هاآرتص: اوکراین در سکوت، راه حمله اسرائیل به ایران را هموار کرد
رژیم اسد بدون حمایت روسیه فروپاشید، نیروی هوایی کرملین عقب‌نشینی کرد و مسیر تل‌آویو به تهران باز شد.
رژیم اسد بدون حمایت روسیه فروپاشید، نیروی هوایی کرملین عقب‌نشینی کرد و مسیر تل‌آویو به تهران باز شد.
در حالی‌که مقامات اسرائیلی از آمریکا و ترامپ برای حمله به تاسیسات هسته‌ای در ایران قدردانی می‌کنند، تحلیل هاآرتص نشان می‌دهد که پیروزی هوایی اسرائیل بدون جنگ فرسایشی اوکراین علیه روسیه ممکن نبود؛ جنگی که موجب عقب‌نشینی مسکو از سوریه و فروپاشی رژیم اسد شد.
اسرائیل مدیون مقاومت اوکراین است
اسرائیل به‌درستی از نقش آمریکا در بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران، به‌ویژه حمله به سایت زیرزمینی فردو با بمب‌های سنگرشکن، تمجید کرد؛ اما تحلیل هاآرتص می‌گوید تل‌آویو از نقش کلیدی اوکراین غافل شده است. مقاومت اوکراین در برابر تجاوز روسیه، نه‌تنها باعث تضعیف نفوذ کرملین در سوریه شد، بلکه عملا زمینه‌ساز ایجاد یک دالان هوایی امن برای جنگنده‌های اسرائیلی شد تا در کمتر از دو هفته، صدها حمله به اهداف داخل ایران انجام دهند.
شکست روسیه در حفظ رژیم اسد
تحلیلگران اسرائیلی بر این باورند که فروپاشی رژیم بشار اسد در اواخر ۲۰۲۴، نقشی اساسی در اجرای موفق عملیات‌های هوایی اسرائیل داشت. اسد که تا پیش از آن بارها با مداخله نظامی روسیه از سقوط نجات یافته بود، این‌بار و پس از حمله غافلگیرانه مخالفان در دسامبر سال گذشته، بدون کمک باقی ماند؛ چرا که جنگ اوکراین توان نظامی روسیه را تحلیل برده بود.
در غیاب نیروی هوایی روسیه، برای نخستین بار در بیش از یک دهه، اسرائیل بدون مانع بر فراز سوریه و عراق پرواز کرد و مسیر بی‌سابقه‌ای به آسمان ایران گشود.
اتحاد یک‌طرفه تهران و مسکو
این در حالی است که ایران با ارسال هزاران پهپاد انتحاری به روسیه، نقش حیاتی در حملات علیه اوکراین ایفا کرد؛ اما در لحظه نیاز، هیچ پشتیبانی از مسکو دریافت نکرد. تحلیلگران اسرائیلی تاکید دارند که همکاری حکومت ایران و روسیه در بزنگاه‌ها کاملا یک‌طرفه بوده است.
از سوی دیگر، تجربیات اوکراین در مقابله با این پهپادها نیز به‌صورت مستقیم در سامانه‌های دفاعی اسرائیل مورد استفاده قرار گرفت.
سیاست سرد اسرائیل در قبال اوکراین
با وجود این نقش مهم، اسرائیل در سال‌های اخیر عملا از هرگونه کمک نظامی به اوکراین خودداری کرده و در محافل بین‌المللی، بارها کی‌یف را ناامید کرده است. چهار ماه پیش، تل‌آویو حتی به قطعنامه سازمان ملل در محکومیت حمله روسیه رای منفی داد.
هاآرتص نتیجه می‌گیرد: در شرایطی که نبرد اوکراین عملا راهبرد نظامی اسرائیل در برابر ایران را ممکن کرده، وقت آن رسیده که تل‌آویو رویکرد خود نسبت به کی‌یف را تغییر دهد و قدردانی دیپلماتیک واقعی نشان دهد.
