شدهاند. یک محموله کامل بمب بر روی سایت اصلی یعنی فردو ریخته شد. همه هواپیماها در مسیر بازگشت به خانه در امنیت کامل هستند. به جنگجویان بزرگ آمریکاییمان تبریک میگویم. هیچ ارتش دیگری در جهان نمیتوانست این کار را انجام دهد. اکنون زمان صلح فرا رسیده است!
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا گفت ارتش این کشور به سه سایت هستهای ایران در فردو، نطنز و اصفهان حمله کردند و آنها را بهطور کامل نابود کردند.
این حمله، آغاز ورود آمریکا به جنگ اسرائیل و جمهوریاسلامی است که از جمعه گذشته آغاز شد. ترامپ پیش از این به مقامات جمهوری اسلامی دو هفته فرصت داده بود که تسلیم شوند اما این حمله پیش از پایان آن مهلت انجام شد.
مقامات ایران این حملات را تایید کردند.
ترامپ در یک سخنرانی بعد از این حملات آنها را از «موفقیتی خارقالعاده» خواند و گفت «ایران، قلدر خاورمیانه، اکنون باید صلح را بپذیرد. اگر نپذیرد، حملات بعدی بسیار گستردهتر و آسانتر خواهند بود.»
تاسیسات هستهای فردو در عمق ۸۰ تا ۹۰ متری زمین قرار دارند. به گفته کارشناسان نظامی، بمبهای عظیم سنگرشکن آمریکا که توسط بمبافکنهای رادارگریز «بی دو» قابل حمل هستند، تنها تسلیحاتی هستند که می توانند فردو را نابود کنند. جنگافزارهایی که اسرائیل در اختیار ندارد.
شبکه فاکسنیوز نوشت آمریکا در حمله به تاسیسات فردو از شش بمب سنگرشکن استفاده کرد و همچنین ۳۰ موشک تاماهاوک از زیردریاییهای آمریکایی برای هدف قرار دادن تأسیسات نطنز و اصفهان شلیک شدند.
حمله «موفق»
سیانان به نقل از منابع آگاه گفت ترامپ امیدوار است حمله به سه سایت هستهای، تهران را به میز مذاکره بازگرداند و فعلا برنامهای برای اقدام نظامی بیشتر ندارد.
شبکه خبری سیبیاش گزارش داد که ایالات متحده شنبه از مسیر دیپلماتیک با ایران تماس گرفته و اعلام کرده که این حملات، تنها اقدام برنامهریزیشده از سوی آمریکا بودند و واشینگتن هیچ طرحی برای تغییر رژیم در ایران ندارد.
ترامپ دقایقی پس از سخنرانیاش در شبکه اجتماعی تروثسوشیال نوشت: «هرگونه اقدام تلافیجویانه ایران علیه ایالات متحده آمریکا با نیرویی بهمراتب بزرگتر از آنچه امشب مشاهده شد، پاسخ داده خواهد شد.»
واکنشها
سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیهای حمله آمریکا به تاسیسات هستهای در فردو، نطنز و اصفهان را مغایر با قوانین بینالمللی، به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاحهای اتمی (انپیتی) دانست.
این سازمان گفت: «این اقدام مغایر با قوانین بینالمللی متأسفانه در سايه بیتفاوتی و بلکه همراهی آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شده است.»
نتانیاهو در پیامی ویديویی از حمله نظامی ایالات متحده به تاسیسات هستهای در ایران تمجید کرد و آن را اقدامی «تاریخساز» خواند.
او تاکید کرد: «پرزیدنت ترامپ، امروز نقطه عطفی تاریخی را رقم زدید که میتواند خاورمیانه و فراتر از آن را به سوی آیندهای پر از صلح و رفاه هدایت کند. ما بارها با هم گفتهایم: صلح از راه قدرت. نخست قدرت میآید، سپس صلح.»
نتانیاهو گفت حمله آمریکا به تاسیسات هستهای ایران با هماهنگی کامل با اسرائیل انجام شد.