در پی حملات هوایی اخیر ایالات متحده به تاسیسات هسته‌ای در ایران، بازداشت چند پناهجوی ایرانی در لس‌آنجلس، نگرانی جامعه مهاجران را افزایش داده است.
وزارت امنیت داخلی آمریکا روز سهشنبه اعلام کرد که دو شهروند ایرانی را بهدلیل مسائل مرتبط با امنیت ملی در لس‌آنجلس بازداشت کرده و آن‌ها را به بازداشتگاه مهاجرتی منتقل کرده است.
این در حالی است که کشیش آرا توروسیان، رهبر یک کلیسای فارسیزبان در لس‌آنجلس، در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز از بازداشت دستکم دو خانواده پناهجوی ایرانی در دو روز متوالی خبر داده و تاکید کرده که اعضای کلیسای او اکنون در ترس و وحشت بهسر میبرند.
به گفته توروسیان، روز دوشنبه یک زوج ایرانی به‌همراه فرزند خردسالشان در یک قرار مهاجرتی روتین بازداشت شدند. یک روز بعد نیز ماموران فدرال به خانه یک زوج دیگر مراجعه کردند. توروسیان که در محل حاضر شده بود، از «حضور پرتعداد ماموران مسلح» در صحنه خبر داد و گفت یکی از زنان بازداشتی دچار حمله عصبی شد و به زمین افتاد.
او در ویدیویی که از صحنه ضبط کرده، شنیده می‌شود که فریاد میزند: «او حالش خوب نیست، زنگ بزنید ۹۱۱!»
به گفته توروسیان، این زوجها بهتازگی از طریق مرز مکزیک و سامانه تعیین وقت سیبیپی-وان وارد آمریکا شده بودند؛ سامانهای که در دوره بایدن برای عبور منظم از مرز ایجاد و با آغاز ریاستجمهوری ترامپ متوقف شد.
وزارت امنیت داخلی اعلام کرده که زن بازداشتی به بیمارستان منتقل و پس از مدتی ترخیص شده است. هر دو نفر اکنون در بازداشتگاه مهاجرتی حضور دارند. روز سهشنبه این وزارتخانه همچنین خبر داد که در آخر هفته گذشته، ۱۱ تبعه ایرانی غیرمجاز دیگر نیز در ایالات متحده بازداشت شده‌اند.
دیوان عالی آمریکا روز دوشنبه با صدور حکمی راه را برای اخراج مهاجران به کشورهایی غیر از کشور زادگاهشان هموار کرد؛ حکمی که به دولت ترامپ اجازه می‌دهد حتی در صورت تهدید پناهجو، او را بدون فرصت دفاع به کشور ثالث بازگرداند.
توروسیان که خود شهروند آمریکا است، گفت: «من هرگز تصور نمیکردم روزی به اعضای کلیسام بگویم به کلیسا نیایید. اما حالا، آن‌ها از آمدن به کلیسا میترسند. بعضیها خودشان را در خانه حبس کرده‌اند.»
او بازداشت اخیر را «تجربهای تلخ و تکاندهنده» توصیف کرد و گفت: «وقتی دیدم سربازان نقابدار یک زن را روی زمین خواباندند، این سوال در ذهنم شکل گرفت: من در خیابان لس‌آنجلس هستم یا خیابان تهران؟»
توروسیان افزود: «همین حس بود که باعث شد گریه کنم؛ زیاد گریه کردم.»
چند مقام پیشین اطلاعاتی آمریکا گزارش سازمان اطلاعات دفاعی درباره آسیب «محدود» به تاسیسات هسته‌ای ایران را رد کرده و آن را متکی بر «داده‌های گمراه‌کننده» و «بی‌ارزش» خواندند.
در پی انتشار گزارش محرمانه‌ای از سوی سازمان اطلاعات دفاعی آمریکا که مدعی شده بود حملات اخیر ایالات متحده تنها آسیب «محدود» به تاسیسات هسته‌ای ایران وارد کرده‌اند، چند مقام پیشین اطلاعاتی ایالات متحده با رد اعتبار این ارزیابی، آن را متکی بر «داده‌های گمراه‌کننده از منابع ایرانی» و از نظر تحلیلی «بی‌ارزش» توصیف کردند.