چندین سناتور و عضو مجلس نمایندگان آمریکا نیز از این اقدام ترامپ تمجید کردند و آن را اقدامی درست خواندند.
لیزا مککلین، عضو مجلس نمایندگان گفت «ترامپ با قدرت، صلح را به ارمغان میآورد؛ ماموریت موفق امروز توان هستهای ایران را نابود کرد، جان آمریکاییها را حفظ کرد.»
مایک لاولر، عضو مجلس نمایندگان آمریکا گفت حکومت ایران به سختترین شکل ممکن آموخت که قدرتمندترین ارتش جهان کدام است.
ترامپ در اتاق وضعیت کاخ سفید در زمان حمله به تاسسیات هستهای جمهوری اسلامی
حمله به سایتهای دیگر هستهای
شنبه در نهمین روز جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، حملات اسرائیل به مواضع نظامی و هستهای جمهوری اسلامی در مناطق مختلف ایران ادامه یافت.
همزمان اسرايیل به یک سایت تولید سانتریفیوژ در اصفهان هم حمله کرد.
رسانههای ایران هم گزارش دادند ایثار طباطبایی قمشه، از دستاندرکاران برنامه هستهای جمهوری اسلامی، به همراه همسرش در حملات اسرائیل کشته شده است.
شنبه ۳۱ خرداد جنگ میان جمهوری اسلامی و اسرائیل وارد نهمین روز خود شد و حملات اسرائیل به مواضع نظامی و هستهای در مناطق مختلف ایران همچنان ادامه یافت. در این روز دو فرمانده نیروی قدس و تعدادی سپاهی دیگر در حملات اسرائیل کشته شدند.
فاکسنیوز گزارش داد شش فروند بمبافکن رادارگریز B-2 از پایگاه نیروی هوایی وایتمن در ایالت میسوری به پرواز درآمدند.
بر اساس یک نظرسنجی جدید، اکثریت آمریکایی با دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا در مورد میزان تهدیدآمیز بودن جمهوری اسلامی برای آمریکا همنظر هستند.
ابوعلی الخلیل، محافظ شخصی حسن نصرالله، و حیدر الموسوی، از اعضای ارشد کتائب سیدالشهدا، از گروههای شبهنظامی عراقی تحت حمایت سپاه پاسداران، کشته شدند.
یک مقام ارشد جمهوری اسلامی به خبرگزاری رویترز گفت که گفتوگوها و پیشنهادهایی که وزیران خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا روز جمعه در دیدار با عباس عراقچی درباره برنامه هستهای ایران در ژنو مطرح کردند، «غیرواقعبینانه» بود.
حدود ۵۰ فروند جنگنده نیروی هوایی ارتش اسرائیل دهها هدف نظامی را با استفاده از حدود ۱۵۰ مهمات نقطهزن، طی ۲۴ ساعت گذشته در ایران مورد حمله قرار دادند.
تومر بار، فرمانده نیروی هوایی اسرائیل، در گفتوگو با تکنسینها و اپراتورهای پهپادی این نیرو گفت آنها نیروهای جمهوری اسلامی «را غافلگیر کردند».
وبسایت خبری اکسیوس گزارش داد که تلاش دونالد ترامپ و رجب طیب اردوغان هفته گذشته در بحبوحه درگیری اسرائیل و جمهوری اسلامی، به دنبال انجام دیداری بین مقامات ارشد آمریکایی و ایرانی در استانبول بودند اما به دلیل در دسترس نبودن علی خامنهای، این طرح با شکست مواجه شد.
ارتش اسرائیل شنبه تایید کرد که نیروی هوایی این کشور سه فروند جنگنده اف-۱۴ جمهوری اسلامی را در مرکز ایران هدف قرار داده و منهدم کرده است.
جنگندههای نیروی هوایی اسرائیل مجددا سایت هستهای اصفهان را هدف قرار دادند.