یکی از افسران سابق اطلاعاتی ارتش در گفت‌وگو با واشینگتن فری بیکن این گزارش را به‌شدت زیر سوال برد و گفت: «این گزارش چنان بی‌پایه است که فقط به درد پاک‌کردن می‌خورد.»
ارزیابی جنجالی و نشت به رسانه‌ها
گزارش محرمانه دی‌آی‌ای که تنها چند روز پس از حملات دقیق هوایی ایالات متحده به سایت‌های هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان تهیه شده بود، ابتدا به رسانه‌هایی چون سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز نشت کرد. این گزارش مدعی بود که آسیب‌ها تنها چند ماه برنامه هسته‌ای ایران را به تاخیر انداخته‌اند.
اما منابع اطلاعاتی کنونی و پیشین آمریکا می‌گویند این ارزیابی با درجه «اعتماد پایین» طبقه‌بندی شده بود و تنها بر اساس تصاویر ماهواره‌ای و ارتباطات شنود شده از مقام‌های ایرانی تنظیم شده بود، موضوعی که در گزارش رسانه‌ها عمدتا سانسور شد.
به گفته منابع آمریکایی، نهادهای اطلاعاتی اسرائیل هشدار داده‌اند که فرماندهان نظامی حکومت ایران در تماس‌های داخلی خود به‌طور عامدانه وضعیت را کوچک‌نمایی کرده و اطلاعات نادرست به رده‌های سیاسی داده‌اند؛ اطلاعاتی که به نظر می‌رسد در گزارش دی‌آی‌ای نیز وارد شده است.
افسران اطلاعاتی: تحلیلگران دی‌آی‌ای فریب خوردند
مایکل پریجنت، افسر سابق اطلاعاتی فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، که نزدیک به سه دهه در خاورمیانه فعالیت داشته، با انتقاد از این ارزیابی گفت: «این پیام‌سازی سپاه پاسداران و تهران است که دی‌آی‌ای آن را گرفته و به‌عنوان اطلاعات واقعی ارائه کرده است.»
او افزود: «من می‌دانم این پیام‌سازی است، ایرانی‌ها هم می‌دانند. ولی به‌دلایلی عجیب، آژانس امنیت ملی (ان‌اس‌ای) فکر می‌کند این اطلاعات واقعی است.»
یک مقام فعلی ایالات متحده نیز به فری بیکن گفت که ارزیابی‌های دی‌آی‌ای، به‌همراه گزارش سی‌ان‌ان، طی ۲۴ ساعت گذشته «کاملا بی‌اعتبار» شده‌اند. او افزود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تایید کرده که سانتریفیوژها «کاملا نابود شده‌اند» و خسارت‌ها «عظیم» بوده‌اند.
جان رتکلیف، رئیس سازمان سیا، نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که از طریق یک منبع «تاریخی و دقیق» دریافته‌اند چند سایت کلیدی ایران برای سال‌ها قابل بازسازی نخواهد بود.
«تحلیل نادرست» درباره فردو
یکی از مأموران سابق اطلاعاتی نیز گفت تحلیلگران دی‌آی‌ای به‌درستی نتوانسته‌اند عمق فنی عملیات را درک کنند، به‌ویژه در سایت فردو که در دل کوه و زیر لایه‌های ضخیم بتن قرار دارد.
او گفت: «شما انتظار ندارید یک حفره تا جهنم ببینید؛ این حملات برای نفوذ زیر لایه‌ها طراحی شده‌اند و تحلیل‌گرانی که این را نمی‌فهمند، اساسا نمی‌دانند به چه نگاه می‌کنند.»
این مقام اطلاعاتی اضافه کرد: «ایرانی‌ها مطمئنا می‌دانستند که شنود می‌شوند و مطابق آن عمل کردند. بنابراین استفاده از حرفهای آن‌ها به‌عنوان منبع ارزیابی اطلاعاتی، فاجعه‌بار است.»