یک سایت تولید سانتریفیوژ و سایر اهداف نظامی در منطقه اصفهان هدف قرار گرفتند.
کامیونهای پرتاب پهپاد، زیرساختهای موشکی، سایتهای پرتاب موشک، انبار موشکها و چهار سکوی پرتاب آماده نیز هدف قرار گرفتند.
ارتش اسرائیل به یک سایت رادار متعلق به نیروهای نظامی و سامانههای پدافند هوایی حمله کرد.
امینپور جودکی، فرمانده دومین تیپ پهپادی نیروی هوافضای سپاه پاسداران، سعید ایزدی، فرمانده واحد فلسطین در نیروی قدس سپاه، بهنام شهریاری، فرمانده واحد ۱۹۰ نیروی قدس سپاه هدف حملات اسرائیل قرار گرفتند و کشته شدند.
رسانههای ایران گزارش دادند ایثار طباطبایی قمشه، از دستاندرکاران برنامه هستهای جمهوری اسلامی، به همراه همسرش در حملات اسرائیل کشته شده است.
رسانههای حکومتی گزارش دادند پنج عضو سپاه پاسداران در خرمآباد و دستکم ۱۵ نفر از نیروهای پدافند هوایی جمهوری اسلامی در حملات اخیر اسرائیل کشته شدند.
خبرگزاری ایسنا گزارش داد در حمله اسرائیل به یکی از مراکز آموزشی «سپاه عاشورا» در تبریز، چهار نفر کشته و سه تن دیگر مجروح شدند.
رسانههای اسرائیل گزارش دادند نیروی هوایی این کشور یک انبار تسلیحات را در شرق تهران هدف قرار داده است.
سه مقام ایرانی به نیویورکتایمز گفتند علی خامنهای سه روحانی ارشد را بهعنوان گزینههایی برای رهبری در صورت کشتهشدن خود معرفی کرده است.
ویدیوی رسیده به ایراناینترنشنال، ساختمان ویرانشده پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) را در تهران نشان میدهد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد شلیک موشکهایی از سوی ایران را شناسایی کرده است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد پدافند دفاعی این کشور ۱۵ پهپاد ایرانی را رهگیری کرده است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد جمهوری اسلامی تاکنون بیش از هزار پهپاد از ایران بهسوی اسرائیل فرستاده که بیشتر آنها رهگیری شدهاند.
اسکاینیوز با اشاره به آمادهشدن آمریکا برای جنگ احتمالی با جمهوری اسلامی، گزارش داد ۵۲ هواپیمای نظامی این کشور طی چهار روز گذشته به سمت خاورمیانه پرواز کردهاند.
اسکاینیوز گزارش داد قبرس یکی از اعضای سپاه پاسداران را به اتهام طراحی حمله قریب الوقوع دستگیر کرد.
سفارت ایالات متحده در اورشلیم اعلام کرد که یکشنبه همچنان تعطیل خواهد بود.
فیلیپو گرندی، کمیسر عالی پناهجویان سازمان ملل، هشدار داد جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل نباید به بحران جدیدی از آوارگی در خاورمیانه منجر شود.
گاردین گزارش داد کشورهای تروئیکای اروپا، بهویژه بریتانیا، به جمهوری اسلامی هشدار دادهاند در صورت ادامه حمایت مالی از گروههای نیابتی، ممکن است با حملات آمریکا مواجه شود.
گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، در گفتوگو با روزنامه آلمانی بیلد اعلام کرد اسرائیل تخمین میزند حملات اخیر این کشور به ایران توانایی تهران برای ساخت بمب هستهای را «دستکم دو تا سه سال» به تعویق انداخته است.
سیانان گزارش داد ایران در پی حملات اسرائیل به تاسیسات هستهایاش، از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت شکایت کرد.
رییسجمهوری فرانسه، در تماس با مسعود پزشکیان تاکید کرده که جمهوری اسلامی باید همه تضمینهای لازم درباره صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود را ارائه دهد.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، در گفتوگو با شبکه اسکاینیوز عربی گفت: «مسکو بارها به اسرائیل اطلاع داده که ایران قصدی برای دستیابی به سلاح هستهای ندارد.»
انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رییس دولت امارات متحده عربی، خواستار پایان فوری جنگ حکومت ایران و اسرائیل شد و گفت تداوم آن منطقه خلیج فارس را دچار آسیب میکند.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، گفت جامعه بینالمللی باید جلوی گسترش جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل را بگیرد و مانع تبدیل آن به یک درگیری گستردهتر شود.
محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، استفاده از حریم هوایی این کشور در حملات اسرائیل به خاک ایران را رد کرد.
شی جینپینگ، رییسجمهوری چین، در پیشنهادی چهار مادهای درباره درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل، خواستار برقراری آتشبس فوری، حفظ امنیت غیرنظامیان، آغاز گفتوگوها و تلاش جامعه جهانی برای صلح شد.
رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، گفت امیدوار است در نبرد با اسرائیل، پیروزی با جمهوری اسلامی باشد.
پاکستان اعلام کرد دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، را نامزد دریافت جایزه نوبل صلح میکند.
سفیر چین در اسرائیل، شنبه ۳۱ خرداد اعلام کرد حدود ۴۰۰ شهروند چینی از اسرائیل تخلیه شدهاند.
سفارت هند اعلام کرد روند تخلیه تمامی شهروندان این کشور از ایران را آغاز کرده است.
اصلاحطلبان از سیاستهای جنگی خامنهای در برابر اسرائیل حمایت و به منتقدان سیاستهای جمهوری اسلامی اعتراض کردند.
عباس عراقچی در جریان سفر به استانبول، مذاکرات قبلی میان تهران و واشینگتن را «پوششی برای حملات» دانست و گفت پس از حمله اسرائیل، تهران دیگر نمیداند چگونه میتواند به آمریکا اعتماد کند.
علی لاریجانی، مشاور علی خامنهای، بار دیگر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تهدید کرد و نوشت: «جنگ تمام شود به حساب گروسی خواهیم رسید.»
گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، در باره اظهارات لاریجانی گفت: «اگر موضوع درباره ایران نبود، باورش سخت میشد. حالا بهطور علنی رییس آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تهدید میکنند.»
طی روزهای اخیر سپاه پاسداران و نیروهای امنیتی حکومت وضعیت امنیتی را در سراسر کشور تشدید کردهاند.
سازمان عفو بینالملل نسبت به افزایش خطر اعدام و شکنجه پس از بازداشتهای گسترده شهروندان به اتهام «همکاری با اسرائیل» هشدار داد.
رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی از بازداشت سه متهم، از جمله یک فرد دوتابعیتی، به اتهام «جاسوسی» و ارسال اطلاعات از «اماکن خاص» به اسرائیل خبر داد.
خبرگزاری مهر از بازداشت یک دوچرخهسوار آلمانی یهودیالاصل در ایران خبر داد و نوشت او به اتهام «جاسوسی» بازداشت شده است.
گزارشهای تاییدنشده از بازداشت چند امریکایی در ایران حکایت دارند.
اعضای خانواده گروگانهای اسرائیلی که به دست گروه مسلح حماس تحت حمایت جمهوری اسلامی در اسارت نگه داشته میشوند، نامهای سرگشاده به دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا منتشر کردند و از او خواستند برای آزادی ۵۳ نفر باقیمانده که هنوز در غزه نگهداری میشوند، مداخله کند.
دادستانی یزد اعلام کرد طی یک هفته اخیر برای ۸۱ نفر بهدلیل «بازنشر شایعات و مطالب غیرواقع» درباره حملات اسرائیل پرونده تشکیل و به ۲۰۰ نفر تذکر داده شده است.