انتقاد از ساختار اطلاعاتی آمریکا
افسران سابق از نهاد دی‌آی‌ای به‌عنوان «سازمان اطلاعاتی درجه‌دو» نام برده‌اند. یکی از تحلیلگران سابق در حوزه ایران گفته است که بخش زیادی از اطلاعات موجود در گزارش اولیه، بازتاب «پروپاگاندای داخلی ایرانی‌ها» بوده که در طول جنگ نیز تکرار شده است.
تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه، نیز این گزارش را «مقدماتی» توصیف کرد که «با شکاف‌های اطلاعاتی جدی» همراه است.
مایکل روبین، مشاور پیشین پنتاگون، هشدار داد که برخی تحلیلگران دی‌آی‌ای چنان در شنود غرق می‌شوند که به باور اطلاعات دشمن متمایل می‌شوند. او گفت: «به همین دلیل است که بسیاری از تحلیلگران خاورمیانه در دی‌آی‌ای به توهمات توطئه‌آمیز و حتی حمایت از گروه‌هایی مثل حماس و حزب‌الله دچار می‌شوند.»
روبین افزود که افشای این گزارش از درون دی‌آی‌ای انجام شده تا «پیش‌نویس نخست تاریخ را بنویسد» قبل از آن‌که ارزیابی به‌چالش کشیده شود.
سیمون لیدن، معاون سابق وزارت دفاع در امور خاورمیانه نیز گفت: «بخش زیادی از بدنه تحلیل‌گری ما باید کاملا از نو ساخته شود. بسیاری از این افراد آموزش حرفهای ندیده‌اند و اساسا نمی‌دانند چه می‌گویند.»
شبکه خبری سی‌ان‌ان، پنجشنبه در گزارشی اختصاصی نوشت که واشینگتن در تلاش برای احیای مذاکرات با تهران، طرحی شامل کاهش تحریمها، آزادسازی میلیاردها دلار و ساخت یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی ارائه کرده است.
بهدنبال اعلام آتشبس میان حکومت ایران و اسرائیل، منابع مطلع از تلاشهای دیپلماتیک فشرده دولت دونالد ترامپ برای بازگرداندن جمهوری اسلامی به میز مذاکرات هسته‌ای خبر داده‌اند؛ تلاشهایی که شامل پیشنهاد کمک به تهران برای دسترسی به ۳۰ میلیارد دلار سرمایه، آزادسازی داراییهای بلوکهشده، و همچنین راهاندازی یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی است.
بر اساس این گزارش به نقل از چهار منبع آگاه، مقامات کلیدی دولت آمریکا به رهبری استیو ویتکاف، فرستاده ویژه واشینگتن، در هفتههای گذشته، حتی همزمان با حملات گسترده نظامی به تاسیسات هسته‌ای در ایران، مذاکراتی غیرعلنی با مقامات ایرانی از طریق میانجیگران منطقهای داشتهاند. این گفتوگوها پس از توافق آتشبس نیز ادامه یافته است.
شرط اصلی: توقف کامل غنیسازی اورانیوم
بهگفته مقامات دولت ترامپ، تمامی پیشنهادهای مطرحشده همچنان مقدماتی و در حال تکامل هستند. با این حال، یک شرط تغییرناپذیر در تمامی طرحها تکرار شده: توقف کامل فعالیتهای غنیسازی اورانیوم توسط حکومت ایران. با وجود مخالفت همیشگی تهران با چنین شرطی، دستکم یکی از پیشنویسهای اولیه پیشنهادی که در اختیار سی‌ان‌ان قرار گرفته، مشوقهایی قابلتوجه برای حکومت ایران در نظر گرفته است.