فرمانده انتظامی کرمان از بازداشت ۱۴ نفر در جیرفت به اتهام حمایت از حملات اسرائیل خبر داد.
امیر خلفیان، دادستان مرکز خوزستان، از دستگیری ۵۴ نفر با عنوان افراد «حامی اسرائیل» و عوامل برهم زننده «امنیت روانی» در استان خبر داد.
رییس پلیس اطلاعات و امنیت عمومی قم اعلام کرد ۲۲ نفر به ظن «حمایت از اسرائیل» بازداشت شدند.
نتبلاکس شنبه با اعلام اینکه ایران با قطعی گسترده اینترنت مواجه است، نوشت اینترنت از بیش از ۶۰ ساعت پیش قطع شده است.
ترامپ اعلام کرد حمله موفق آمریکا به سه سایت هستهای ایران پایان یافته و همه جنگندهها سالم بازگشتهاند؛ او این عملیات را زمینهساز صلح دانست.
کارشناسان سازمان ملل حملات اسرائیل به ایران را نقض آشکار حقوق بینالملل دانسته و نسبت به تلفات غیرنظامیان و تهدیدهای منطقهای هشدار دادند.
خبرنگار آکسیوس گزارش داد حمله به تاسیسات هستهای ایران با هماهنگی قبلی آمریکا و مشارکت بمبافکنهای بی-۲ انجام شد.
ترامپ اعلام کرد ساعت ۱۰ شب در کاخ سفید درباره «عملیات موفق نظامی در ایران» سخنرانی خواهد کرد و آن را «لحظهای تاریخی» خواند.
باراک راوید گزارش داد: ترامپ پس از حمله به تاسیسات هستهای ایران با نتانیاهو تلفنی گفتوگو کرد.
شان هَنیتی به نقل از ترامپ: آمریکا با شش بمب سنگرشکن به فردو و با موشکهای تاماهاوک به نطنز و اصفهان حمله کرده است.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی در واکنش به حمله آمریکا اعلام کرد هر آمریکایی در منطقه هدف مشروع است و از «آغاز نبرد» سخن گفت.
مناطقی از ایران که در روز هشتم هدف قرار گرفتند:
ارتش اسرائیل از حمله به زیرساختهای نظامی در جنوب غربی ایران خبر داد.
اصفهان
اهواز
ایلام
بیدگنه
پرند
تبریز
مناطق مختلف تهران به ویژه شرق تهران
خرمآباد
خمینیشهر
رشت
شهرقدس
شیراز
قم، منطقه سالاریه. دو کشته برجای گذاشت.
کاشان
کرج
ماهشهر
مشهد
نجفآباد
بهبهان
شهرری
سلماس
بندر عباس، اسکلههای باهنر و رجایی
سنندج
کرمانشاه
شاهرود
مناطقی در اسرائیل که هدف گرفته شدند:
شهر بیتشئان، در اثر برخورد یک پهپاد شاهد-۱۳۶ به ساختمانی آسیبهایی به آن وارد شد
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، بعد از حملات بامداد یکشنبه اول تیر ماه آمریکا به سایتهای نطنز، فردو و اصفهان بیانیهای ویدیویی منتشر کرد و در آن از دونالد ترامپ، رییس جمهوری ایالات متحده تمجید کرد و گفت که صلح از طریق قدرت حاصل میشود.
ترامپ هم در سخنانی خطاب به ملت آمریکا، به تهران هشدار داد که در صورت تلافی، در صدور دستور اقدامات بیشتر تردید نخواهد کرد.
به نوشته اسکاینیوز، آنچه در آینده اتفاق میافتد تا حد زیادی در کنترل ایران است و تصمیمات آنها، آینده منطقه را تعیین خواهد کرد.
حکومت ایران طی ۹ روز با حملات جتهای اسرائیلی روبرو شده و سپس حملات گستردهای به تأسیسات هستهای خود را تحمل کرده است. در طی این حملهها دهها فرمانده سپاه و عوامل برنامه اتمی ایران هم کشته شدند.