از جمله مشوقهای مطرحشده در این طرح، دسترسی جمهوری اسلامی به ۶ میلیارد دلار از داراییهای بلوکهشده در حسابهای بانکی خارجی، کاهش تحریمهای هدفمند، و سرمایهگذاری ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلاری در یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی جدید است. این سرمایهگذاری قرار است برای ساخت تاسیساتی جایگزین فردو بهکار گرفته شود؛ سایتی که در جریان حمله آمریکا با بمب‌های سنگرشکن هدف قرار گرفت. آمریکا تاکید کرده است این منابع مالی از سوی کشورهای عربی متحد واشینگتن تامین خواهد شد، نه از سوی دولت آمریکا.
جلسه محرمانه در کاخ سفید
دو منبع آگاه تایید کردند که هفته گذشته، استیو ویتکاف با مقاماتی از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در کاخ سفید جلسهای چند ساعته و محرمانه داشته است. این جلسه تنها یک روز پیش از آغاز حملات آمریکا به سه سایت هسته‌ای در ایران برگزار شده است.
به گفته یکی از مقامات ارشد آمریکایی، این طرح بهدنبال الگویی مشابه با برنامه هسته‌ای امارات متحده عربی است و هدف آن ایجاد زیرساختی غیرقابل غنیسازی برای تولید انرژی هسته‌ای غیرنظامی در ایران خواهد بود. آمریکا تاکید کرده است که ایران میتواند اورانیوم غنیشده را وارد کند، اما اجازه غنیسازی داخلی نخواهد داشت.
مواضع متناقض ترامپ
در حالی‌که مقامات کاخ سفید تاکید دارند این ابتکارها بخشی از تلاش برای جلوگیری از دستیابی حکومت ایران به سلاح هسته‌ای است، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز چهارشنبه در حاشیه نشست ناتو اعلام کرد: «برای من اهمیتی ندارد که توافقی امضا شود یا نه.» او در عین حال گفت: «ممکن است فقط یک بیانیه ساده بگیریم که آن‌ها به سمت هسته‌ای شدن نمیروند.»
وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی دولت ترامپ، مارکو روبیو، نیز تاکید کرد که هرگونه توافق نهایی، تنها در صورت تمایل ایران به مذاکره مستقیم با ایالات متحده و نه از طریق میانجیها حاصل خواهد شد.
نقش کلیدی قطر در ادامه مذاکرات
بهگفته منابع آگاه، مذاکرات از طریق کانالهایی چون قطر ادامه یافته است. قطر پیشتر نقش اصلی را در میانجیگری برای برقراری آتشبس شکننده میان جمهوری اسلامی و اسرائیل ایفا کرده بود. این کشور اکنون در تلاش است تا از شعلهور شدن دوباره درگیریها جلوگیری کند.
استیو ویتکاف نیز روز چهارشنبه در مصاحبهای با شبکه سیانبیسی گفت: «نشانههایی وجود دارد که میتوان به توافقی دست یافت. ما با ایرانی‌ها در حال گفت‌وگو هستیم و طرفهای مختلفی از منطقه با ما در تماس هستند.»
بنبست یا فرصت؟
با وجود تردیدهای ابراز شده از سوی تهران، از جمله تاکید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، مبنی بر اینکه «هیچ قولی برای ازسرگیری مذاکرات داده نشده»، دولت ترامپ همچنان امیدوار است که حملات سنگین به تاسیسات هسته‌ای در ایران و توافق آتشبس، فضا را برای آغاز دور تازهای از گفتوگوهای جامع فراهم کند.
با این حال، تصویب قانون تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مجلس شورای اسلامی و لحن سرسختانه رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنهای، که گفت «این موضوع درباره تسلیم ایران است، نه برنامه هسته‌ای ما، و تسلیم هرگز رخ نخواهد داد»، تردیدها درباره امکان موفقیت این مذاکرات را افزایش داده است.
در جلسه محرمانه سنای آمریکا در روز پنجشنبه پنجم تیر، مقامات امنیتی و نظامی دولت ارزیابیهایی از حمله به سه سایت هسته‌ای ایران ارائه دادند. جمهوریخواهان این عملیات را موفقیتآمیز دانستند، اما دموکراتها با تردید به آن نگریستند و خواستار توضیحات شفافتری شدند.