توسعه برنامه هستهای در ایران دههها طول کشیده و با هزینههای هنگفتی همراه بوده است: میلیاردها و میلیاردها دلار و تحریمهای سنگین بینالمللی. همه اینها اکنون در حال فروپاشی است.
خبرنگار شبکه اسکاینیوز این سوال را مطرح کرده که حکومت ایران چگونه این موضوع را برای مردم خود توضیح میدهد؛ مردمی که بسیاری از آنها از این جاهطلبیهای بزرگ رنج بردهاند و با رهبری ظالمانهای که تحت آن زندگی میکنند، مخالفند.
لفاظیهای تهران و کانالهای تلویزیونی حکومتی ایران نوید جنگ و پیروزی را میدهند، اما واقعیت ساده نیست.
موشکهای بالستیک و نیروهای نیابتی ایران
مشخص نیست جمهوری اسلامی چقدر دیگر میتواند به سمت اسرائیل شلیک کند. از زمان شروع جنگ، هر روز موشکهای بالستیک به سمت این کشور شلیک شده، اما با هدف قرار دادن سیستماتیک سایتهای پرتاب و ذخایر موشکی ایران از سوی اسرائیل، تعداد آنها کاهش یافته است.
نیروهای نیابتی ایران، حزبالله و حماس، به شدت تضعیف شدهاند و رژیم بشار اسد در سوریه دیگر وجود ندارد. به نوشته اسکاینیوز، قرار بود همه اینها در خط اول دفاع و عامل بازدارنده در برابر حمله اسرائیل باشند.
حوثیهای مورد حمایت تهران در یمن همچنان سرکش هستند، اما قدرت جنگی آنها هم محدود شده است.
حمله به پایگاههای آمریکا؟
اسکاینیوز مینویسد حملات آمریکا علیه سایتهای هستهای جمهوری اسلامی بوده، نه مقامات ارشد ایرانی. بنابراین، حمله به پایگاههای آمریکایی در منطقه منطقیترین پاسخ «مشابه» خواهد بود.
اگر تهران تصمیم به گسترش درگیری بگیرد، میتواند تأسیسات نفتی در خلیج فارس را هدف قرار دهد یا سعی کند تنگه هرمز را که از نظر جهانی مهم است، ببندد. هر یک از این گزینهها عواقب بینالمللی خواهند داشت.
به گزارش اسکای، اگر شبهنظامیان شیعه در عراق تصمیم به اقدام یکجانبه بگیرند، کنترل آنها دشوار خواهد بود. طبق گزارشها، نیروهای امنیتی عراق سفارت آمریکا در بغداد را در انتظار خشونت محاصره کردهاند.
این احتمال وجود دارد که تهران بتواند اقدامی کوچکتر و نمادینتر انجام دهد تا آبروی خود را حفظ کند.
به نوشته اسکاینیوز، اما حتی در بهترین حالت، جمهوری اسلامی مطمئنا باید چیزی بیش از یک واکنش ظاهری نشان دهد چرا که در حال حاضر در وضعیت وخیمی قرار دارد و از نظر داخلی و خارجی به شدت تضعیف شده است.
اگر آنها تشدید تنش کنند، با واکنش شدید ایالات متحده مواجه میشوند که میتواند ضربه مهلکی باشد و اگر تسلیم شوند، حکومت ایران با مخالفتهای داخلی و آسیب اعتباری بزرگی روبرو خواهد شد که ممکن است هرگز از آن بهبود نیابد.
بر اساس این گزارش، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، هیچ گزینه خوشایندی پیش رو ندارد.
سپاه پاسداران یکشنبه در بیانیهای درباره حمله جنگندههای آمریکا به اماکن اتمی جمهوری اسلامی ضمن اشاره به پایگاههای آمریکا در منطقه، تهدید به انجام «پاسخدهایی پشیمانکننده و فراتر از محاسبات» کرده است.