این جلسه که ابتدا قرار بود سهشنبه برگزار شود، بعداز ظهر پنجشنبه با حضور جان رتکلیف (رئیس سازمان سیا)، مارکو روبیو (وزیر خارجه)، پیت هگست (وزیر دفاع) و ژنرال دن کین (رئیس ستاد مشترک ارتش) در کنگره تشکیل شد. سناتور تام کاتن، عضو جمهوری‌خواه، گفت که حمله «ضربهای فاجعه‌بار» به برنامه هسته‌ای ایران وارد کرده است. سناتور لیندسی گراهام نیز افزود: «هیچکس امشب در آن تاسیسات کار نمیکند. نیازی به حمله دوباره نیست.»
در مقابل، دموکراتها از نبود اطلاعات کافی انتقاد کردند. چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات در سنا، گفت که جلسه «سؤالات بیشتری نسبت به پاسخ ایجاد کرد.»
همزمان، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی ایران، ضمن تایید «آسیب جدی» به تاسیسات هسته‌ای در جریان جنگ ۱۲روزه با اسرائیل، گفت ارزیابی فنی از سوی سازمان انرژی اتمی ایران در حال انجام است. او همچنین تصریح کرد که تهران در حال بررسی امکان از سرگیری مذاکرات با ایالات متحده است، اما هنوز «هیچ توافقی برای گفتوگوی مجدد وجود ندارد.»
پیش از این نیز پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده، پنجشنبه پنجم تیر در نشستی خبری به جزئیات حمله اخیر آمریکا به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی پرداخت و از مواضع دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در این خصوص تمجید کرد: «ترامپ شرایطی مهیا کرد که جنگ به پایان برسد و تجهیزات هسته‌ای [حکومت ایران] نابود شدند.»
او با اشاره به ادامه لفاظیهای مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی علیه آمریکا و اسرائیل گفت اظهارات تهران مبنی بر تکمیل برنامه هسته‌ای خود «مصرف داخلی» دارد و برای «حفظ آبروی» حکومت مطرح می‌شود.
هگست بار دیگر بر موفقیتآمیز بودن حمله آمریکا و نابودی تاسیسات اتمی حکومت ایران در جریان این کارزار تاکید کرد و گزارشهای سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز درباره ناکام ماندن این عملیات را نادرست خواند.
دن کین، رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا، نیز پیش از این در نشست خبری در پنتاگون اعلام کرد عملیات «چکش نیمه شب» علیه تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی نتیجه ۱۵ سال مطالعه، نظارت و برنامهریزی بود.
در جریان حملات ۱۲ روزه اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای و مراکز نظامی جمهوری اسلامی در ایران، دمشق بهطرز چشمگیری از هرگونه واکنش یا مانعتراشی علیه عبور جنگنده‌های اسرائیلی از آسمان سوریه خودداری کرد.
امری که بهگفته کارشناسان، نه‌تنها ناشی از ضعف نظامی سوریه، بلکه نتیجه یک محاسبه راهبردی از سوی احمد الشرع، رهبر جدید این کشور بوده است.
روزنامه اسرائیلی معاریو روز پنجشنبه به نقل از آمتزیا بارام، استاد دانشگاه حیفا، نوشت که الشرع بنا به دلایل مختلف تصمیم گرفت در این عملیات دخالتی نداشته باشد، چرا که این حملات به تضعیف جدی جمهوری اسلامی و تقویت موقعیت حکومت نوپای او منجر شده است.
بارام در این مصاحبه خاطرنشان کرد: «اگر من جای احمد الشرع بودم، به اطرافیانم میگفتم حتی اگر بتوانم برای نیروی هوایی اسرائیل مشکل ایجاد کنم، تمایلی به این کار ندارم. منافع من در این است که اسرائیل تا میتواند ایران را هدف قرار دهد.» به باور او، هر ضربهای که به جمهوری اسلامی وارد شود، به تضعیف اصلیترین رقیب راهبردی رژیم جدید سوریه منجر می‌شود.
بارام در ادامه، با اشاره به توانمندی چشمگیر اسرائیل در این عملیات گفت الشرع از این طریق به دو درس مهم دست یافته است: نخست، توانایی اسرائیل در حفظ حضور مداوم هوایی بر فراز ایران، در فاصلهای نزدیک به ۲ هزار کیلومتر، بدون وقفه و مداخله؛ و دوم، قدرت اطلاعاتی اسرائیل که امکان حملات دقیق به مقامات ارشد نظامی جمهوری اسلامی و تاسیسات مهم سپاه پاسداران را فراهم کرد.
بهگفته او، دقت بالای این عملیاتها و هدفگیری مستقیم محل سکونت متخصصان هسته‌ای یا فرماندهان حکومت ایران، به خوبی به رهبران منطقه این پیام را منتقل کرده که اسرائیل توانایی هدف قرار دادن افراد در هر نقطهای را دارد. بارام با لحنی طنزآلود گفت: «تصور میکنم الشرع این نکته را در دفترچهای که در جیب چپ لباس نظامیاش نگه میدارد، یادداشت کرده است.»
تحلیلگر دانشگاه حیفا همچنین تاکید کرد که الشرع حتی بدون ترس از قدرت اسرائیل، دلیلی برای ورود به درگیری نمیبیند، زیرا نه خود را فلسطینی میداند و نه خواهان بازپسگیری بلندیهای جولان است؛ موضوعی که حتی حافظ اسد و بشار اسد نیز از دهه ۱۹۷۰ به بعد عملا از آن چشمپوشی کرده بودند. به همین دلیل، حتی تلاشهای برخی ملیگرایان یا جهادگرایان برای تحریک افکار عمومی سوریه علیه الشرع در این زمینه نیز احتمالا بیثمر خواهد بود.
بارام در بخش دیگری از این گفت‌وگو خاطرنشان کرد که الشرع به‌طور پنهانی از عملکرد اسرائیل قدردان است، زیرا جمهوری اسلامی و متحدانش در منطقه، از جمله حشد الشعبی و حزب‌الله، دشمنان طبیعی دولت جدید سوریه هستند. بهگفته او، الشرع بهخوبی میداند که ایران بهدنبال براندازی دولت او و بازگرداندن سوریه به مدار نفوذ تهران است، و اکنون این هدف برای جمهوری اسلامی بهمراتب دشوارتر شده است.
این استاد دانشگاه حیفا همچنین به سکوت معنادار حزب‌الله و شبهنظامیان عراقی در طول ۱۲ روز جنگ اشاره کرد و گفت: «با اینکه حکومت ایران، حزب‌الله را دقیقا برای چنین روزی ساخته بود، اما هیچکدام از این نیروها وارد عمل نشدند. الشرع احتمالا بابت این موضوع نیز در دل از اسرائیل سپاسگزار است.»
بهباور بارام، این تحولات به احمد الشرع امکان می‌دهد تا با اتکا به دستاوردهای عملیات اسرائیل، هم ثبات نسبی در مرز با اسرائیل را حفظ کند و هم پایگاه اجتماعی خود را، به‌ویژه در میان سنیهای جهادگرا که همچنان بخشی از بدنه اجتماعی رژیم جدید هستند، تقویت کند.
در مجموع، بهنظر می‌رسد عملیات نظامی اسرائیل علیه حکومت ایران، فراتر از هدف قرار دادن هسته سخت برنامه هسته‌ای و موشکی جمهوری اسلامی، به تحولی ژئوپلیتیک در معادلات منطقهای منجر شده است؛ تغییری که نه‌تنها به تقویت رژیم نوپای دمشق کمک کرده، بلکه نوعی همکاری غیرمستقیم میان اسرائیل و حکومت الشرع را نیز ممکن ساخته است. این تحولات میتواند در سال‌های پیش رو تأثیری ماندگار بر موازنه قدرت در خاورمیانه بگذارد. گفتنی است تنها متحد منطقهای جمهوری اسلامی که از این جنگ ۱۲روزه بیتأثیر ماند، گروه حوثیهای یمن بود.
